| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
เอกุตฺตริกนโย อฎฺฐกวารวณฺณนา
Ekuttarikanayo aṭṭhakavāravaṇṇanā
๓๒๘. อฎฺฐเกสุ อฎฺฐานิสํสาทีนํ เทสนาการเทสนฎฺฐานานิ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘น มย’’นฺติอาทิฯ ตตฺถ ‘‘น มยํ…เป.… กริสฺสามา’’ติ อิมินา เทสนาการํ ทเสฺสติ, ‘‘โกสมฺพกกฺขนฺธเก’’ติ อิมินา เทสนฎฺฐานํ ทเสฺสติฯ ตมฺปีติ ทุติยอฎฺฐกมฺปิฯ
328. Aṭṭhakesu aṭṭhānisaṃsādīnaṃ desanākāradesanaṭṭhānāni dassento āha ‘‘na maya’’ntiādi. Tattha ‘‘na mayaṃ…pe… karissāmā’’ti iminā desanākāraṃ dasseti, ‘‘kosambakakkhandhake’’ti iminā desanaṭṭhānaṃ dasseti. Tampīti dutiyaaṭṭhakampi.
เตรสเก วุตฺตาติ สมฺพโนฺธฯ กุลานิ ทูเสตีติ เอตฺถ ‘‘ทูเสตี’’ติ กิริยาปทสฺส กรณํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ปุเปฺผน วา’’ติอาทิฯ อิเมหิ อฎฺฐหิ ทูเสตีติ โยชนาฯ ‘‘ลาเภนา’’ติอาทินา ‘‘อฎฺฐหิ อสทฺธเมฺมหี’’ติ เอตฺถ อสทฺธมฺมสรูปํ ทเสฺสติฯ สาราโคติ สํราโค, ภุสํ รชฺชนนฺติ อโตฺถฯ ปฎิวิโรโธติ โทโสฯ โส หิ ยสฺมา อลาภาทีสุ ปฎิวิรุชฺฌติ, ตสฺมา ปฎิวิโรโธติ วุจฺจติฯ ปาฬิยนฺติ วินยปาฬิยํฯ
Terasake vuttāti sambandho. Kulāni dūsetīti ettha ‘‘dūsetī’’ti kiriyāpadassa karaṇaṃ dassento āha ‘‘pupphena vā’’tiādi. Imehi aṭṭhahi dūsetīti yojanā. ‘‘Lābhenā’’tiādinā ‘‘aṭṭhahi asaddhammehī’’ti ettha asaddhammasarūpaṃ dasseti. Sārāgoti saṃrāgo, bhusaṃ rajjananti attho. Paṭivirodhoti doso. So hi yasmā alābhādīsu paṭivirujjhati, tasmā paṭivirodhoti vuccati. Pāḷiyanti vinayapāḷiyaṃ.
ปาณนฺติอาทิกา เทฺว คาถาโย ทฺวาทสกฺขเรน พนฺธิตาฯ ปฐมคาถาย ตติยปาเท จริยสเทฺทน ยุตฺตตฺตา เอกกฺขโร อธิโกฯ อยํ ปเนตฺถ โยชนา – ปาณํ น หเน น ฆาเตยฺย, อาทินฺนญฺจ น อาทิเย น คเณฺหยฺย, มุสา วิตถวจนํ น ภาเส น กเถยฺย, มชฺชโป มชฺชปานํ น จ สิยา, อพฺรหฺมจริยา เมถุนา วิรเมยฺย, รตฺติํ วิกาลโภชนํ น ภุเญฺชยฺยฯ
Pāṇantiādikā dve gāthāyo dvādasakkharena bandhitā. Paṭhamagāthāya tatiyapāde cariyasaddena yuttattā ekakkharo adhiko. Ayaṃ panettha yojanā – pāṇaṃ na hane na ghāteyya, ādinnañca na ādiye na gaṇheyya, musā vitathavacanaṃ na bhāse na katheyya, majjapo majjapānaṃ na ca siyā, abrahmacariyā methunā virameyya, rattiṃ vikālabhojanaṃ na bhuñjeyya.
มาลํ น ธาเร น ธาเรยฺย, คนฺธญฺจ น อาจเร, สนฺถเต มเญฺจ จ ฉมายญฺจ สเยถฯ เอตญฺหิ อุโปสถํ อฎฺฐงฺคิกํ อุโปสถํ อิติ ทุกฺขนฺตคุนา พุเทฺธน ปกาสิตนฺติ อาหุ ปณฺฑิตาติฯ
Mālaṃ na dhāre na dhāreyya, gandhañca na ācare, santhate mañce ca chamāyañca sayetha. Etañhi uposathaṃ aṭṭhaṅgikaṃ uposathaṃ iti dukkhantagunā buddhena pakāsitanti āhu paṇḍitāti.
สงฺฆเภทเกติ สงฺฆเภทกกฺขนฺธเกฯ ตาสํเยวาติ ภิกฺขุนีนเมวฯ ‘‘อุปาสิกา อฎฺฐ วรานิ ยาจตี’’ติ เอวํ สามญฺญวจนสฺสาปิ อตฺถปกรณาทินา วิเสสวิสโย โหตีติ อาห ‘‘วิสาขา’’ติฯ สา หิ วิวิธา ปุตฺตนตฺตุสงฺขาตา สาขา เอติสฺสาตฺถีติ วิสาขาติ วุจฺจติฯ สพฺพตฺถาติ สเพฺพสุ อฎฺฐเกสุฯ เสสํ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Saṅghabhedaketi saṅghabhedakakkhandhake. Tāsaṃyevāti bhikkhunīnameva. ‘‘Upāsikā aṭṭha varāni yācatī’’ti evaṃ sāmaññavacanassāpi atthapakaraṇādinā visesavisayo hotīti āha ‘‘visākhā’’ti. Sā hi vividhā puttanattusaṅkhātā sākhā etissātthīti visākhāti vuccati. Sabbatthāti sabbesu aṭṭhakesu. Sesaṃ suviññeyyameva.
อิติ อฎฺฐกวารวณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ
Iti aṭṭhakavāravaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๘. อฎฺฐกวาโร • 8. Aṭṭhakavāro
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / อฎฺฐกวารวณฺณนา • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อฎฺฐกวารวณฺณนา • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อฎฺฐกวารวณฺณนา • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ฉกฺกวาราทิวณฺณนา • Chakkavārādivaṇṇanā
