| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਮ੍ਮੋਹવਿਨੋਦਨੀ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
੧੬. ਞਾਣવਿਭਙ੍ਗੋ
16. Ñāṇavibhaṅgo
੧. ਏਕਕਮਾਤਿਕਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
1. Ekakamātikādivaṇṇanā
੭੫੧. ਇਦਾਨਿ ਤਦਨਨ੍ਤਰੇ ਞਾਣવਿਭਙ੍ਗੇ ਏਕવਿਧੇਨ ਞਾਣવਤ੍ਥੂਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਠਮਂ ਏਕવਿਧਾਦੀਹਿ ਦਸવਿਧਪਰਿਯੋਸਾਨੇਹਿ ਦਸਹਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਹਿ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਦਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋ।
751. Idāni tadanantare ñāṇavibhaṅge ekavidhena ñāṇavatthūtiādinā nayena paṭhamaṃ ekavidhādīhi dasavidhapariyosānehi dasahi paricchedehi mātikaṃ ṭhapetvā nikkhittapadānukkamena niddeso kato.
ਤਤ੍ਥ ਏਕવਿਧੇਨਾਤਿ ਏਕਪ੍ਪਕਾਰੇਨ, ਏਕਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨ વਾ। ਞਾਣવਤ੍ਥੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਞਾਣਞ੍ਚ ਤਂ વਤ੍ਥੁ ਚ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਨ੍ਤਿ ਞਾਣવਤ੍ਥੁ; ਓਕਾਸਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਸ੍ਸ વਤ੍ਥੂਤਿਪਿ ਞਾਣવਤ੍ਥੁ। ਇਧ ਪਨ ਪੁਰਿਮੇਨੇવਤ੍ਥੇਨ ਞਾਣવਤ੍ਥੁ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਨੇવ ਏਕવਿਧਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾવਸਾਨੇ ‘‘ਯਾਥਾવਕવਤ੍ਥੁવਿਭਾવਨਾ ਪਞ੍ਞਾ – ਏવਂ ਏਕવਿਧੇਨ ਞਾਣવਤ੍ਥੂ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਞ੍ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਾਤਿ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ। ਨ ਹੇਤੂਤਿਆਦੀਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ॰ ਸ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੬) વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸવਾਰੇ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਯਥਾ ਚੇਤ੍ਥ, ਏવਂ ਦੁਕਮਾਤਿਕਾਦਿਪਦੇਸੁਪਿ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਤਤ੍ਥੇવ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਨਿਕ੍ਖੇਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦਮਤ੍ਤਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਏવਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏਤ੍ਥ ਹਿ ‘‘ਨ ਹੇਤੁ ਅਹੇਤੁਕਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਤਾવ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਮਾਤਿਕਾવਸੇਨ, ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਜਰਾਭਿਭੂਤਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਅਮਾਤਿਕਾવਸੇਨਾਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਦੁવਿਧੇਹਿ ਪਭੇਦਤੋ ਅਟ੍ਠਸਤ੍ਤਤਿਯਾ ਪਦੇਹਿ ਏਕਕਮਾਤਿਕਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ।
Tattha ekavidhenāti ekappakārena, ekakoṭṭhāsena vā. Ñāṇavatthūti ettha pana ñāṇañca taṃ vatthu ca nānappakārānaṃ sampattīnanti ñāṇavatthu; okāsaṭṭhena ñāṇassa vatthūtipi ñāṇavatthu. Idha pana purimenevatthena ñāṇavatthu veditabbaṃ. Teneva ekavidhaparicchedāvasāne ‘‘yāthāvakavatthuvibhāvanā paññā – evaṃ ekavidhena ñāṇavatthū’’ti vuttaṃ. Pañca viññāṇāti cakkhuviññāṇādīni pañca. Na hetūtiādīni heṭṭhā dhammasaṅgahaṭṭhakathāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 1.6) vuttanayeneva veditabbāni. Saṅkhepato panettha yaṃ vattabbaṃ taṃ niddesavāre āvi bhavissati. Yathā cettha, evaṃ dukamātikādipadesupi yaṃ vattabbaṃ taṃ tattheva āvi bhavissati. Nikkhepaparicchedamattaṃ panettha evaṃ veditabbaṃ. Ettha hi ‘‘na hetu ahetukā’’tiādīhi tāva dhammasaṅgahamātikāvasena, ‘‘aniccā jarābhibhūtā’’tiādīhi amātikāvasenāti saṅkhepato duvidhehi pabhedato aṭṭhasattatiyā padehi ekakamātikā nikkhittā.
