Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੯. ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਨਿਬ੍ਬਾਨਪਞ੍ਹੋ
9. Ekantasukhanibbānapañho
੯. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਕਿਂ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਉਦਾਹੁ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ।
9. ‘‘Bhante nāgasena, kiṃ ekantasukhaṃ nibbānaṃ, udāhu dukkhena missa’’nti? ‘‘Ekantasukhaṃ, mahārāja, nibbānaṃ, dukkhena amissa’’nti.
‘‘ਨ ਮਯਂ ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, વਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਾਮ ‘ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਮੇਤ੍ਥ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਪਚ੍ਚੇਮ ‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ, ਕਾਰਣਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਉਪਲਭਾਮ ‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ। ਕਤਮਂ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ? ਯੇ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਆਤਾਪੋ ਪਰਿਤਾਪੋ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਿਸਜ੍ਜਾਸਯਨਾਹਾਰਪਰਿਗ੍ਗਹੋ ਮਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਚ ਉਪਰੋਧੋ ਆਯਤਨਾਨਞ੍ਚ ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਂ ਧਨਧਞ੍ਞਪਿਯਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਪ੍ਪਜਹਨਂ। ਯੇ ਕੇਚਿ ਲੋਕੇ ਸੁਖਿਤਾ ਸੁਖਸਮਪ੍ਪਿਤਾ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਆਯਤਨੇ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪਿਕਮਨਾਪਿਕਬਹੁવਿਧਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਰੂਪੇਨ ਚਕ੍ਖੁਂ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪਿਕਮਨਾਪਿਕਗੀਤવਾਦਿਤਬਹੁવਿਧਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਸੋਤਂ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪਿਕਮਨਾਪਿਕਪੁਪ੍ਫਫਲਪਤ੍ਤਤਚਮੂਲਸਾਰਬਹੁવਿਧਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਗਨ੍ਧੇਨ ਘਾਨਂ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪਿਕਮਨਾਪਿਕਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਲੇਯ੍ਯਪੇਯ੍ਯਸਾਯਨੀਯਬਹੁવਿਧਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਰਸੇਨ ਜਿવ੍ਹਂ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੁਹੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪਿਕਮਨਾਪਿਕਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਮੁਦੁਮਦ੍ਦવਬਹੁવਿਧਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਫਸ੍ਸੇਨ ਕਾਯਂ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪਿਕਮਨਾਪਿਕਕਲ੍ਯਾਣਪਾਪਕਸੁਭਾਸੁਭਬਹੁવਿਧવਿਤਕ੍ਕਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਮਨਂ ਰਮੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਿ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਂ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਘਾਨਜਿવ੍ਹਾਕਾਯਮਨੋਬ੍ਰੂਹਨਂ ਹਨਥ ਉਪਹਨਥ, ਛਿਨ੍ਦਥ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਥ, ਰੁਨ੍ਧਥ ਉਪਰੁਨ੍ਧਥ। ਤੇਨ ਕਾਯੋਪਿ ਪਰਿਤਪਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਿਤਪਤਿ, ਕਾਯੇ ਪਰਿਤਤ੍ਤੇ ਕਾਯਿਕਦੁਕ੍ਖવੇਦਨਂ વੇਦਿਯਤਿ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਤਤ੍ਤੇ ਚੇਤਸਿਕਦੁਕ੍ਖવੇਦਨਂ વੇਦਯਤਿ। ਨਨੁ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯੋਪਿ 1 ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਰਹਮਾਨੋ ਏવਮਾਹ ‘ਭੂਨਹੁ 2 ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ। ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ, ਯੇਨਾਹਂ ਕਾਰਣੇਨ ਬ੍ਰੂਮਿ ‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Na mayaṃ taṃ, bhante nāgasena, vacanaṃ saddahāma ‘ekantasukhaṃ nibbāna’nti, evamettha mayaṃ, bhante nāgasena, paccema ‘nibbānaṃ dukkhena missa’nti, kāraṇañcettha upalabhāma ‘nibbānaṃ dukkhena missa’nti. Katamaṃ ettha kāraṇaṃ ? Ye te, bhante nāgasena, nibbānaṃ pariyesanti, tesaṃ dissati kāyassa ca cittassa ca ātāpo paritāpo ṭhānacaṅkamanisajjāsayanāhārapariggaho middhassa ca uparodho āyatanānañca paṭipīḷanaṃ dhanadhaññapiyañātimittappajahanaṃ. Ye keci loke sukhitā sukhasamappitā, te sabbepi pañcahi kāmaguṇehi āyatane ramenti brūhenti, manāpikamanāpikabahuvidhasubhanimittena rūpena cakkhuṃ ramenti brūhenti, manāpikamanāpikagītavāditabahuvidhasubhanimittena saddena sotaṃ ramenti brūhenti, manāpikamanāpikapupphaphalapattatacamūlasārabahuvidhasubhanimittena gandhena ghānaṃ ramenti brūhenti, manāpikamanāpikakhajjabhojjaleyyapeyyasāyanīyabahuvidhasubhanimittena rasena jivhaṃ ramenti bruhenti, manāpikamanāpikasaṇhasukhumamudumaddavabahuvidhasubhanimittena phassena kāyaṃ ramenti brūhenti, manāpikamanāpikakalyāṇapāpakasubhāsubhabahuvidhavitakkamanasikārena manaṃ ramenti brūhenti. Tumhe taṃ cakkhusotaghānajivhākāyamanobrūhanaṃ hanatha upahanatha, chindatha upacchindatha, rundhatha uparundhatha. Tena kāyopi paritapati, cittampi paritapati, kāye paritatte kāyikadukkhavedanaṃ vediyati, citte paritatte cetasikadukkhavedanaṃ vedayati. Nanu māgaṇḍiyopi 3 paribbājako bhagavantaṃ garahamāno evamāha ‘bhūnahu 4 samaṇo gotamo’ti. Idamettha kāraṇaṃ, yenāhaṃ kāraṇena brūmi ‘nibbānaṃ dukkhena missa’’’nti.
‘‘ਨ ਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਯਂ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਮਹਾਰਾਜ , ਬ੍ਰੂਸਿ ‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ, ਨੇਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਾਮ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਪਨ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੋ ਏਸੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਰਿਯੇਸਨਂ ਏਤਂ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਯੇવ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ। ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ વਦਾਮਿ। ਅਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਰਾਜੂਨਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਰਾਜੂਨਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਪਿ ਨੁ ਖੋ ਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਰਾਜਾਨੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਕੁਪਿਤੇ ਤੇਸਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਂ ਪਟਿਸੇਧਾਯ ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ਪਰਿਣਾਯਕੇਹਿ ਭਟੇਹਿ ਬਲਤ੍ਥੇਹਿ ਪਰਿવੁਤਾ ਪવਾਸਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਡਂਸਮਕਸવਾਤਾਤਪਪਟਿਪੀਲ਼ਿਤਾ ਸਮવਿਸਮੇ ਪਰਿਧਾવਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਯੁਦ੍ਧਞ੍ਚ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਜੀવਿਤਸਂਸਯਞ੍ਚ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਨਾਮ, ਰਜ੍ਜਸੁਖਸ੍ਸ ਪਰਿਯੇਸਨਾਯ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੋ ਏਸੋ, ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਰਾਜਾਨੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਿ, ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਮਿਸ੍ਸਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਤਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ। ਯੇ ਪਨ ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਕਾਯਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਆਤਾਪੇਤ੍વਾ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਿਸਜ੍ਜਾਸਯਨਾਹਾਰਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਮਿਦ੍ਧਂ ਉਪਰੁਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਆਯਤਨਾਨਿ ਪਟਿਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਕਾਯਞ੍ਚ ਜੀવਿਤਞ੍ਚ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਿ, ਨਿਹਤਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਾ વਿਯ ਰਾਜਾਨੋ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ। ਏવਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ।
‘‘Na hi, mahārāja, nibbānaṃ dukkhena missaṃ, ekantasukhaṃ nibbānaṃ. Yaṃ pana tvaṃ, mahārāja , brūsi ‘nibbānaṃ dukkha’nti, netaṃ dukkhaṃ nibbānaṃ nāma, nibbānassa pana sacchikiriyāya pubbabhāgo eso, nibbānapariyesanaṃ etaṃ, ekantasukhaṃ yeva, mahārāja, nibbānaṃ, na dukkhena missaṃ. Ettha kāraṇaṃ vadāmi. Atthi, mahārāja, rājūnaṃ rajjasukhaṃ nāmā’’ti? ‘‘Āma, bhante, atthi rājūnaṃ rajjasukha’’nti. ‘‘Api nu kho taṃ, mahārāja, rajjasukhaṃ dukkhena missa’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Kissa pana te, mahārāja, rājāno paccante kupite tesaṃ paccantanissitānaṃ paṭisedhāya amaccehi pariṇāyakehi bhaṭehi balatthehi parivutā pavāsaṃ gantvā ḍaṃsamakasavātātapapaṭipīḷitā samavisame paridhāvanti, mahāyuddhañca karonti, jīvitasaṃsayañca pāpuṇantī’’ti? ‘‘Netaṃ, bhante nāgasena, rajjasukhaṃ nāma, rajjasukhassa pariyesanāya pubbabhāgo eso, dukkhena, bhante nāgasena, rājāno rajjaṃ pariyesitvā rajjasukhaṃ anubhavanti, evaṃ, bhante nāgasena, rajjasukhaṃ dukkhena amissaṃ, aññaṃ taṃ rajjasukhaṃ, aññaṃ dukkha’’nti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, ekantasukhaṃ nibbānaṃ, na dukkhena missaṃ. Ye pana taṃ nibbānaṃ pariyesanti, te kāyañca cittañca ātāpetvā ṭhānacaṅkamanisajjāsayanāhāraṃ pariggahetvā middhaṃ uparundhitvā āyatanāni paṭipīḷetvā kāyañca jīvitañca pariccajitvā dukkhena nibbānaṃ pariyesitvā ekantasukhaṃ nibbānaṃ anubhavanti, nihatapaccāmittā viya rājāno rajjasukhaṃ. Evaṃ, mahārāja, ekantasukhaṃ nibbānaṃ, na dukkhena missaṃ, aññaṃ nibbānaṃ, aññaṃ dukkhanti.
‘‘ਅਪਰਮ੍ਪਿ , ਮਹਾਰਾਜ, ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਕਾਰਣਂ ਸੁਣੋਹਿ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਸਿਪ੍ਪવਨ੍ਤਾਨਂ ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਸਿਪ੍ਪવਨ੍ਤਾਨਂ ਸਿਪ੍ਪਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਪਿ ਨੁ ਖੋ ਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਆਚਰਿਯਾ 5 ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਅਭਿવਾਦਨਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਉਦਕਾਹਰਣਘਰਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਮੁਖੋਦਕਾਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਪਟਿਗ੍ਗਹਣਉਚ੍ਛਾਦਨਨਹਾਪਨਪਾਦਪਰਿਕਮ੍ਮੇਨ ਸਕਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਰਚਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਨੇਨ ਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਾਯ વਿਸਮਭੋਜਨੇਨ ਕਾਯਂ ਆਤਾਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ ਨਾਮ, ਸਿਪ੍ਪਪਰਿਯੇਸਨਾਯ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੋ ਏਸੋ, ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਆਚਰਿਯਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਿ, ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਮਿਸ੍ਸਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਤਂ ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ। ਯੇ ਪਨ ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਕਾਯਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਆਤਾਪੇਤ੍વਾ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਿਸਜ੍ਜਾਸਯਨਾਹਾਰਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਮਿਦ੍ਧਂ ਉਪਰੁਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਆਯਤਨਾਨਿ ਪਟਿਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਕਾਯਞ੍ਚ ਜੀવਿਤਞ੍ਚ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਿ, ਆਚਰਿਯਾ વਿਯ ਸਿਪ੍ਪਸੁਖਂ। ਏવਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਏવਮੇਤਂ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Aparampi , mahārāja, uttariṃ kāraṇaṃ suṇohi ekantasukhaṃ nibbānaṃ, na dukkhena missaṃ, aññaṃ dukkhaṃ, aññaṃ nibbānanti. Atthi, mahārāja, ācariyānaṃ sippavantānaṃ sippasukhaṃ nāmā’’ti? ‘‘Āma, bhante, atthi ācariyānaṃ sippavantānaṃ sippasukha’’nti. ‘‘Api nu kho taṃ, mahārāja, sippasukhaṃ dukkhena missa’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Kissa pana te, mahārāja, ācariyā 6 ācariyānaṃ abhivādanapaccuṭṭhānena udakāharaṇagharasammajjanadantakaṭṭhamukhodakānuppadānena ucchiṭṭhapaṭiggahaṇaucchādananahāpanapādaparikammena sakacittaṃ nikkhipitvā paracittānuvattanena dukkhaseyyāya visamabhojanena kāyaṃ ātāpentī’’ti? ‘‘Netaṃ, bhante nāgasena, sippasukhaṃ nāma, sippapariyesanāya pubbabhāgo eso, dukkhena, bhante nāgasena, ācariyā sippaṃ pariyesitvā sippasukhaṃ anubhavanti, evaṃ, bhante nāgasena, sippasukhaṃ dukkhena amissaṃ, aññaṃ taṃ sippasukhaṃ, aññaṃ dukkha’’nti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, ekantasukhaṃ nibbānaṃ, na dukkhena missaṃ. Ye pana taṃ nibbānaṃ pariyesanti, te kāyañca cittañca ātāpetvā ṭhānacaṅkamanisajjāsayanāhāraṃ pariggahetvā middhaṃ uparundhitvā āyatanāni paṭipīḷetvā kāyañca jīvitañca pariccajitvā dukkhena nibbānaṃ pariyesitvā ekantasukhaṃ nibbānaṃ anubhavanti, ācariyā viya sippasukhaṃ. Evaṃ, mahārāja, ekantasukhaṃ nibbānaṃ, na dukkhena missaṃ, aññaṃ dukkhaṃ, aññaṃ nibbāna’’nti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਨਿਬ੍ਬਾਨਪਞ੍ਹੋ ਨવਮੋ।
Ekantasukhanibbānapañho navamo.
Footnotes: