Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi |
ഏകുത്തരികനയോ നവകവാരവണ്ണനാ
Ekuttarikanayo navakavāravaṇṇanā
൩൨൯. നവകേസു അചരീതിആദീനീതി ആദിസദ്ദേന ‘‘ചരതി, ചരിസ്സതീ’’തിആദീനി (ദീ॰ നി॰ ൩.൩൪൦; അട്ഠ॰ നി॰ ൯.൨൯-൩൦) സങ്ഗണ്ഹാതി. തം കുതേത്ഥ ലബ്ഭാതി ഏത്ഥ തന്തി അനത്ഥചരണം, കോപകരണം വാ. കുതോതി കേന കാരണേന. ഏത്ഥാതി ഏതസ്മിം അനത്ഥചരകപുഗ്ഗലേ. ലബ്ഭാതി ലദ്ധാ, സക്കാ ലദ്ധും ന ലബ്ഭാ ഏവാതി അത്ഥോ. നവന്നം വാ ഭിക്ഖൂനം കാരണാതി യോജനാ. തണ്ഹന്തി ദ്വീസു ഏസനതണ്ഹാഏസിതതണ്ഹാസു ഏസനതണ്ഹം. പടിച്ചാതി ആരബ്ഭ. പരിയേസനാതി പുനപ്പുനം ഏസനാ. ലാഭോതി രൂപാദിആരമ്മണലാഭോ. വിനിച്ഛയോതി ഞാണതണ്ഹാദിട്ഠിവിതക്കവസേന ചതുബ്ബിധോ വിനിച്ഛയോ. ചതുബ്ബിധോ ഹി ധമ്മോ ‘‘ഏത്തകം മയ്ഹം ഭവിസ്സതീ’’തിആദിനാ വിനിച്ഛിനതി അനേനാതി വിനിച്ഛയോതി വുച്ചതി. ഛന്ദരാഗോതി ബലവരാഗോ. അജ്ഝോസാനന്തി ‘‘അഹം മമ’’ന്തി ബലവസന്നിട്ഠാനം, പരിഗ്ഗഹോതി തണ്ഹാദിട്ഠിവസേന പരിച്ഛിന്ദിത്വാ ഗഹണം. മച്ഛരിയന്തി പരേസം സാധാരണഭാവസ്സ അസഹനതാ. ആരക്ഖാതി ദ്വാരപിദഹനമഞ്ജൂസഗോപനാദിവസേന ആഭുസോ രക്ഖനം. ആരക്ഖാധികരണന്തി ആരക്ഖകാരണാ, ഹേത്വത്ഥേ ചേതം പച്ചത്തവചനം. ദണ്ഡാദാനാദീസു പരനിസേധനത്ഥം ദണ്ഡസ്സ ആദാനം ദണ്ഡാദാനം. തഥാ ഏകതോധാരാദിനോ സത്ഥസ്സ ആദാനം സത്ഥാദാനം. കലഹോതി കായകലഹോപി വാചാകലഹോപി. വിഗ്ഗഹോതി വിരുദ്ധവസേന ഗഹണം. വിവാദോതി വിരുദ്ധവസേന വദനം. ‘‘തുവം തുവ’’ന്തി അനാദരവസേന വദനം തുവംതുവം വാദോ, പേസുഞ്ഞവസേന വദനം പേസുഞ്ഞവാദോ, മുസാവസേന വദനം മുസാവാദോ, ദണ്ഡാദാനഞ്ച സത്ഥാദാനഞ്ച കലഹോ ച വിഗ്ഗഹോ ച വിവാദോ ച തുവംതുവംവാദോ ച പേസുഞ്ഞവാദോ ച മുസാവാദോ ച ദണ്ഡാദാന…പേ॰… മുസാവാദാ. മുസാവാദാതി ഏത്ഥ വാദസദ്ദോ ‘‘തുവം തുവ’’ന്തി ച ‘‘പേസുഞ്ഞ’’ന്തി ച ഏത്ഥാപി യോജേതബ്ബോ. ‘‘അഹം സേയ്യോഹമസ്മീ’’തി പവത്തമാനാദയോതി യോജനാ. അധിട്ഠിതകാലതോ പട്ഠായ ന വികപ്പേതബ്ബാനീതി അധിട്ഠാനവികപ്പനം ഏകതോ ന കാതബ്ബം, അധിട്ഠിതേ ന വികപ്പേതബ്ബന്തി അധിപ്പായോ. പരിണതം ലാഭം പരിണാമേതീതി സമ്ബന്ധോ.
329. Navakesu acarītiādīnīti ādisaddena ‘‘carati, carissatī’’tiādīni (dī. ni. 3.340; aṭṭha. ni. 9.29-30) saṅgaṇhāti. Taṃ kutettha labbhāti ettha tanti anatthacaraṇaṃ, kopakaraṇaṃ vā. Kutoti kena kāraṇena. Etthāti etasmiṃ anatthacarakapuggale. Labbhāti laddhā, sakkā laddhuṃ na labbhā evāti attho. Navannaṃ vā bhikkhūnaṃ kāraṇāti yojanā. Taṇhanti dvīsu esanataṇhāesitataṇhāsu esanataṇhaṃ. Paṭiccāti ārabbha. Pariyesanāti punappunaṃ esanā. Lābhoti rūpādiārammaṇalābho. Vinicchayoti ñāṇataṇhādiṭṭhivitakkavasena catubbidho vinicchayo. Catubbidho hi dhammo ‘‘ettakaṃ mayhaṃ bhavissatī’’tiādinā vinicchinati anenāti vinicchayoti vuccati. Chandarāgoti balavarāgo. Ajjhosānanti ‘‘ahaṃ mama’’nti balavasanniṭṭhānaṃ, pariggahoti taṇhādiṭṭhivasena paricchinditvā gahaṇaṃ. Macchariyanti paresaṃ sādhāraṇabhāvassa asahanatā. Ārakkhāti dvārapidahanamañjūsagopanādivasena ābhuso rakkhanaṃ. Ārakkhādhikaraṇanti ārakkhakāraṇā, hetvatthe cetaṃ paccattavacanaṃ. Daṇḍādānādīsu paranisedhanatthaṃ daṇḍassa ādānaṃ daṇḍādānaṃ. Tathā ekatodhārādino satthassa ādānaṃ satthādānaṃ. Kalahoti kāyakalahopi vācākalahopi. Viggahoti viruddhavasena gahaṇaṃ. Vivādoti viruddhavasena vadanaṃ. ‘‘Tuvaṃ tuva’’nti anādaravasena vadanaṃ tuvaṃtuvaṃ vādo, pesuññavasena vadanaṃ pesuññavādo, musāvasena vadanaṃ musāvādo, daṇḍādānañca satthādānañca kalaho ca viggaho ca vivādo ca tuvaṃtuvaṃvādo ca pesuññavādo ca musāvādo ca daṇḍādāna…pe… musāvādā. Musāvādāti ettha vādasaddo ‘‘tuvaṃ tuva’’nti ca ‘‘pesuñña’’nti ca etthāpi yojetabbo. ‘‘Ahaṃ seyyohamasmī’’ti pavattamānādayoti yojanā. Adhiṭṭhitakālato paṭṭhāya na vikappetabbānīti adhiṭṭhānavikappanaṃ ekato na kātabbaṃ, adhiṭṭhite na vikappetabbanti adhippāyo. Pariṇataṃ lābhaṃ pariṇāmetīti sambandho.
ഏതേസംയേവ ദാനാനന്തി ഏതേസംയേവ അധമ്മികാനം ദാനാനം. സങ്ഘസ്സ നിന്നന്തി സങ്ഘസ്സ നതം, നാമിതം വാ ലാഭന്തി സമ്ബന്ധോ. സങ്ഘസ്സ നമതി, നാമിയതീതി വാ നിന്നം. തേസംയേവാതി തേസംയേവ തിണ്ണം ധമ്മികദാനാനം. തയോ തയോ ദാനപടിഗ്ഗഹപരിഭോഗേ സമ്പിണ്ഡേത്വാ നവകോ ഗഹേതബ്ബോ. തത്ഥേവാതി സമഥക്ഖന്ധകേ ഏവ. ഓവാദവഗ്ഗസ്സാതി ഭിക്ഖുനോവാദവഗ്ഗസ്സ. തത്ഥേവാതി ഓവാദവഗ്ഗസ്സ പഠമസിക്ഖാപദേ ഏവ. സബ്ബത്ഥാതി സബ്ബേസു നവകേസു.
Etesaṃyevadānānanti etesaṃyeva adhammikānaṃ dānānaṃ. Saṅghassa ninnanti saṅghassa nataṃ, nāmitaṃ vā lābhanti sambandho. Saṅghassa namati, nāmiyatīti vā ninnaṃ. Tesaṃyevāti tesaṃyeva tiṇṇaṃ dhammikadānānaṃ. Tayo tayo dānapaṭiggahaparibhoge sampiṇḍetvā navako gahetabbo. Tatthevāti samathakkhandhake eva. Ovādavaggassāti bhikkhunovādavaggassa. Tatthevāti ovādavaggassa paṭhamasikkhāpade eva. Sabbatthāti sabbesu navakesu.
ഇതി നവകവാരവണ്ണനായ യോജനാ സമത്താ.
Iti navakavāravaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / പരിവാരപാളി • Parivārapāḷi / ൯. നവകവാരോ • 9. Navakavāro
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / പരിവാര-അട്ഠകഥാ • Parivāra-aṭṭhakathā / നവകവാരവണ്ണനാ • Navakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / നവകവാരവണ്ണനാ • Navakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / നവകവാരവണ്ണനാ • Navakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഛക്കവാരാദിവണ്ണനാ • Chakkavārādivaṇṇanā