Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ദ്വേമാതികാപാളി • Dvemātikāpāḷi

    ൨. ഏളകലോമവഗ്ഗോ

    2. Eḷakalomavaggo

    ൧. കോസിയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā

    ഏളകലോമവഗ്ഗസ്സ പഠമേ കോസിയമിസ്സകന്തി ഏകേനാപി കോസിയംസുനാ അന്തമസോ തസ്സ കരണട്ഠാനേ വാതവേഗേന നിപാതിതേനാപി മിസ്സീകതം. സന്ഥതന്തി സമേ ഭൂമിഭാഗേ കോസിയംസൂനി ഉപരൂപരി സന്ഥരിത്വാ കഞ്ജിയാദീഹി സിഞ്ചിത്വാ കത്തബ്ബതാലക്ഖണം. കാരാപേയ്യ നിസ്സഗ്ഗിയന്തി കരണകാരാപനപ്പയോഗേസു ദുക്കടം, പടിലാഭേന നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി. ഏത്ഥ ച ‘‘ഇദം മേ, ഭന്തേ, കോസിയമിസ്സകം സന്ഥതം കാരാപിതം നിസ്സഗ്ഗിയ’’ന്തി (പാരാ॰ ൫൪൪) ഇമിനാ നയേന നിസ്സജ്ജനവിധാനം വേദിതബ്ബം, ഇമസ്സേവ വചനസ്സ അനുസാരേന ഇതോ പരം സബ്ബസന്ഥതം വേദിതബ്ബം. സക്കാ ഹി ഏത്താവതാ ജാനിതുന്തി ന തം ഇതോ പരം ദസ്സയിസ്സാമ.

    Eḷakalomavaggassa paṭhame kosiyamissakanti ekenāpi kosiyaṃsunā antamaso tassa karaṇaṭṭhāne vātavegena nipātitenāpi missīkataṃ. Santhatanti same bhūmibhāge kosiyaṃsūni uparūpari santharitvā kañjiyādīhi siñcitvā kattabbatālakkhaṇaṃ. Kārāpeyya nissaggiyanti karaṇakārāpanappayogesu dukkaṭaṃ, paṭilābhena nissaggiyaṃ hoti. Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, kosiyamissakaṃ santhataṃ kārāpitaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 544) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ, imasseva vacanassa anusārena ito paraṃ sabbasanthataṃ veditabbaṃ. Sakkā hi ettāvatā jānitunti na taṃ ito paraṃ dassayissāma.

    ആളവിയം ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ആരബ്ഭ കോസിയമിസ്സകം സന്ഥതം കാരാപനവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, അസാധാരണപഞ്ഞത്തി, അത്തനോ അത്ഥായ കാരാപനവസേന സാണത്തികം, അത്തനാ വിപ്പകതപഅയോസാപനനയേന ചതുക്കപാചിത്തിയം, അഞ്ഞസ്സത്ഥായ കരണകാരാപനേസു അഞ്ഞേന കതം പടിലഭിത്വാ പരിഭുഞ്ജനേ ച ദുക്കടം. വിതാനാദികരണേ, ഉമ്മത്തകാദീനഞ്ച അനാപത്തി. കോസിയമിസ്സകഭാവോ, അത്തനോ അത്ഥായ സന്ഥതസ്സ കരണകാരാപനം, പടിലാഭോ ചാതി ഇമാനേത്ഥ തീണി അങ്ഗാനി. സമുട്ഠാനാദീനി ധോവാപനസിക്ഖാപദേ വുത്തനയേനേവാതി.

    Āḷaviyaṃ chabbaggiye ārabbha kosiyamissakaṃ santhataṃ kārāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, attano atthāya kārāpanavasena sāṇattikaṃ, attanā vippakatapaayosāpananayena catukkapācittiyaṃ, aññassatthāya karaṇakārāpanesu aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjane ca dukkaṭaṃ. Vitānādikaraṇe, ummattakādīnañca anāpatti. Kosiyamissakabhāvo, attano atthāya santhatassa karaṇakārāpanaṃ, paṭilābho cāti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni dhovāpanasikkhāpade vuttanayenevāti.

    കോസിയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൨. സുദ്ധകാളകസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    2. Suddhakāḷakasikkhāpadavaṇṇanā

    ദുതിയേ സുദ്ധകാളകാനന്തി സുദ്ധാനം കാളകാനം അഞ്ഞേഹി അമിസ്സീകതാനം. വേസാലിയം ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ആരബ്ഭ താദിസം സന്ഥതം കരണവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, സേസം പഠമസദിസമേവാതി.

    Dutiye suddhakāḷakānanti suddhānaṃ kāḷakānaṃ aññehi amissīkatānaṃ. Vesāliyaṃ chabbaggiye ārabbha tādisaṃ santhataṃ karaṇavatthusmiṃ paññattaṃ, sesaṃ paṭhamasadisamevāti.

    സുദ്ധകാളകസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Suddhakāḷakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൩. ദ്വേഭാഗസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā

    തതിയേ ദ്വേ ഭാഗാതി ദ്വേ കോട്ഠാസാ. ആദാതബ്ബാതി ഗഹേതബ്ബാ. ഗോചരിയാനന്തി കപിലവണ്ണാനം. അയം പനേത്ഥ വിനിച്ഛയോ – യത്തകേഹി കത്തുകാമോ ഹോതി, തേസു തുലയിത്വാ ദ്വേ കോട്ഠാസാ കാളകാനം ഗഹേതബ്ബാ, ഏകോ ഓദാതാനം, ഏകോ ഗോചരിയാനം. ഏകസ്സാപി കാളകലോമസ്സ അതിരേകഭാവേ നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി, ഊനകം വട്ടതി.

    Tatiye dve bhāgāti dve koṭṭhāsā. Ādātabbāti gahetabbā. Gocariyānanti kapilavaṇṇānaṃ. Ayaṃ panettha vinicchayo – yattakehi kattukāmo hoti, tesu tulayitvā dve koṭṭhāsā kāḷakānaṃ gahetabbā, eko odātānaṃ, eko gocariyānaṃ. Ekassāpi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiyaṃ hoti, ūnakaṃ vaṭṭati.

    സാവത്ഥിയം ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ആരബ്ഭ താദിസം സന്ഥതം കരണവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, കിരിയാകിരിയം, സേസം പഠമസദിസമേവാതി. ഇമാനി പന തീണി നിസ്സജ്ജിത്വാ പടിലദ്ധാനിപി പരിഭുഞ്ജിതും ന വട്ടന്തി.

    Sāvatthiyaṃ chabbaggiye ārabbha tādisaṃ santhataṃ karaṇavatthusmiṃ paññattaṃ, kiriyākiriyaṃ, sesaṃ paṭhamasadisamevāti. Imāni pana tīṇi nissajjitvā paṭiladdhānipi paribhuñjituṃ na vaṭṭanti.

    ദ്വേഭാഗസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൪. ഛബ്ബസ്സസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    4. Chabbassasikkhāpadavaṇṇanā

    ചതുത്ഥേ ഓരേന ചേ ഛന്നം വസ്സാനന്തി ഛന്നം വസ്സാനം ഓരിമഭാഗേ, അന്തോതി അത്ഥോ. അഞ്ഞത്ര ഭിക്ഖുസമ്മുതിയാതി യം സങ്ഘോ ഗിലാനസ്സ ഭിക്ഖുനോ സന്ഥതസമ്മുതിം ദേതി, തം ഠപേത്വാ അലദ്ധസമ്മുതികസ്സ ഛബ്ബസ്സബ്ഭന്തരേ അഞ്ഞം സന്ഥതം കരോന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി.

    Catutthe orena ce channaṃ vassānanti channaṃ vassānaṃ orimabhāge, antoti attho. Aññatra bhikkhusammutiyāti yaṃ saṅgho gilānassa bhikkhuno santhatasammutiṃ deti, taṃ ṭhapetvā aladdhasammutikassa chabbassabbhantare aññaṃ santhataṃ karontassa nissaggiyaṃ hoti.

    സാവത്ഥിയം സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ അനുവസ്സം സന്ഥതം കാരാപനവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, ‘‘അഞ്ഞത്ര ഭിക്ഖുസമ്മുതിയാ’’തി അയമേത്ഥ അനുപഞ്ഞത്തി, സാ യേന ലദ്ധാ ഹോതി, തസ്സ യാവ രോഗോ ന വൂപസമ്മതി, വൂപസന്തോ വാ പുന കുപ്പതി, താവ ഗതഗതട്ഠാനേ അനുവസ്സമ്പി കാതും വട്ടതി, അഞ്ഞസ്സത്ഥായ കാരേതും, കതഞ്ച പടിലഭിത്വാ പരിഭുഞ്ജിതുമ്പി വട്ടതി, സേസം പഠമസദിസമേവാതി.

    Sāvatthiyaṃ sambahule bhikkhū ārabbha anuvassaṃ santhataṃ kārāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra bhikkhusammutiyā’’ti ayamettha anupaññatti, sā yena laddhā hoti, tassa yāva rogo na vūpasammati, vūpasanto vā puna kuppati, tāva gatagataṭṭhāne anuvassampi kātuṃ vaṭṭati, aññassatthāya kāretuṃ, katañca paṭilabhitvā paribhuñjitumpi vaṭṭati, sesaṃ paṭhamasadisamevāti.

    ഛബ്ബസ്സസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Chabbassasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൫. നിസീദനസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    5. Nisīdanasikkhāpadavaṇṇanā

    പഞ്ചമേ പുരാണസന്ഥതം നാമ യത്ഥ സകിമ്പി നിസിന്നോ വാ ഹോതി നിപന്നോ വാ. സമന്താതി ഏകപസ്സതോ വട്ടം വാ ചതുരസ്സം വാ ഛിന്ദിത്വാ ഗഹിതട്ഠാനം യഥാ വിദത്ഥിമത്തം ഹോതി, ഏവം ഗഹേതബ്ബം. സന്ഥരന്തേന പന ഏകദേസേ വാ സന്ഥരിതബ്ബം, വിജടേത്വാ വാ മിസ്സകം കത്വാ സന്ഥരിതബ്ബം, ഏവം ഥിരതരം ഹോതി. അനാദാ ചേതി സതി പുരാണസന്ഥതേ അഗ്ഗഹേത്വാ. അസതി പന അഗ്ഗഹേത്വാപി വട്ടതി, അഞ്ഞസ്സത്ഥായ കാരേതും, കതഞ്ച പടിലഭിത്വാ പരിഭുഞ്ജിതുമ്പി വട്ടതി.

    Pañcame purāṇasanthataṃ nāma yattha sakimpi nisinno vā hoti nipanno vā. Samantāti ekapassato vaṭṭaṃ vā caturassaṃ vā chinditvā gahitaṭṭhānaṃ yathā vidatthimattaṃ hoti, evaṃ gahetabbaṃ. Santharantena pana ekadese vā santharitabbaṃ, vijaṭetvā vā missakaṃ katvā santharitabbaṃ, evaṃ thirataraṃ hoti. Anādā ceti sati purāṇasanthate aggahetvā. Asati pana aggahetvāpi vaṭṭati, aññassatthāya kāretuṃ, katañca paṭilabhitvā paribhuñjitumpi vaṭṭati.

    സാവത്ഥിയം സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ സന്ഥതവിസ്സജ്ജനവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, സേസം തതിയസദിസമേവാതി.

    Sāvatthiyaṃ sambahule bhikkhū ārabbha santhatavissajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, sesaṃ tatiyasadisamevāti.

    നിസീദനസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Nisīdanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൬. ഏളകലോമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā

    ഛട്ഠേ അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നസ്സാതി അദ്ധാനസങ്ഖാതം ദീഘമഗ്ഗം പടിപന്നസ്സ, സബ്ബഞ്ചേതം വത്ഥുമത്തദീപനമേവ, യത്ഥ കത്ഥചി പന ധമ്മേന ലഭിത്വാ ഗണ്ഹതോ ദോസോ നത്ഥി. തിയോജനപരമന്തി ഗഹിതട്ഠാനതോ തിയോജനപ്പമാണം ദേസം. സഹത്ഥാതി സഹത്ഥേന, അത്തനാ ഹരിതബ്ബാനീതി അത്ഥോ. അസന്തേ ഹാരകേതി അസന്തേയേവ അഞ്ഞസ്മിമ്പി ഹാരകേ. സചേ പന അത്ഥി, തം ഗാഹേതും വട്ടതി. അത്തനാ പന അന്തമസോ വാതാബാധപ്പടികാരത്ഥം സുത്തകേന അബന്ധിത്വാ കണ്ണച്ഛിദ്ദേ പക്ഖിത്താനിപി ആദായ തിയോജനം ഏകം പാദം അതിക്കാമേന്തസ്സ ദുക്കടം, ദുതിയപാദാതിക്കമേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

    Chaṭṭhe addhānamaggappaṭipannassāti addhānasaṅkhātaṃ dīghamaggaṃ paṭipannassa, sabbañcetaṃ vatthumattadīpanameva, yattha katthaci pana dhammena labhitvā gaṇhato doso natthi. Tiyojanaparamanti gahitaṭṭhānato tiyojanappamāṇaṃ desaṃ. Sahatthāti sahatthena, attanā haritabbānīti attho. Asante hāraketi asanteyeva aññasmimpi hārake. Sace pana atthi, taṃ gāhetuṃ vaṭṭati. Attanā pana antamaso vātābādhappaṭikāratthaṃ suttakena abandhitvā kaṇṇacchidde pakkhittānipi ādāya tiyojanaṃ ekaṃ pādaṃ atikkāmentassa dukkaṭaṃ, dutiyapādātikkame nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

    സാവത്ഥിയം അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ തിയോജനാതിക്കമനവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, അസാധാരണപഞ്ഞത്തി, അനാണത്തികം, തികപാചിത്തിയം, ഊനകതിയോജനേ അതിരേകസഞ്ഞിനോ വേമതികസ്സ വാ ദുക്കടം. തിയോജനം ഹരണപച്ചാഹരണേ, വാസാധിപ്പായേന ഗന്ത്വാ തതോ പരം ഹരണേ, അച്ഛിന്നം വാ നിസ്സട്ഠം വാ പടിലഭിത്വാ ഹരണേ, അഞ്ഞം ഹരാപനേ, അന്തമസോ സുത്തകേനപി ബദ്ധകതഭണ്ഡഹരണേ, ഉമ്മത്തകാദീനഞ്ച അനാപത്തി. ഏളകലോമാനം അകതഭണ്ഡതാ, പഠമപ്പടിലാഭോ, അത്തനാ ആദായ വാ അഞ്ഞസ്സ അജാനന്തസ്സ യാനേ പക്ഖിപിത്വാ വാ തിയോജനാതിക്കമനം, ആഹരണപച്ചാഹരണം, അവാസാധിപ്പായതാതി ഇമാനേത്ഥ പഞ്ച അങ്ഗാനി. ഏളകലോമസമുട്ഠാനം , കിരിയം, നോസഞ്ഞാവിമോക്ഖം, അചിത്തകം, പണ്ണത്തിവജ്ജം, കായകമ്മം, തിചിത്തം, തിവേദനന്തി.

    Sāvatthiyaṃ aññataraṃ bhikkhuṃ ārabbha tiyojanātikkamanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, ūnakatiyojane atirekasaññino vematikassa vā dukkaṭaṃ. Tiyojanaṃ haraṇapaccāharaṇe, vāsādhippāyena gantvā tato paraṃ haraṇe, acchinnaṃ vā nissaṭṭhaṃ vā paṭilabhitvā haraṇe, aññaṃ harāpane, antamaso suttakenapi baddhakatabhaṇḍaharaṇe, ummattakādīnañca anāpatti. Eḷakalomānaṃ akatabhaṇḍatā, paṭhamappaṭilābho, attanā ādāya vā aññassa ajānantassa yāne pakkhipitvā vā tiyojanātikkamanaṃ, āharaṇapaccāharaṇaṃ, avāsādhippāyatāti imānettha pañca aṅgāni. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ , kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.

    ഏളകലോമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൭. ഏളകലോമധോവാപനസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    7. Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā

    സത്തമേ സക്കേസു ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ആരബ്ഭ ഏളകലോമധോവാപനവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം. തത്ഥ പുരാണചീവരധോവാപനേ വുത്തനയേനേവ സബ്ബോപി വിനിച്ഛയോ വേദിതബ്ബോ.

    Sattame sakkesu chabbaggiye ārabbha eḷakalomadhovāpanavatthusmiṃ paññattaṃ. Tattha purāṇacīvaradhovāpane vuttanayeneva sabbopi vinicchayo veditabbo.

    ഏളകലോമധോവാപനസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൮. ജാതരൂപസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    8. Jātarūpasikkhāpadavaṇṇanā

    അട്ഠമേ ജാതരൂപരജതന്തി സുവണ്ണഞ്ചേവ രൂപിയഞ്ച, അപിച കഹാപണോ ലോഹമാസകദാരുമാസകജതുമാസകാദയോപി യേ വോഹാരം ഗച്ഛന്തി, സബ്ബേ തേ ഇധ രജതന്ത്വേവ വുത്താ. ഉഗ്ഗണ്ഹേയ്യ വാതി അത്തനോ അത്ഥായ ദിയ്യമാനം വാ യത്ഥകത്ഥചി ഠിതം വാ നിപ്പരിഗ്ഗഹിതം ദിസ്വാ സയം ഗണ്ഹേയ്യ വാ. ഉഗ്ഗണ്ഹാപേയ്യ വാതി തദേവ അഞ്ഞേന ഗാഹാപേയ്യ വാ. ഉപനിക്ഖിത്തം വാ സാദിയേയ്യാതി ‘‘ഇദം അയ്യസ്സ ഹോതൂ’’തി ഏവം സമ്മുഖാ വാ, ‘‘അസുകസ്മിം നാമ ഠാനേ മമ ഹിരഞ്ഞസുവണ്ണം, തം തുയ്ഹം ഹോതൂ’’തി ഏവം പരമ്മുഖാ ഠിതം വാ കേവലം വാചായ വാ ഹത്ഥമുദ്ദായ വാ ‘‘തുയ്ഹ’’ന്തി വത്വാ പരിച്ചത്തം യോ കായവാചാഹി അപ്പടിക്ഖിപിത്വാ ചിത്തേന അധിവാസേയ്യ, അയം ‘‘സാദിയേയ്യാ’’തി വുച്ചതി. സചേ പന ചിത്തേന സാദിയതി, ഗണ്ഹിതുകാമോ ഹോതി, കായേന വാ വാചായ വാ ‘‘നയിദം കപ്പതീ’’തി പടിക്ഖിപതി, കായവാചാഹി അപ്പടിക്ഖിപിത്വാ സുദ്ധചിത്തോ ഹുത്വാ ‘‘നയിദം അമ്ഹാകം കപ്പതീ’’തി ന സാദിയതി, വട്ടതി. നിസ്സഗ്ഗിയന്തി ഉഗ്ഗഹണാദീസു യംകിഞ്ചി കരോന്തസ്സ അഘനബദ്ധേസു വത്ഥൂസു വത്ഥുഗണനായ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം. തം നിസ്സജ്ജന്തേന ‘‘അഹം, ഭന്തേ, രൂപിയം പടിഗ്ഗഹേസിം, ഇദം മേ, ഭന്തേ, നിസ്സഗ്ഗിയം, ഇമാഹം സങ്ഘസ്സ നിസ്സജ്ജാമീ’’തി (പാരാ॰ ൫൮൪) ഏവം സങ്ഘമജ്ഝേയേവ നിസ്സജ്ജിതബ്ബം. സചേ തത്ഥ കോചി ഗഹട്ഠോ ആഗച്ഛതി , ‘‘ഇദം ജാനാഹീ’’തി വത്തബ്ബോ. ‘‘ഇമിനാ കിം ആഹരിയ്യതൂ’’തി ഭണന്തേ പന ‘‘ഇദം നാമാ’’തി അവത്വാ ‘‘സപ്പിആദീനി ഭിക്ഖൂനം കപ്പന്തീ’’തി ഏവം കപ്പിയം ആചിക്ഖിതബ്ബം. സചേ സോ ആഹരതി, രൂപിയപ്പടിഗ്ഗാഹകം ഠപേത്വാ സബ്ബേഹി ഭാജേത്വാ പരിഭുഞ്ജിതബ്ബം. രൂപിയപ്പടിഗ്ഗാഹകസ്സ പന യം തപ്പച്ചയാ ഉപ്പന്നം, തം അഞ്ഞേന ലഭിത്വാ ദിയ്യമാനമ്പി അന്തമസോ തതോ നിബ്ബത്തരുക്ഖച്ഛായാപി പരിഭുഞ്ജിതും ന വട്ടതി. സചേ പന സോ കിഞ്ചി ആഹരിതും ന ഇച്ഛതി, ‘‘ഇമം ഛട്ടേഹീ’’തി വത്തബ്ബോ. സചേ യത്ഥ കത്ഥചി നിക്ഖിപതി, ഗഹേത്വാ വാ ഗച്ഛതി, ന വാരേതബ്ബോ. നോ ചേ ഛട്ടേതി, പഞ്ചങ്ഗസമന്നാഗതോ ഭിക്ഖു രൂപിയഛട്ടകോ സമ്മന്നിതബ്ബോ. തേന അനിമിത്തം കത്വാവ ഗൂഥം വിയ ഛട്ടേതബ്ബം. സചേ നിമിത്തം കരോതി, ദുക്കടം ആപജ്ജതി.

