| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga |
७. एळकलोमधोवापनसिक्खापदं
7. Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadaṃ
५७६. तेन समयेन बुद्धो भगवा सक्केसु विहरति कपिलवत्थुस्मिं निग्रोधारामे। तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीहि एळकलोमानि धोवापेन्तिपि रजापेन्तिपि विजटापेन्तिपि। भिक्खुनियो एळकलोमानि धोवन्तियो रजन्तियो विजटेन्तियो रिञ्चन्ति उद्देसं परिपुच्छं अधिसीलं अधिचित्तं अधिपञ्ञं। अथ खो महापजापति गोतमी येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं अट्ठासि। एकमन्तं ठितं खो महापजापतिं गोतमिं भगवा एतदवोच – ‘‘कच्चि, गोतमि, भिक्खुनियो अप्पमत्ता आतापिनियो पहितत्ता विहरन्ती’’ति? ‘‘कुतो, भन्ते, भिक्खुनीनं अप्पमादो! अय्या छब्बग्गिया भिक्खुनीहि एळकलोमानि धोवापेन्तिपि रजापेन्तिपि विजटापेन्तिपि। भिक्खुनियो एळकलोमानि धोवन्तियो रजन्तियो विजटेन्तियो रिञ्चन्ति उद्देसं परिपुच्छं अधिसीलं अधिचित्तं अधिपञ्ञ’’न्ति।
576. Tena samayena buddho bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīhi eḷakalomāni dhovāpentipi rajāpentipi vijaṭāpentipi. Bhikkhuniyo eḷakalomāni dhovantiyo rajantiyo vijaṭentiyo riñcanti uddesaṃ paripucchaṃ adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipaññaṃ. Atha kho mahāpajāpati gotamī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho mahāpajāpatiṃ gotamiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘kacci, gotami, bhikkhuniyo appamattā ātāpiniyo pahitattā viharantī’’ti? ‘‘Kuto, bhante, bhikkhunīnaṃ appamādo! Ayyā chabbaggiyā bhikkhunīhi eḷakalomāni dhovāpentipi rajāpentipi vijaṭāpentipi. Bhikkhuniyo eḷakalomāni dhovantiyo rajantiyo vijaṭentiyo riñcanti uddesaṃ paripucchaṃ adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipañña’’nti.
अथ खो भगवा महापजापतिं गोतमिं धम्मिया कथाय सन्दस्सेसि समादपेसि समुत्तेजेसि सम्पहंसेसि। अथ खो महापजापति गोतमी भगवता धम्मिया कथाय सन्दस्सिता समादपिता समुत्तेजिता सम्पहंसिता भगवन्तं अभिवादेत्वा पदक्खिणं कत्वा पक्कामि। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे भिक्खुसङ्घं सन्निपातापेत्वा छब्बग्गिये भिक्खू पटिपुच्छि – ‘‘सच्चं किर तुम्हे, भिक्खवे, भिक्खुनीहि एळकलोमानि धोवापेथपि रजापेथपि विजटापेथपी’’ति ? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। ‘‘ञातिकायो तुम्हाकं, भिक्खवे, अञ्ञातिकायो’’ति? ‘‘अञ्ञातिकायो, भगवा’’ति। ‘‘अञ्ञातका, मोघपुरिसा, अञ्ञातिकानं न जानन्ति पतिरूपं वा अप्पतिरूपं वा पासादिकं वा अपासादिकं। तत्थ नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, अञ्ञातिकाहि भिक्खुनीहि एळकलोमानि धोवापेस्सथपि रजापेस्सथपि विजटापेस्सथपि! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –
Atha kho bhagavā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho mahāpajāpati gotamī bhagavatā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā chabbaggiye bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, bhikkhunīhi eḷakalomāni dhovāpethapi rajāpethapi vijaṭāpethapī’’ti ? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. ‘‘Ñātikāyo tumhākaṃ, bhikkhave, aññātikāyo’’ti? ‘‘Aññātikāyo, bhagavā’’ti. ‘‘Aññātakā, moghapurisā, aññātikānaṃ na jānanti patirūpaṃ vā appatirūpaṃ vā pāsādikaṃ vā apāsādikaṃ. Tattha nāma tumhe, moghapurisā, aññātikāhi bhikkhunīhi eḷakalomāni dhovāpessathapi rajāpessathapi vijaṭāpessathapi! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
५७७. ‘‘यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया एळकलोमानि धोवापेय्य वा रजापेय्य वा विजटापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तिय’’न्ति।
577.‘‘Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā eḷakalomāni dhovāpeyya vā rajāpeyya vā vijaṭāpeyya vā, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
५७८. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।
578.Yopanāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
अञ्ञातिका नाम मातितो वा पितितो वा याव सत्तमा पितामहयुगा असम्बद्धा।
Aññātikā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā asambaddhā.
भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्ना।
Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.
धोवाति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। धोतानि निस्सग्गियानि होन्ति। रजाति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। रत्तानि निस्सग्गियानि होन्ति। विजटेहीति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। विजटितानि निस्सग्गियानि होन्ति। निस्सज्जितब्बानि सङ्घस्स वा गणस्स वा पुग्गलस्स वा। एवञ्च पन, भिक्खवे, निस्सज्जितब्बानि…पे॰… इमानि मे, भन्ते, एळकलोमानि अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया धोवापितानि निस्सग्गियानि। इमानाहं सङ्घस्स निस्सज्जामीति…पे॰… ददेय्याति…पे॰… ददेय्युन्ति…पे॰… आयस्मतो दम्मीति।
Dhovāti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Dhotāni nissaggiyāni honti. Rajāti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Rattāni nissaggiyāni honti. Vijaṭehīti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Vijaṭitāni nissaggiyāni honti. Nissajjitabbāni saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbāni…pe… imāni me, bhante, eḷakalomāni aññātikāya bhikkhuniyā dhovāpitāni nissaggiyāni. Imānāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
५७९. अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि धोवापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि धोवापेति रजापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति दुक्कटस्स। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि धोवापेति विजटापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति दुक्कटस्स। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि धोवापेति रजापेति विजटापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं।
579. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni dhovāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni dhovāpeti rajāpeti, nissaggiyena āpatti dukkaṭassa. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni dhovāpeti vijaṭāpeti, nissaggiyena āpatti dukkaṭassa. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni dhovāpeti rajāpeti vijaṭāpeti, nissaggiyena āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ.
अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि रजापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि रजापेति विजटापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति दुक्कटस्स। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि रजापेति धोवापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति दुक्कटस्स। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि रजापेति विजटापेति धोवापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं।
Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni rajāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni rajāpeti vijaṭāpeti, nissaggiyena āpatti dukkaṭassa. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni rajāpeti dhovāpeti, nissaggiyena āpatti dukkaṭassa. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni rajāpeti vijaṭāpeti dhovāpeti, nissaggiyena āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ.
अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि विजटापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि विजटापेति धोवापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति दुक्कटस्स। अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि विजटापेति रजापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति दुक्कटस्स । अञ्ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी एळकलोमानि विजटापेति धोवापेति रजापेति, निस्सग्गियेन आपत्ति द्विन्नं दुक्कटानं।
Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni vijaṭāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni vijaṭāpeti dhovāpeti, nissaggiyena āpatti dukkaṭassa. Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni vijaṭāpeti rajāpeti, nissaggiyena āpatti dukkaṭassa . Aññātikāya aññātikasaññī eḷakalomāni vijaṭāpeti dhovāpeti rajāpeti, nissaggiyena āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ.
५८०. अञ्ञातिकाय वेमतिको…पे॰… अञ्ञातिकाय ञातिकसञ्ञी…पे॰… अञ्ञस्स एळकलोमानि धोवापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। एकतो उपसम्पन्नाय धोवापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। ञातिकाय अञ्ञातिकसञ्ञी, आपत्ति दुक्कटस्स। ञातिकाय वेमतिको, आपत्ति दुक्कटस्स। ञातिकाय ञातिकसञ्ञी, अनापत्ति।
580. Aññātikāya vematiko…pe… aññātikāya ñātikasaññī…pe… aññassa eḷakalomāni dhovāpeti, āpatti dukkaṭassa. Ekato upasampannāya dhovāpeti, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya aññātikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya ñātikasaññī, anāpatti.
५८१. अनापत्ति ञातिकाय धावन्तिया अञ्ञातिका दुतिया होति, अवुत्ता धोवति, अपरिभुत्तं कतभण्डं धोवापेति, सिक्खमानाय सामणेरिया उम्मत्तकस्स आदिकम्मिकस्साति।
581. Anāpatti ñātikāya dhāvantiyā aññātikā dutiyā hoti, avuttā dhovati, aparibhuttaṃ katabhaṇḍaṃ dhovāpeti, sikkhamānāya sāmaṇeriyā ummattakassa ādikammikassāti.
एळकलोमधोवापनसिक्खापदं निट्ठितं सत्तमं।
Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ७. एळकलोमधोवापनसिक्खापदवण्णना • 7. Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ६. एळकलोमसिक्खापदवण्णना • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ७. एळकलोमधोवापनसिक्खापदवण्णना • 7. Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ७. एळकलोमधोवापनसिक्खापदवण्णना • 7. Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā
