| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੪. ਏਕਮੂਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Ekamūlasuttavaṇṇanā
੪੪. ਪਤਿਟ੍ਠਟ੍ਠੇਨ ਅવਿਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਏਕਂ ਮੂਲਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਮੂਲਾ। ਤਂ ਏਕਮੂਲਂ। ਯਥਾ ਸਂਯੋਜਨੀਯੇਸੁ ਅਸ੍ਸਾਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ, ਏવਂ ਤਣ੍ਹਾਭਿਭવવਸੇਨ ਅਨવਬੋਧੋਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਾ ਤਣ੍ਹਾਯ ਮੂਲਂ, ਤਣ੍ਹਾ ਚ ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਮੂਲਂ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਨਯੋ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਤਾવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੋ, ਸਹਜਾਤવਸੇਨ ਚਾਯਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਮੂਲਭਾવੋ ਪਾਕਟੋਯੇવ। ਇਧ ਪਨ ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਗਾਥਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ ‘‘ਏਕਮੂਲ’’ਨ੍ਤਿ ਸਾ ਤਣ੍ਹਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਾ ਭવਤਣ੍ਹਾ, ਸਾ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿવਸੇਨ ਆવਟ੍ਟਤਿ ਪਰਿવਤ੍ਤਤਿ, વਿਭવਤਣ੍ਹਾ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿવਸੇਨ, ਏવਂ ਦ੍વਿਰਾવਟ੍ਟਂ। ਸਹਜਾਤਕੋਟਿਯਾਤਿ ਸਹਜਾਤਕੋਟਿਯਾਪਿ, ਪਗੇવ ਸਮ੍ਮੁਯ੍ਹਂ ਆਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਨ વਤ੍ਤਮਾਨਾਯ ਤਣ੍ਹਾਯ ਬਲવਭਾવੇਨ ਮਲੀਨਤਾ ਸਿਯਾ। ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਕੋਟਿਯਾਤਿ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਕੋਟਿਯਾવ ਸਹਜਾਤਕੋਟਿਯਾ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ। ਪਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠਾਨਾਤਿ વਿਤ੍ਥਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਭੂਮਿ । ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤੇਸੁ ਸਾ ਪਤ੍ਥਰਤੀ’’ਤਿ। ਸਮੁਦ੍ਦਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮੁਦ੍ਦੋ। ਉਤ੍ਤਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਪਤਾਯ ਅਲਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤੋਤਿ ਪਾਤਾਲੋ, ਅਯਂ ਪਨ ਪਾਤਾਲੋ વਿਯਾਤਿ ਪਾਤਾਲੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਟ੍ਠੇਨਾ’’ਤਿ। ਅਗਾਧਗਮ੍ਭੀਰਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
44. Patiṭṭhaṭṭhena avijjāsaṅkhātaṃ ekaṃ mūlaṃ etissāti ekamūlā. Taṃ ekamūlaṃ. Yathā saṃyojanīyesu assādānupassanāvasena taṇhāsamuppādo, evaṃ taṇhābhibhavavasena anavabodhoti avijjā taṇhāya mūlaṃ, taṇhā ca avijjāya mūlaṃ. Ayañhi nayo upanissayatāvasena vutto, sahajātavasena cāyaṃ aññamaññaṃ mūlabhāvo pākaṭoyeva. Idha pana imissaṃ gāthāyaṃ adhippetā ‘‘ekamūla’’nti sā taṇhā. Tattha yā bhavataṇhā, sā sassatadiṭṭhivasena āvaṭṭati parivattati, vibhavataṇhā ucchedadiṭṭhivasena, evaṃ dvirāvaṭṭaṃ. Sahajātakoṭiyāti sahajātakoṭiyāpi, pageva sammuyhaṃ āpannassa pana vattamānāya taṇhāya balavabhāvena malīnatā siyā. Upanissayakoṭiyāti upanissayakoṭiyāva sahajātakoṭiyā asambhavato. Pattharaṇaṭṭhānāti vitthatā hutvā pavattiṭṭhānabhūmi . Tenāha ‘‘tesu sā pattharatī’’ti. Samuddanaṭṭhena samuddo. Uttarituṃ asakkuṇeyyatāya patāya alaṃ pariyattoti pātālo, ayaṃ pana pātālo viyāti pātālo. Tenāha ‘‘appatiṭṭhaṭṭhenā’’ti. Agādhagambhīratāyāti attho.
ਏਕਮੂਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ekamūlasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੪. ਏਕਮੂਲਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Ekamūlasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਏਕਮੂਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Ekamūlasuttavaṇṇanā
