| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मसङ्गणि-अट्ठकथा • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
एकविधरूपसङ्गहो
Ekavidharūpasaṅgaho
इदानि तं वित्थारतो दस्सेतुं एकविधादीहि एकादसहि सङ्गहेहि मातिकं ठपेन्तो सब्बं रूपं न हेतूतिआदिमाह।
Idāni taṃ vitthārato dassetuṃ ekavidhādīhi ekādasahi saṅgahehi mātikaṃ ṭhapento sabbaṃ rūpaṃ na hetūtiādimāha.
तत्थ ‘सब्बं रूप’न्ति इदं पदं ‘सब्बं रूपं न हेतु’ ‘सब्बं रूपं अहेतुक’न्ति एवं सब्बपदेहि सद्धिं योजेतब्बं। सब्बानेव चेतानि ‘न हेतू’तिआदीनि तेचत्तालीसपदानि उद्दिट्ठानि। तेसु पटिपाटिया चत्तालीसपदानि मातिकतो गहेत्वा ठपितानि, अवसाने तीणि मातिकामुत्तकानीति। एवं ताव पठमे सङ्गहे पाळिववत्थानमेव वेदितब्बं। तथा दुतियसङ्गहादीसु।
Tattha ‘sabbaṃ rūpa’nti idaṃ padaṃ ‘sabbaṃ rūpaṃ na hetu’ ‘sabbaṃ rūpaṃ ahetuka’nti evaṃ sabbapadehi saddhiṃ yojetabbaṃ. Sabbāneva cetāni ‘na hetū’tiādīni tecattālīsapadāni uddiṭṭhāni. Tesu paṭipāṭiyā cattālīsapadāni mātikato gahetvā ṭhapitāni, avasāne tīṇi mātikāmuttakānīti. Evaṃ tāva paṭhame saṅgahe pāḷivavatthānameva veditabbaṃ. Tathā dutiyasaṅgahādīsu.
