Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
೫೭೧. ತೇನ ಸಮಯೇನಾತಿ ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ತತ್ಥ ಉಪ್ಪಣ್ಡೇಸುನ್ತಿ ‘‘ಕಿತ್ತಕೇನ, ಭನ್ತೇ, ಕೀತಾನೀ’’ತಿಆದೀನಿ ವದನ್ತಾ ಅವಹಸಿಂಸು। ಠಿತಕೋವ ಆಸುಮ್ಭೀತಿ ಯಥಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಅರಞ್ಞತೋ ಮಹನ್ತಂ ದಾರುಭಾರಂ ಆನೇತ್ವಾ ಕಿಲನ್ತಾ ಠಿತಕಾವ ಪಾತೇನ್ತಿ, ಏವಂ ಪಾತೇಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
571.Tenasamayenāti eḷakalomasikkhāpadaṃ. Tattha uppaṇḍesunti ‘‘kittakena, bhante, kītānī’’tiādīni vadantā avahasiṃsu. Ṭhitakova āsumbhīti yathā manussā araññato mahantaṃ dārubhāraṃ ānetvā kilantā ṭhitakāva pātenti, evaṃ pātesīti attho.
೫೭೨. ಸಹತ್ಥಾತಿ ಸಹತ್ಥೇನ, ಅತ್ತನಾ ಹರಿತಬ್ಬಾನೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಬಹಿತಿಯೋಜನಂ ಪಾತೇತೀತಿ ತಿಯೋಜನತೋ ಬಹಿ ಪಾತೇತಿ। ಅನನ್ತರಾಯೇನ ಪತನಕೇ ಹತ್ಥತೋ ಮುತ್ತಮತ್ತೇ ಲೋಮಗಣನಾಯ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಪಾಚಿತ್ತಿಯಾನಿ। ಸಚೇ ಬಹಿತಿಯೋಜನೇ ರುಕ್ಖೇ ವಾ ಥಮ್ಭೇ ವಾ ಪಟಿಹಞ್ಞಿತ್ವಾ ಪುನ ಅನ್ತೋ ಪತನ್ತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ । ಭೂಮಿಯಂ ಪತಿತ್ವಾ ಠತ್ವಾ ಠತ್ವಾ ವಟ್ಟಮಾನಾ ಏಳಕಲೋಮಭಣ್ಡಿಕಾ ಪುನ ಅನ್ತೋ ಪವಿಸತಿ, ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಅನ್ತೋ ಠತ್ವಾ ಹತ್ಥೇನ ವಾ ಪಾದೇನ ವಾ ಯಟ್ಠಿಯಾ ವಾ ವಟ್ಟೇತಿ ಠತ್ವಾ ವಾ ಅಠತ್ವಾ ವಾ ವಟ್ಟಮಾನಾ ಭಣ್ಡಿಕಾ ಗಚ್ಛತು, ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ‘‘ಅಞ್ಞೋ ಹರಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಠಪೇತಿ, ತೇನ ಹರಿತೇಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಸುದ್ಧಚಿತ್ತೇನ ಠಪಿತಂ ವಾತೋ ವಾ ಅಞ್ಞೋ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯ ಬಹಿ ಪಾತೇತಿ, ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಸಉಸ್ಸಾಹತ್ತಾ ಅಚಿತ್ತಕತ್ತಾ ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ। ಕುರುನ್ದಿಯಾದೀಸು ಪನ ‘‘ಏತ್ಥ ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾ, ಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಪಾಳಿಯಾ ನ ಸಮೇತಿ। ಉಭತೋಭಣ್ಡಿಕಂ ಏಕಾಬದ್ಧಂ ಕತ್ವಾ ಏಕಂ ಭಣ್ಡಿಕಂ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಏಕಂ ಬಹಿಸೀಮಾಯ ಕರೋನ್ತೋ ಠಪೇತಿ, ರಕ್ಖತಿ ತಾವ। ಏಕಾಬದ್ಧೇ ಕಾಜೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಯದಿ ಪನ ಅಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಕಾಜಕೋಟಿಯಂ ಠಪಿತಮತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ, ನ ರಕ್ಖತಿ। ಏಕಾಬದ್ಧೇಪಿ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಠಪಿತೇ ಆಪತ್ತಿಯೇವ।
572.Sahatthāti sahatthena, attanā haritabbānīti vuttaṃ hoti. Bahitiyojanaṃ pātetīti tiyojanato bahi pāteti. Anantarāyena patanake hatthato muttamatte lomagaṇanāya nissaggiyapācittiyāni. Sace bahitiyojane rukkhe vā thambhe vā paṭihaññitvā puna anto patanti, anāpatti . Bhūmiyaṃ patitvā ṭhatvā ṭhatvā vaṭṭamānā eḷakalomabhaṇḍikā puna anto pavisati, āpattiyeva. Anto ṭhatvā hatthena vā pādena vā yaṭṭhiyā vā vaṭṭeti ṭhatvā vā aṭhatvā vā vaṭṭamānā bhaṇḍikā gacchatu, āpattiyeva. ‘‘Añño harissatī’’ti ṭhapeti, tena haritepi āpattiyeva. Suddhacittena ṭhapitaṃ vāto vā añño vā attano dhammatāya bahi pāteti, āpattiyeva. Saussāhattā acittakattā ca sikkhāpadassa. Kurundiyādīsu pana ‘‘ettha anāpattī’’ti vuttā, sā anāpatti pāḷiyā na sameti. Ubhatobhaṇḍikaṃ ekābaddhaṃ katvā ekaṃ bhaṇḍikaṃ antosīmāya ekaṃ bahisīmāya karonto ṭhapeti, rakkhati tāva. Ekābaddhe kājepi eseva nayo. Yadi pana abandhitvā kājakoṭiyaṃ ṭhapitamattameva hoti, na rakkhati. Ekābaddhepi parivattetvā ṭhapite āpattiyeva.
ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಯಾನೇ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ಯಾನೇ ವಾ ಹತ್ಥಿಪಿಟ್ಠಿಆದೀಸು ವಾ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸೇವ ಹರಿಸ್ಸತೀತಿ ಠಪೇತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ತಿಯೋಜನಂ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಆಪತ್ತಿ। ಅಗಚ್ಛನ್ತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಚೇ ಪನ ಅಗಚ್ಛನ್ತೇ ಯಾನೇ ವಾ ಹತ್ಥಿಪಿಟ್ಠಿಯಾದೀಸು ವಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಭಿರುಹಿತ್ವಾ ಸಾರೇತಿ, ಹೇಟ್ಠಾ ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಚೋದೇತಿ, ಪಕ್ಕೋಸನ್ತೋ ವಾ ಅನುಬನ್ಧಾಪೇತಿ, ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ವಚನತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಾದೀಸು ಪನ ‘‘ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ನ ಸಮೇತಿ। ಅದಿನ್ನಾದಾನೇ ಪನ ಸುಙ್ಕಘಾತೇ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ। ಯಾ ಹಿ ತತ್ಥ ಆಪತ್ತಿ, ಸಾ ಇಧ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಯಾ ಇಧ ಆಪತ್ತಿ, ಸಾ ತತ್ಥ ಅನಾಪತ್ತಿ। ತಂ ಠಾನಂ ಪತ್ವಾ ಅಞ್ಞವಿಹಿತೋ ವಾ ಚೋರಾದೀಹಿ ವಾ ಉಪದ್ದುತೋ ಗಚ್ಛತಿ, ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಸಬ್ಬತ್ಥ ಲೋಮಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Aññassa yāne vāti ettha gacchante yāne vā hatthipiṭṭhiādīsu vā sāmikassa ajānantasseva harissatīti ṭhapeti, tasmiṃ tiyojanaṃ atikkante āpatti. Agacchantepi eseva nayo. Sace pana agacchante yāne vā hatthipiṭṭhiyādīsu vā ṭhapetvā abhiruhitvā sāreti, heṭṭhā vā gacchanto codeti, pakkosanto vā anubandhāpeti, ‘‘aññaṃ harāpetī’’ti vacanato anāpatti. Kurundiyādīsu pana ‘‘āpattī’’ti vuttaṃ, taṃ ‘‘aññaṃ harāpetī’’ti iminā na sameti. Adinnādāne pana suṅkaghāte āpatti hoti. Yā hi tattha āpatti, sā idha anāpatti. Yā idha āpatti, sā tattha anāpatti. Taṃ ṭhānaṃ patvā aññavihito vā corādīhi vā upadduto gacchati, āpattiyeva. Sabbattha lomagaṇanāya āpattiparicchedo veditabbo.
೫೭೫. ತಿಯೋಜನಂ ವಾಸಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಗನ್ತ್ವಾ ತತೋ ಪರಂ ಹರತೀತಿ ಯತ್ಥ ಗತೋ, ತತ್ಥ ಉದ್ದೇಸಪರಿಪುಚ್ಛಾದೀನಂ ವಾ ಪಚ್ಚಯಾದೀನಂ ವಾ ಅಲಾಭೇನ ತತೋ ಪರಂ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಗಚ್ಛತಿ, ತತೋಪಿ ಅಞ್ಞತ್ಥಾತಿ ಏವಂ ಯೋಜನಸತಮ್ಪಿ ಹರನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾತಿ ಚೋರಾ ಅಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ನಿರತ್ಥಕಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಪಟಿದೇನ್ತಿ, ತಂ ಹರನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ನಿಸ್ಸಟ್ಠಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾತಿ ವಿನಯಕಮ್ಮಕತಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
575. Tiyojanaṃ vāsādhippāyo gantvā tato paraṃ haratīti yattha gato, tattha uddesaparipucchādīnaṃ vā paccayādīnaṃ vā alābhena tato paraṃ aññattha gacchati, tatopi aññatthāti evaṃ yojanasatampi harantassa anāpatti. Acchinnaṃ paṭilabhitvāti corā acchinditvā niratthakabhāvaṃ ñatvā paṭidenti, taṃ harantassa anāpatti. Nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvāti vinayakammakataṃ paṭilabhitvāti attho.
ಕತಭಣ್ಡನ್ತಿ ಕತಂಭಣ್ಡಂ ಕಮ್ಬಲಕೋಜವಸನ್ಥತಾದಿಂ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಸುತ್ತಕೇನ ಬದ್ಧಮತ್ತಮ್ಪಿ। ಯೋ ಪನ ತನುಕಪತ್ತತ್ಥವಿಕನ್ತರೇ ವಾ ಆಯೋಗಅಂಸಬದ್ಧಕಕಾಯಬನ್ಧನಾದೀನಂ ಅನ್ತರೇಸು ವಾ ಪಿಪ್ಫಲಿಕಾದೀನಂ ಮಲರಕ್ಖಣತ್ಥಂ ಸಿಪಾಟಿಕಾಯ ವಾ ಅನ್ತಮಸೋ ವಾತಾಬಾಧಿಕೋ ಕಣ್ಣಚ್ಛಿದ್ದೇಪಿ ಲೋಮಾನಿ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಸುತ್ತಕೇನ ಪನ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಪಕ್ಖಿತ್ತಂ ಕತಭಣ್ಡಟ್ಠಾನೇ ತಿಟ್ಠತಿ, ವೇಣಿಂ ಕತ್ವಾ ಹರತಿ, ಇದಂ ನಿಧಾನಮುಖಂ ನಾಮ, ಆಪತ್ತಿಯೇವಾತಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ।
Katabhaṇḍanti kataṃbhaṇḍaṃ kambalakojavasanthatādiṃ yaṃ kiñci antamaso suttakena baddhamattampi. Yo pana tanukapattatthavikantare vā āyogaaṃsabaddhakakāyabandhanādīnaṃ antaresu vā pipphalikādīnaṃ malarakkhaṇatthaṃ sipāṭikāya vā antamaso vātābādhiko kaṇṇacchiddepi lomāni pakkhipitvā gacchati, āpattiyeva. Suttakena pana bandhitvā pakkhittaṃ katabhaṇḍaṭṭhāne tiṭṭhati, veṇiṃ katvā harati, idaṃ nidhānamukhaṃ nāma, āpattiyevāti. Sesaṃ uttānatthameva.
ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಇದಂ ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ, ಕಾಯತೋ ಚ ಕಾಯಚಿತ್ತತೋ ಚ ಸಮುಟ್ಠಾತಿ, ಕಿರಿಯಂ, ನೋಸಞ್ಞಾವಿಮೋಕ್ಖಂ, ಅಚಿತ್ತಕಂ, ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಂ, ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ತಿಚಿತ್ತಂ, ತಿವೇದನನ್ತಿ।
Samuṭṭhānādīsu idaṃ eḷakalomasamuṭṭhānaṃ nāma, kāyato ca kāyacittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 6. Eḷakalomasikkhāpadaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā