Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
೨. ಏಕತ್ಥಮ್ಭಿಕತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ
2. Ekatthambhikattheraapadānavaṇṇanā
ಸಿದ್ಧತ್ಥಸ್ಸ ಭಗವತೋತಿಆದಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಏಕತ್ಥಮ್ಭದಾಯಕಥೇರಸ್ಸ ಅಪದಾನಂ। ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಯಾನಿ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ಸಿದ್ಧತ್ಥಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ವನಕಮ್ಮಿಕೋ ಹುತ್ವಾ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಭವಸಮ್ಪನ್ನೇ ಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಸಬ್ಬೇ ಸದ್ಧಾ ಪಸನ್ನಾ ಉಪಾಸಕಾ ಏಕಚ್ಛನ್ದಾ ‘‘ಭಗವತೋ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರತ್ಥಾಯ ವನಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತಂ ಉಪಾಸಕಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಏಕಂ ಥಮ್ಭಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ಯಾಚಿಂಸು। ಸೋ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಸುತ್ವಾ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಮಾ ಚಿನ್ತಯಿತ್ಥಾ’’ತಿ ತೇ ಸಬ್ಬೇ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಏಕಂ ಸಾರಮಯಂ ಥಮ್ಭಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ಥು ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ತೇಸಂಯೇವ ಅದಾಸಿ। ಸೋ ತೇನೇವ ಸೋಮನಸ್ಸಜಾತೋ ತದೇವ ಮೂಲಂ ಕತ್ವಾ ಅಞ್ಞಾನಿ ದಾನಾದೀನಿ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕತ್ವಾ ತತೋ ಚುತೋ ದೇವಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಅಪರಾಪರಂ ಛಸು ಕಾಮಾವಚರೇಸು ದಿಬ್ಬಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಚ ಅಗ್ಗಚಕ್ಕವತ್ತಿಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅನೇಕವಾರಂ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಯ್ಯಂ ಪದೇಸರಜ್ಜಸಮ್ಪತ್ತಿಞ್ಚ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಸದ್ಧಾಸಮ್ಪನ್ನೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಲದ್ಧೂಪಸಮ್ಪದೋ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಮನಸಿಕರೋನ್ತೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅರಹಾ ಅಹೋಸಿ।
Siddhatthassa bhagavatotiādikaṃ āyasmato ekatthambhadāyakatherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto siddhatthassa bhagavato kāle vanakammiko hutvā ekasmiṃ vibhavasampanne kule nibbatto. Tasmiṃ samaye sabbe saddhā pasannā upāsakā ekacchandā ‘‘bhagavato upaṭṭhānasālaṃ karomā’’ti dabbasambhāratthāya vanaṃ pavisitvā taṃ upāsakaṃ disvā ‘‘amhākaṃ ekaṃ thambhaṃ dethā’’ti yāciṃsu. So taṃ pavattiṃ sutvā ‘‘tumhe mā cintayitthā’’ti te sabbe uyyojetvā ekaṃ sāramayaṃ thambhaṃ gahetvā satthu dassetvā tesaṃyeva adāsi. So teneva somanassajāto tadeva mūlaṃ katvā aññāni dānādīni puññāni katvā tato cuto devaloke nibbatto aparāparaṃ chasu kāmāvacaresu dibbasampattiyo anubhavitvā manussesu ca aggacakkavattisampattiṃ anekavāraṃ anubhavitvā asaṅkhyeyyaṃ padesarajjasampattiñca anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde saddhāsampanne ekasmiṃ kule nibbatto mātāpitūhi saddhiṃ bhagavato santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā laddhūpasampado kammaṭṭhānaṃ gahetvā manasikaronto nacirasseva arahā ahosi.
೧೩. ಸೋ ಏವಂ ಪತ್ತಅರಹತ್ತೋ ಅತ್ತನೋ ಪುಬ್ಬಕಮ್ಮಂ ಸರಿತ್ವಾ ಸೋಮನಸ್ಸಜಾತೋ ಪುಬ್ಬಚರಿತಾಪದಾನಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಸಿದ್ಧತ್ಥಸ್ಸಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಸಿದ್ಧತ್ಥಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಭಗ್ಯಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ। ಮಹಾಪೂಗಗಣೋತಿ ಮಹಾಉಪಾಸಕಸಮೂಹೋ ಅಹು ಅಹೋಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸರಣಂ ಗತಾ ಚ ತೇ ಬುದ್ಧನ್ತಿ ‘‘ಬುದ್ಧಂ ಸರಣ’’ನ್ತಿ ಗತಾ ಭಜಿಂಸು ಜಾನಿಂಸು ವಾ ತೇ ಉಪಾಸಕಾ। ತಥಾಗತಂ ಸದ್ದಹನ್ತಿ ಬುದ್ಧಗುಣಂ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತಸನ್ತಾನೇ ಠಪೇನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
13. So evaṃ pattaarahatto attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento siddhatthassātiādimāha. Tattha siddhatthassa bhagavato bhagyasampannassa sammāsambuddhassa. Mahāpūgagaṇoti mahāupāsakasamūho ahu ahosīti attho. Saraṇaṃ gatā ca te buddhanti ‘‘buddhaṃ saraṇa’’nti gatā bhajiṃsu jāniṃsu vā te upāsakā. Tathāgataṃ saddahanti buddhaguṇaṃ attano cittasantāne ṭhapentīti attho.
೧೪. ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಮನ್ತೇತ್ವಾತಿ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಮನ್ತೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಏಕಚ್ಛನ್ದಾ ಹುತ್ವಾ ಮಾಳಂ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಂ ಸತ್ಥುನೋ ಅತ್ಥಾಯ ಕುಬ್ಬನ್ತಿ ಕರೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರೇಸು ಏಕತ್ಥಮ್ಭಂ ಅಲಭನ್ತಾ ಬ್ರಹಾವನೇ ಮಹಾವನೇ ವಿಚಿನನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
14.Sabbe saṅgamma mantetvāti sabbe samāgamma sannipatitvā mantetvā aññamaññaṃ saññāpetvā ekacchandā hutvā māḷaṃ upaṭṭhānasālaṃ satthuno atthāya kubbanti karontīti attho. Dabbasambhāresu ekatthambhaṃ alabhantā brahāvane mahāvane vicinantīti sambandho.
೧೫. ತೇಹಂ ಅರಞ್ಞೇ ದಿಸ್ವಾನಾತಿ ಅಹಂ ತೇ ಉಪಾಸಕೇ ಅರಞ್ಞೇ ದಿಸ್ವಾನ ಗಣಂ ಸಮೂಹಂ ಉಪಗಮ್ಮ ಸಮೀಪಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾನ ದಸಙ್ಗುಲಿಸಮೋಧಾನಂ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಸಿರಸಿ ಕತ್ವಾ ಅಹಂ ಗಣಂ ಉಪಾಸಕಸಮೂಹಂ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಇಮಂ ವನಂ ಕಿಮತ್ಥಂ ಆಗತತ್ಥಾ’’ತಿ ತದಾ ತಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಪರಿಪುಚ್ಛಿನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
15.Tehaṃaraññe disvānāti ahaṃ te upāsake araññe disvāna gaṇaṃ samūhaṃ upagamma samīpaṃ gantvā añjaliṃ paggahetvāna dasaṅgulisamodhānaṃ añjaliṃ sirasi katvā ahaṃ gaṇaṃ upāsakasamūhaṃ ‘‘tumhe imaṃ vanaṃ kimatthaṃ āgatatthā’’ti tadā tasmiṃ kāle paripucchinti sambandho.
೧೬. ತೇ ಸೀಲವನ್ತೋ ಉಪಾಸಕಾ ಮೇ ಮಯಾ ಪುಟ್ಠಾ ‘‘ಮಾಳಂ ಮಯಂ ಕತ್ತುಕಾಮಾ ಹುತ್ವಾ ಏಕತ್ಥಮ್ಭೋ ಅಮ್ಹೇಹಿ ನ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ ವಿಯಾಕಂಸು ವಿಸೇಸೇನ ಕಥಯಿಂಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
16.Te sīlavanto upāsakā me mayā puṭṭhā ‘‘māḷaṃ mayaṃ kattukāmā hutvā ekatthambho amhehi na labbhatī’’ti viyākaṃsu visesena kathayiṃsūti sambandho.
೧೭. ಮಮಂ ಮಯ್ಹಂ ಏಕತ್ಥಮ್ಭಂ ದೇಥ, ಅಹಂ ತಂ ದಸ್ಸಾಮಿ ಸತ್ಥುನೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಅಹಂ ಥಮ್ಭಂ ಆಹರಿಸ್ಸಾಮಿ, ತೇ ಭವನ್ತೋ ಥಮ್ಭಹರಣೇ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕಾ ಉಸ್ಸಾಹರಹಿತಾ ಭವನ್ತೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
17.Mamaṃ mayhaṃ ekatthambhaṃ detha, ahaṃ taṃ dassāmi satthuno santikaṃ ahaṃ thambhaṃ āharissāmi, te bhavanto thambhaharaṇe appossukkā ussāharahitā bhavantūti sambandho.
೨೪. ಯಂ ಯಂ ಯೋನುಪಪಜ್ಜಾಮೀತಿ ಯಂ ಯಂ ಯೋನಿಂ ದೇವತ್ತಂ ಅಥ ಮಾನುಸಂ ಉಪಗಚ್ಛಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಭುಮ್ಮತ್ಥೇ ವಾ ಉಪಯೋಗವಚನಂ, ಯಸ್ಮಿಂ ಯಸ್ಮಿಂ ದೇವಲೋಕೇ ವಾ ಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ।
24.Yaṃ yaṃ yonupapajjāmīti yaṃ yaṃ yoniṃ devattaṃ atha mānusaṃ upagacchāmīti attho. Bhummatthe vā upayogavacanaṃ, yasmiṃ yasmiṃ devaloke vā manussaloke vāti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
ಏಕತ್ಥಮ್ಭಿಕತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Ekatthambhikattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi / ೨. ಏಕತ್ಥಮ್ಭಿಕತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ • 2. Ekatthambhikattheraapadānaṃ