| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ឯកុត្តរិកនយោ
Ekuttarikanayo
ឯកុត្តរិកនយោ ឯកកវារវណ្ណនា
Ekuttarikanayo ekakavāravaṇṇanā
៣២១. ឯវំ ខន្ធកបុច្ឆាយ វណ្ណនំ កត្វា ឥទានិ ឯកុត្តរិកនយស្ស តំ ករោន្តោ អាហ ‘‘អាបត្តិ…បេ.… នយេ’’តិ។ តត្ថ ឯកុត្តរិកនយេ ឯវំ វិនិច្ឆយោ វេទិតព្ពោតិ យោជនា។ ‘‘ឆ អាបត្តិសមុដ្ឋានានី’’តិ ឥមិនា សមុដ្ឋានានិ អាបត្តិំ ករោន្តីតិ អត្ថេន អាបត្តិករា នាមាតិ ទស្សេតិ។ ឯតេសន្តិ ឆន្នំ អាបត្តិសមុដ្ឋានានំ។ ហីតិ យស្មា, អាបជ្ជតីតិ សម្ពន្ធោ។ សិក្ខាបទេ ចាតិ មាតិកាសិក្ខាបទេ ច។ លហុកា អាបត្តីតិ ឯត្ថ អប្បសាវជ្ជត្តា ន លហុកា នាម ហោតិ, លហុកេន បន វិនយកម្មេនាតិ អាហ ‘‘លហុកេន វិនយកម្មេន វិសុជ្ឈនតោ’’តិ។ បញ្ចវិធាតិ ថុល្លច្ចយាទិវសេន បញ្ចបការា។ កេនចីតិ លហុកេន វា គរុកេន វា កេនចិ អាការេន។ សំវិជ្ជតិ គិហិភាវតោ អវសេសោ សមណភាវោ ឯតិស្សាតិ សាវសេសា, បដិបក្ខវសេន អនវសេសា។ ទ្វេ អាបត្តិក្ខន្ធាតិ បារាជិកសង្ឃាទិសេសវសេន ទ្វេ អាបត្តិក្ខន្ធា។
321. Evaṃ khandhakapucchāya vaṇṇanaṃ katvā idāni ekuttarikanayassa taṃ karonto āha ‘‘āpatti…pe… naye’’ti. Tattha ekuttarikanaye evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. ‘‘Cha āpattisamuṭṭhānānī’’ti iminā samuṭṭhānāni āpattiṃ karontīti atthena āpattikarā nāmāti dasseti. Etesanti channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ. Hīti yasmā, āpajjatīti sambandho. Sikkhāpade cāti mātikāsikkhāpade ca. Lahukā āpattīti ettha appasāvajjattā na lahukā nāma hoti, lahukena pana vinayakammenāti āha ‘‘lahukena vinayakammena visujjhanato’’ti. Pañcavidhāti thullaccayādivasena pañcapakārā. Kenacīti lahukena vā garukena vā kenaci ākārena. Saṃvijjati gihibhāvato avaseso samaṇabhāvo etissāti sāvasesā, paṭipakkhavasena anavasesā. Dve āpattikkhandhāti pārājikasaṅghādisesavasena dve āpattikkhandhā.
‘‘ករោន្តី’’តិ ឥមិនា អន្តរាយិកាតិ ឯត្ថ ណិកបច្ចយស្ស អត្ថំ ទស្សេតិ។ អន្តរាយិកា អាបត្តិយោ សព្ពថា អន្តរាយិកា ហោន្តីតិ អាហ ‘‘អន្តរាយិកំ អាបន្នស្សាបី’’តិអាទិ។ ទេសេត្វា សុទ្ធិបត្តស្សាតិ សម្ពន្ធោ។ លោកវជ្ជាតិ លោកេហិ វជ្ជេតព្ពា។ បណ្ណត្តិវជ្ជាតិ ភគវតោ បណ្ណត្តិយា វជ្ជេតព្ពា។ យន្តិ យំ អាបត្តិំ អាបជ្ជតីតិ សម្ពន្ធោ។ ករោន្តោតិ កិរិយមានតោ។ ឯត្ថ ហិ មានសទ្ទស្ស អន្តាទេសោ។ ឥមិនា ករណំ កិរិយន្តិ ភាវត្ថំ ទស្សេតិ។ អាបជ្ជតីតិ បុគ្គលោ អាបជ្ជតិ។ សា អាបត្តិ កិរិយតោ សមុដ្ឋិតា នាមាតិ យោជនា។ កា អាបត្តិ វិយាតិ អាហ ‘‘បារាជិកាបត្តិ វិយា’’តិ។ ឯសេវ នយោ អនន្តរវាក្យេសុបិ។
‘‘Karontī’’ti iminā antarāyikāti ettha ṇikapaccayassa atthaṃ dasseti. Antarāyikā āpattiyo sabbathā antarāyikā hontīti āha ‘‘antarāyikaṃ āpannassāpī’’tiādi. Desetvā suddhipattassāti sambandho. Lokavajjāti lokehi vajjetabbā. Paṇṇattivajjāti bhagavato paṇṇattiyā vajjetabbā. Yanti yaṃ āpattiṃ āpajjatīti sambandho. Karontoti kiriyamānato. Ettha hi mānasaddassa antādeso. Iminā karaṇaṃ kiriyanti bhāvatthaṃ dasseti. Āpajjatīti puggalo āpajjati. Sā āpatti kiriyato samuṭṭhitā nāmāti yojanā. Kā āpatti viyāti āha ‘‘pārājikāpatti viyā’’ti. Eseva nayo anantaravākyesupi.
បុព្ពាបត្តីតិ ឯត្ថ បុព្ពសទ្ទោ បឋមត្ថោតិ អាហ ‘‘បឋមំ អាបន្នាបត្តី’’តិ។ ‘‘អាបន្នា’’តិ បទេន មជ្ឈេលោបំ ទស្សេតិ។ បច្ឆា អាបន្នាបត្តីតិ វត្តភេទទុក្កដាបត្តិ។ មូលវិសុទ្ធិយាតិ មូលេ កាយចិ អាបត្តិយា អមិស្សត្តា វិសុទ្ធិយា អាបត្តិយា។ កុរុន្ទិយំ វុត្តន្តិ សម្ពន្ធោ។ ឥទម្បីតិ កុរុន្ទិយំ វុត្តវចនម្បិ។ បិសទ្ទេន បុរិមំ មហាអដ្ឋកថាវចនំ អបេក្ខតិ។ ឯកេន បរិយាយេនាតិ ឯកេន ការណេន។
Pubbāpattīti ettha pubbasaddo paṭhamatthoti āha ‘‘paṭhamaṃ āpannāpattī’’ti. ‘‘Āpannā’’ti padena majjhelopaṃ dasseti. Pacchā āpannāpattīti vattabhedadukkaṭāpatti. Mūlavisuddhiyāti mūle kāyaci āpattiyā amissattā visuddhiyā āpattiyā. Kurundiyaṃ vuttanti sambandho. Idampīti kurundiyaṃ vuttavacanampi. Pisaddena purimaṃ mahāaṭṭhakathāvacanaṃ apekkhati. Ekena pariyāyenāti ekena kāraṇena.
យាតិ អាបត្តិ, ទេសិតា ហោតីតិ សម្ពន្ធោ។ អយំ ទេសិតា គណនូបិកា នាមាតិ យោជនា។ យា ទេសិតា ហោតិ, អយំ អគណនូបិកា នាមាតិ យោជនា។ សឧស្សាហេនេវាតិ បុនបិ អាបជ្ជិស្សាមីតិ សហ ឧស្សាហេនេវ។ ហីតិ សច្ចំ, យស្មា វា។ ‘‘គណនំ ន ឧបេតី’’តិ ឥមិនា គណនំ ន ឧបគច្ឆតីតិ អគណនូបិកាតិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ អដ្ឋមេ វត្ថុស្មិំ បូរណេតិ សម្ពន្ធោ។ ឥទំ បាឡិយំ អដ្ឋវត្ថុកបូរណវសេន ភិក្ខុនីនំ អាគតត្តា ភិក្ខុនិយោ សន្ធាយ វុត្តំ។ ភិក្ខូនម្បិ ទុតិយបារាជិកដ្ឋានេ លព្ភតិយេវ។
Yāti āpatti, desitā hotīti sambandho. Ayaṃ desitā gaṇanūpikā nāmāti yojanā. Yā desitā hoti, ayaṃ agaṇanūpikā nāmāti yojanā. Saussāhenevāti punapi āpajjissāmīti saha ussāheneva. Hīti saccaṃ, yasmā vā. ‘‘Gaṇanaṃ na upetī’’ti iminā gaṇanaṃ na upagacchatīti agaṇanūpikāti vacanatthaṃ dasseti. Aṭṭhame vatthusmiṃ pūraṇeti sambandho. Idaṃ pāḷiyaṃ aṭṭhavatthukapūraṇavasena bhikkhunīnaṃ āgatattā bhikkhuniyo sandhāya vuttaṃ. Bhikkhūnampi dutiyapārājikaṭṭhāne labbhatiyeva.
ថុល្លវជ្ជាតិ ឯត្ថ ថុល្លំ វជ្ជំ ឯតិស្សាតិ ថុល្លវជ្ជាតិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘ថុល្លទោសេ បញ្ញត្តា’’តិ។ យា ច ធម្មិកស្ស បដិស្សវស្ស អសច្ចាបនេ អាបត្តិ អត្ថិ, សា ច គិហិបដិសំយុត្តាតិ យោជនា។ បញ្ចានន្តរិយកម្មាបត្តីតិ បញ្ចហិ អានន្តរិយកម្មេហិ អាបន្នា បារាជិកាបត្តិ។ សុទិន្នត្ថេរាទីតិ អាទិសទ្ទេន ធនិយត្ថេរាទយោ សង្គណ្ហាតិ។ អាទិកម្មិកោតិ អាទិកម្មំ ករោន្តោ, តស្មិំ និយុត្តោ វា។ មក្កដិសមណាទីតិ អាទិសទ្ទេន វជ្ជិបុត្តកាទយោ សង្គណ្ហាតិ។ យោ កទាចិ ករហចិ អាបត្តិំ អាបជ្ជតិ, សោ អធិច្ចាបត្តិកោ នាមាតិ យោជនា។ បរតោបិ ឯសេវ នយោ។
Thullavajjāti ettha thullaṃ vajjaṃ etissāti thullavajjāti dassento āha ‘‘thulladose paññattā’’ti. Yā ca dhammikassa paṭissavassa asaccāpane āpatti atthi, sā ca gihipaṭisaṃyuttāti yojanā. Pañcānantariyakammāpattīti pañcahi ānantariyakammehi āpannā pārājikāpatti. Sudinnattherādīti ādisaddena dhaniyattherādayo saṅgaṇhāti. Ādikammikoti ādikammaṃ karonto, tasmiṃ niyutto vā. Makkaṭisamaṇādīti ādisaddena vajjiputtakādayo saṅgaṇhāti. Yo kadāci karahaci āpattiṃ āpajjati, so adhiccāpattiko nāmāti yojanā. Paratopi eseva nayo.
‘‘ចោទេតី’’តិ ឥមិនា ចោទេតីតិ ចោទកោតិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ ‘‘ចោទិតោ’’តិ ឥមិនា ចោទិតព្ពោតិ ចុទិតោ, សោយេវ ចុទិតកោតិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ បញ្ចទសសូតិ បាតិមោក្ខដ្ឋបនក្ខន្ធកេ វុត្តេសុ បញ្ចទសធម្មេសុ។ តេនាតិ អធម្មចោទកេន, ចោទិតោតិ សម្ពន្ធោ។ បាតិមោក្ខដ្ឋបនក្ខន្ធកេ (ចូឡវ. ៤០១) វុត្តេ សច្ចេ ច អកុប្បេ ច អតិដ្ឋន្តោបិ អធម្មចុទិតកោយេវ នាម, សោ បន ធម្មចោទកេន ចោទិតេយេវ កុប្បន្តោ អធម្មចុទិតកោ នាម, អធម្មចោទកេន ចោទិតេ បន កុប្បន្តោបិ អធម្មចុទិតកោ នាម ន ហោតិ, តស្មា ឥធ ន វុត្តោ។ ‘‘សមន្នាគតោ’’តិ ឥមិនា និយតា ឯតស្ស សន្តីតិ និយតោតិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។
‘‘Codetī’’ti iminā codetīti codakoti vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Codito’’ti iminā coditabboti cudito, soyeva cuditakoti vacanatthaṃ dasseti. Pañcadasasūti pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake vuttesu pañcadasadhammesu. Tenāti adhammacodakena, coditoti sambandho. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake (cūḷava. 401) vutte sacce ca akuppe ca atiṭṭhantopi adhammacuditakoyeva nāma, so pana dhammacodakena coditeyeva kuppanto adhammacuditako nāma, adhammacodakena codite pana kuppantopi adhammacuditako nāma na hoti, tasmā idha na vutto. ‘‘Samannāgato’’ti iminā niyatā etassa santīti niyatoti vacanatthaṃ dasseti.
អាបជ្ជិតុំ ភព្ពាតិ ភព្ពាបត្តិកា។ កេនចិ កម្មេន អកតោបិ អនុក្ខិត្តកោយេវ នាម, សោ បន ឧក្ខិត្តកោតិ សង្កាភាវតោ ឥធ ន វុត្តោ។ អយន្តិ តជ្ជនីយាទិកម្មកតោ ភិក្ខុ។ ហីតិ យស្មា, ន កោបេតីតិ សម្ពន្ធោ។ លិង្គទណ្ឌកម្មសំវាសនាសនាហីតិ លិង្គនាសនេន ច ទណ្ឌកម្មនាសនេន ច សំវាសនាសនេន ច។ យេនាតិ ភិក្ខុនា។ សោតិ នានាសំវាសកោ។ ទ្វិន្នំ នានាសំវាសកានំ វិសេសោ ហេដ្ឋា (បាចិ. អដ្ឋ. ៤២៨) វុត្តោយេវ។ ឋបនំ ជានិតព្ពន្តិ ឯត្ថ កិំ ឋបនំ នាមាតិ អាហ ‘‘បាតិមោក្ខដ្ឋបន’’ន្តិ។
Āpajjituṃ bhabbāti bhabbāpattikā. Kenaci kammena akatopi anukkhittakoyeva nāma, so pana ukkhittakoti saṅkābhāvato idha na vutto. Ayanti tajjanīyādikammakato bhikkhu. Hīti yasmā, na kopetīti sambandho. Liṅgadaṇḍakammasaṃvāsanāsanāhīti liṅganāsanena ca daṇḍakammanāsanena ca saṃvāsanāsanena ca. Yenāti bhikkhunā. Soti nānāsaṃvāsako. Dvinnaṃ nānāsaṃvāsakānaṃ viseso heṭṭhā (pāci. aṭṭha. 428) vuttoyeva. Ṭhapanaṃ jānitabbanti ettha kiṃ ṭhapanaṃ nāmāti āha ‘‘pātimokkhaṭṭhapana’’nti.
ឥតិ ឯកកវារវណ្ណនាយ យោជនា សមត្តា។
Iti ekakavāravaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១. ឯកកវារោ • 1. Ekakavāro
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā / ឯកកវារវណ្ណនា • Ekakavāravaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ឯកកវារវណ្ណនា • Ekakavāravaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / ឯកកវារវណ្ណនា • Ekakavāravaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / ឯកកវារវណ្ណនា • Ekakavāravaṇṇanā
