| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಏಕುತ್ತರಿಕನಯೋ ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ
Ekuttarikanayo tikavāravaṇṇanā
೩೨೩. ತಿಕೇಸು ಭಗವತಿ ತಿಟ್ಠನ್ತೇ ಯಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಸಾ ಆಪತ್ತಿ ಅತ್ಥೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬೇಸು ಪದೇಸು। ವಿತ್ಥಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ತತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ತತ್ಥಾತಿ ತಿಕೇಸು, ವಿತ್ಥಾರೋ ಏವಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ಲೋಹಿತುಪ್ಪಾದಾಪತ್ತೀತಿ ಅನುಲೋಮಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿ। ‘‘ಆವುಸೋವಾದೇನಾ’’ತಿ ‘‘ಆವುಸೋ’’ತಿ ವೋಹಾರೇನ। ವೋತಿ ತುಮ್ಹೇಹಿ।
323. Tikesu bhagavati tiṭṭhante yaṃ āpattiṃ āpajjati, sā āpatti atthīti yojanā. Sabbatthāti sabbesu padesu. Vitthāraṃ dassento āha ‘‘tatthā’’tiādi. Tattha tatthāti tikesu, vitthāro evaṃ veditabboti yojanā. Lohituppādāpattīti anulomapārājikāpatti. ‘‘Āvusovādenā’’ti ‘‘āvuso’’ti vohārena. Voti tumhehi.
ಕಾಲೇತಿ ಪುರೇಭತ್ತಕಾಲೇ। ವಿಕಾಲೇತಿ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಕಾಲೇ। ಅವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ದಸವಸ್ಸೋಮ್ಹೀತಿ ಅಹಂ ದಸವಸ್ಸೋ ಅಮ್ಹಿ। ನವೋತಿ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಅಪರಿಪುಣ್ಣೋ। ಮಜ್ಝಿಮೋತಿ ಪಞ್ಚವಸ್ಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ದಸವಸ್ಸಅಪರಿಪುಣ್ಣೋ। ಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಅಬ್ಯಾಕತಚಿತ್ತೋತಿ ಸುಪನ್ತಸ್ಸ ಭವಙ್ಗಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಯನ್ತಿ ಆಪತ್ತಿಂ। ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಆಪತ್ತಿಂ, ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ದುಕ್ಖವೇದನಾಸಮಙ್ಗೀ ಹುತ್ವಾ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಯನ್ತಿ ಆಪತ್ತಿಂ।
Kāleti purebhattakāle. Vikāleti pacchābhattakāle. Avasesaṃ āpattinti sambandho. Dasavassomhīti ahaṃ dasavasso amhi. Navoti pañcavassaaparipuṇṇo. Majjhimoti pañcavassato paṭṭhāya yāva dasavassaaparipuṇṇo. Kusalacitto āpajjatīti kusalacitto hutvā āpajjati. Abyākatacittoti supantassa bhavaṅgacittaṃ sandhāya vuttaṃ. Yanti āpattiṃ. Sabbanti āpattiṃ, āpajjatīti sambandho. Dukkhavedanāsamaṅgī hutvā āpajjatīti yojanā. Yanti āpattiṃ.
ತಯೋ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಾತಿ ಏತ್ಥ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಸ್ಸ ಸಾಮಿಕಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಭಗವತೋ’’ತಿ। ಕಿಲೇಸಸಲ್ಲೇಖನಕಪಟಿಪತ್ತಿಯಾತಿ ಕಿಲೇಸಂ ಸಲ್ಲಿಖತಿ ತನುಂ ಕರೋತೀತಿ ಕಿಲೇಸಸಲ್ಲೇಖನಕಾ, ಸಾಯೇವ ಪಟಿಪತ್ತಿ ಕಿಲೇಸಸಲ್ಲೇಖನಕಪಟಿಪತ್ತಿ, ತಾಯ।
Tayo paṭikkhepāti ettha paṭikkhepassa sāmikaṃ dassento āha ‘‘buddhassa bhagavato’’ti. Kilesasallekhanakapaṭipattiyāti kilesaṃ sallikhati tanuṃ karotīti kilesasallekhanakā, sāyeva paṭipatti kilesasallekhanakapaṭipatti, tāya.
ಪರಿಸಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇನ್ತೋ ಬಾಲೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪರಿಸಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇನ್ತೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಚಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಕಾಳೇತಿ ಕಾಳಪಕ್ಖೇ। ಜುಣ್ಹೇತಿ ಜುಣ್ಹಪಕ್ಖೇ।
Parisaṃ upaṭṭhāpento bāloti sambandho. Parisaṃ upaṭṭhāpento paṇḍito cāti sambandho. Avasesaṃ āpattinti yojanā. Kāḷeti kāḷapakkhe. Juṇheti juṇhapakkhe.
ಕತ್ತಿಕಪುಣ್ಣಮಾಸಿಯಾತಿ ಪಚ್ಛಿಮಕತ್ತಿಕಪುಣ್ಣಮಾಸಿಯಾ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸುವುತ್ತಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಚಾತುಮಾಸ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಹೀತಿ ಯಸ್ಮಾ, ಪರಿಯೇಸನ್ತೋ ಚ ನಿವಾಸೇನ್ತೋ ಚ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಯೋಜನಾ।
Kattikapuṇṇamāsiyāti pacchimakattikapuṇṇamāsiyā. Kurundiyaṃ vuttanti sambandho. Suvuttakāraṇaṃ dassento āha ‘‘cātumāsa’’ntiādi. Hīti yasmā, pariyesanto ca nivāsento ca bhikkhūti yojanā.
ವತ್ಥುನ್ತಿ ಮೇಥುನಧಮ್ಮಾದಿವತ್ಥುಂ।
Vatthunti methunadhammādivatthuṃ.
ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ ಏತಾಯಾತಿ ಪಟಿಚ್ಛಾದೀತಿ ಕರಣತ್ಥೋಪಿ ಯುಜ್ಜತಿ। ವಿತ್ಥಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ದ್ವಾರಂ ಪಿದಹಿತ್ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಏತದೇವಾತಿ ಪರಿಕಮ್ಮಮೇವ। ಉಭಯತ್ಥಾತಿ ಉಭಯೇಸು ಜನ್ತಾಘರಪಟಿಚ್ಛಾದಿಉದಕಪಟಿಚ್ಛಾದೀಸು। ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಅಖಿಲಂ ಪರಿಕಮ್ಮಾದಿಂ। ನಿಯ್ಯನ್ತೀತಿ ನಿಲೀಯಿತ್ವಾ ಯನ್ತಿ। ಇಮಿನಾ ವಹನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ವಹಧಾತು ಗತ್ಯತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಬ್ಭಮಹಿಕಾಧೂಮರಜರಾಹುವಿಮುತ್ತನ್ತಿ ಅಬ್ಭೇನ ಚ ಮಹಿಕಾಯ ಚ ಧೂಮೇನ ಚ ರಜೇನ ಚ ರಾಹುನಾ ಚ ವಿಮುತ್ತಂ। ತೇಸೂತಿ ಅಬ್ಭಾದೀಸು। ತಥಾತಿ ಯಥಾ ಚನ್ದಮಣ್ಡಲಂ ವಿರೋಚತಿ, ತಥಾ ಸೂರಿಯಮಣ್ಡಲಂ।
Paṭicchādeti etāyāti paṭicchādīti karaṇatthopi yujjati. Vitthāraṃ dassento āha ‘‘dvāraṃ pidahitvā’’tiādi. Etadevāti parikammameva. Ubhayatthāti ubhayesu jantāgharapaṭicchādiudakapaṭicchādīsu. Sabbanti akhilaṃ parikammādiṃ. Niyyantīti nilīyitvā yanti. Iminā vahantīti ettha vahadhātu gatyatthoti dasseti. Abbhamahikādhūmarajarāhuvimuttanti abbhena ca mahikāya ca dhūmena ca rajena ca rāhunā ca vimuttaṃ. Tesūti abbhādīsu. Tathāti yathā candamaṇḍalaṃ virocati, tathā sūriyamaṇḍalaṃ.
ಕರಣೀಯೇನ ಹುತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Karaṇīyena hutvāti sambandho.
ಕಪ್ಪೇನ್ತೋತಿ ಕರೋನ್ತೋ। ಆಗನ್ತುಕೋ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅನಜ್ಝಿಟ್ಠೋತಿ ಅನಜ್ಝೇಸಿತೋ ಹುತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಿಣವತ್ಥಾರಕಸಮಥೇ ಕಾಯೇನ ವುಟ್ಠಾತಿ ಕಾಯಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ದಾನತ್ತಾ।
Kappentoti karonto. Āgantuko āpajjatīti sambandho. Anajjhiṭṭhoti anajjhesito hutvāti sambandho. Tiṇavatthārakasamathe kāyena vuṭṭhāti kāyasāmaggiyā dānattā.
ಆಗಾಳ್ಹಾಯ ಚೇತೇಯ್ಯಾತಿ ಆಗಾಳ್ಹಸದ್ದೋ ದಳ್ಹಪರಿಯಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ದಳ್ಹಭಾವಾಯಾ’’ತಿ। ಆ ಭುಸೋ ಗಾಹಿಯತೇ ಆಗಾಳ್ಹೋ, ಗಾಳ್ಹೋ ಬಾಳ್ಹೋ ದಳ್ಹೋತಿ ಅತ್ಥತೋ ಏಕಂ। ಚೇತೇಯ್ಯಾತಿ ಪಕಪ್ಪೇಯ್ಯ। ನ ಪೂರಯತೋತಿ ನ ಪೂರಯನ್ತಸ್ಸ। ಅಲಜ್ಜೀ ಚ ಹೋತಿ ಬಾಲೋ ಚ ಅಪಕತತ್ತೋ ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಬಾಲಮತ್ತಅಪಕತತ್ತಮತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಆಪತ್ತಿವಸೇನೇವ ಪನ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಬಾಲೋ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಬಾಲೋ ನ ಜಾನಾತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಯನ್ತಿ ಬಾಲೋ। ಏತ್ತಾವತಾತಿ ಏತ್ತಕೇನ ಅಜಾನನಮತ್ತೇನ। ಬಾಲಭಾವಮೂಲಕಂ ಆಪತ್ತಿನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ದ್ವೇ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇತಿ ಪಾರಾಜಿಕಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸವಸೇನ ದ್ವೇ ಆಪತ್ತಿರಾಸಯೋ। ತೇಸನ್ತಿ ತಿಣ್ಣಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ, ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Āgāḷhāya ceteyyāti āgāḷhasaddo daḷhapariyāyoti āha ‘‘daḷhabhāvāyā’’ti. Ā bhuso gāhiyate āgāḷho, gāḷho bāḷho daḷhoti atthato ekaṃ. Ceteyyāti pakappeyya. Na pūrayatoti na pūrayantassa. Alajjī ca hoti bālo ca apakatatto cāti ettha bālamattaapakatattamattena kammaṃ na kātabbaṃ, āpattivaseneva pana kātabbanti dassento āha ‘‘bālo’’tiādi. Tattha bālo na jānātīti sambandho. Ayanti bālo. Ettāvatāti ettakena ajānanamattena. Bālabhāvamūlakaṃ āpattinti sambandho. Dve āpattikkhandheti pārājikasaṅghādisesavasena dve āpattirāsayo. Tesanti tiṇṇaṃ puggalānaṃ, kātabbanti sambandho.
ಕಾಯಿಕೋ ದವೋ ನಾಮಾತಿ ಕಾಯಿಕೋ ಪರಿಹಾಸೋ ನಾಮ। ಮುಖಾಲಮ್ಬರಕರಣಾದಿಭೇದೋತಿ ಮುಖೇನ ಆಲಮ್ಬರನಾಮಕತೂರಿಯಕಿಚ್ಚಸ್ಸ ಕರಣಾದಿಭೇದೋ । ದ್ವೀಹಿಪಿ ದ್ವಾರೇಹೀತಿ ಕಾಯವಚೀವಸೇನ ದ್ವೀಹಿಪಿ ದ್ವಾರೇಹಿ। ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವೀತಿಕ್ಕಮೋತಿ ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸ್ಸ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಾದಿಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ವೀತಿಕ್ಕಮೋ। ವಚೀದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವೀತಿಕ್ಕಮೋತಿ ವಚೀದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸ್ಸ ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಾದಿಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ವೀತಿಕ್ಕಮೋ। ಕಾಯಿಕೇನ ಉಪಘಾತಿಕೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಉಪಘಾತಿಕಂ ನಾಮ ಅಸಿಕ್ಖನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅಸಿಕ್ಖನೇನಾ’’ತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಅಸಿಕ್ಖನಂ ಉಪಘಾತಂ ನಾಮಾತಿ ಆಹ ‘‘ಯೋ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಯೋತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ। ತನ್ತಿ ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ನನ್ತಿ ಏವಮೇವ। ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಉಪಘಾತೇತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವೇಜ್ಜಕಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಾಸನಉಗ್ಗಹಣಆರೋಚನಾದಿನಾ ವಾಚಸಿಕೇನ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನಾತಿ ಯೋಜನಾ।
Kāyiko davo nāmāti kāyiko parihāso nāma. Mukhālambarakaraṇādibhedoti mukhena ālambaranāmakatūriyakiccassa karaṇādibhedo . Dvīhipi dvārehīti kāyavacīvasena dvīhipi dvārehi. Kāyadvāre paññattasikkhāpadavītikkamoti kāyadvāre paññattassa kāyasaṃsaggādisikkhāpadassa vītikkamo. Vacīdvāre paññattasikkhāpadavītikkamoti vacīdvāre paññattassa duṭṭhullavācādisikkhāpadassa vītikkamo. Kāyikena upaghātikenāti ettha upaghātikaṃ nāma asikkhananti āha ‘‘asikkhanenā’’ti. Kasmā asikkhanaṃ upaghātaṃ nāmāti āha ‘‘yo hī’’tiādi. Tattha yoti puggalo. Tanti kāyadvāre paññattasikkhāpadaṃ. Nanti evameva. Hi yasmā upaghātetīti sambandho. Vejjakammena samannāgatoti sambandho. Sāsanauggahaṇaārocanādinā vācasikena micchājīvenāti yojanā.
‘‘ಮಾ ಭಣ್ಡನಂ ಕರೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಮಾ’’ತಿ ಪಟಿಸೇಧಸ್ಸ ‘‘ಕರೀ’’ತಿ ಪಾಠಸೇಸೇನ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ನ ವೋಹರಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವಿಪುಬ್ಬಅವಪುಬ್ಬ-ಹರಧಾತು ಕಥನತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ನ ಕಿಞ್ಚಿ ವತ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಬೀಜನಗ್ಗಾಹಾದಿಕೇತಿ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಧಮ್ಮಜ್ಝೇಸನಾದಿಂ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಓಕಾಸ’’ನ್ತಿ ಚ ‘‘ಓಕಾಸಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ಚ ಸದಿಸನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಓಕಾಸಂ ಕಾರೇನ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ। ನ ಆದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ನ ಗಣ್ಹಿತಬ್ಬಂ। ತಮೇವತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯತ್ಥ ಗಹೇತ್ವಾ’’ತಿಆದಿ।
‘‘Mā bhaṇḍanaṃ karī’’ti iminā ‘‘mā’’ti paṭisedhassa ‘‘karī’’ti pāṭhasesena sambandhitabbabhāvaṃ dasseti. Na voharitabbanti ettha vipubbaavapubba-haradhātu kathanatthoti āha ‘‘na kiñci vattabba’’nti. Hīti saccaṃ. Bījanaggāhādiketi ādisaddena dhammajjhesanādiṃ saṅgaṇhāti. Okāsakammaṃ kārentassāti ettha ‘‘okāsa’’nti ca ‘‘okāsakamma’’nti ca sadisanti āha ‘‘okāsaṃ kārentassā’’ti. Na ādātabbanti na gaṇhitabbaṃ. Tamevatthaṃ dassento āha ‘‘yattha gahetvā’’tiādi.
ಯನ್ತಿ ವಿನಯಂ। ಸೋತಿ ಭಿಕ್ಖು। ಸೋತಿ ವಿನಯೋ। ತಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ। ಇದನ್ತಿ ಕಮ್ಮಂ। ಅಞ್ಞಂ ಪುಚ್ಛಾತಿ ಮಯಾ ಅಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪುಚ್ಛಾಹೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಇತೀತಿ ಏವಂ। ಸೋತಿ ತೀಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಭಿಕ್ಖು। ಅಸ್ಸಾತಿ ತೀಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ। ನ ಸಾಕಚ್ಛಿತಬ್ಬೋತಿ ನ ಸಹ ಕಥೇತಬ್ಬೋ।
Yanti vinayaṃ. Soti bhikkhu. Soti vinayo. Tassāti bhikkhussa. Idanti kammaṃ. Aññaṃ pucchāti mayā aññaṃ bhikkhuṃ pucchāhīti yojanā. Itīti evaṃ. Soti tīhaṅgehi samannāgato bhikkhu. Assāti tīhaṅgehi samannāgatassa. Na sākacchitabboti na saha kathetabbo.
‘‘ಲದ್ಧಿ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಇದಮಪ್ಪಹಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಇದಂಸದ್ದಸ್ಸ ವಿಸಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಅವಿಜಹಿತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಹಾಧಾತು ತ್ವಾಪಚ್ಚಯೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸಬ್ಬಥಾ ಕಿಲೇಸಸುದ್ಧೋ ಖೀಣಾಸವೋವ ಗಹೇತಬ್ಬೋತಿ ಆಹ ‘‘ಖೀಣಾಸವಂ ಭಿಕ್ಖು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಪಾತಬ್ಯಭಾವ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಾತಬ್ಯತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ತಾಪಚ್ಚಯೋ ಭಾವತ್ಥೇ ಹೋತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಪಟಿಸೇವನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಾತಬ್ಯಸದ್ದೋ ಯಥಾಕಾಮಪರಿಭುಞ್ಜನತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ । ಗತಿವಿಸೋಧನನ್ತಿ ದುಗ್ಗತಿತೋ ಸುಗತಿಯಾ ವಿಸುಜ್ಝನಂ । ‘‘ಅಕುಸಲಾನಿ ಚೇವ ಮೂಲಾನಿ ಚಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಕುಸಲಸದ್ದಸ್ಸ ಚ ಮೂಲಸದ್ದಸ್ಸ ಚ ತುಲ್ಯಾಧಿಕರಣಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಸ್ಮಾ ಅಕುಸಲಸಙ್ಖಾತಾನಿ ಮೂಲಾನಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನೀತಿ ತುಲ್ಯಾಧಿಕರಣಸಮಾಸೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ದುಚ್ಚರಿತಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ದುಸದ್ದಸ್ಸ ದುಟ್ಠುವಿರೂಪತ್ಥಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ದುಟ್ಠು ಚರಿತಾನಿ, ವಿರೂಪಾನಿ ವಾ ಚರಿತಾನೀ’’ತಿ। ವಿರೂಪಾನೀತಿ ವಿಕಾರಸಭಾವಾನಿ। ‘‘ಕರಣಭೂತೇನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಕತ್ತುಭೂತೇನಾ’’ತಿ ಅತ್ಥಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ತತ್ಥ ತತ್ಥಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಖನ್ಧಕೇ।
‘‘Laddhi’’nti iminā idamappahāyāti ettha idaṃsaddassa visayaṃ dasseti. ‘‘Avijahitvā’’ti iminā hādhātu tvāpaccayoti dasseti. Suddhaṃ brahmacārinti ettha sabbathā kilesasuddho khīṇāsavova gahetabboti āha ‘‘khīṇāsavaṃ bhikkhu’’nti. ‘‘Pātabyabhāva’’nti iminā pātabyatanti ettha tāpaccayo bhāvatthe hotīti dasseti. ‘‘Paṭisevana’’nti iminā pātabyasaddo yathākāmaparibhuñjanatthoti dasseti . Gativisodhananti duggatito sugatiyā visujjhanaṃ . ‘‘Akusalāni ceva mūlāni cā’’ti iminā akusalasaddassa ca mūlasaddassa ca tulyādhikaraṇabhāvaṃ dasseti. Tasmā akusalasaṅkhātāni mūlāni akusalamūlānīti tulyādhikaraṇasamāso kātabbo. Duccaritānīti ettha dusaddassa duṭṭhuvirūpatthabhāvaṃ dassento āha ‘‘duṭṭhu caritāni, virūpāni vā caritānī’’ti. Virūpānīti vikārasabhāvāni. ‘‘Karaṇabhūtenā’’ti iminā ‘‘kattubhūtenā’’ti atthaṃ paṭikkhipati. Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ khandhake.
ಇತಿ ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti tikavāravaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೩. ತಿಕವಾರೋ • 3. Tikavāro
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
