Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā

    ౨. నిద్దేసవణ్ణనా

    2. Niddesavaṇṇanā

    ౧. ఏకకనిద్దేసవణ్ణనా

    1. Ekakaniddesavaṇṇanā

    . పచ్చనీకధమ్మానం ఝాపనట్ఠేన ఝానం, తతో సుట్ఠు విముచ్చనట్ఠేన విమోక్ఖోతి నిప్పరియాయేన ఝానఙ్గానేవ విమోక్ఖోతి అట్ఠకథాఅధిప్పాయో. టీకాకారేన పన ‘‘అభిభాయతనం వియ ససమ్పయుత్తం ఝానం విమోక్ఖో’’తి మఞ్ఞమానేన ‘‘అధిప్పాయేనాహా’’తి వుత్తం. ఝానధమ్మా హి సమ్పయుత్తధమ్మేహి సద్ధింయేవ పటిపక్ఖతో విముచ్చన్తి, న వినా, తథా అభిరతివసేన ఆరమ్మణే నిరాసఙ్కప్పవత్తిపీతి అధిప్పాయో. యథా వా ఝానఙ్గానం ఝానపచ్చయేన పచ్చయభావతో సవిసేసో ఝానపరియాయో, ఏవం విమోక్ఖకిచ్చయోగతో తేసం సవిసేసో విమోక్ఖపరియాయో, తదుపచారేన సమ్పయుత్తానం వేదితబ్బో. పఠమం సమఙ్గిభావత్థన్తి పటిలాభం సన్ధాయాహ. ‘‘ఫుసిత్వా విహరతీతి పటిలభిత్వా ఇరియతీ’’తి హి వుత్తం. అట్ఠకథాయం ‘‘యేన హి సద్ధిం…పే॰… పటిలద్ధా నామ హోన్తీ’’తి తేహి సాధేతబ్బసహజాతాదిపచ్చయలాభోయేవేత్థ పటిలాభో దట్ఠబ్బో. యథా ఫస్సో యత్థ ఉప్పన్నో, తం ఆరమ్మణం ఫుసతీతి వుచ్చతి, ఏవం సమ్పయుత్తధమ్మేపి తంసభావత్తాతి ఆహ ‘‘సమ్ఫస్సేన ఫుసనత్థ’’న్తి. తస్స ‘‘వివరతీ’’తి ఇమినా సమ్బన్ధో. ఇతరేహీతి ఉపచారమ్పీతిఆదినా ఉపచారపురిమప్పనాపరప్పనానం పటిలాభకారణన్తి వచనేహి. ఇతరే కారణత్థేతి ‘‘ఉపచారేన…పే॰… ఫుసతియేవా’’తి వుత్తే కారణత్థదీపకే అత్థే. ఫుసతి ఫలం అధిగచ్ఛతి ఏతాయాతి కారణభావస్స ఫుసనాపరియాయో వేదితబ్బో.

    1. Paccanīkadhammānaṃ jhāpanaṭṭhena jhānaṃ, tato suṭṭhu vimuccanaṭṭhena vimokkhoti nippariyāyena jhānaṅgāneva vimokkhoti aṭṭhakathāadhippāyo. Ṭīkākārena pana ‘‘abhibhāyatanaṃ viya sasampayuttaṃ jhānaṃ vimokkho’’ti maññamānena ‘‘adhippāyenāhā’’ti vuttaṃ. Jhānadhammā hi sampayuttadhammehi saddhiṃyeva paṭipakkhato vimuccanti, na vinā, tathā abhirativasena ārammaṇe nirāsaṅkappavattipīti adhippāyo. Yathā vā jhānaṅgānaṃ jhānapaccayena paccayabhāvato saviseso jhānapariyāyo, evaṃ vimokkhakiccayogato tesaṃ saviseso vimokkhapariyāyo, tadupacārena sampayuttānaṃ veditabbo. Paṭhamaṃ samaṅgibhāvatthanti paṭilābhaṃ sandhāyāha. ‘‘Phusitvā viharatīti paṭilabhitvā iriyatī’’ti hi vuttaṃ. Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘yena hi saddhiṃ…pe… paṭiladdhā nāma hontī’’ti tehi sādhetabbasahajātādipaccayalābhoyevettha paṭilābho daṭṭhabbo. Yathā phasso yattha uppanno, taṃ ārammaṇaṃ phusatīti vuccati, evaṃ sampayuttadhammepi taṃsabhāvattāti āha ‘‘samphassena phusanattha’’nti. Tassa ‘‘vivaratī’’ti iminā sambandho. Itarehīti upacārampītiādinā upacārapurimappanāparappanānaṃ paṭilābhakāraṇanti vacanehi. Itare kāraṇattheti ‘‘upacārena…pe… phusatiyevā’’ti vutte kāraṇatthadīpake atthe. Phusati phalaṃ adhigacchati etāyāti kāraṇabhāvassa phusanāpariyāyo veditabbo.

    పఠమత్థమేవాతి సమఙ్గిభావత్థమేవ. తాని అఙ్గానీతి ఇమినా ఝానకోట్ఠాసభావేన వుత్తధమ్మాయేవ గహితా, న ఫస్సపఞ్చమకఇన్ద్రియట్ఠకాదిభావేనాతి వుత్తం ‘‘సేసా…పే॰… సఙ్గహితానీ’’తి. ఏవం సతీతి సుఖసఙ్ఖాతఝానఙ్గతో వేదనాసోమనస్సిన్ద్రియానం సేసితబ్బభావే సతి. ఏవఞ్హి నేసం ఫస్సకతా ఇతరస్స ఫస్సితబ్బతావ సియా. తేనాహ ‘‘సుఖస్స ఫుసితబ్బత్తా’’తి. వేదయితాధిపతేయ్యట్ఠేహీతి ఆరమ్మణానుభవనసఙ్ఖాతేన వేదయితసభావేన, తస్సేవ సాతవిసేససఙ్ఖాతేన సమ్పయుత్తేహి అనువత్తనీయభావేన చ. ఉపనిజ్ఝాయనభావోపి యథావుత్తవేదయితాధిపతేయ్యట్ఠవిసిట్ఠో ఓళారికస్స ఆరమ్మణస్స నిజ్ఝాయనభావో. అభిన్నసభావోపి హి ధమ్మో పురిమవిసిట్ఠపచ్చయవిసేససమ్భవేన విసేసేన భిన్నాకారో హుత్వా విసిట్ఠఫలభావం ఆపజ్జతి. యథేకంయేవ కమ్మం చక్ఖాదినిబ్బత్తిహేతుభూతం కమ్మం. తేన వుత్తం ‘‘వేదయితా…పే॰… వుత్తత్తా’’తి. అఙ్గానీతి నాయం తప్పరభావేన బహువచననిద్దేసో అనన్తభావతో, కేవలఞ్చ అఙ్గానం బహుత్తా బహువచనం, తేన కిం సిద్ధం? పచ్చేకమ్పి యోజనా సిద్ధా హోతి. తేన వుత్తం ‘‘పచ్చేకమ్పి యోజనా కాతబ్బా’’తి. యది ‘‘సుఖం ఠపేత్వా’’తి యోజనాయం సేసా తయో ఖన్ధా హోన్తి, సేసా తయో, చత్తారో చ ఖన్ధా హోన్తీతి వత్తబ్బం సియాతి? న, చతూసు తిణ్ణం అన్తోగధత్తా. తేనాహ ‘‘సబ్బయోజనా…పే॰… వుత్త’’న్తి.

    Paṭhamatthamevāti samaṅgibhāvatthameva. Tāni aṅgānīti iminā jhānakoṭṭhāsabhāvena vuttadhammāyeva gahitā, na phassapañcamakaindriyaṭṭhakādibhāvenāti vuttaṃ ‘‘sesā…pe… saṅgahitānī’’ti. Evaṃ satīti sukhasaṅkhātajhānaṅgato vedanāsomanassindriyānaṃ sesitabbabhāve sati. Evañhi nesaṃ phassakatā itarassa phassitabbatāva siyā. Tenāha ‘‘sukhassa phusitabbattā’’ti. Vedayitādhipateyyaṭṭhehīti ārammaṇānubhavanasaṅkhātena vedayitasabhāvena, tasseva sātavisesasaṅkhātena sampayuttehi anuvattanīyabhāvena ca. Upanijjhāyanabhāvopi yathāvuttavedayitādhipateyyaṭṭhavisiṭṭho oḷārikassa ārammaṇassa nijjhāyanabhāvo. Abhinnasabhāvopi hi dhammo purimavisiṭṭhapaccayavisesasambhavena visesena bhinnākāro hutvā visiṭṭhaphalabhāvaṃ āpajjati. Yathekaṃyeva kammaṃ cakkhādinibbattihetubhūtaṃ kammaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘vedayitā…pe… vuttattā’’ti. Aṅgānīti nāyaṃ tapparabhāvena bahuvacananiddeso anantabhāvato, kevalañca aṅgānaṃ bahuttā bahuvacanaṃ, tena kiṃ siddhaṃ? Paccekampi yojanā siddhā hoti. Tena vuttaṃ ‘‘paccekampi yojanā kātabbā’’ti. Yadi ‘‘sukhaṃ ṭhapetvā’’ti yojanāyaṃ sesā tayo khandhā honti, sesā tayo, cattāro ca khandhā hontīti vattabbaṃ siyāti? Na, catūsu tiṇṇaṃ antogadhattā. Tenāha ‘‘sabbayojanā…pe… vutta’’nti.

    . అసమయవిమోక్ఖేనాతి హేట్ఠామగ్గవిమోక్ఖేన. సో హి లోకియవిమోక్ఖో వియ అధిగమవళఞ్జనత్థం పకప్పేతబ్బసమయవిసేసాభావతో ఏవం వుత్తో. అగ్గమగ్గవిమోక్ఖో పన ఏకచ్చాసవవిముత్తివచనతో ఇధ నాధిప్పేతో. తేనాహ ‘‘ఏకచ్చే ఆసవా పరిక్ఖీణా హోన్తీ’’తి. ఏకచ్చేహి ఆసవేహి విముత్తోతి దిట్ఠాసవాదీహి సముచ్ఛేదవిముత్తియా విముత్తో. అసమయ…పే॰… లాభేనాతి యథావుత్తఅసమయవిమోక్ఖస్స ఉపనిస్సయభూతస్స అధిగమేన. తతో ఏవ సాతిసయేన, ఏకచ్చేహి కామాసవేహి విముత్తో విక్ఖమ్భనవసేనాతి అత్థో. సో ఏవ ఏకచ్చసమయవిమోక్ఖలాభీ యథావుత్తో సమయవిముత్తో అసమయవిమోక్ఖవిసేసస్స వసేన సమయవిమోక్ఖపఞ్ఞత్తియా అధిప్పేతత్తా. సోతి అసమయవిమోక్ఖూపనిస్సయసమయవిమోక్ఖలాభీ. తేన సాతిసయేన సమయవిమోక్ఖేన. తథావిముత్తోవ హోతీతి ఏత్థ ఇతి-సద్దో హేతుఅత్థో. యస్మా తథావిముత్తో హోతి, తస్మా సమయవిముత్తపఞ్ఞత్తిం లద్ధుం అరహతీతి పరిఞ్ఞాతత్థం హేతునా పతిట్ఠాపేతి. బ్యతిరేకముఖేనపి తమత్థం పాకటతరం కాతుం ‘‘పుథుజ్జనో పనా’’తిఆది వుత్తం. తత్థ సముదాచారభావతోతి సముదాచారస్స సమ్భవతో. సోతి ఝానలాభీ పుథుజ్జనో.

    2. Asamayavimokkhenāti heṭṭhāmaggavimokkhena. So hi lokiyavimokkho viya adhigamavaḷañjanatthaṃ pakappetabbasamayavisesābhāvato evaṃ vutto. Aggamaggavimokkho pana ekaccāsavavimuttivacanato idha nādhippeto. Tenāha ‘‘ekacce āsavā parikkhīṇā hontī’’ti. Ekaccehi āsavehi vimuttoti diṭṭhāsavādīhi samucchedavimuttiyā vimutto. Asamaya…pe… lābhenāti yathāvuttaasamayavimokkhassa upanissayabhūtassa adhigamena. Tato eva sātisayena, ekaccehi kāmāsavehi vimutto vikkhambhanavasenāti attho. So eva ekaccasamayavimokkhalābhī yathāvutto samayavimutto asamayavimokkhavisesassa vasena samayavimokkhapaññattiyā adhippetattā. Soti asamayavimokkhūpanissayasamayavimokkhalābhī. Tena sātisayena samayavimokkhena. Tathāvimuttova hotīti ettha iti-saddo hetuattho. Yasmā tathāvimutto hoti, tasmā samayavimuttapaññattiṃ laddhuṃ arahatīti pariññātatthaṃ hetunā patiṭṭhāpeti. Byatirekamukhenapi tamatthaṃ pākaṭataraṃ kātuṃ ‘‘puthujjano panā’’tiādi vuttaṃ. Tattha samudācārabhāvatoti samudācārassa sambhavato. Soti jhānalābhī puthujjano.

