Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā |
౨. ఏకత్థమ్భికత్థేరఅపదానవణ్ణనా
2. Ekatthambhikattheraapadānavaṇṇanā
సిద్ధత్థస్స భగవతోతిఆదికం ఆయస్మతో ఏకత్థమ్భదాయకథేరస్స అపదానం. అయమ్పి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయాని పుఞ్ఞాని ఉపచినన్తో సిద్ధత్థస్స భగవతో కాలే వనకమ్మికో హుత్వా ఏకస్మిం విభవసమ్పన్నే కులే నిబ్బత్తో. తస్మిం సమయే సబ్బే సద్ధా పసన్నా ఉపాసకా ఏకచ్ఛన్దా ‘‘భగవతో ఉపట్ఠానసాలం కరోమా’’తి దబ్బసమ్భారత్థాయ వనం పవిసిత్వా తం ఉపాసకం దిస్వా ‘‘అమ్హాకం ఏకం థమ్భం దేథా’’తి యాచింసు. సో తం పవత్తిం సుత్వా ‘‘తుమ్హే మా చిన్తయిత్థా’’తి తే సబ్బే ఉయ్యోజేత్వా ఏకం సారమయం థమ్భం గహేత్వా సత్థు దస్సేత్వా తేసంయేవ అదాసి. సో తేనేవ సోమనస్సజాతో తదేవ మూలం కత్వా అఞ్ఞాని దానాదీని పుఞ్ఞాని కత్వా తతో చుతో దేవలోకే నిబ్బత్తో అపరాపరం ఛసు కామావచరేసు దిబ్బసమ్పత్తియో అనుభవిత్వా మనుస్సేసు చ అగ్గచక్కవత్తిసమ్పత్తిం అనేకవారం అనుభవిత్వా అసఙ్ఖ్యేయ్యం పదేసరజ్జసమ్పత్తిఞ్చ అనుభవిత్వా ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే సద్ధాసమ్పన్నే ఏకస్మిం కులే నిబ్బత్తో మాతాపితూహి సద్ధిం భగవతో సన్తికే ధమ్మం సుత్వా పటిలద్ధసద్ధో పబ్బజిత్వా లద్ధూపసమ్పదో కమ్మట్ఠానం గహేత్వా మనసికరోన్తో నచిరస్సేవ అరహా అహోసి.
Siddhatthassa bhagavatotiādikaṃ āyasmato ekatthambhadāyakatherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto siddhatthassa bhagavato kāle vanakammiko hutvā ekasmiṃ vibhavasampanne kule nibbatto. Tasmiṃ samaye sabbe saddhā pasannā upāsakā ekacchandā ‘‘bhagavato upaṭṭhānasālaṃ karomā’’ti dabbasambhāratthāya vanaṃ pavisitvā taṃ upāsakaṃ disvā ‘‘amhākaṃ ekaṃ thambhaṃ dethā’’ti yāciṃsu. So taṃ pavattiṃ sutvā ‘‘tumhe mā cintayitthā’’ti te sabbe uyyojetvā ekaṃ sāramayaṃ thambhaṃ gahetvā satthu dassetvā tesaṃyeva adāsi. So teneva somanassajāto tadeva mūlaṃ katvā aññāni dānādīni puññāni katvā tato cuto devaloke nibbatto aparāparaṃ chasu kāmāvacaresu dibbasampattiyo anubhavitvā manussesu ca aggacakkavattisampattiṃ anekavāraṃ anubhavitvā asaṅkhyeyyaṃ padesarajjasampattiñca anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde saddhāsampanne ekasmiṃ kule nibbatto mātāpitūhi saddhiṃ bhagavato santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā laddhūpasampado kammaṭṭhānaṃ gahetvā manasikaronto nacirasseva arahā ahosi.
౧౩. సో ఏవం పత్తఅరహత్తో అత్తనో పుబ్బకమ్మం సరిత్వా సోమనస్సజాతో పుబ్బచరితాపదానం పకాసేన్తో సిద్ధత్థస్సాతిఆదిమాహ. తత్థ సిద్ధత్థస్స భగవతో భగ్యసమ్పన్నస్స సమ్మాసమ్బుద్ధస్స. మహాపూగగణోతి మహాఉపాసకసమూహో అహు అహోసీతి అత్థో. సరణం గతా చ తే బుద్ధన్తి ‘‘బుద్ధం సరణ’’న్తి గతా భజింసు జానింసు వా తే ఉపాసకా. తథాగతం సద్దహన్తి బుద్ధగుణం అత్తనో చిత్తసన్తానే ఠపేన్తీతి అత్థో.
