Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པརིཝཱར-ཨཊྛཀཐཱ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ཨེལ༹ཀལོམསམུཊྛཱནཝཎྞནཱ
Eḷakalomasamuṭṭhānavaṇṇanā
༢༦༣. ཨེལ༹ཀལོམཱ དྭེ སེཡྻཱཏི ཨེལ༹ཀལོམསིཀྑཱཔདཉྩེཝ དྭེ ཙ སཧསེཡྻསིཀྑཱཔདཱནི། ཨཱཧཙྩ པིཎྜབྷོཛནནྟི ཨཱཧཙྩཔཱདཀསིཀྑཱཔདཉྩ ཨཱཝསཐཔིཎྜབྷོཛནསིཀྑཱཔདཉྩ། གཎཝིཀཱལསནྣིདྷཱིཏི གཎབྷོཛནཝིཀཱལབྷོཛནསནྣིདྷིཀཱརཀསིཀྑཱཔདཏྟཡཾ ། དནྟཔོནེན ཙེལཀཱཏི དནྟཔོནསིཀྑཱཔདཉྩ ཨཙེལཀསིཀྑཱཔདཉྩ། ཨུཡྻུཏྟཾ སེནཾ ཨུཡྻོདྷཱིཏི ‘‘ཨུཡྻུཏྟཾ སེནཾ དསྶནཱཡ གཙྪེཡྻ, སེནཱཡ ཝསེཡྻ, ཨུཡྻོདྷིཀཾ ཝཱ…པེ॰… ཨནཱིཀདསྶནཾ ཝཱ གཙྪེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཏྟཡཾ། སུརཱ ཨོརེན ནྷཱཡནཱཏི སུརཱཔཱནསིཀྑཱཔདཉྩ ཨོརེནདྡྷམཱསནཧཱནསིཀྑཱཔདཉྩ། དུབྦཎྞེ དྭེ དེསནིཀཱཏི ‘‘ཏིཎྞཾ དུབྦཎྞཀརཎཱན’’ནྟི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཉྩ ཝུཏྟཱཝསེསཔཱཊིདེསནཱིཡདྭཡཉྩ། ལསུཎུཔཏིཊྛེ ནཙྩནཱཏི ལསུཎསིཀྑཱཔདཾ, ‘‘བྷིཀྑུསྶ བྷུཉྫནྟསྶ པཱནཱིཡེན ཝཱ ཝིདྷཱུཔནེན ཝཱ ཨུཔཏིཊྛེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཾ, ‘‘ནཙྩཾ ཝཱ གཱིཏཾ ཝཱ ཝཱདིཏཾ ཝཱ དསྶནཱཡ གཙྪེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཉྩ། ཨིཏོ པརཾ པཱལི༹ཾ ཝིརཛ྄ཛྷིཏྭཱ ལིཁནྟི། ཡཐཱ པན ཨཏྠཾ ཝཎྞཡིསྶཱམ; ཨེཝམེཏྠ ཨནུཀྐམོ ཝེདིཏབྦོ།
263.Eḷakalomādve seyyāti eḷakalomasikkhāpadañceva dve ca sahaseyyasikkhāpadāni. Āhacca piṇḍabhojananti āhaccapādakasikkhāpadañca āvasathapiṇḍabhojanasikkhāpadañca. Gaṇavikālasannidhīti gaṇabhojanavikālabhojanasannidhikārakasikkhāpadattayaṃ . Dantaponena celakāti dantaponasikkhāpadañca acelakasikkhāpadañca. Uyyuttaṃ senaṃ uyyodhīti ‘‘uyyuttaṃ senaṃ dassanāya gaccheyya, senāya vaseyya, uyyodhikaṃ vā…pe… anīkadassanaṃ vā gaccheyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Surā orena nhāyanāti surāpānasikkhāpadañca orenaddhamāsanahānasikkhāpadañca. Dubbaṇṇe dve desanikāti ‘‘tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇāna’’nti vuttasikkhāpadañca vuttāvasesapāṭidesanīyadvayañca. Lasuṇupatiṭṭhe naccanāti lasuṇasikkhāpadaṃ, ‘‘bhikkhussa bhuñjantassa pānīyena vā vidhūpanena vā upatiṭṭheyyā’’ti vuttasikkhāpadaṃ, ‘‘naccaṃ vā gītaṃ vā vāditaṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti vuttasikkhāpadañca. Ito paraṃ pāḷiṃ virajjhitvā likhanti. Yathā pana atthaṃ vaṇṇayissāma; evamettha anukkamo veditabbo.
ནྷཱནམཏྠརཎཾ སེཡྻཱཏི ‘‘ནགྒཱ ནཧཱཡེཡྻ, ཨེཀཏྠརཎཔཱཝུརཎཱ ཏུཝཊྚེཡྻུཾ, ཨེཀམཉྩེ ཏུཝཊྚེཡྻུ’’ནྟི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཏྟཡཾ། ཨནྟོརཊྛེ ཏཐཱ བཧཱིཏི ‘‘ཨནྟོརཊྛེ སཱསངྐསམྨཏེ, ཏིརོརཊྛེ སཱསངྐསམྨཏེ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདདྭཡཾ། ཨནྟོཝསྶཾ ཙིཏྟཱགཱརནྟི ‘‘ཨནྟོཝསྶཾ ཙཱརིཀཾ པཀྐམེཡྻ, རཱཛཱགཱརཾ ཝཱ ཙིཏྟཱགཱརཾ ཝཱ…པེ॰… པོཀྑརཎིཾ ཝཱ དསྶནཱཡ གཙྪེཡྻཱ’’ཏི ཙ ཝུཏྟསིཀྑཱཔདདྭཡཾ། ཨཱསནྡིཾ སུཏྟཀནྟནཱཏི ‘‘ཨཱསནྡིཾ ཝཱ པལླངྐཾ ཝཱ པརིབྷུཉྫེཡྻ, སུཏྟཾ ཀནྟེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདདྭཡཾ།
Nhānamattharaṇaṃseyyāti ‘‘naggā nahāyeyya, ekattharaṇapāvuraṇā tuvaṭṭeyyuṃ, ekamañce tuvaṭṭeyyu’’nti vuttasikkhāpadattayaṃ. Antoraṭṭhe tathā bahīti ‘‘antoraṭṭhe sāsaṅkasammate, tiroraṭṭhe sāsaṅkasammate’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ. Antovassaṃ cittāgāranti ‘‘antovassaṃ cārikaṃ pakkameyya, rājāgāraṃ vā cittāgāraṃ vā…pe… pokkharaṇiṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Āsandiṃ suttakantanāti ‘‘āsandiṃ vā pallaṅkaṃ vā paribhuñjeyya, suttaṃ kanteyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ.
ཝེཡྻཱཝཙྩཾ སཧཏྠཱ ཙཱཏི ‘‘གིཧིཝེཡྻཱཝཙྩཾ ཀརེཡྻ, ཨགཱརིཀསྶ ཝཱ པརིབྦཱཛཀསྶ ཝཱ པརིབྦཱཛིཀཱཡ ཝཱ སཧཏྠཱ ཁཱདནཱིཡཾ ཝཱ བྷོཛནཱིཡཾ ཝཱ དདེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདདྭཡཾ། ཨབྷིཀྑུཀཱཝཱསེན ཙཱཏི ‘‘ཨབྷིཀྑུཀེ ཨཱཝཱསེ ཝསྶཾ ཝསེཡྻཱ’’ཏི ཨིདམེཏཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། ཚཏྟཾ ཡཱནཉྩ སངྒྷཱཎིནྟི ‘‘ཚཏྟུཔཱཧནཾ དྷཱརེཡྻ, ཡཱནེན ཡཱཡེཡྻ, སངྒྷཱཎིཾ དྷཱརེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཏྟཡཾ། ཨལངྐཱརགནྡྷཝཱསིཏནྟི ‘‘ཨིཏྠཱལངྐཱརཾ དྷཱརེཡྻ, གནྡྷཙུཎྞཀེན ནཧཱཡེཡྻ, ཝཱསིཏཀེན པིཉྙཱཀེན ནཧཱཡེཡྻཱ’’ཏི ཝུཏྟསིཀྑཱཔདཏྟཡཾ། བྷིཀྑུནཱིཏིཨཱདིནཱ ‘‘བྷིཀྑུནིཡཱ ཨུམྨདྡཱཔེཡྻཱ’’ཏིཨཱདཱིནི ཙཏྟཱརི སིཀྑཱཔདཱནི ཝུཏྟཱནི། ཨསངྐཙྩིཀཱ ཨཱཔཏྟཱིཏི ‘‘ཨསངྐཙྩིཀཱ གཱམཾ པཝིསེཡྻ པཱཙིཏྟིཡ’’ནྟི ཨེཝཾ ཝུཏྟཨཱཔཏྟི ཙ། ཙཏྟཱརཱིསཱ ཙཏུཏྟརཱིཏི ཨེཏཱནི སབྦཱནིཔི ཙཏུཙཏྟཱལཱིས སིཀྑཱཔདཱནི ཝུཏྟཱནི།
Veyyāvaccaṃ sahatthā cāti ‘‘gihiveyyāvaccaṃ kareyya, agārikassa vā paribbājakassa vā paribbājikāya vā sahatthā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā dadeyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ. Abhikkhukāvāsena cāti ‘‘abhikkhuke āvāse vassaṃ vaseyyā’’ti idametaṃ sandhāya vuttaṃ. Chattaṃ yānañca saṅghāṇinti ‘‘chattupāhanaṃ dhāreyya, yānena yāyeyya, saṅghāṇiṃ dhāreyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Alaṅkāragandhavāsitanti ‘‘itthālaṅkāraṃ dhāreyya, gandhacuṇṇakena nahāyeyya, vāsitakena piññākena nahāyeyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Bhikkhunītiādinā ‘‘bhikkhuniyā ummaddāpeyyā’’tiādīni cattāri sikkhāpadāni vuttāni. Asaṅkaccikā āpattīti ‘‘asaṅkaccikā gāmaṃ paviseyya pācittiya’’nti evaṃ vuttaāpatti ca. Cattārīsā catuttarīti etāni sabbānipi catucattālīsa sikkhāpadāni vuttāni.
ཀཱཡེན ན ཝཱཙཱཙིཏྟེན, ཀཱཡཙིཏྟེན ན ཝཱཙཏོཏི ཀཱཡེན ཙེཝ ཀཱཡཙིཏྟེན ཙ སམུཊྛཧནྟི; ན ཝཱཙཱཙིཏྟེན ན ཝཱཙཏོཏི ཨཏྠོ། དྭིསམུཊྛཱནིཀཱ སབྦེ, སམཱ ཨེལ༹ཀལོམིཀཱཏི ཨིདཾ ཨུཏྟཱནཏྠམེཝ།
Kāyena na vācācittena, kāyacittena na vācatoti kāyena ceva kāyacittena ca samuṭṭhahanti; na vācācittena na vācatoti attho. Dvisamuṭṭhānikā sabbe, samā eḷakalomikāti idaṃ uttānatthameva.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / པརིཝཱརཔཱལི༹ • Parivārapāḷi / ༦. ཨེལ༹ཀལོམསམུཊྛཱནཾ • 6. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / ཨེལ༹ཀལོམསམུཊྛཱནཝཎྞནཱ • Eḷakalomasamuṭṭhānavaṇṇanā