| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៤. ឯកមូលសុត្តវណ្ណនា
4. Ekamūlasuttavaṇṇanā
៤៤. បតិដ្ឋដ្ឋេន អវិជ្ជាសង្ខាតំ ឯកំ មូលំ ឯតិស្សាតិ ឯកមូលា។ តំ ឯកមូលំ។ យថា សំយោជនីយេសុ អស្សាទានុបស្សនាវសេន តណ្ហាសមុប្បាទោ, ឯវំ តណ្ហាភិភវវសេន អនវពោធោតិ អវិជ្ជា តណ្ហាយ មូលំ, តណ្ហា ច អវិជ្ជាយ មូលំ។ អយញ្ហិ នយោ ឧបនិស្សយតាវសេន វុត្តោ, សហជាតវសេន ចាយំ អញ្ញមញ្ញំ មូលភាវោ បាកដោយេវ។ ឥធ បន ឥមិស្សំ គាថាយំ អធិប្បេតា ‘‘ឯកមូល’’ន្តិ សា តណ្ហា។ តត្ថ យា ភវតណ្ហា, សា សស្សតទិដ្ឋិវសេន អាវដ្ដតិ បរិវត្តតិ, វិភវតណ្ហា ឧច្ឆេទទិដ្ឋិវសេន, ឯវំ ទ្វិរាវដ្ដំ។ សហជាតកោដិយាតិ សហជាតកោដិយាបិ, បគេវ សម្មុយ្ហំ អាបន្នស្ស បន វត្តមានាយ តណ្ហាយ ពលវភាវេន មលីនតា សិយា។ ឧបនិស្សយកោដិយាតិ ឧបនិស្សយកោដិយាវ សហជាតកោដិយា អសម្ភវតោ។ បត្ថរណដ្ឋានាតិ វិត្ថតា ហុត្វា បវត្តិដ្ឋានភូមិ ។ តេនាហ ‘‘តេសុ សា បត្ថរតី’’តិ។ សមុទ្ទនដ្ឋេន សមុទ្ទោ។ ឧត្តរិតុំ អសក្កុណេយ្យតាយ បតាយ អលំ បរិយត្តោតិ បាតាលោ, អយំ បន បាតាលោ វិយាតិ បាតាលោ។ តេនាហ ‘‘អប្បតិដ្ឋដ្ឋេនា’’តិ។ អគាធគម្ភីរតាយាតិ អត្ថោ។
44. Patiṭṭhaṭṭhena avijjāsaṅkhātaṃ ekaṃ mūlaṃ etissāti ekamūlā. Taṃ ekamūlaṃ. Yathā saṃyojanīyesu assādānupassanāvasena taṇhāsamuppādo, evaṃ taṇhābhibhavavasena anavabodhoti avijjā taṇhāya mūlaṃ, taṇhā ca avijjāya mūlaṃ. Ayañhi nayo upanissayatāvasena vutto, sahajātavasena cāyaṃ aññamaññaṃ mūlabhāvo pākaṭoyeva. Idha pana imissaṃ gāthāyaṃ adhippetā ‘‘ekamūla’’nti sā taṇhā. Tattha yā bhavataṇhā, sā sassatadiṭṭhivasena āvaṭṭati parivattati, vibhavataṇhā ucchedadiṭṭhivasena, evaṃ dvirāvaṭṭaṃ. Sahajātakoṭiyāti sahajātakoṭiyāpi, pageva sammuyhaṃ āpannassa pana vattamānāya taṇhāya balavabhāvena malīnatā siyā. Upanissayakoṭiyāti upanissayakoṭiyāva sahajātakoṭiyā asambhavato. Pattharaṇaṭṭhānāti vitthatā hutvā pavattiṭṭhānabhūmi . Tenāha ‘‘tesu sā pattharatī’’ti. Samuddanaṭṭhena samuddo. Uttarituṃ asakkuṇeyyatāya patāya alaṃ pariyattoti pātālo, ayaṃ pana pātālo viyāti pātālo. Tenāha ‘‘appatiṭṭhaṭṭhenā’’ti. Agādhagambhīratāyāti attho.
ឯកមូលសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ekamūlasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៤. ឯកមូលសុត្តំ • 4. Ekamūlasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. ឯកមូលសុត្តវណ្ណនា • 4. Ekamūlasuttavaṇṇanā
