Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga |
၆. ဧဠကလောမသိက္ခာပဒံ
6. Eḷakalomasikkhāpadaṃ
၅၇၁. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္သ ဘိက္ခုနော ကောသလေသု ဇနပဒေ သာဝတ္ထိံ ဂစ္ဆန္တသ္သ အန္တရာမဂ္ဂေ ဧဠကလောမာနိ ဥပ္ပဇ္ဇိံသု။ အထ ခော သော ဘိက္ခု တာနိ ဧဠကလောမာနိ ဥတ္တရာသင္ဂေန ဘဏ္ဍိကံ ဗန္ဓိတ္ဝာ အဂမာသိ။ မနုသ္သာ တံ ဘိက္ခုံ ပသ္သိတ္ဝာ ဥပ္ပဏ္ဍေသုံ – ‘‘ကိတ္တကေန တေ, ဘန္တေ, ကီတာနိ? ကိတ္တကော ဥဒယော ဘဝိသ္သတီ’’တိ? သော ဘိက္ခု တေဟိ မနုသ္သေဟိ ဥပ္ပဏ္ဍိယမာနော မင္ကု အဟောသိ။ အထ ခော သော ဘိက္ခု သာဝတ္ထိံ ဂန္တ္ဝာ တာနိ ဧဠကလောမာနိ ဌိတကောဝ အာသုမ္ဘိ။ ဘိက္ခူ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ကိသ္သ တ္ဝံ, အာဝုသော, ဣမာနိ ဧဠကလောမာနိ ဌိတကောဝ အာသုမ္ဘသီ’’တိ? ‘‘တထာ ဟိ ပနာဟံ, အာဝုသော, ဣမေသံ ဧဠကလောမာနံ ကာရဏာ မနုသ္သေဟိ ဥပ္ပဏ္ဍိတော’’တိ။ ‘‘ကီဝ ဒူရတော ပန တ္ဝံ, အာဝုသော, ဣမာနိ ဧဠကလောမာနိ အာဟရီ’’တိ? ‘‘အတိရေကတိယောဇနံ, အာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဘိက္ခု အတိရေကတိယောဇနံ ဧဠကလောမာနိ အာဟရိသ္သတီ’’တိ! အထ ခော တေ ဘိက္ခူ တံ ဘိက္ခုံ အနေကပရိယာယေန ဝိဂရဟိတ္ဝာ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ တ္ဝံ, ဘိက္ခု, အတိရေကတိယောဇနံ ဧဠကလောမာနိ အာဟရီတိ? ‘‘သစ္စံ, ဘဂဝာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ။ပေ.။ ကထဉ္ဟိ နာမ တ္ဝံ, မောဃပုရိသ, အတိရေကတိယောဇနံ ဧဠကလောမာနိ အာဟရိသ္သသိ! နေတံ မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝာ ပသာဒာယ။ပေ.။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဣမံ သိက္ခာပဒံ ဥဒ္ဒိသေယ္ယာထ –
571. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno kosalesu janapade sāvatthiṃ gacchantassa antarāmagge eḷakalomāni uppajjiṃsu. Atha kho so bhikkhu tāni eḷakalomāni uttarāsaṅgena bhaṇḍikaṃ bandhitvā agamāsi. Manussā taṃ bhikkhuṃ passitvā uppaṇḍesuṃ – ‘‘kittakena te, bhante, kītāni? Kittako udayo bhavissatī’’ti? So bhikkhu tehi manussehi uppaṇḍiyamāno maṅku ahosi. Atha kho so bhikkhu sāvatthiṃ gantvā tāni eḷakalomāni ṭhitakova āsumbhi. Bhikkhū taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘‘kissa tvaṃ, āvuso, imāni eḷakalomāni ṭhitakova āsumbhasī’’ti? ‘‘Tathā hi panāhaṃ, āvuso, imesaṃ eḷakalomānaṃ kāraṇā manussehi uppaṇḍito’’ti. ‘‘Kīva dūrato pana tvaṃ, āvuso, imāni eḷakalomāni āharī’’ti? ‘‘Atirekatiyojanaṃ, āvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu atirekatiyojanaṃ eḷakalomāni āharissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū taṃ bhikkhuṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, atirekatiyojanaṃ eḷakalomāni āharīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, atirekatiyojanaṃ eḷakalomāni āharissasi! Netaṃ moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
၅၇၂. ‘‘ဘိက္ခုနော ပနေဝ အဒ္ဓာနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နသ္သ ဧဠကလောမာနိ ဥပ္ပဇ္ဇယ္ယုံ။ အာကင္ခမာနေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာနိ။ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ တိယောဇနပရမံ သဟတ္ထာ ဟရိတဗ္ဗာနိ 1, အသန္တေ ဟာရကေ။ တတော စေ ဥတ္တရိ ဟရေယ္ယ, အသန္တေပိ ဟာရကေ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယ’’န္တိ။
572.‘‘Bhikkhunopaneva addhānamaggappaṭipannassa eḷakalomāni uppajjayyuṃ. Ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbāni. Paṭiggahetvā tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbāni 2, asante hārake. Tato ce uttari hareyya, asantepi hārake, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
၅၇၃. ဘိက္ခုနော ပနေဝ အဒ္ဓာနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နသ္သာတိ ပန္ထံ ဂစ္ဆန္တသ္သ။
573.Bhikkhunopaneva addhānamaggappaṭipannassāti panthaṃ gacchantassa.
ဧဠကလောမာနိ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုန္တိ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ သင္ဃတော ဝာ ဂဏတော ဝာ ဉာတိတော ဝာ မိတ္တတော ဝာ ပံသုကူလံ ဝာ အတ္တနော ဝာ ဓနေန။
Eḷakalomāni uppajjeyyunti uppajjeyyuṃ saṅghato vā gaṇato vā ñātito vā mittato vā paṃsukūlaṃ vā attano vā dhanena.
အာကင္ခမာနေနာတိ ဣစ္ဆမာနေန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာနိ။
Ākaṅkhamānenāti icchamānena paṭiggahetabbāni.
ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ တိယောဇနပရမံ သဟတ္ထာ ဟရိတဗ္ဗာနီတိ တိယောဇနပရမတာ သဟတ္ထာ ဟရိတဗ္ဗာနိ။
Paṭiggahetvā tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbānīti tiyojanaparamatā sahatthā haritabbāni.
အသန္တေ ဟာရကေတိ နာညော ကောစိ ဟာရကော ဟောတိ ဣတ္ထီ ဝာ ပုရိသော ဝာ ဂဟဋ္ဌော ဝာ ပဗ္ဗဇိတော ဝာ။
Asante hāraketi nāñño koci hārako hoti itthī vā puriso vā gahaṭṭho vā pabbajito vā.
တတော စေ ဥတ္တရိ ဟရေယ္ယ, အသန္တေပိ ဟာရကေတိ ပဌမံ ပာဒံ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ ဒုတိယံ ပာဒံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ 3။ အန္တောတိယောဇနေ ဌိတော ဗဟိတိယောဇနံ ပာတေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ 4။ အညသ္သ ယာနေ ဝာ ဘဏ္ဍေ ဝာ အဇာနန္တသ္သ ပက္ခိပိတ္ဝာ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယာနိ ဟောန္တိ။ နိသ္သဇ္ဇိတဗ္ဗာနိ သင္ဃသ္သ ဝာ ဂဏသ္သ ဝာ ပုဂ္ဂလသ္သ ဝာ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, နိသ္သဇ္ဇိတဗ္ဗာနိ။ပေ.။ ဣမာနိ မေ, ဘန္တေ, ဧဠကလောမာနိ တိယောဇနံ အတိက္ကာမိတာနိ နိသ္သဂ္ဂိယာနိ။ ဣမာနာဟံ သင္ဃသ္သ နိသ္သဇ္ဇာမီတိ။ပေ.။ ဒဒေယ္ယာတိ။ပေ.။ ဒဒေယ္ယုန္တိ။ပေ.။ အာယသ္မတော ဒမ္မီတိ။
Tato ce uttari hareyya, asantepi hāraketi paṭhamaṃ pādaṃ tiyojanaṃ atikkāmeti, āpatti dukkaṭassa. Dutiyaṃ pādaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 5. Antotiyojane ṭhito bahitiyojanaṃ pāteti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 6. Aññassa yāne vā bhaṇḍe vā ajānantassa pakkhipitvā tiyojanaṃ atikkāmeti, nissaggiyāni honti. Nissajjitabbāni saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbāni…pe… imāni me, bhante, eḷakalomāni tiyojanaṃ atikkāmitāni nissaggiyāni. Imānāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
ဦနကတိယောဇနေ အတိရေကသညီ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ ဦနကတိယောဇနေ ဝေမတိကော, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ ဦနကတိယောဇနေ ဦနကသညီ, အနာပတ္တိ။
Ūnakatiyojane atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakatiyojane vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakatiyojane ūnakasaññī, anāpatti.
၅၇၅. အနာပတ္တိ တိယောဇနံ ဟရတိ, ဦနကတိယောဇနံ ဟရတိ, တိယောဇနံ ဟရတိပိ, ပစ္စာဟရတိပိ, တိယောဇနံ ဝာသာဓိပ္ပာယော ဂန္တ္ဝာ တတော ပရံ ဟရတိ, အစ္ဆိန္နံ ပဋိလဘိတ္ဝာ ဟရတိ, နိသ္သဋ္ဌံ ပဋိလဘိတ္ဝာ ဟရတိ, အညံ ဟရာပေတိ ကတဘဏ္ဍံ, ဥမ္မတ္တကသ္သ, အာဒိကမ္မိကသ္သာတိ။
575. Anāpatti tiyojanaṃ harati, ūnakatiyojanaṃ harati, tiyojanaṃ haratipi, paccāharatipi, tiyojanaṃ vāsādhippāyo gantvā tato paraṃ harati, acchinnaṃ paṭilabhitvā harati, nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvā harati, aññaṃ harāpeti katabhaṇḍaṃ, ummattakassa, ādikammikassāti.
ဧဠကလောမသိက္ခာပဒံ နိဋ္ဌိတံ ဆဋ္ဌံ။
Eḷakalomasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၆. ဧဠကလောမသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၆. ဧဠကလောမသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၆. ဧဠကလောမသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၆. ဧဠကလောမသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā