Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവിഭങ്ഗ • Mahāvibhaṅga |
൬. ഏളകലോമസിക്ഖാപദം
6. Eḷakalomasikkhāpadaṃ
൫൭൧. തേന സമയേന ബുദ്ധോ ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന അഞ്ഞതരസ്സ ഭിക്ഖുനോ കോസലേസു ജനപദേ സാവത്ഥിം ഗച്ഛന്തസ്സ അന്തരാമഗ്ഗേ ഏളകലോമാനി ഉപ്പജ്ജിംസു. അഥ ഖോ സോ ഭിക്ഖു താനി ഏളകലോമാനി ഉത്തരാസങ്ഗേന ഭണ്ഡികം ബന്ധിത്വാ അഗമാസി. മനുസ്സാ തം ഭിക്ഖും പസ്സിത്വാ ഉപ്പണ്ഡേസും – ‘‘കിത്തകേന തേ, ഭന്തേ, കീതാനി? കിത്തകോ ഉദയോ ഭവിസ്സതീ’’തി? സോ ഭിക്ഖു തേഹി മനുസ്സേഹി ഉപ്പണ്ഡിയമാനോ മങ്കു അഹോസി. അഥ ഖോ സോ ഭിക്ഖു സാവത്ഥിം ഗന്ത്വാ താനി ഏളകലോമാനി ഠിതകോവ ആസുമ്ഭി. ഭിക്ഖൂ തം ഭിക്ഖും ഏതദവോചും – ‘‘കിസ്സ ത്വം, ആവുസോ, ഇമാനി ഏളകലോമാനി ഠിതകോവ ആസുമ്ഭസീ’’തി? ‘‘തഥാ ഹി പനാഹം, ആവുസോ, ഇമേസം ഏളകലോമാനം കാരണാ മനുസ്സേഹി ഉപ്പണ്ഡിതോ’’തി. ‘‘കീവ ദൂരതോ പന ത്വം, ആവുസോ, ഇമാനി ഏളകലോമാനി ആഹരീ’’തി? ‘‘അതിരേകതിയോജനം, ആവുസോ’’തി. യേ തേ ഭിക്ഖൂ അപ്പിച്ഛാ…പേ॰… തേ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘കഥഞ്ഹി നാമ ഭിക്ഖു അതിരേകതിയോജനം ഏളകലോമാനി ആഹരിസ്സതീ’’തി! അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ തം ഭിക്ഖും അനേകപരിയായേന വിഗരഹിത്വാ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും…പേ॰… സച്ചം കിര ത്വം, ഭിക്ഖു, അതിരേകതിയോജനം ഏളകലോമാനി ആഹരീതി? ‘‘സച്ചം, ഭഗവാ’’തി. വിഗരഹി ബുദ്ധോ ഭഗവാ…പേ॰… കഥഞ്ഹി നാമ ത്വം, മോഘപുരിസ, അതിരേകതിയോജനം ഏളകലോമാനി ആഹരിസ്സസി! നേതം മോഘപുരിസ, അപ്പസന്നാനം വാ പസാദായ…പേ॰… ഏവഞ്ച പന, ഭിക്ഖവേ, ഇമം സിക്ഖാപദം ഉദ്ദിസേയ്യാഥ –
571. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno kosalesu janapade sāvatthiṃ gacchantassa antarāmagge eḷakalomāni uppajjiṃsu. Atha kho so bhikkhu tāni eḷakalomāni uttarāsaṅgena bhaṇḍikaṃ bandhitvā agamāsi. Manussā taṃ bhikkhuṃ passitvā uppaṇḍesuṃ – ‘‘kittakena te, bhante, kītāni? Kittako udayo bhavissatī’’ti? So bhikkhu tehi manussehi uppaṇḍiyamāno maṅku ahosi. Atha kho so bhikkhu sāvatthiṃ gantvā tāni eḷakalomāni ṭhitakova āsumbhi. Bhikkhū taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘‘kissa tvaṃ, āvuso, imāni eḷakalomāni ṭhitakova āsumbhasī’’ti? ‘‘Tathā hi panāhaṃ, āvuso, imesaṃ eḷakalomānaṃ kāraṇā manussehi uppaṇḍito’’ti. ‘‘Kīva dūrato pana tvaṃ, āvuso, imāni eḷakalomāni āharī’’ti? ‘‘Atirekatiyojanaṃ, āvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu atirekatiyojanaṃ eḷakalomāni āharissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū taṃ bhikkhuṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, atirekatiyojanaṃ eḷakalomāni āharīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, atirekatiyojanaṃ eḷakalomāni āharissasi! Netaṃ moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
൫൭൨. ‘‘ഭിക്ഖുനോ പനേവ അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നസ്സ ഏളകലോമാനി ഉപ്പജ്ജയ്യും. ആകങ്ഖമാനേന ഭിക്ഖുനാ പടിഗ്ഗഹേതബ്ബാനി. പടിഗ്ഗഹേത്വാ തിയോജനപരമം സഹത്ഥാ ഹരിതബ്ബാനി 1, അസന്തേ ഹാരകേ. തതോ ചേ ഉത്തരി ഹരേയ്യ, അസന്തേപി ഹാരകേ, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയ’’ന്തി.
572.‘‘Bhikkhunopaneva addhānamaggappaṭipannassa eḷakalomāni uppajjayyuṃ. Ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbāni. Paṭiggahetvā tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbāni 2, asante hārake. Tato ce uttari hareyya, asantepi hārake, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
൫൭൩. ഭിക്ഖുനോ പനേവ അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നസ്സാതി പന്ഥം ഗച്ഛന്തസ്സ.
573.Bhikkhunopaneva addhānamaggappaṭipannassāti panthaṃ gacchantassa.
ഏളകലോമാനി ഉപ്പജ്ജേയ്യുന്തി ഉപ്പജ്ജേയ്യും സങ്ഘതോ വാ ഗണതോ വാ ഞാതിതോ വാ മിത്തതോ വാ പംസുകൂലം വാ അത്തനോ വാ ധനേന.
Eḷakalomāni uppajjeyyunti uppajjeyyuṃ saṅghato vā gaṇato vā ñātito vā mittato vā paṃsukūlaṃ vā attano vā dhanena.
ആകങ്ഖമാനേനാതി ഇച്ഛമാനേന പടിഗ്ഗഹേതബ്ബാനി.
Ākaṅkhamānenāti icchamānena paṭiggahetabbāni.
പടിഗ്ഗഹേത്വാ തിയോജനപരമം സഹത്ഥാ ഹരിതബ്ബാനീതി തിയോജനപരമതാ സഹത്ഥാ ഹരിതബ്ബാനി.
Paṭiggahetvā tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbānīti tiyojanaparamatā sahatthā haritabbāni.
അസന്തേ ഹാരകേതി നാഞ്ഞോ കോചി ഹാരകോ ഹോതി ഇത്ഥീ വാ പുരിസോ വാ ഗഹട്ഠോ വാ പബ്ബജിതോ വാ.
Asante hāraketi nāñño koci hārako hoti itthī vā puriso vā gahaṭṭho vā pabbajito vā.
തതോ ചേ ഉത്തരി ഹരേയ്യ, അസന്തേപി ഹാരകേതി പഠമം പാദം തിയോജനം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം 3. അന്തോതിയോജനേ ഠിതോ ബഹിതിയോജനം പാതേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം 4. അഞ്ഞസ്സ യാനേ വാ ഭണ്ഡേ വാ അജാനന്തസ്സ പക്ഖിപിത്വാ തിയോജനം അതിക്കാമേതി, നിസ്സഗ്ഗിയാനി ഹോന്തി. നിസ്സജ്ജിതബ്ബാനി സങ്ഘസ്സ വാ ഗണസ്സ വാ പുഗ്ഗലസ്സ വാ. ഏവഞ്ച പന, ഭിക്ഖവേ, നിസ്സജ്ജിതബ്ബാനി…പേ॰… ഇമാനി മേ, ഭന്തേ, ഏളകലോമാനി തിയോജനം അതിക്കാമിതാനി നിസ്സഗ്ഗിയാനി. ഇമാനാഹം സങ്ഘസ്സ നിസ്സജ്ജാമീതി…പേ॰… ദദേയ്യാതി…പേ॰… ദദേയ്യുന്തി…പേ॰… ആയസ്മതോ ദമ്മീതി.
Tato ce uttari hareyya, asantepi hāraketi paṭhamaṃ pādaṃ tiyojanaṃ atikkāmeti, āpatti dukkaṭassa. Dutiyaṃ pādaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 5. Antotiyojane ṭhito bahitiyojanaṃ pāteti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 6. Aññassa yāne vā bhaṇḍe vā ajānantassa pakkhipitvā tiyojanaṃ atikkāmeti, nissaggiyāni honti. Nissajjitabbāni saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbāni…pe… imāni me, bhante, eḷakalomāni tiyojanaṃ atikkāmitāni nissaggiyāni. Imānāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
ഊനകതിയോജനേ അതിരേകസഞ്ഞീ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ഊനകതിയോജനേ വേമതികോ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ഊനകതിയോജനേ ഊനകസഞ്ഞീ, അനാപത്തി.
Ūnakatiyojane atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakatiyojane vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakatiyojane ūnakasaññī, anāpatti.
൫൭൫. അനാപത്തി തിയോജനം ഹരതി, ഊനകതിയോജനം ഹരതി, തിയോജനം ഹരതിപി, പച്ചാഹരതിപി, തിയോജനം വാസാധിപ്പായോ ഗന്ത്വാ തതോ പരം ഹരതി, അച്ഛിന്നം പടിലഭിത്വാ ഹരതി, നിസ്സട്ഠം പടിലഭിത്വാ ഹരതി, അഞ്ഞം ഹരാപേതി കതഭണ്ഡം, ഉമ്മത്തകസ്സ, ആദികമ്മികസ്സാതി.
575. Anāpatti tiyojanaṃ harati, ūnakatiyojanaṃ harati, tiyojanaṃ haratipi, paccāharatipi, tiyojanaṃ vāsādhippāyo gantvā tato paraṃ harati, acchinnaṃ paṭilabhitvā harati, nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvā harati, aññaṃ harāpeti katabhaṇḍaṃ, ummattakassa, ādikammikassāti.
ഏളകലോമസിക്ഖാപദം നിട്ഠിതം ഛട്ഠം.
Eḷakalomasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൬. ഏളകലോമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ൬. ഏളകലോമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ൬. ഏളകലോമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ൬. ഏളകലോമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā