Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / చరియాపిటక-అట్ఠకథా • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā |
౧౪. ఏకరాజచరియావణ్ణనా
14. Ekarājacariyāvaṇṇanā
౧౧౪. చుద్దసమే ఏకరాజాతి విస్సుతోతి ఏకరాజాతి ఇమినా అన్వత్థనామేన జమ్బుదీపతలే పాకటో.
114. Cuddasame ekarājāti vissutoti ekarājāti iminā anvatthanāmena jambudīpatale pākaṭo.
మహాసత్తో హి తదా బారాణసిరఞ్ఞో పుత్తో హుత్వా నిబ్బత్తి. వయప్పత్తో సబ్బసిప్పనిప్ఫత్తిం పత్తో హుత్వా పితు అచ్చయేన రజ్జం కారేన్తో కుసలసీలాచారసద్ధాసుతాదిఅనఞ్ఞసాధారణగుణవిసేసయోగేన పారమిపరిభావనేన చ జమ్బుదీపతలే అదుతియత్తా పధానభావేన చ ‘‘ఏకరాజా’’తి పకాసనామో అహోసి. పరమం సీలం అధిట్ఠాయాతి సుపరిసుద్ధకాయికవాచసికసంవరసఙ్ఖాతఞ్చేవ సుపరిసుద్ధమనోసమాచారసఙ్ఖాతఞ్చ పరమం ఉత్తమం దసకుసలకమ్మపథసీలం సమాదానవసేన చ అవీతిక్కమనవసేన చ అధిట్ఠహిత్వా అనుట్ఠహిత్వా. పసాసామి మహామహిన్తి తియోజనసతికే కాసిరట్ఠే మహతిం మహిం అనుసాసామి రజ్జం కారేమి.
Mahāsatto hi tadā bārāṇasirañño putto hutvā nibbatti. Vayappatto sabbasippanipphattiṃ patto hutvā pitu accayena rajjaṃ kārento kusalasīlācārasaddhāsutādianaññasādhāraṇaguṇavisesayogena pāramiparibhāvanena ca jambudīpatale adutiyattā padhānabhāvena ca ‘‘ekarājā’’ti pakāsanāmo ahosi. Paramaṃ sīlaṃ adhiṭṭhāyāti suparisuddhakāyikavācasikasaṃvarasaṅkhātañceva suparisuddhamanosamācārasaṅkhātañca paramaṃ uttamaṃ dasakusalakammapathasīlaṃ samādānavasena ca avītikkamanavasena ca adhiṭṭhahitvā anuṭṭhahitvā. Pasāsāmi mahāmahinti tiyojanasatike kāsiraṭṭhe mahatiṃ mahiṃ anusāsāmi rajjaṃ kāremi.
౧౧౫. దసకుసలకమ్మపథేతి పాణాతిపాతావేరమణి యావ సమ్మాదిట్ఠీతి ఏతస్మిం దసవిధే కుసలకమ్మపథే, ఏతే వా అనవసేసతో సమాదాయ వత్తామి. చతూహి సఙ్గహవత్థూహీతి దానం పియవచనం అత్థచరియా సమానత్తతాతి ఇమేహి చతూహి సఙ్గహవత్థూహి సఙ్గణ్హనకారణేహి యదా ఏకరాజాతి విస్సుతో హోమి, తదా యథారహం మహాజనం సఙ్గణ్హామీతి సమ్బన్ధో.
115.Dasakusalakammapatheti pāṇātipātāveramaṇi yāva sammādiṭṭhīti etasmiṃ dasavidhe kusalakammapathe, ete vā anavasesato samādāya vattāmi. Catūhi saṅgahavatthūhīti dānaṃ piyavacanaṃ atthacariyā samānattatāti imehi catūhi saṅgahavatthūhi saṅgaṇhanakāraṇehi yadā ekarājāti vissuto homi, tadā yathārahaṃ mahājanaṃ saṅgaṇhāmīti sambandho.
౧౧౬. ఏవన్తి దసకుసలకమ్మపథసీలపరిపూరణం చతూహి సఙ్గహవత్థూహి మహాజనసఙ్గణ్హనన్తి యథావుత్తేన ఇమినా ఆకారేన అప్పమత్తస్స. ఇధలోకే పరత్థ చాతి ఇమస్మిం లోకే యం అప్పమజ్జనం, తత్థ దిట్ఠధమ్మికే అత్థే, పరలోకే యం అప్పమజ్జనం తత్థ సమ్పరాయికే అత్థే అప్పమత్తస్స మే సతోతి అత్థో. దబ్బసేనోతి ఏవంనామకో కోసలరాజా. ఉపగన్త్వాతి చతురఙ్గినిం సేనం సన్నయ్హిత్వా అబ్భుయ్యానవసేన మమ రజ్జం ఉపగన్త్వా. అచ్ఛిన్దన్తో పురం మమాతి మమ బారాణసినగరం బలక్కారేన గణ్హన్తో.
116.Evanti dasakusalakammapathasīlaparipūraṇaṃ catūhi saṅgahavatthūhi mahājanasaṅgaṇhananti yathāvuttena iminā ākārena appamattassa. Idhaloke parattha cāti imasmiṃ loke yaṃ appamajjanaṃ, tattha diṭṭhadhammike atthe, paraloke yaṃ appamajjanaṃ tattha samparāyike atthe appamattassa me satoti attho. Dabbasenoti evaṃnāmako kosalarājā. Upagantvāti caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā abbhuyyānavasena mama rajjaṃ upagantvā. Acchindanto puraṃ mamāti mama bārāṇasinagaraṃ balakkārena gaṇhanto.
తత్రాయం అనుపుబ్బికథా – మహాసత్తో హి తదా నగరస్స చతూసు ద్వారేసు చతస్సో మజ్ఝే ఏకం నివేసనద్వారే ఏకన్తి ఛ దానసాలాయో కారేత్వా కపణద్ధికాదీనం దానం దేతి, సీలం రక్ఖతి, ఉపోసథకమ్మం కరోతి, ఖన్తిమేత్తానుద్దయసమ్పన్నో అఙ్కే నిసిన్నం పుత్తం పరితోసయమానో వియ సబ్బసత్తే పరితోసయమానో ధమ్మేన రజ్జం కారేతి. తస్సేకో అమచ్చో అన్తేపురం పదుస్సిత్వా అపరభాగే పాకటోవ జాతో. అమచ్చా రఞ్ఞో ఆరోచేసుం. రాజా పరిగ్గణ్హన్తో తం అత్తనా పచ్చక్ఖతో ఞత్వా తం అమచ్చం పక్కోసాపేత్వా ‘‘అన్ధబాల, అయుత్తం తే కతం, న త్వం మమ విజితే వసితుం అరహసి, అత్తనో ధనఞ్చ పుత్తదారఞ్చ గహేత్వా అఞ్ఞత్థ యాహీ’’తి రట్ఠా పబ్బాజేసి.
Tatrāyaṃ anupubbikathā – mahāsatto hi tadā nagarassa catūsu dvāresu catasso majjhe ekaṃ nivesanadvāre ekanti cha dānasālāyo kāretvā kapaṇaddhikādīnaṃ dānaṃ deti, sīlaṃ rakkhati, uposathakammaṃ karoti, khantimettānuddayasampanno aṅke nisinnaṃ puttaṃ paritosayamāno viya sabbasatte paritosayamāno dhammena rajjaṃ kāreti. Tasseko amacco antepuraṃ padussitvā aparabhāge pākaṭova jāto. Amaccā rañño ārocesuṃ. Rājā pariggaṇhanto taṃ attanā paccakkhato ñatvā taṃ amaccaṃ pakkosāpetvā ‘‘andhabāla, ayuttaṃ te kataṃ, na tvaṃ mama vijite vasituṃ arahasi, attano dhanañca puttadārañca gahetvā aññattha yāhī’’ti raṭṭhā pabbājesi.
సో కోసలజనపదం గన్త్వా దబ్బసేనం నామ కోసలరాజానం ఉపట్ఠహన్తో అనుక్కమేన తస్స విస్సాసికో హుత్వా ఏకదివసం తం రాజానం ఆహ – ‘‘దేవ, బారాణసిరజ్జం నిమ్మక్ఖికమధుపటలసదిసం, అతిముదుకో రాజా, సుఖేనేవ తం రజ్జం గణ్హితుం సక్కోసీ’’తి. దబ్బసేనో బారాణసిరఞ్ఞో మహానుభావతాయ తస్స వచనం అసద్దహన్తో మనుస్సే పేసేత్వా కాసిరట్ఠే గామఘాతాదీని కారేత్వా తేసం చోరానం బోధిసత్తేన ధనం దత్వా విస్సజ్జితభావం సుత్వా ‘‘అతివియ ధమ్మికో రాజా’’తి ఞత్వా ‘‘బారాణసిరజ్జం గణ్హిస్సామీ’’తి బలవాహనం ఆదాయ నియ్యాసి . అథ బారాణసిరఞ్ఞో మహాయోధా ‘‘కోసలరాజా ఆగచ్ఛతీ’’తి సుత్వా ‘‘అమ్హాకం రజ్జసీమం అనోక్కమన్తమేవ నం పోథేత్వా గణ్హామా’’తి అత్తనో రఞ్ఞో వదింసు.
So kosalajanapadaṃ gantvā dabbasenaṃ nāma kosalarājānaṃ upaṭṭhahanto anukkamena tassa vissāsiko hutvā ekadivasaṃ taṃ rājānaṃ āha – ‘‘deva, bārāṇasirajjaṃ nimmakkhikamadhupaṭalasadisaṃ, atimuduko rājā, sukheneva taṃ rajjaṃ gaṇhituṃ sakkosī’’ti. Dabbaseno bārāṇasirañño mahānubhāvatāya tassa vacanaṃ asaddahanto manusse pesetvā kāsiraṭṭhe gāmaghātādīni kāretvā tesaṃ corānaṃ bodhisattena dhanaṃ datvā vissajjitabhāvaṃ sutvā ‘‘ativiya dhammiko rājā’’ti ñatvā ‘‘bārāṇasirajjaṃ gaṇhissāmī’’ti balavāhanaṃ ādāya niyyāsi . Atha bārāṇasirañño mahāyodhā ‘‘kosalarājā āgacchatī’’ti sutvā ‘‘amhākaṃ rajjasīmaṃ anokkamantameva naṃ pothetvā gaṇhāmā’’ti attano rañño vadiṃsu.
బోధిసత్తో ‘‘తాతా, మం నిస్సాయ అఞ్ఞేసం కిలమనకిచ్చం నత్థి, రజ్జత్థికా రజ్జం గణ్హన్తు, మా గమిత్థా’’తి నివారేసి. కోసలరాజా జనపదమజ్ఝం పావిసి. మహాయోధా పునపి రఞ్ఞో తథేవ వదింసు. రాజా పురిమనయేనేవ నివారేసి. దబ్బసేనో బహినగరే ఠత్వా ‘‘రజ్జం వా దేతు యుద్ధం వా’’తి ఏకరాజస్స సాసనం పేసేసి. ఏకరాజా ‘‘నత్థి మయా యుద్ధం, రజ్జం గణ్హాతూ’’తి పటిసాసనం పేసేసి. పునపి మహాయోధా ‘‘దేవ, న మయం కోసలరఞ్ఞో నగరం పవిసితుం దేమ, బహినగరేయేవ నం పోథేత్వా గణ్హామా’’తి ఆహంసు. రాజా పురిమనయేనేవ నివారేత్వా నగరద్వారాని అవాపురాపేత్వా మహాతలే పల్లఙ్కమజ్ఝే నిసీది. దబ్బసేనో మహన్తేన బలవాహనేన నగరం పవిసిత్వా ఏకమ్పి పటిసత్తుం అపస్సన్తో సబ్బరజ్జం హత్థగతం కత్వా రాజనివేసనం గన్త్వా మహాతలం ఆరుయ్హ నిరపరాధం బోధిసత్తం గణ్హాపేత్వా ఆవాటే నిఖణాపేసి. తేన వుత్తం –
Bodhisatto ‘‘tātā, maṃ nissāya aññesaṃ kilamanakiccaṃ natthi, rajjatthikā rajjaṃ gaṇhantu, mā gamitthā’’ti nivāresi. Kosalarājā janapadamajjhaṃ pāvisi. Mahāyodhā punapi rañño tatheva vadiṃsu. Rājā purimanayeneva nivāresi. Dabbaseno bahinagare ṭhatvā ‘‘rajjaṃ vā detu yuddhaṃ vā’’ti ekarājassa sāsanaṃ pesesi. Ekarājā ‘‘natthi mayā yuddhaṃ, rajjaṃ gaṇhātū’’ti paṭisāsanaṃ pesesi. Punapi mahāyodhā ‘‘deva, na mayaṃ kosalarañño nagaraṃ pavisituṃ dema, bahinagareyeva naṃ pothetvā gaṇhāmā’’ti āhaṃsu. Rājā purimanayeneva nivāretvā nagaradvārāni avāpurāpetvā mahātale pallaṅkamajjhe nisīdi. Dabbaseno mahantena balavāhanena nagaraṃ pavisitvā ekampi paṭisattuṃ apassanto sabbarajjaṃ hatthagataṃ katvā rājanivesanaṃ gantvā mahātalaṃ āruyha niraparādhaṃ bodhisattaṃ gaṇhāpetvā āvāṭe nikhaṇāpesi. Tena vuttaṃ –
‘‘దబ్బసేనో ఉపగన్త్వా, అచ్ఛిన్దన్తో పురం మమ.
‘‘Dabbaseno upagantvā, acchindanto puraṃ mama.
౧౧౭.
117.
‘‘రాజూపజీవే నిగమే, సబలట్ఠే సరట్ఠకే;
‘‘Rājūpajīve nigame, sabalaṭṭhe saraṭṭhake;
సబ్బం హత్థగతం కత్వా, కాసుయా నిఖణీ మమ’’న్తి.
Sabbaṃ hatthagataṃ katvā, kāsuyā nikhaṇī mama’’nti.
తత్థ రాజూపజీవేతి అమచ్చపారిసజ్జబ్రాహ్మణగహపతిఆదికే రాజానం ఉపనిస్సాయ జీవన్తే. నిగమేతి నేగమే. సబలట్ఠేతి సేనాపరియాపన్నతాయ బలే తిట్ఠన్తీతి బలట్ఠా, హత్థారోహాదయో, బలట్ఠేహి సహాతి సబలట్ఠే. సరట్ఠకేతి సజనపదే, రాజూపజీవే నిగమే చ అఞ్ఞఞ్చ సబ్బం హత్థగతం కత్వా. కాసుయా నిఖణీ మమన్తి సబలవాహనం సకలం మమ రజ్జం గహేత్వా మమ్పి గలప్పమాణే ఆవాటే నిఖణాపేసి. జాతకేపి –
Tattha rājūpajīveti amaccapārisajjabrāhmaṇagahapatiādike rājānaṃ upanissāya jīvante. Nigameti negame. Sabalaṭṭheti senāpariyāpannatāya bale tiṭṭhantīti balaṭṭhā, hatthārohādayo, balaṭṭhehi sahāti sabalaṭṭhe. Saraṭṭhaketi sajanapade, rājūpajīve nigame ca aññañca sabbaṃ hatthagataṃ katvā. Kāsuyā nikhaṇī mamanti sabalavāhanaṃ sakalaṃ mama rajjaṃ gahetvā mampi galappamāṇe āvāṭe nikhaṇāpesi. Jātakepi –
‘‘అనుత్తరే కామగుణే సమిద్ధే, భుత్వాన పుబ్బే వసి ఏకరాజా;
‘‘Anuttare kāmaguṇe samiddhe, bhutvāna pubbe vasi ekarājā;
సో దాని దుగ్గే నరకమ్హి ఖిత్తో, నప్పజ్జహే వణ్ణబలం పురాణ’’న్తి. (జా॰ ౧.౪.౯) –
So dāni dugge narakamhi khitto, nappajjahe vaṇṇabalaṃ purāṇa’’nti. (jā. 1.4.9) –
ఆవాటే ఖిత్తభావో ఆగతో. జాతకట్ఠకథాయం (జా॰ అట్ఠ॰ ౩.౪.౯) పన ‘‘సిక్కాయ పక్ఖిపాపేత్వా ఉత్తరుమ్మారే హేట్ఠాసీసకం ఓలమ్బేసీ’’తి వుత్తం.
Āvāṭe khittabhāvo āgato. Jātakaṭṭhakathāyaṃ (jā. aṭṭha. 3.4.9) pana ‘‘sikkāya pakkhipāpetvā uttarummāre heṭṭhāsīsakaṃ olambesī’’ti vuttaṃ.
మహాసత్తో చోరరాజానం ఆరబ్భ మేత్తం భావేత్వా కసిణపరికమ్మం కత్వా ఝానాభిఞ్ఞాయో నిబ్బత్తేత్వా కాసుతో ఉగ్గన్త్వా ఆకాసే పల్లఙ్కేన నిసీది. తేన వుత్తం –
Mahāsatto corarājānaṃ ārabbha mettaṃ bhāvetvā kasiṇaparikammaṃ katvā jhānābhiññāyo nibbattetvā kāsuto uggantvā ākāse pallaṅkena nisīdi. Tena vuttaṃ –
౧౧౮.
118.
‘‘అమచ్చమణ్డలం రజ్జం, ఫీతం అన్తేపురం మమ;
‘‘Amaccamaṇḍalaṃ rajjaṃ, phītaṃ antepuraṃ mama;
అచ్ఛిన్దిత్వాన గహితం, పియపుత్తంవ పస్సహ’’న్తి.
Acchinditvāna gahitaṃ, piyaputtaṃva passaha’’nti.
తత్థ అమచ్చమణ్డలన్తి తస్మిం తస్మిం రాజకిచ్చే రఞ్ఞా అమా సహ వత్తన్తీతి అమచ్చా, సద్ధిం వా తేసం మణ్డలం సమూహం. ఫీతన్తి బలవాహనేన నగరజనపదాదీహి సమిద్ధం రజ్జం. ఇత్థాగారదాసిదాసపరిజనేహి చేవ వత్థాభరణాదిఉపభోగూపకరణేహి చ సమిద్ధం మమ అన్తేపురఞ్చ అచ్ఛిన్దిత్వా గహితకం గణ్హన్తం అమిత్తరాజానం యాయ అత్తనో పియపుత్తంవ పస్సిం అహం, తాయ ఏవంభూతాయ మేత్తాయ మే సమో సకలలోకే నత్థి, తస్మా ఏవంభూతా ఏసా మే మేత్తాపారమీ పరమత్థపారమిభావం పత్తాతి అధిప్పాయో.
Tattha amaccamaṇḍalanti tasmiṃ tasmiṃ rājakicce raññā amā saha vattantīti amaccā, saddhiṃ vā tesaṃ maṇḍalaṃ samūhaṃ. Phītanti balavāhanena nagarajanapadādīhi samiddhaṃ rajjaṃ. Itthāgāradāsidāsaparijanehi ceva vatthābharaṇādiupabhogūpakaraṇehi ca samiddhaṃ mama antepurañca acchinditvā gahitakaṃ gaṇhantaṃ amittarājānaṃ yāya attano piyaputtaṃva passiṃ ahaṃ, tāya evaṃbhūtāya mettāya me samo sakalaloke natthi, tasmā evaṃbhūtā esā me mettāpāramī paramatthapāramibhāvaṃ pattāti adhippāyo.
ఏవం పన మహాసత్తే తం చోరరాజానం ఆరబ్భ మేత్తం ఫరిత్వా ఆకాసే పల్లఙ్కేన నిసిన్నే తస్స సరీరే దాహో ఉప్పజ్జి. సో ‘‘డయ్హామి డయ్హామీ’’తి భూమియం అపరాపరం పరివత్తతి. ‘‘కిమేత’’న్తి వుత్తే, మహారాజ, తుమ్హే నిరపరాధం ధమ్మికరాజానం ఆవాటే నిఖణాపయిత్థాతి. ‘‘తేన హి వేగేన గన్త్వా తం ఉద్ధరథా’’తి ఆహ. పురిసా గన్త్వా తం రాజానం ఆకాసే పల్లఙ్కేన నిసిన్నం దిస్వా ఆగన్త్వా దబ్బసేనస్స ఆరోచేసుం. సో వేగేన గన్త్వా వన్దిత్వా ఖమాపేత్వా ‘‘తుమ్హాకం రజ్జం తుమ్హేవ కారేథ, అహం వో చోరే పటిబాహేస్సామీ’’తి వత్వా తస్స దుట్ఠామచ్చస్స రాజాణం కారేత్వా పక్కామి. బోధిసత్తోపి రజ్జం అమచ్చానం నియ్యాతేత్వా ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా మహాజనం సీలాదిగుణేసు పతిట్ఠాపేత్వా ఆయుపరియోసానే బ్రహ్మలోకపరాయనో అహోసి.
Evaṃ pana mahāsatte taṃ corarājānaṃ ārabbha mettaṃ pharitvā ākāse pallaṅkena nisinne tassa sarīre dāho uppajji. So ‘‘ḍayhāmi ḍayhāmī’’ti bhūmiyaṃ aparāparaṃ parivattati. ‘‘Kimeta’’nti vutte, mahārāja, tumhe niraparādhaṃ dhammikarājānaṃ āvāṭe nikhaṇāpayitthāti. ‘‘Tena hi vegena gantvā taṃ uddharathā’’ti āha. Purisā gantvā taṃ rājānaṃ ākāse pallaṅkena nisinnaṃ disvā āgantvā dabbasenassa ārocesuṃ. So vegena gantvā vanditvā khamāpetvā ‘‘tumhākaṃ rajjaṃ tumheva kāretha, ahaṃ vo core paṭibāhessāmī’’ti vatvā tassa duṭṭhāmaccassa rājāṇaṃ kāretvā pakkāmi. Bodhisattopi rajjaṃ amaccānaṃ niyyātetvā isipabbajjaṃ pabbajitvā mahājanaṃ sīlādiguṇesu patiṭṭhāpetvā āyupariyosāne brahmalokaparāyano ahosi.
తదా దబ్బసేనో ఆనన్దత్థేరో అహోసి, ఏకరాజా లోకనాథో.
Tadā dabbaseno ānandatthero ahosi, ekarājā lokanātho.
తస్స దివసే దివసే ఛసు దానసాలాసు ఛసతసహస్సవిస్సజ్జనేన పచ్చత్థికరఞ్ఞో సకలరజ్జపరిచ్చాగేన చ దానపారమీ, నిచ్చసీలఉపోసథకమ్మవసేన పబ్బజితస్స అనవసేససీలసంవరవసేన చ సీలపారమీ, పబ్బజ్జావసేన ఝానాధిగమవసేన చ నేక్ఖమ్మపారమీ, సత్తానం హితాహితవిచారణవసేన దానసీలాదిసంవిదహనవసేన చ పఞ్ఞాపారమీ, దానాదిపుఞ్ఞసమ్భారస్స అబ్భుస్సహనవసేన కామవితక్కాదివినోదనవసేన చ వీరియపారమీ, దుట్ఠామచ్చస్స దబ్బసేనరఞ్ఞో చ అపరాధసహనవసేన ఖన్తిపారమీ, యథాపటిఞ్ఞం దానాదినా అవిసంవాదనవసేన చ సచ్చపారమీ, దానాదీనం అచలసమాదానాధిట్ఠానవసేన అధిట్ఠానపారమీ, పచ్చత్థికేపి ఏకన్తేన హితూపసంహారవసేన మేత్తాఝాననిబ్బత్తనేన చ మేత్తాపారమీ, దుట్ఠామచ్చేన దబ్బసేనేన చ కతాపరాధే హితేసీహి అత్తనో అమచ్చాదీహి నిబ్బత్తితే ఉపకారే చ అజ్ఝుపేక్ఖణేన రజ్జసుఖప్పత్తకాలే పచ్చత్థికరఞ్ఞా నరకే ఖిత్తకాలే సమానచిత్తతాయ చ ఉపేక్ఖాపారమీ వేదితబ్బా. వుత్తఞ్హేతం –
Tassa divase divase chasu dānasālāsu chasatasahassavissajjanena paccatthikarañño sakalarajjapariccāgena ca dānapāramī, niccasīlauposathakammavasena pabbajitassa anavasesasīlasaṃvaravasena ca sīlapāramī, pabbajjāvasena jhānādhigamavasena ca nekkhammapāramī, sattānaṃ hitāhitavicāraṇavasena dānasīlādisaṃvidahanavasena ca paññāpāramī, dānādipuññasambhārassa abbhussahanavasena kāmavitakkādivinodanavasena ca vīriyapāramī, duṭṭhāmaccassa dabbasenarañño ca aparādhasahanavasena khantipāramī, yathāpaṭiññaṃ dānādinā avisaṃvādanavasena ca saccapāramī, dānādīnaṃ acalasamādānādhiṭṭhānavasena adhiṭṭhānapāramī, paccatthikepi ekantena hitūpasaṃhāravasena mettājhānanibbattanena ca mettāpāramī, duṭṭhāmaccena dabbasenena ca katāparādhe hitesīhi attano amaccādīhi nibbattite upakāre ca ajjhupekkhaṇena rajjasukhappattakāle paccatthikaraññā narake khittakāle samānacittatāya ca upekkhāpāramī veditabbā. Vuttañhetaṃ –
‘‘పనుజ్జ దుక్ఖేన సుఖం జనిన్ద, సుఖేన వా దుక్ఖమసయ్హసాహి;
‘‘Panujja dukkhena sukhaṃ janinda, sukhena vā dukkhamasayhasāhi;
ఉభయత్థ సన్తో అభినిబ్బుతత్తా, సుఖే చ దుక్ఖే చ భవన్తి తుల్యా’’తి. (జా॰ ౧.౪.౧౨);
Ubhayattha santo abhinibbutattā, sukhe ca dukkhe ca bhavanti tulyā’’ti. (jā. 1.4.12);
యస్మా పనేత్థ మేత్తాపారమీ అతిసయవతీ, తస్మా తదత్థదీపనత్థం సా ఏవ పాళి ఆరుళ్హా. తథా ఇధ మహాసత్తస్స సబ్బసత్తేసు ఓరసపుత్తే వియ సమానుకమ్పతాదయో గుణవిసేసా నిద్ధారేతబ్బాతి.
Yasmā panettha mettāpāramī atisayavatī, tasmā tadatthadīpanatthaṃ sā eva pāḷi āruḷhā. Tathā idha mahāsattassa sabbasattesu orasaputte viya samānukampatādayo guṇavisesā niddhāretabbāti.
ఏకరాజచరియావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Ekarājacariyāvaṇṇanā niṭṭhitā.
మేత్తాపారమీ నిట్ఠితా.
Mettāpāramī niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / చరియాపిటకపాళి • Cariyāpiṭakapāḷi / ౧౪. ఏకరాజచరియా • 14. Ekarājacariyā