    యది పునరావత్తకధమ్మతాయ పుథుజ్జనో సమయవిముత్తోతి న వుత్తో, తదభావతో కస్మా అరహా తథా న వుత్తోతి ఆహ ‘‘అరహతో పనా’’తిఆది. తదకారణభావన్తి తేసం విమోక్ఖానం, తస్స వా సమయవిముత్తిభావస్స అకారణభావం. సబ్బోతి సుక్ఖవిపస్సకోపి సమథయానికోపి అట్ఠవిమోక్ఖలాభీపి . బహిఅబ్భన్తరభావా అపేక్ఖాసిద్ధా, వత్తు అధిప్పాయవసేన గహేతబ్బరూపా చాతి ఆహ ‘‘బాహిరానన్తి లోకుత్తరతో బహిభూతాన’’న్తి.

    Yadi punarāvattakadhammatāya puthujjano samayavimuttoti na vutto, tadabhāvato kasmā arahā tathā na vuttoti āha ‘‘arahato panā’’tiādi. Tadakāraṇabhāvanti tesaṃ vimokkhānaṃ, tassa vā samayavimuttibhāvassa akāraṇabhāvaṃ. Sabboti sukkhavipassakopi samathayānikopi aṭṭhavimokkhalābhīpi . Bahiabbhantarabhāvā apekkhāsiddhā, vattu adhippāyavasena gahetabbarūpā cāti āha ‘‘bāhirānanti lokuttarato bahibhūtāna’’nti.

    . రూపతో అఞ్ఞం న రూపన్తి తత్థ రూపపటిభాగం కసిణరూపాది రూప-సద్దేన గహితన్తి తదఞ్ఞం పఠమతతియారుప్పవిసయమత్తం అరూపక్ఖన్ధనిబ్బానవినిముత్తం అరూప-సద్దేన గహితం దట్ఠబ్బం. పటిపక్ఖభూతేహి కిలేసచోరేహి అమూసితబ్బం ఝానమేవ చిత్తమఞ్జూసం. సమాధిన్తి వా సమాధిసీసేన ఝానమేవ వుత్తన్తి వేదితబ్బం.

    3. Rūpatoaññaṃ na rūpanti tattha rūpapaṭibhāgaṃ kasiṇarūpādi rūpa-saddena gahitanti tadaññaṃ paṭhamatatiyāruppavisayamattaṃ arūpakkhandhanibbānavinimuttaṃ arūpa-saddena gahitaṃ daṭṭhabbaṃ. Paṭipakkhabhūtehi kilesacorehi amūsitabbaṃ jhānameva cittamañjūsaṃ. Samādhinti vā samādhisīsena jhānameva vuttanti veditabbaṃ.

    . అత్తనో అనురూపేన పమాదేనాతి ఏత్థ అనాగామినో అధికుసలేసు ధమ్మేసు అసక్కచ్చఅసాతచ్చకిరియాదినా. ఖీణాసవస్స పన తాదిసేన పమాదపతిరూపకేన, తాదిసాయ వా అసక్కచ్చకిరియాయ. సా చస్స ఉస్సుక్కాభావతో వేదితబ్బా. పటిప్పస్సద్ధసబ్బుస్సుక్కా హి తే ఉత్తమపురిసా. సమయేన సమయన్తి సమయే సమయే. భుమ్మత్థే హి ఏతం కరణవచనం ఉపయోగవచనఞ్చ. అనిప్ఫత్తితోతి సమాపజ్జితుం అసక్కుణేయ్యతో. అస్సాతి ‘‘తేసఞ్హీ’’తిఆదినా వుత్తస్స ఇమస్స అట్ఠకథావచనస్స. తేనాతి యథాభతేన సుత్తేన.

    4. Attano anurūpena pamādenāti ettha anāgāmino adhikusalesu dhammesu asakkaccaasātaccakiriyādinā. Khīṇāsavassa pana tādisena pamādapatirūpakena, tādisāya vā asakkaccakiriyāya. Sā cassa ussukkābhāvato veditabbā. Paṭippassaddhasabbussukkā hi te uttamapurisā. Samayena samayanti samaye samaye. Bhummatthe hi etaṃ karaṇavacanaṃ upayogavacanañca. Anipphattitoti samāpajjituṃ asakkuṇeyyato. Assāti ‘‘tesañhī’’tiādinā vuttassa imassa aṭṭhakathāvacanassa. Tenāti yathābhatena suttena.

    . యేనాధిప్పాయేన ‘‘ధమ్మేహీ’’తి వత్తబ్బన్తి వుత్తం, తం వివరన్తో ‘‘ఇధా’’తిఆదిమాహ. తత్థ ఇధాతి ‘‘పరిహానధమ్మో అపరిహానధమ్మో’’తి ఏతస్మిం పదద్వయే. తత్థాతి ‘‘కుప్పధమ్మో అకుప్పధమ్మో’’తి పదద్వయే. సతి వచననానత్తే అత్థేవ వచనత్థనానత్తన్తి ఆహ ‘‘వచనత్థనానత్తమత్తేన వా’’తి. వచనత్థగ్గహణముఖేన గహేతబ్బస్స పన విభావనత్థస్స నత్థేత్థ నానత్తం, యతో తేసం పరియాయన్తరతాసిద్ధి.

    5. Yenādhippāyena ‘‘dhammehī’’ti vattabbanti vuttaṃ, taṃ vivaranto ‘‘idhā’’tiādimāha. Tattha idhāti ‘‘parihānadhammo aparihānadhammo’’ti etasmiṃ padadvaye. Tatthāti ‘‘kuppadhammo akuppadhammo’’ti padadvaye. Sati vacananānatte attheva vacanatthanānattanti āha ‘‘vacanatthanānattamattena vā’’ti. Vacanatthaggahaṇamukhena gahetabbassa pana vibhāvanatthassa natthettha nānattaṃ, yato tesaṃ pariyāyantaratāsiddhi.

    ౭-౮. సమాపత్తిచేతనాతి యాయ చేతనాయ సమాపత్తిం నిబ్బత్తేతి సమాపజ్జతి చ. తేనాహ ‘‘తదాయూహనా’’తి. ఆరక్ఖపచ్చుపట్ఠానా సతీతి కత్వా ఆహ ‘‘అనురక్ఖణా…పే॰… సతీ’’తి. తేనాహ ‘‘ఏకారక్ఖో సతారక్ఖేన చేతసా విహరతీ’’తి. తథా హి సా ‘‘కుసలాకుసలానం ధమ్మానం గతియో సమన్నేసతీ’’తి వుత్తా.

    7-8. Samāpatticetanāti yāya cetanāya samāpattiṃ nibbatteti samāpajjati ca. Tenāha ‘‘tadāyūhanā’’ti. Ārakkhapaccupaṭṭhānā satīti katvā āha ‘‘anurakkhaṇā…pe… satī’’ti. Tenāha ‘‘ekārakkho satārakkhena cetasā viharatī’’ti. Tathā hi sā ‘‘kusalākusalānaṃ dhammānaṃ gatiyo samannesatī’’ti vuttā.

    ౧౧. అగ్గమగ్గట్ఠోపి ఇతరమగ్గట్ఠా వియ అనుపచ్ఛిన్నభయత్తా భయూపరతవోహారం లభతీతి ఆహ ‘‘అరహత్తమగ్గట్ఠో చ…పే॰… భయూపరతో’’తి.

    11. Aggamaggaṭṭhopi itaramaggaṭṭhā viya anupacchinnabhayattā bhayūparatavohāraṃ labhatīti āha ‘‘arahattamaggaṭṭho ca…pe… bhayūparato’’ti.

    ౧౨. కేచీతి తిహేతుకపటిసన్ధికే మన్దబుద్ధికే సన్ధాయాహ. తేన వుత్తం ‘‘దుప్పఞ్ఞాతి ఇమినా గయ్హన్తీ’’తి. దుబ్బలా పఞ్ఞా యేసం తే దుప్పఞ్ఞాతి.

    12. Kecīti tihetukapaṭisandhike mandabuddhike sandhāyāha. Tena vuttaṃ ‘‘duppaññāti iminā gayhantī’’ti. Dubbalā paññā yesaṃ te duppaññāti.

    ౧౪. అనియతధమ్మసమన్నాగతస్సేవ పచ్చయవిసేసేన నియతధమ్మపటిలాభోతి ఆహ ‘‘యత్థ…పే॰… హోన్తీ’’తి. తదభావాతి నియతానియతవోమిస్సాయ పవత్తియా అభావా.

    14. Aniyatadhammasamannāgatasseva paccayavisesena niyatadhammapaṭilābhoti āha ‘‘yattha…pe… hontī’’ti. Tadabhāvāti niyatāniyatavomissāya pavattiyā abhāvā.

    ౧౬. పరియాదియితబ్బానీతి పరియాదకేన మగ్గేన ఖేపేతబ్బాని. తణ్హాదీనం పలిబుధనాదికిరియాయ మత్థకప్పత్తియా సీసభావో వేదితబ్బో, నిబ్బానస్స పన విసఙ్ఖారభావతో సఙ్ఖారసీసతా. తేనాహ ‘‘సఙ్ఖారవివేకభూతో నిరోధో’’తి. కేచి పన ‘‘సఙ్ఖారసీసం నిరోధసమాపత్తీ’’తి వదన్తి, తం తేసం మతిమత్తం పఞ్ఞత్తిమత్తస్స సీసభావానుపపత్తితో తదుద్ధఞ్చ సఙ్ఖారప్పవత్తిసబ్భావతో. సహ వియాతి ఏకజ్ఝం వియ. ఏతేన సమ-సద్దస్స అత్థమాహ. సహత్థో హేస సమ-సద్దో. సంసిద్ధిదస్సనేనాతి సంసిద్ధియా నిట్ఠానస్స ఉపరమస్స దస్సనేన.

    16. Pariyādiyitabbānīti pariyādakena maggena khepetabbāni. Taṇhādīnaṃ palibudhanādikiriyāya matthakappattiyā sīsabhāvo veditabbo, nibbānassa pana visaṅkhārabhāvato saṅkhārasīsatā. Tenāha ‘‘saṅkhāravivekabhūto nirodho’’ti. Keci pana ‘‘saṅkhārasīsaṃ nirodhasamāpattī’’ti vadanti, taṃ tesaṃ matimattaṃ paññattimattassa sīsabhāvānupapattito taduddhañca saṅkhārappavattisabbhāvato. Saha viyāti ekajjhaṃ viya. Etena sama-saddassa atthamāha. Sahattho hesa sama-saddo. Saṃsiddhidassanenāti saṃsiddhiyā niṭṭhānassa uparamassa dassanena.

    ఇధాతి ఇమిస్సా పుగ్గలపఞ్ఞత్తిపాళియా, ఇమిస్సా వా తదట్ఠకథాయ. కిలేసపవత్తసీసానన్తి కిలేససీసపవత్తసీసానం. తేసు హి గహితేసు ఇతరమ్పి పరియాదియితబ్బం కిలేసభావేన పరియాదియితబ్బతాసామఞ్ఞేన చ గహితమేవ హోతీతి కిలేసవట్టపరియాదానేన మగ్గస్స ఇతరవట్టానమ్పి పరియాదియనం. వట్టుపచ్ఛేదకేన మగ్గేనేవ హి జీవితిన్ద్రియమ్పి అనవసేసతో నిరుజ్ఝతీతి. కస్మా పనేత్థ పవత్తసీసం విసుం గహితన్తి చోదనం సన్ధాయాహ ‘‘పవత్తసీసమ్పీ’’తిఆది. ఓధిసో చ అనోధిసో చ కిలేసపరియాదానే సతి సిజ్ఝమానా పచ్చవేక్ఖణవారా తేన నిప్ఫాదేతబ్బాతి వుత్తా. తేనేవాహ ‘‘కిలేసపరియాదానస్సేవ వారా’’తి. ఇదాని తమత్థం ఆగమేన సాధేన్తో ‘‘విముత్తస్మి’’న్తిఆదిమాహ. చుతిచిత్తేన హోతీతి ఇదం యథావుత్తస్స కిలేసపరియాదానసమాపనభూతస్స పచ్చవేక్ఖణవారస్స చుతిచిత్తేన పరిచ్ఛిన్నత్తా వుత్తం, తస్మా చుతిచిత్తేన పరిచ్ఛేదకేన పరిచ్ఛిన్నం హోతీతి అత్థో.

    Idhāti imissā puggalapaññattipāḷiyā, imissā vā tadaṭṭhakathāya. Kilesapavattasīsānanti kilesasīsapavattasīsānaṃ. Tesu hi gahitesu itarampi pariyādiyitabbaṃ kilesabhāvena pariyādiyitabbatāsāmaññena ca gahitameva hotīti kilesavaṭṭapariyādānena maggassa itaravaṭṭānampi pariyādiyanaṃ. Vaṭṭupacchedakena maggeneva hi jīvitindriyampi anavasesato nirujjhatīti. Kasmā panettha pavattasīsaṃ visuṃ gahitanti codanaṃ sandhāyāha ‘‘pavattasīsampī’’tiādi. Odhiso ca anodhiso ca kilesapariyādāne sati sijjhamānā paccavekkhaṇavārā tena nipphādetabbāti vuttā. Tenevāha ‘‘kilesapariyādānasseva vārā’’ti. Idāni tamatthaṃ āgamena sādhento ‘‘vimuttasmi’’ntiādimāha. Cuticittena hotīti idaṃ yathāvuttassa kilesapariyādānasamāpanabhūtassa paccavekkhaṇavārassa cuticittena paricchinnattā vuttaṃ, tasmā cuticittena paricchedakena paricchinnaṃ hotīti attho.

    ౧౭. తిట్ఠేయ్యాతి న ఉపగచ్ఛేయ్య. ఠానఞ్హి గతినివత్తి. తేన వుత్తం ‘‘నప్పవత్తేయ్యా’’తి.

    17. Tiṭṭheyyāti na upagaccheyya. Ṭhānañhi gatinivatti. Tena vuttaṃ ‘‘nappavatteyyā’’ti.

    ౧౮. పయిరుపాసనాయ బహూపకారత్తా పయిరుపాసితబ్బత్తా.

    18. Payirupāsanāya bahūpakārattā payirupāsitabbattā.

    ౨౦. అగ్గవిజ్జా యస్స అనధిగతవిజ్జాద్వయస్స హోతి, సో చే పచ్ఛా విజ్జాద్వయం అధిగచ్ఛతి, తస్స పఠమం అధిగతవిజ్జాద్వయస్స వియ అతేవిజ్జతాభావా యదిపి నిప్పరియాయతా తేవిజ్జతా, పఠమం అధిగతవిజ్జాద్వయస్స పన సా సవిసేసాతి దస్సేన్తో ‘‘యాయ కతకిచ్చతా’’తిఆదిమాహ. తత్థ అగ్గవిజ్జాతి ఆసవక్ఖయఞాణం, అగ్గమగ్గఞాణమేవ వా వేదితబ్బం. సా చ తేవిజ్జతాతి యోజనా.

    20. Aggavijjā yassa anadhigatavijjādvayassa hoti, so ce pacchā vijjādvayaṃ adhigacchati, tassa paṭhamaṃ adhigatavijjādvayassa viya atevijjatābhāvā yadipi nippariyāyatā tevijjatā, paṭhamaṃ adhigatavijjādvayassa pana sā savisesāti dassento ‘‘yāya katakiccatā’’tiādimāha. Tattha aggavijjāti āsavakkhayañāṇaṃ, aggamaggañāṇameva vā veditabbaṃ. Sā ca tevijjatāti yojanā.

    ౨౨. తత్థేవాతి సచ్చాభిసమ్బోధే ఏవ.

    22. Tatthevāti saccābhisambodhe eva.

    ౨౪. న్తి నిరోధసమాపత్తిలాభినో ఉభతోభాగవిముత్తతావచనం. వుత్తలక్ఖణూపపత్తికోతి ద్వీహి భాగేహి ద్వే వారే విముత్తోతి ఏవం వుత్తలక్ఖణేన ఉపపత్తితో యుత్తితో సమన్నాగతో. ఏసేవ నయోతి యథా చతున్నం అరూపసమాపత్తీనం ఏకేకతో నిరోధతో చ వుట్ఠాయ అరహత్తం పత్తానం వసేన పఞ్చ ఉభతోభాగవిముత్తా వుత్తా, తథా సేక్ఖభావం పత్తానం వసేన పఞ్చ కాయసక్ఖినో హోన్తీతి కత్వా వుత్తం.

    24. Tanti nirodhasamāpattilābhino ubhatobhāgavimuttatāvacanaṃ. Vuttalakkhaṇūpapattikoti dvīhi bhāgehi dve vāre vimuttoti evaṃ vuttalakkhaṇena upapattito yuttito samannāgato. Eseva nayoti yathā catunnaṃ arūpasamāpattīnaṃ ekekato nirodhato ca vuṭṭhāya arahattaṃ pattānaṃ vasena pañca ubhatobhāgavimuttā vuttā, tathā sekkhabhāvaṃ pattānaṃ vasena pañca kāyasakkhino hontīti katvā vuttaṃ.

    దస్సనకారణాతి ఇమినా ‘‘దిస్వా’’తి ఏత్థ త్వా-సద్దో హేతుఅత్థోతి దస్సేతి యథా ‘‘సీహం దిస్వా భయం హోతీ’’తిఆదీసు. దస్సనే సతి పరిక్ఖయో, నాసతీతి ఆహ ‘‘దస్సనాయత్తపరిక్ఖయత్తా’’తి. పురిమకిరియాతి ఆసవానం ఖయకిరియాయ పురిమకిరియా. సమానకాలత్తేపి హి కారణకిరియా ఫలకిరియాయ పురిమసిద్ధా వియ వోహరీయతి. తతో నామకాయతో ముచ్చనతో. యతో హి యేన ముచ్చితబ్బం, తం నిస్సితో హోతీతి వుత్తం ‘‘నామనిస్సితకో’’తి. తస్సాతి కాయద్వయవిముత్తియా ఉభతోభాగవిముత్తభావస్స. అరూపలోకే హి ఠితారహన్తవసేనాయమత్థో వుత్తో. తేనాహ ‘‘సుత్తే హీ’’తిఆది.

    Dassanakāraṇāti iminā ‘‘disvā’’ti ettha tvā-saddo hetuatthoti dasseti yathā ‘‘sīhaṃ disvā bhayaṃ hotī’’tiādīsu. Dassane sati parikkhayo, nāsatīti āha ‘‘dassanāyattaparikkhayattā’’ti. Purimakiriyāti āsavānaṃ khayakiriyāya purimakiriyā. Samānakālattepi hi kāraṇakiriyā phalakiriyāya purimasiddhā viya voharīyati. Tato nāmakāyato muccanato. Yato hi yena muccitabbaṃ, taṃ nissito hotīti vuttaṃ ‘‘nāmanissitako’’ti. Tassāti kāyadvayavimuttiyā ubhatobhāgavimuttabhāvassa. Arūpaloke hi ṭhitārahantavasenāyamattho vutto. Tenāha ‘‘sutte hī’’tiādi.

    ద్వీహి భాగేహీతి విక్ఖమ్భనసముచ్ఛేదభాగేహి. ద్వే వారేతి కిలేసానం విక్ఖమ్భనసముచ్ఛిన్దనవసేన ద్విక్ఖత్తుం. కిలేసేహి విముత్తోతి ఇదం పఠమతతియవాదానం వసేన వుత్తం, ఇతరం దుతియవాదస్స. అరూపజ్ఝానం యదిపి రూపసఞ్ఞాదీహి విముత్తం తంసమతిక్కమాదినా పత్తబ్బత్తా, పవత్తినివారకేహి పన కామచ్ఛన్దాదీహియేవస్స విముత్తి సాతిసయాతి దస్సేన్తో ‘‘నీవరణసఙ్ఖాతనామకాయతో విముత్త’’న్తి ఆహ. యఞ్చాపి అరూపజ్ఝానం రూపలోకే వివేకట్ఠతావసేనపి రూపకాయతో విముత్తం, తం పన రూపపటిబన్ధఛన్దరాగవిక్ఖమ్భనేనేవ హోతీతి విక్ఖమ్భనమేవ పధానన్తి వుత్తం ‘‘రూపతణ్హావిక్ఖమ్భనేన రూపకాయతో చ విముత్తత్తా’’తి. ఏకదేసేన ఉభతోభాగవిముత్తం నామ హోతి సముచ్ఛేదవిముత్తియా అభావా.

    Dvīhi bhāgehīti vikkhambhanasamucchedabhāgehi. Dve vāreti kilesānaṃ vikkhambhanasamucchindanavasena dvikkhattuṃ. Kilesehi vimuttoti idaṃ paṭhamatatiyavādānaṃ vasena vuttaṃ, itaraṃ dutiyavādassa. Arūpajjhānaṃ yadipi rūpasaññādīhi vimuttaṃ taṃsamatikkamādinā pattabbattā, pavattinivārakehi pana kāmacchandādīhiyevassa vimutti sātisayāti dassento ‘‘nīvaraṇasaṅkhātanāmakāyato vimutta’’nti āha. Yañcāpi arūpajjhānaṃ rūpaloke vivekaṭṭhatāvasenapi rūpakāyato vimuttaṃ, taṃ pana rūpapaṭibandhachandarāgavikkhambhaneneva hotīti vikkhambhanameva padhānanti vuttaṃ ‘‘rūpataṇhāvikkhambhanenarūpakāyato ca vimuttattā’’ti. Ekadesena ubhatobhāgavimuttaṃ nāma hoti samucchedavimuttiyā abhāvā.

    ౨౫. ‘‘సత్తిసయో’’తి వియ సముదాయే పవత్తో వోహారో అవయవేపి దిస్సతీతి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘అట్ఠవిమోక్ఖేకదేసేన…పే॰… వుచ్చతీ’’తి.

    25. ‘‘Sattisayo’’ti viya samudāye pavatto vohāro avayavepi dissatīti dassento āha ‘‘aṭṭhavimokkhekadesena…pe… vuccatī’’ti.

    ౨౬. ఫుట్ఠానన్తి ఫస్సితానం, అధిగతానన్తి అత్థో. అన్తోతి అన్తసదిసో ఫస్సనాయ పరకాలో. తదనన్తరో హి తప్పరియోసానో వియ హోతీతి. కాలవిసయో చాయం అన్త-సద్దో, న పన కాలత్థో. తేనాహ ‘‘అధిప్పాయో’’తి. నామకాయేకదేసతోతి నీవరణసఙ్ఖాతనామకాయేకదేసతో. ఆలోచితో పకాసితో వియ హోతి విబన్ధవిక్ఖమ్భనేన ఆలోచనే పకాసనే సమత్థస్స ఞాణచక్ఖునో అధిట్ఠానసముప్పాదనతో. న తు విముత్తోతి విముత్తోతి న వుచ్చతేవ.

    26. Phuṭṭhānanti phassitānaṃ, adhigatānanti attho. Antoti antasadiso phassanāya parakālo. Tadanantaro hi tappariyosāno viya hotīti. Kālavisayo cāyaṃ anta-saddo, na pana kālattho. Tenāha ‘‘adhippāyo’’ti. Nāmakāyekadesatoti nīvaraṇasaṅkhātanāmakāyekadesato. Ālocito pakāsito viya hoti vibandhavikkhambhanena ālocane pakāsane samatthassa ñāṇacakkhuno adhiṭṭhānasamuppādanato. Na tu vimuttoti vimuttoti na vuccateva.

    ౨౮. ఇమం పన నయన్తి ‘‘అపిచ తేస’’న్తిఆదినా ఆగతవిధిం. యేన విసేసేనాతి యేన కారణవిసేసేన. సోతి దిట్ఠిప్పత్తసద్ధావిముత్తానం యథావుత్తో పఞ్ఞాయ విసేసో. పటిక్ఖేపో కతో కారణస్స అవిభావితత్తా. ఉభతోభాగవిముత్తో వియ, పఞ్ఞావిముత్తో వియ వా సబ్బథా అవిముత్తస్స సావసేసవిముత్తియమ్పి దిట్ఠిప్పత్తస్స వియ పఞ్ఞాయ సాతిసయాయ అభావతో సద్ధామత్తేన విముత్తభావో దట్ఠబ్బో. సద్ధాయ అధిముత్తోతి ఇదం ఆగమనవసేన సద్ధాయ అధికభావం సన్ధాయ వుత్తం, మగ్గాధిగమతో పనస్స పచ్చక్ఖమేవ ఞాణదస్సనం.

    28. Imaṃ pana nayanti ‘‘apica tesa’’ntiādinā āgatavidhiṃ. Yena visesenāti yena kāraṇavisesena. Soti diṭṭhippattasaddhāvimuttānaṃ yathāvutto paññāya viseso. Paṭikkhepo kato kāraṇassa avibhāvitattā. Ubhatobhāgavimutto viya, paññāvimutto viya vā sabbathā avimuttassa sāvasesavimuttiyampi diṭṭhippattassa viya paññāya sātisayāya abhāvato saddhāmattena vimuttabhāvo daṭṭhabbo. Saddhāya adhimuttoti idaṃ āgamanavasena saddhāya adhikabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ, maggādhigamato panassa paccakkhameva ñāṇadassanaṃ.

    ౩౧. ‘‘సోతోతి అరియమగ్గస్స నామ’’న్తి నిప్పరియాయేన తంసమఙ్గీ సోతాపన్నోతి అధిప్పాయేన చోదకో ‘‘అపి-సద్దో కస్మా వుత్తో’’తి చోదనం ఉట్ఠాపేత్వా ‘‘ననూ’’తిఆదినా అత్తనో అధిప్పాయం వివరతి. ఇతరో ‘‘నాపన్న’’న్తిఆదినా పరిహరతి. సమన్నాగతో ఏవ నామ లోకుత్తరధమ్మానం అకుప్పసభావత్తా. ఇతరేహీతి దుతియమగ్గట్ఠాదీహి. సో ఏవాతి పఠమఫలట్ఠో ఏవ. ఇధాతి ఇమస్మిం సత్తక్ఖత్తుపరమనిద్దేసే. సోతం వా అరియమగ్గం ఆదితో పన్నో అధిగతోతి సోతాపన్నోతి వుచ్చమానే దుతియమగ్గట్ఠాదీనం నత్థేవ సోతాపన్నభావాపత్తి. సుత్తే పన సోతం అరియమగ్గం ఆదితో మరియాదం అముఞ్చిత్వావ పన్నో పటిపజ్జతీతి కత్వా మగ్గసమఙ్గీ ‘‘సోతాపన్నో’’తి వుత్తో. పరియాయేన ఇతరోపి తస్స అపరిహానధమ్మత్తా సోతాపన్నోతి వేదితబ్బం. పహీనావసిట్ఠకిలేసపచ్చవేక్ఖణాయ సముదయసచ్చం వియ దుక్ఖసచ్చమ్పి పచ్చవేక్ఖితం హోతి సచ్చద్వయపరియాపన్నత్తా కిలేసానన్తి ఆహ ‘‘చతుసచ్చపచ్చవేక్ఖణాదీన’’న్తి. ఆది-సద్దేన ఫలపచ్చవేక్ఖణఉపరిమగ్గఫలధమ్మే చ సఙ్గణ్హాతి.

    31. ‘‘Sototi ariyamaggassa nāma’’nti nippariyāyena taṃsamaṅgī sotāpannoti adhippāyena codako ‘‘api-saddo kasmā vutto’’ti codanaṃ uṭṭhāpetvā ‘‘nanū’’tiādinā attano adhippāyaṃ vivarati. Itaro ‘‘nāpanna’’ntiādinā pariharati. Samannāgato eva nāma lokuttaradhammānaṃ akuppasabhāvattā. Itarehīti dutiyamaggaṭṭhādīhi. So evāti paṭhamaphalaṭṭho eva. Idhāti imasmiṃ sattakkhattuparamaniddese. Sotaṃ vā ariyamaggaṃ ādito panno adhigatoti sotāpannoti vuccamāne dutiyamaggaṭṭhādīnaṃ nattheva sotāpannabhāvāpatti. Sutte pana sotaṃ ariyamaggaṃ ādito mariyādaṃ amuñcitvāva panno paṭipajjatīti katvā maggasamaṅgī ‘‘sotāpanno’’ti vutto. Pariyāyena itaropi tassa aparihānadhammattā sotāpannoti veditabbaṃ. Pahīnāvasiṭṭhakilesapaccavekkhaṇāya samudayasaccaṃ viya dukkhasaccampi paccavekkhitaṃ hoti saccadvayapariyāpannattā kilesānanti āha ‘‘catusaccapaccavekkhaṇādīna’’nti. Ādi-saddena phalapaccavekkhaṇauparimaggaphaladhamme ca saṅgaṇhāti.

    ౩౨. మహాకులమేవాతి ఉళారకులమేవ వుచ్చతి ‘‘కులీనో కులపుత్తో’’తిఆదీసు వియ.

    32. Mahākulamevāti uḷārakulameva vuccati ‘‘kulīno kulaputto’’tiādīsu viya.

    ౩౩. సజ్ఝానకో అపరిహీనజ్ఝానో కాలకతో బ్రహ్మలోకూపగో హుత్వా వట్టజ్ఝాసయో చే, ఉపరూపరి నిబ్బత్తిత్వా నిబ్బాయతీతి ఆహ ‘‘అనాగామిసభాగో’’తి. యతో సో ఝానానాగామీతి వుచ్చతి. తేనాహ ‘‘అనావత్తిధమ్మో’’తి.

    33. Sajjhānako aparihīnajjhāno kālakato brahmalokūpago hutvā vaṭṭajjhāsayo ce, uparūpari nibbattitvā nibbāyatīti āha ‘‘anāgāmisabhāgo’’ti. Yato so jhānānāgāmīti vuccati. Tenāha ‘‘anāvattidhammo’’ti.

    ౩౬. పరయోగే త్వా-సద్దో తదన్తో హుత్వా ‘‘పరసద్దయోగే’’తి వుత్తో, అప్పత్వాతి వుత్తం హోతీతి ‘‘అప్పత్తం హుత్వా’’తి ఇమినా వుచ్చతి.

    36. Parayoge tvā-saddo tadanto hutvā ‘‘parasaddayoge’’ti vutto, appatvāti vuttaṃ hotīti ‘‘appattaṃ hutvā’’ti iminā vuccati.

    ౩౭. తేనాతి ‘‘ఉపహచ్చా’’తి పదేన. నను చ వేమజ్ఝాతిక్కమో ‘‘అతిక్కమిత్వా వేమజ్ఝ’’న్తి ఇమినా పకాసితో హోతీతి అధిప్పాయో.

    37. Tenāti ‘‘upahaccā’’ti padena. Nanu ca vemajjhātikkamo ‘‘atikkamitvā vemajjha’’nti iminā pakāsito hotīti adhippāyo.

    ౪౦. తణ్హావట్టసోతా తణ్హావట్టబన్ధా. తస్సాతి సోతస్స. సమ్బన్ధే చేతం సామివచనం. ఉద్ధంసోతస్స ఉపరిభవూపగతా ఏకంసికాతి ఆహ ‘‘యత్థ వా తత్థ వా గన్త్వా’’తి. తస్సాతి ఉద్ధంసోతస్స. తత్థాతి అవిహేసు. లహుసాలహుసగతికాతి లహుకాలహుకాయుగతికా, లహుకాలహుకఞాణగతికా వా. ఉప్పజ్జిత్వావ నిబ్బాయనకాదీహీతి ఆది-సద్దేన ‘‘ఆకాసం లఙ్ఘిత్వా నిబ్బాయతీ’’తిఆదినా వుత్తా తిస్సో ఉపమా సఙ్గణ్హాతి. అన్తరాఉపహచ్చపరినిబ్బాయీహి అధిమత్తతా, ఉద్ధంసోతతో అనధిమత్తతా చ అసఙ్ఖారససఙ్ఖారపరినిబ్బాయీనం న వేదితబ్బాతి యోజనా. తే ఏవాతి అన్తరాఉపహచ్చపరినిబ్బాయిఉద్ధంసోతా ఏవ. యది ఏవం అసఙ్ఖారససఙ్ఖారపరినిబ్బాయీనం ఉపమావచనేన తతో మహన్తతరేహి కస్మా వుత్తన్తి చోదనం సన్ధాయాహ ‘‘తతో మహన్త…పే॰… దస్సనత్థ’’న్తి.

    40. Taṇhāvaṭṭasotā taṇhāvaṭṭabandhā. Tassāti sotassa. Sambandhe cetaṃ sāmivacanaṃ. Uddhaṃsotassa uparibhavūpagatā ekaṃsikāti āha ‘‘yattha vā tattha vā gantvā’’ti. Tassāti uddhaṃsotassa. Tatthāti avihesu. Lahusālahusagatikāti lahukālahukāyugatikā, lahukālahukañāṇagatikā vā. Uppajjitvāva nibbāyanakādīhīti ādi-saddena ‘‘ākāsaṃ laṅghitvā nibbāyatī’’tiādinā vuttā tisso upamā saṅgaṇhāti. Antarāupahaccaparinibbāyīhi adhimattatā, uddhaṃsotato anadhimattatā ca asaṅkhārasasaṅkhāraparinibbāyīnaṃ na veditabbāti yojanā. Te evāti antarāupahaccaparinibbāyiuddhaṃsotā eva. Yadi evaṃ asaṅkhārasasaṅkhāraparinibbāyīnaṃ upamāvacanena tato mahantatarehi kasmā vuttanti codanaṃ sandhāyāha ‘‘tato mahanta…pe… dassanattha’’nti.

    తేనాతి ‘‘నో చస్స, నో చ మే సియా’’తి వచనేన. తేనాతి వా యథావుత్తేన తస్స అత్థవచనేన. ఇమస్స దుక్ఖస్సాతి ఇమస్స సమ్పతి వత్తమానస్స విఞ్ఞాణాదిదుక్ఖస్స. ఉదయదస్సనం ఞాణం. చతూహిపీతి ‘‘నో చస్సా’’తి చతూహి పదేహి. యం అత్థీతి యం పరమత్థతో విజ్జతి . తేనాహ ‘‘భూతన్తి ససభావ’’న్తి, భూతన్తి ఖన్ధపఞ్చకన్తి అత్థో. యథాహ ‘‘భూతమిదన్తి, భిక్ఖవే, సమనుపస్సథా’’తి. వివట్టమానసో వివిచ్చమానహదయో తణ్హాదిసోతతో నివత్తజ్ఝాసయో. ఉపేక్ఖకో హోతీతి చత్తభరియో వియ పురిసో భయం నన్దిఞ్చ పహాయ ఉదాసినో హోతి.

    Tenāti ‘‘no cassa, no ca me siyā’’ti vacanena. Tenāti vā yathāvuttena tassa atthavacanena. Imassa dukkhassāti imassa sampati vattamānassa viññāṇādidukkhassa. Udayadassanaṃ ñāṇaṃ. Catūhipīti ‘‘no cassā’’ti catūhi padehi. Yaṃ atthīti yaṃ paramatthato vijjati . Tenāha ‘‘bhūtanti sasabhāva’’nti, bhūtanti khandhapañcakanti attho. Yathāha ‘‘bhūtamidanti, bhikkhave, samanupassathā’’ti. Vivaṭṭamānaso viviccamānahadayo taṇhādisotato nivattajjhāsayo. Upekkhako hotīti cattabhariyo viya puriso bhayaṃ nandiñca pahāya udāsino hoti.

    అవిసిట్ఠేతి హీనే. విసిట్ఠేతి ఉత్తమే. ‘‘భవే’’తి వత్వా ‘‘సమ్భవే’’తి వుచ్చమానం అవుత్తవాచకం హోతీతి దస్సేన్తో ‘‘పచ్చుప్పన్నో’’తిఆదిమాహ. భూతమేవ వుచ్చతీతి యం భూతన్తి వుచ్చతి, తదేవ భవోతి చ వుచ్చతి, భవతి అహోసీతి వా. సమ్భవతి ఏతస్మాతి సమ్భవో. తదాహారో తస్స భవస్స పచ్చయో. అనుక్కమేన మగ్గపఞ్ఞాయాతి విపస్సనానుక్కమేన లద్ధాయ అరియమగ్గపఞ్ఞాయ. తేనాతి సేక్ఖేన.

    Avisiṭṭheti hīne. Visiṭṭheti uttame. ‘‘Bhave’’ti vatvā ‘‘sambhave’’ti vuccamānaṃ avuttavācakaṃ hotīti dassento ‘‘paccuppanno’’tiādimāha. Bhūtameva vuccatīti yaṃ bhūtanti vuccati, tadeva bhavoti ca vuccati, bhavati ahosīti vā. Sambhavati etasmāti sambhavo. Tadāhāro tassa bhavassa paccayo. Anukkamena maggapaññāyāti vipassanānukkamena laddhāya ariyamaggapaññāya. Tenāti sekkhena.

    ఏకకనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Ekakaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / పుగ్గలపఞ్ఞత్తిపాళి • Puggalapaññattipāḷi / ౧. ఏకకపుగ్గలపఞ్ఞత్తి • 1. Ekakapuggalapaññatti

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౧. ఏకకనిద్దేసవణ్ణనా • 1. Ekakaniddesavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౧. ఏకకనిద్దేసవణ్ణనా • 1. Ekakaniddesavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact