Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පරිවාර-අට්ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā |
එළකලොමසමුට්ඨානවණ්ණනා
Eḷakalomasamuṭṭhānavaṇṇanā
263. එළකලොමා ද්වෙ සෙය්යාති එළකලොමසික්ඛාපදඤ්චෙව ද්වෙ ච සහසෙය්යසික්ඛාපදානි. ආහච්ච පිණ්ඩභොජනන්ති ආහච්චපාදකසික්ඛාපදඤ්ච ආවසථපිණ්ඩභොජනසික්ඛාපදඤ්ච. ගණවිකාලසන්නිධීති ගණභොජනවිකාලභොජනසන්නිධිකාරකසික්ඛාපදත්තයං . දන්තපොනෙන චෙලකාති දන්තපොනසික්ඛාපදඤ්ච අචෙලකසික්ඛාපදඤ්ච. උය්යුත්තං සෙනං උය්යොධීති ‘‘උය්යුත්තං සෙනං දස්සනාය ගච්ඡෙය්ය, සෙනාය වසෙය්ය, උය්යොධිකං වා…පෙ.… අනීකදස්සනං වා ගච්ඡෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදත්තයං. සුරා ඔරෙන න්හායනාති සුරාපානසික්ඛාපදඤ්ච ඔරෙනද්ධමාසනහානසික්ඛාපදඤ්ච. දුබ්බණ්ණෙ ද්වෙ දෙසනිකාති ‘‘තිණ්ණං දුබ්බණ්ණකරණාන’’න්ති වුත්තසික්ඛාපදඤ්ච වුත්තාවසෙසපාටිදෙසනීයද්වයඤ්ච. ලසුණුපතිට්ඨෙ නච්චනාති ලසුණසික්ඛාපදං, ‘‘භික්ඛුස්ස භුඤ්ජන්තස්ස පානීයෙන වා විධූපනෙන වා උපතිට්ඨෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදං, ‘‘නච්චං වා ගීතං වා වාදිතං වා දස්සනාය ගච්ඡෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදඤ්ච. ඉතො පරං පාළිං විරජ්ඣිත්වා ලිඛන්ති. යථා පන අත්ථං වණ්ණයිස්සාම; එවමෙත්ථ අනුක්කමො වෙදිතබ්බො.
263.Eḷakalomādve seyyāti eḷakalomasikkhāpadañceva dve ca sahaseyyasikkhāpadāni. Āhacca piṇḍabhojananti āhaccapādakasikkhāpadañca āvasathapiṇḍabhojanasikkhāpadañca. Gaṇavikālasannidhīti gaṇabhojanavikālabhojanasannidhikārakasikkhāpadattayaṃ . Dantaponena celakāti dantaponasikkhāpadañca acelakasikkhāpadañca. Uyyuttaṃ senaṃ uyyodhīti ‘‘uyyuttaṃ senaṃ dassanāya gaccheyya, senāya vaseyya, uyyodhikaṃ vā…pe… anīkadassanaṃ vā gaccheyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Surā orena nhāyanāti surāpānasikkhāpadañca orenaddhamāsanahānasikkhāpadañca. Dubbaṇṇe dve desanikāti ‘‘tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇāna’’nti vuttasikkhāpadañca vuttāvasesapāṭidesanīyadvayañca. Lasuṇupatiṭṭhe naccanāti lasuṇasikkhāpadaṃ, ‘‘bhikkhussa bhuñjantassa pānīyena vā vidhūpanena vā upatiṭṭheyyā’’ti vuttasikkhāpadaṃ, ‘‘naccaṃ vā gītaṃ vā vāditaṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti vuttasikkhāpadañca. Ito paraṃ pāḷiṃ virajjhitvā likhanti. Yathā pana atthaṃ vaṇṇayissāma; evamettha anukkamo veditabbo.
න්හානමත්ථරණං සෙය්යාති ‘‘නග්ගා නහායෙය්ය, එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙය්යුං, එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙය්යු’’න්ති වුත්තසික්ඛාපදත්තයං. අන්තොරට්ඨෙ තථා බහීති ‘‘අන්තොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ, තිරොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ’’ති වුත්තසික්ඛාපදද්වයං. අන්තොවස්සං චිත්තාගාරන්ති ‘‘අන්තොවස්සං චාරිකං පක්කමෙය්ය, රාජාගාරං වා චිත්තාගාරං වා…පෙ.… පොක්ඛරණිං වා දස්සනාය ගච්ඡෙය්යා’’ති ච වුත්තසික්ඛාපදද්වයං. ආසන්දිං සුත්තකන්තනාති ‘‘ආසන්දිං වා පල්ලඞ්කං වා පරිභුඤ්ජෙය්ය, සුත්තං කන්තෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදද්වයං.
Nhānamattharaṇaṃseyyāti ‘‘naggā nahāyeyya, ekattharaṇapāvuraṇā tuvaṭṭeyyuṃ, ekamañce tuvaṭṭeyyu’’nti vuttasikkhāpadattayaṃ. Antoraṭṭhe tathā bahīti ‘‘antoraṭṭhe sāsaṅkasammate, tiroraṭṭhe sāsaṅkasammate’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ. Antovassaṃ cittāgāranti ‘‘antovassaṃ cārikaṃ pakkameyya, rājāgāraṃ vā cittāgāraṃ vā…pe… pokkharaṇiṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Āsandiṃ suttakantanāti ‘‘āsandiṃ vā pallaṅkaṃ vā paribhuñjeyya, suttaṃ kanteyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ.
වෙය්යාවච්චං සහත්ථා චාති ‘‘ගිහිවෙය්යාවච්චං කරෙය්ය, අගාරිකස්ස වා පරිබ්බාජකස්ස වා පරිබ්බාජිකාය වා සහත්ථා ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා දදෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදද්වයං. අභික්ඛුකාවාසෙන චාති ‘‘අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං වසෙය්යා’’ති ඉදමෙතං සන්ධාය වුත්තං. ඡත්තං යානඤ්ච සඞ්ඝාණින්ති ‘‘ඡත්තුපාහනං ධාරෙය්ය, යානෙන යායෙය්ය, සඞ්ඝාණිං ධාරෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදත්තයං. අලඞ්කාරගන්ධවාසිතන්ති ‘‘ඉත්ථාලඞ්කාරං ධාරෙය්ය, ගන්ධචුණ්ණකෙන නහායෙය්ය, වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායෙය්යා’’ති වුත්තසික්ඛාපදත්තයං. භික්ඛුනීතිආදිනා ‘‘භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙය්යා’’තිආදීනි චත්තාරි සික්ඛාපදානි වුත්තානි. අසඞ්කච්චිකා ආපත්තීති ‘‘අසඞ්කච්චිකා ගාමං පවිසෙය්ය පාචිත්තිය’’න්ති එවං වුත්තආපත්ති ච. චත්තාරීසා චතුත්තරීති එතානි සබ්බානිපි චතුචත්තාලීස සික්ඛාපදානි වුත්තානි.
Veyyāvaccaṃ sahatthā cāti ‘‘gihiveyyāvaccaṃ kareyya, agārikassa vā paribbājakassa vā paribbājikāya vā sahatthā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā dadeyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ. Abhikkhukāvāsena cāti ‘‘abhikkhuke āvāse vassaṃ vaseyyā’’ti idametaṃ sandhāya vuttaṃ. Chattaṃ yānañca saṅghāṇinti ‘‘chattupāhanaṃ dhāreyya, yānena yāyeyya, saṅghāṇiṃ dhāreyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Alaṅkāragandhavāsitanti ‘‘itthālaṅkāraṃ dhāreyya, gandhacuṇṇakena nahāyeyya, vāsitakena piññākena nahāyeyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Bhikkhunītiādinā ‘‘bhikkhuniyā ummaddāpeyyā’’tiādīni cattāri sikkhāpadāni vuttāni. Asaṅkaccikā āpattīti ‘‘asaṅkaccikā gāmaṃ paviseyya pācittiya’’nti evaṃ vuttaāpatti ca. Cattārīsā catuttarīti etāni sabbānipi catucattālīsa sikkhāpadāni vuttāni.
කායෙන න වාචාචිත්තෙන, කායචිත්තෙන න වාචතොති කායෙන චෙව කායචිත්තෙන ච සමුට්ඨහන්ති; න වාචාචිත්තෙන න වාචතොති අත්ථො. ද්විසමුට්ඨානිකා සබ්බෙ, සමා එළකලොමිකාති ඉදං උත්තානත්ථමෙව.
Kāyena na vācācittena, kāyacittena na vācatoti kāyena ceva kāyacittena ca samuṭṭhahanti; na vācācittena na vācatoti attho. Dvisamuṭṭhānikā sabbe, samā eḷakalomikāti idaṃ uttānatthameva.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / 6. එළකලොමසමුට්ඨානං • 6. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / එළකලොමසමුට්ඨානවණ්ණනා • Eḷakalomasamuṭṭhānavaṇṇanā