Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ਏਕੁਤ੍ਤਰਿਕਨਯੋ ਨવਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ
Ekuttarikanayo navakavāravaṇṇanā
੩੨੯. ਨવਕੇਸੁ ਅਚਰੀਤਿਆਦੀਨੀਤਿ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਚਰਤਿ, ਚਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੩੪੦; ਅਟ੍ਠ॰ ਨਿ॰ ੯.੨੯-੩੦) ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਤਂ ਕੁਤੇਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਨ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਥਚਰਣਂ, ਕੋਪਕਰਣਂ વਾ। ਕੁਤੋਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨਤ੍ਥਚਰਕਪੁਗ੍ਗਲੇ। ਲਬ੍ਭਾਤਿ ਲਦ੍ਧਾ, ਸਕ੍ਕਾ ਲਦ੍ਧੁਂ ਨ ਲਬ੍ਭਾ ਏવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨવਨ੍ਨਂ વਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕਾਰਣਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਸੁ ਏਸਨਤਣ੍ਹਾਏਸਿਤਤਣ੍ਹਾਸੁ ਏਸਨਤਣ੍ਹਂ। ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ ਆਰਬ੍ਭ। ਪਰਿਯੇਸਨਾਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਏਸਨਾ। ਲਾਭੋਤਿ ਰੂਪਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣਲਾਭੋ। વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਞਾਣਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿવਿਤਕ੍ਕવਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ। ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ ਹਿ ਧਮ੍ਮੋ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વਿਨਿਚ੍ਛਿਨਤਿ ਅਨੇਨਾਤਿ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਛਨ੍ਦਰਾਗੋਤਿ ਬਲવਰਾਗੋ। ਅਜ੍ਝੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਮਮ’’ਨ੍ਤਿ ਬਲવਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਪਰਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿવਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਹਣਂ। ਮਚ੍ਛਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਰੇਸਂ ਸਾਧਾਰਣਭਾવਸ੍ਸ ਅਸਹਨਤਾ। ਆਰਕ੍ਖਾਤਿ ਦ੍વਾਰਪਿਦਹਨਮਞ੍ਜੂਸਗੋਪਨਾਦਿવਸੇਨ ਆਭੁਸੋ ਰਕ੍ਖਨਂ। ਆਰਕ੍ਖਾਧਿਕਰਣਨ੍ਤਿ ਆਰਕ੍ਖਕਾਰਣਾ, ਹੇਤ੍વਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤવਚਨਂ। ਦਣ੍ਡਾਦਾਨਾਦੀਸੁ ਪਰਨਿਸੇਧਨਤ੍ਥਂ ਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਆਦਾਨਂ ਦਣ੍ਡਾਦਾਨਂ। ਤਥਾ ਏਕਤੋਧਾਰਾਦਿਨੋ ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਆਦਾਨਂ ਸਤ੍ਥਾਦਾਨਂ। ਕਲਹੋਤਿ ਕਾਯਕਲਹੋਪਿ વਾਚਾਕਲਹੋਪਿ। વਿਗ੍ਗਹੋਤਿ વਿਰੁਦ੍ਧવਸੇਨ ਗਹਣਂ। વਿવਾਦੋਤਿ વਿਰੁਦ੍ਧવਸੇਨ વਦਨਂ। ‘‘ਤੁવਂ ਤੁવ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨਾਦਰવਸੇਨ વਦਨਂ ਤੁવਂਤੁવਂ વਾਦੋ, ਪੇਸੁਞ੍ਞવਸੇਨ વਦਨਂ ਪੇਸੁਞ੍ਞવਾਦੋ, ਮੁਸਾવਸੇਨ વਦਨਂ ਮੁਸਾવਾਦੋ, ਦਣ੍ਡਾਦਾਨਞ੍ਚ ਸਤ੍ਥਾਦਾਨਞ੍ਚ ਕਲਹੋ ਚ વਿਗ੍ਗਹੋ ਚ વਿવਾਦੋ ਚ ਤੁવਂਤੁવਂવਾਦੋ ਚ ਪੇਸੁਞ੍ਞવਾਦੋ ਚ ਮੁਸਾવਾਦੋ ਚ ਦਣ੍ਡਾਦਾਨ…ਪੇ॰… ਮੁਸਾવਾਦਾ। ਮੁਸਾવਾਦਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾਦਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਤੁવਂ ਤੁવ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ‘‘ਪੇਸੁਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ‘‘ਅਹਂ ਸੇਯ੍ਯੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਪવਤ੍ਤਮਾਨਾਦਯੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ વਿਕਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨવਿਕਪ੍ਪਨਂ ਏਕਤੋ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਧਿਟ੍ਠਿਤੇ ਨ વਿਕਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਪਰਿਣਤਂ ਲਾਭਂ ਪਰਿਣਾਮੇਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
329. Navakesu acarītiādīnīti ādisaddena ‘‘carati, carissatī’’tiādīni (dī. ni. 3.340; aṭṭha. ni. 9.29-30) saṅgaṇhāti. Taṃ kutettha labbhāti ettha tanti anatthacaraṇaṃ, kopakaraṇaṃ vā. Kutoti kena kāraṇena. Etthāti etasmiṃ anatthacarakapuggale. Labbhāti laddhā, sakkā laddhuṃ na labbhā evāti attho. Navannaṃ vā bhikkhūnaṃ kāraṇāti yojanā. Taṇhanti dvīsu esanataṇhāesitataṇhāsu esanataṇhaṃ. Paṭiccāti ārabbha. Pariyesanāti punappunaṃ esanā. Lābhoti rūpādiārammaṇalābho. Vinicchayoti ñāṇataṇhādiṭṭhivitakkavasena catubbidho vinicchayo. Catubbidho hi dhammo ‘‘ettakaṃ mayhaṃ bhavissatī’’tiādinā vinicchinati anenāti vinicchayoti vuccati. Chandarāgoti balavarāgo. Ajjhosānanti ‘‘ahaṃ mama’’nti balavasanniṭṭhānaṃ, pariggahoti taṇhādiṭṭhivasena paricchinditvā gahaṇaṃ. Macchariyanti paresaṃ sādhāraṇabhāvassa asahanatā. Ārakkhāti dvārapidahanamañjūsagopanādivasena ābhuso rakkhanaṃ. Ārakkhādhikaraṇanti ārakkhakāraṇā, hetvatthe cetaṃ paccattavacanaṃ. Daṇḍādānādīsu paranisedhanatthaṃ daṇḍassa ādānaṃ daṇḍādānaṃ. Tathā ekatodhārādino satthassa ādānaṃ satthādānaṃ. Kalahoti kāyakalahopi vācākalahopi. Viggahoti viruddhavasena gahaṇaṃ. Vivādoti viruddhavasena vadanaṃ. ‘‘Tuvaṃ tuva’’nti anādaravasena vadanaṃ tuvaṃtuvaṃ vādo, pesuññavasena vadanaṃ pesuññavādo, musāvasena vadanaṃ musāvādo, daṇḍādānañca satthādānañca kalaho ca viggaho ca vivādo ca tuvaṃtuvaṃvādo ca pesuññavādo ca musāvādo ca daṇḍādāna…pe… musāvādā. Musāvādāti ettha vādasaddo ‘‘tuvaṃ tuva’’nti ca ‘‘pesuñña’’nti ca etthāpi yojetabbo. ‘‘Ahaṃ seyyohamasmī’’ti pavattamānādayoti yojanā. Adhiṭṭhitakālato paṭṭhāya na vikappetabbānīti adhiṭṭhānavikappanaṃ ekato na kātabbaṃ, adhiṭṭhite na vikappetabbanti adhippāyo. Pariṇataṃ lābhaṃ pariṇāmetīti sambandho.
ਏਤੇਸਂਯੇવ ਦਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂਯੇવ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਦਾਨਾਨਂ। ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਤਂ, ਨਾਮਿਤਂ વਾ ਲਾਭਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਮਤਿ, ਨਾਮਿਯਤੀਤਿ વਾ ਨਿਨ੍ਨਂ। ਤੇਸਂਯੇવਾਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਤਿਣ੍ਣਂ ਧਮ੍ਮਿਕਦਾਨਾਨਂ। ਤਯੋ ਤਯੋ ਦਾਨਪਟਿਗ੍ਗਹਪਰਿਭੋਗੇ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍વਾ ਨવਕੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਸਮਥਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਏવ। ਓવਾਦવਗ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋવਾਦવਗ੍ਗਸ੍ਸ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਓવਾਦવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਏવ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਨવਕੇਸੁ।
Etesaṃyevadānānanti etesaṃyeva adhammikānaṃ dānānaṃ. Saṅghassa ninnanti saṅghassa nataṃ, nāmitaṃ vā lābhanti sambandho. Saṅghassa namati, nāmiyatīti vā ninnaṃ. Tesaṃyevāti tesaṃyeva tiṇṇaṃ dhammikadānānaṃ. Tayo tayo dānapaṭiggahaparibhoge sampiṇḍetvā navako gahetabbo. Tatthevāti samathakkhandhake eva. Ovādavaggassāti bhikkhunovādavaggassa. Tatthevāti ovādavaggassa paṭhamasikkhāpade eva. Sabbatthāti sabbesu navakesu.
ਇਤਿ ਨવਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾਯ ਯੋਜਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Iti navakavāravaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੯. ਨવਕવਾਰੋ • 9. Navakavāro
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਨવਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Navakavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਨવਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Navakavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਨવਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Navakavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਛਕ੍ਕવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Chakkavārādivaṇṇanā