| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਪੁਰਾਣ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
੬. ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਕਤਿਯਾ ਦੀਘਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿਪਿ ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਮੇવ ਹਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਪਗੇવ ਅਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਨਾਮ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਕਾਮਾ વਸ੍ਸਂવੁਟ੍ਠਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ વਿਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਨ੍ਤਿ વਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤੇਨੇવ વਾਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯਸ੍ਸ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਗਮਨੁਸ੍ਸਾਹਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਤ੍ਥવਿਕਪ੍ਪੇ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਨੇવ ਏਲ਼ਕਲੋਮਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ…ਪੇ॰… ਅਸਨ੍ਤੇਪਿ ਹਾਰਕੇ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਯਸ੍ਮਾ વਾ ਏਲ਼ਕਲੋਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਤਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਮਗ੍ਗਂ ਅਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਤਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਹਰਤੋ ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਪਟਿਲਾਭੋ ਹਿ ਤੇਸਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮਾਤਿ।
‘‘Addhānamaggappaṭipannassā’’ti iminā pakatiyā dīghamaggaṃ paṭipannassa uppannānipi tiyojanaparamameva haritabbāni, pageva appaṭipannassāti dasseti. Paṭipannassa ce, addhānaṃ nāma paṭipannassa akāmā vassaṃvuṭṭhabhikkhuniyā maggappaṭipatti viyāti dasseti. Addhānamaggappaṭipannassa nissaggiyanti vā sambandho. Teneva vāsādhippāyassa paṭippassaddhagamanussāhattā ‘‘appaṭipanno’’ti saṅkhaṃ gatassa anāpattīti siddhaṃ. Imasmiṃ pana atthavikappe ‘‘bhikkhuno paneva eḷakalomāni uppajjeyyuṃ…pe… asantepi hārake addhānamaggappaṭipannassa nissaggiyaṃ pācittiya’’nti yojanā veditabbā. Yasmā vā eḷakalomānaṃ uppattiṭṭhānato paṭṭhāya tiyojanaparamatā adhippetā, maggaṃ appaṭipannassa ca tiyojanaparamatā natthi, tasmā ‘‘addhānamaggappaṭipannassa uppajjeyyu’’nti vuttaṃ. Tena acchinnaṃ paṭilabhitvā harato ca anāpattīti siddhaṃ. Paṭilābho hi tesaṃ uppatti nāmāti.
‘‘ਆਕਙ੍ਖਮਾਨੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਾਨਂਯੇવ ਤਿਯੋਜਨਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤੇਨ ਅਨਾਕਙ੍ਖਮਾਨੇਨ ਪਰਸਨ੍ਤਕਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਾਨਿ ਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ।
‘‘Ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbānī’’ti iminā attanā paṭiggahitānaṃyeva tiyojanātikkame āpattīti dasseti. Tena anākaṅkhamānena parasantakāni paṭiggahitāni harantassa anāpattīti siddhaṃ.
ਅਙ੍ਗੇਸੁ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਤਾ’’ਤਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਯਮਤ੍ਥੋ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ, ‘‘ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਦੀਪਿਤੋ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਪੋਰਾਣਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਹਰਾਪੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ਚੇ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍વੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਂ ਪਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਚੇ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ।
Aṅgesu ‘‘attano santakatā’’ti natthi, ayamattho ‘‘bhikkhuno uppajjeyyu’’nti iminā, ‘‘acchinnaṃ paṭilabhitvā’’ti iminā ca dīpito hotīti veditabbo. Porāṇagaṇṭhipade ca ‘‘aññaṃ bhikkhuṃ harāpento gacchati ce, dvinnampi anāpattī’’ti vuttaṃ. Tasmā dve bhikkhū tiyojanaparamaṃ patvā aññamaññassa bhaṇḍaṃ parivattetvā ce haranti, anāpattīti siddhaṃ.
ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਂ ਸਹਤ੍ਥਾ ਹਰਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਮੇવ ਅਤ੍ਤਨਾ ਹਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਤਂ ਕਿਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ? ਸੀਮਾਯ ਏਤਪਰਮਤੋ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਂ ਸੀਮਂ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੧੪੦)। વਾਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ, ਪਚ੍ਚਾਗਮਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ વਾ ਗਚ੍ਛਤੋ ਏਤਪਰਮਤਾ ਚ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤਿਮਹਤਿਯੋ ਸੀਮਾਯੋ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਪੋਸਥਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੇਪਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇਪਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਪਿ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੧੪੦)।
Tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbānīti tiyojanaparamameva attanā haritabbāni, taṃ kimatthanti? Sīmāya etaparamato. Vuttañhetaṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tiyojanaparamaṃ sīmaṃ sammannitu’’nti (mahāva. 140). Vāsādhippāyena, paccāgamanādhippāyena vā gacchato etaparamatā ca. Vuttañhetaṃ ‘‘chabbaggiyā bhikkhū atimahatiyo sīmāyo sammannanti…pe… bhikkhū uposathaṃ āgacchantā uddissamānepi pātimokkhe āgacchanti, uddiṭṭhamattepi āgacchanti, antarāpi parivasantī’’ti (mahāva. 140).
ਅਸਨ੍ਤੇ ਹਾਰਕੇਤਿ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਹਾਰਕੇ ਅਸਤਿ। ਕਮ੍ਬਲਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਚੇ ਏਕਮ੍ਪਿ ਲੋਮਂ ਚੀવਰੇ ਲਗ੍ਗਂ ਹੋਤਿ, ਤਿਯੋਜਨਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਏવ ਕਮ੍ਬਲਤੋ વਿਜਟਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਤਂ ਕਮ੍ਬਲਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇવ ਹੋਤੀਤਿ ਯੁਤ੍ਤਂ।
Asantehāraketi āṇattiyā hārake asati. Kambalassa upari nisīditvā gacchantassa sace ekampi lomaṃ cīvare laggaṃ hoti, tiyojanātikkame āpatti eva kambalato vijaṭitattāti likhitaṃ. Taṃ kambalassa paṭiggahitattā attano atthāya paṭiggahitameva hotīti yuttaṃ.
ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