13. So evaṃ pattaarahatto attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento siddhatthassātiādimāha. Tattha siddhatthassa bhagavato bhagyasampannassa sammāsambuddhassa. Mahāpūgagaṇoti mahāupāsakasamūho ahu ahosīti attho. Saraṇaṃ gatā ca te buddhanti ‘‘buddhaṃ saraṇa’’nti gatā bhajiṃsu jāniṃsu vā te upāsakā. Tathāgataṃ saddahanti buddhaguṇaṃ attano cittasantāne ṭhapentīti attho.
౧౪. సబ్బే సఙ్గమ్మ మన్తేత్వాతి సబ్బే సమాగమ్మ సన్నిపతిత్వా మన్తేత్వా అఞ్ఞమఞ్ఞం సఞ్ఞాపేత్వా ఏకచ్ఛన్దా హుత్వా మాళం ఉపట్ఠానసాలం సత్థునో అత్థాయ కుబ్బన్తి కరోన్తీతి అత్థో. దబ్బసమ్భారేసు ఏకత్థమ్భం అలభన్తా బ్రహావనే మహావనే విచినన్తీతి సమ్బన్ధో.
14.Sabbe saṅgamma mantetvāti sabbe samāgamma sannipatitvā mantetvā aññamaññaṃ saññāpetvā ekacchandā hutvā māḷaṃ upaṭṭhānasālaṃ satthuno atthāya kubbanti karontīti attho. Dabbasambhāresu ekatthambhaṃ alabhantā brahāvane mahāvane vicinantīti sambandho.
౧౫. తేహం అరఞ్ఞే దిస్వానాతి అహం తే ఉపాసకే అరఞ్ఞే దిస్వాన గణం సమూహం ఉపగమ్మ సమీపం గన్త్వా అఞ్జలిం పగ్గహేత్వాన దసఙ్గులిసమోధానం అఞ్జలిం సిరసి కత్వా అహం గణం ఉపాసకసమూహం ‘‘తుమ్హే ఇమం వనం కిమత్థం ఆగతత్థా’’తి తదా తస్మిం కాలే పరిపుచ్ఛిన్తి సమ్బన్ధో.
15.Tehaṃaraññe disvānāti ahaṃ te upāsake araññe disvāna gaṇaṃ samūhaṃ upagamma samīpaṃ gantvā añjaliṃ paggahetvāna dasaṅgulisamodhānaṃ añjaliṃ sirasi katvā ahaṃ gaṇaṃ upāsakasamūhaṃ ‘‘tumhe imaṃ vanaṃ kimatthaṃ āgatatthā’’ti tadā tasmiṃ kāle paripucchinti sambandho.
౧౬. తే సీలవన్తో ఉపాసకా మే మయా పుట్ఠా ‘‘మాళం మయం కత్తుకామా హుత్వా ఏకత్థమ్భో అమ్హేహి న లబ్భతీ’’తి వియాకంసు విసేసేన కథయింసూతి సమ్బన్ధో.
16.Te sīlavanto upāsakā me mayā puṭṭhā ‘‘māḷaṃ mayaṃ kattukāmā hutvā ekatthambho amhehi na labbhatī’’ti viyākaṃsu visesena kathayiṃsūti sambandho.
౧౭. మమం మయ్హం ఏకత్థమ్భం దేథ, అహం తం దస్సామి సత్థునో సన్తికం అహం థమ్భం ఆహరిస్సామి, తే భవన్తో థమ్భహరణే అప్పోస్సుక్కా ఉస్సాహరహితా భవన్తూతి సమ్బన్ధో.
17.Mamaṃ mayhaṃ ekatthambhaṃ detha, ahaṃ taṃ dassāmi satthuno santikaṃ ahaṃ thambhaṃ āharissāmi, te bhavanto thambhaharaṇe appossukkā ussāharahitā bhavantūti sambandho.
౨౪. యం యం యోనుపపజ్జామీతి యం యం యోనిం దేవత్తం అథ మానుసం ఉపగచ్ఛామీతి అత్థో. భుమ్మత్థే వా ఉపయోగవచనం, యస్మిం యస్మిం దేవలోకే వా మనుస్సలోకే వాతి అత్థో. సేసం ఉత్తానత్థమేవాతి.
24.Yaṃ yaṃ yonupapajjāmīti yaṃ yaṃ yoniṃ devattaṃ atha mānusaṃ upagacchāmīti attho. Bhummatthe vā upayogavacanaṃ, yasmiṃ yasmiṃ devaloke vā manussaloke vāti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
ఏకత్థమ్భికత్థేరఅపదానవణ్ణనా సమత్తా.
Ekatthambhikattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / అపదానపాళి • Apadānapāḷi / ౨. ఏకత్థమ్భికత్థేరఅపదానం • 2. Ekatthambhikattheraapadānaṃ