Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්ඛාවිතරණී-පුරාණ-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
3. එකගාමන්තරගමනසික්ඛාපදවණ්ණනා
3. Ekagāmantaragamanasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ආභොගං විනා’’ති වුත්තත්තා ආභොගෙ සති අනාපත්ති, ඉමස්මිං පන සික්ඛාපදෙ සමන්තපාසාදිකායං උපචාරාතික්කමෙ ආපත්ති වුත්තා, ඉධ ඔක්කමෙ. ද්වීසුපි වුත්තං අත්ථතො එකමෙව ගාමන්තරගමනසඞ්ඝාදිසෙසං උපචාරස්ස සන්ධාය වුත්තත්තා. ගණම්හා ඔහීයනස්ස විරොධො. ‘‘අරඤ්ඤෙ’’ති ඉදං අත්ථවසෙන වුත්තං, ගාමන්තරෙපි හොති එව.
‘‘Ābhogaṃ vinā’’ti vuttattā ābhoge sati anāpatti, imasmiṃ pana sikkhāpade samantapāsādikāyaṃ upacārātikkame āpatti vuttā, idha okkame. Dvīsupi vuttaṃ atthato ekameva gāmantaragamanasaṅghādisesaṃ upacārassa sandhāya vuttattā. Gaṇamhā ohīyanassa virodho. ‘‘Araññe’’ti idaṃ atthavasena vuttaṃ, gāmantarepi hoti eva.
සික්ඛාපදා බුද්ධවරෙන වණ්ණිතාති ගාථාය වසෙන, අට්ඨකථායම්පි ගාමන්තරපරියාපන්නං නදිපාරන්ති වුත්තං.
Sikkhāpadābuddhavarena vaṇṇitāti gāthāya vasena, aṭṭhakathāyampi gāmantarapariyāpannaṃ nadipāranti vuttaṃ.
එකගාමන්තරගමනසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Ekagāmantaragamanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
‘‘ඡාදනපච්චයා පන දුක්කටං ආපජ්ජතී’’ති ඉදං –
‘‘Chādanapaccayāpana dukkaṭaṃ āpajjatī’’ti idaṃ –
‘‘ආපජ්ජති ගරුකං සාවසෙසං;
‘‘Āpajjati garukaṃ sāvasesaṃ;
ඡාදෙති අනාදරියං පටිච්ච;
Chādeti anādariyaṃ paṭicca;
න භික්ඛුනී නො ච ඵුසෙය්ය වජ්ජං;
Na bhikkhunī no ca phuseyya vajjaṃ;
පඤ්හාමෙසා කුසලෙහි චින්තිතා’’ති. (පරි. 481) –
Pañhāmesā kusalehi cintitā’’ti. (pari. 481) –
ඉමාය විරුජ්ඣති. තස්මා පමාදලෙඛා විය දිස්සතීති ගවෙසිතබ්බො එත්ථ අත්ථො. භික්ඛූනං මානත්තකථායං ‘‘පරික්ඛිත්තස්ස විහාරස්ස පරික්ඛෙපතො, අපරික්ඛිත්තස්ස පරික්ඛෙපාරහට්ඨානතො ද්වෙ ලෙඩ්ඩුපාතෙ අතික්කමිත්වා’’ති (කඞ්ඛා. අට්ඨ. නිගමනවණ්ණනා) වුත්තං, ඉධ පන ‘‘ගාමූපචාරතො ච භික්ඛූනං විහාරූපචාරතො ච ද්වෙ ලෙඩ්ඩුපාතෙ’’තිආදි වුත්තං. තත්ර භික්ඛූනං වුත්තප්පකාරප්පදෙසං අතික්කමිත්වා ගාමෙපි තං කම්මං කාතුං වට්ටති, භික්ඛුනීනං පන ගාමෙ න වට්ටති. තස්මා එවං වුත්තන්ති එකෙ. අපරෙ පන භික්ඛූනම්පි ගාමෙ න වට්ටති. භික්ඛුවිහාරො නාම පුබ්බෙ එව ගාමූපචාරං අතික්කමිත්වා ඨිතො, තස්මා ගාමං අවත්වා විහාරූපචාරමෙව හෙට්ඨා වුත්තං. භික්ඛුනීනං විහාරො ගාමෙ එව වට්ටති, න බහි, තස්මා ගාමූපචාරඤ්ච විහාරූපචාරඤ්ච උභයමෙවෙත්ථ දස්සිතං. තස්මා උභයත්ථාපි අත්ථතො නානාත්තං නත්ථීති වදන්ති. යං යුජ්ජති, තං ගහෙතබ්බං.
Imāya virujjhati. Tasmā pamādalekhā viya dissatīti gavesitabbo ettha attho. Bhikkhūnaṃ mānattakathāyaṃ ‘‘parikkhittassa vihārassa parikkhepato, aparikkhittassa parikkhepārahaṭṭhānato dve leḍḍupāte atikkamitvā’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. nigamanavaṇṇanā) vuttaṃ, idha pana ‘‘gāmūpacārato ca bhikkhūnaṃ vihārūpacārato ca dve leḍḍupāte’’tiādi vuttaṃ. Tatra bhikkhūnaṃ vuttappakārappadesaṃ atikkamitvā gāmepi taṃ kammaṃ kātuṃ vaṭṭati, bhikkhunīnaṃ pana gāme na vaṭṭati. Tasmā evaṃ vuttanti eke. Apare pana bhikkhūnampi gāme na vaṭṭati. Bhikkhuvihāro nāma pubbe eva gāmūpacāraṃ atikkamitvā ṭhito, tasmā gāmaṃ avatvā vihārūpacārameva heṭṭhā vuttaṃ. Bhikkhunīnaṃ vihāro gāme eva vaṭṭati, na bahi, tasmā gāmūpacārañca vihārūpacārañca ubhayamevettha dassitaṃ. Tasmā ubhayatthāpi atthato nānāttaṃ natthīti vadanti. Yaṃ yujjati, taṃ gahetabbaṃ.
සඞ්ඝාදිසෙසවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Saṅghādisesavaṇṇanā niṭṭhitā.