ਦੁਕਾਨੁਰੂਪੇਹਿ ਪਨ ਪਞ੍ਚਤਿਂਸਾਯ ਦੁਕੇਹਿ ਦੁਕਮਾਤਿਕਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ।
Dukānurūpehi pana pañcatiṃsāya dukehi dukamātikā nikkhittā.
ਤਿਕਾਨੁਰੂਪੇਹਿ ‘‘ਚਿਨ੍ਤਾਮਯਾ ਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਬਾਹਿਰਤ੍ਤਿਕੇਹਿ, ‘‘વਿਪਾਕਾ ਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਅਨਿਯਮਿਤਪਞ੍ਞਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਚੁਦ੍ਦਸਹਿ ਮਾਤਿਕਾਤਿਕੇਹਿ, વਿਤਕ੍ਕਤ੍ਤਿਕੇ ਪਠਮਪਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਪਞ੍ਞਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਤੇਰਸਹਿ, ਦੁਤਿਯਪਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਪਞ੍ਞਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ, ਤਤਿਯਪਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਪਞ੍ਞਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਦ੍વਾਦਸਹਿ, ਪੀਤਿਤ੍ਤਿਕੇ ਚ ਪਠਮਪਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਪਞ੍ਞਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਤੇਰਸਹਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਪਦੇਨ, ਤਤਿਯਪਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਪਞ੍ਞਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਦ੍વਾਦਸਹੀਤਿ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਯਾ ਤਿਕੇਹਿ ਤਿਕਮਾਤਿਕਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ।
Tikānurūpehi ‘‘cintāmayā paññā’’tiādīhi catūhi bāhirattikehi, ‘‘vipākā paññā’’tiādīhi aniyamitapaññāvasena vuttehi cuddasahi mātikātikehi, vitakkattike paṭhamapadena niyamitapaññāvasena vuttehi terasahi, dutiyapadena niyamitapaññāvasena vuttehi sattahi, tatiyapadena niyamitapaññāvasena vuttehi dvādasahi, pītittike ca paṭhamapadena niyamitapaññāvasena vuttehi terasahi, tathā dutiyapadena, tatiyapadena niyamitapaññāvasena vuttehi dvādasahīti aṭṭhāsītiyā tikehi tikamātikā nikkhittā.
ਚਤੁਕ੍ਕਮਾਤਿਕਾ ਪਨ ‘ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞਾਣ’ਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਏਕવੀਸਤਿਯਾ ਚਤੁਕ੍ਕੇਹਿ, ਪਞ੍ਚਕਮਾਤਿਕਾ ਦ੍વੀਹਿ ਪਞ੍ਚਕੇਹਿ, ਛਕ੍ਕਮਾਤਿਕਾ ਏਕੇਨ ਛਕ੍ਕੇਨ, ਸਤ੍ਤਕਮਾਤਿਕਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਤਿ ਞਾਣવਤ੍ਥੂਨੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਸਤ੍ਤਕੇਹਿ, ਅਟ੍ਠਕਮਾਤਿਕਾ ਏਕੇਨ ਅਟ੍ਠਕੇਨ, ਨવਕਮਾਤਿਕਾ ਏਕੇਨ ਨવਕੇਨ।
Catukkamātikā pana ‘kammassakatañāṇa’ntiādīhi ekavīsatiyā catukkehi, pañcakamātikā dvīhi pañcakehi, chakkamātikā ekena chakkena, sattakamātikā ‘‘sattasattati ñāṇavatthūnī’’ti evaṃ saṅkhepato vuttehi ekādasahi sattakehi, aṭṭhakamātikā ekena aṭṭhakena, navakamātikā ekena navakena.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / વਿਭਙ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Vibhaṅgapāḷi / ੧੬. ਞਾਣવਿਭਙ੍ਗੋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ੧੬. ਞਾਣવਿਭਙ੍ਗੋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ੧੬. ਞਾਣવਿਭਙ੍ਗੋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