    Aṭṭhame jātarūparajatanti suvaṇṇañceva rūpiyañca, apica kahāpaṇo lohamāsakadārumāsakajatumāsakādayopi ye vohāraṃ gacchanti, sabbe te idha rajatantveva vuttā. Uggaṇheyya vāti attano atthāya diyyamānaṃ vā yatthakatthaci ṭhitaṃ vā nippariggahitaṃ disvā sayaṃ gaṇheyya vā. Uggaṇhāpeyya vāti tadeva aññena gāhāpeyya vā. Upanikkhittaṃ vā sādiyeyyāti ‘‘idaṃ ayyassa hotū’’ti evaṃ sammukhā vā, ‘‘asukasmiṃ nāma ṭhāne mama hiraññasuvaṇṇaṃ, taṃ tuyhaṃ hotū’’ti evaṃ parammukhā ṭhitaṃ vā kevalaṃ vācāya vā hatthamuddāya vā ‘‘tuyha’’nti vatvā pariccattaṃ yo kāyavācāhi appaṭikkhipitvā cittena adhivāseyya, ayaṃ ‘‘sādiyeyyā’’ti vuccati. Sace pana cittena sādiyati, gaṇhitukāmo hoti, kāyena vā vācāya vā ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, kāyavācāhi appaṭikkhipitvā suddhacitto hutvā ‘‘nayidaṃ amhākaṃ kappatī’’ti na sādiyati, vaṭṭati. Nissaggiyanti uggahaṇādīsu yaṃkiñci karontassa aghanabaddhesu vatthūsu vatthugaṇanāya nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Taṃ nissajjantena ‘‘ahaṃ, bhante, rūpiyaṃ paṭiggahesiṃ, idaṃ me, bhante, nissaggiyaṃ, imāhaṃ saṅghassa nissajjāmī’’ti (pārā. 584) evaṃ saṅghamajjheyeva nissajjitabbaṃ. Sace tattha koci gahaṭṭho āgacchati , ‘‘idaṃ jānāhī’’ti vattabbo. ‘‘Iminā kiṃ āhariyyatū’’ti bhaṇante pana ‘‘idaṃ nāmā’’ti avatvā ‘‘sappiādīni bhikkhūnaṃ kappantī’’ti evaṃ kappiyaṃ ācikkhitabbaṃ. Sace so āharati, rūpiyappaṭiggāhakaṃ ṭhapetvā sabbehi bhājetvā paribhuñjitabbaṃ. Rūpiyappaṭiggāhakassa pana yaṃ tappaccayā uppannaṃ, taṃ aññena labhitvā diyyamānampi antamaso tato nibbattarukkhacchāyāpi paribhuñjituṃ na vaṭṭati. Sace pana so kiñci āharituṃ na icchati, ‘‘imaṃ chaṭṭehī’’ti vattabbo. Sace yattha katthaci nikkhipati, gahetvā vā gacchati, na vāretabbo. No ce chaṭṭeti, pañcaṅgasamannāgato bhikkhu rūpiyachaṭṭako sammannitabbo. Tena animittaṃ katvāva gūthaṃ viya chaṭṭetabbaṃ. Sace nimittaṃ karoti, dukkaṭaṃ āpajjati.

    രാജഗഹേ ഉപനന്ദം ആരബ്ഭ രൂപിയപ്പടിഗ്ഗഹണവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, സാധാരണപഞ്ഞത്തി, സാണത്തികം, തികപാചിത്തിയം, അരൂപിയേ രൂപിയസഞ്ഞിനോ വേമതികസ്സ വാ, സങ്ഘചേതിയാദീനം അത്ഥായ ഗണ്ഹന്തസ്സ, മുത്താമണിആദിപ്പടിഗ്ഗഹണേ ച ദുക്കടം. രതനസിക്ഖാപദനയേന നിക്ഖിപന്തസ്സ, ഉമ്മത്തകാദീനഞ്ച അനാപത്തി. ജാതരൂപരജതഭാവോ, അത്തുദ്ദേസികതാ, ഗഹണാദീസു അഞ്ഞതരഭാവോതി ഇമാനേത്ഥ തീണി അങ്ഗാനി. സമുട്ഠാനാദീസു സിയാ കിരിയം ഗഹണേന ആപജ്ജനതോ, സിയാ അകിരിയം പടിക്ഖേപസ്സ അകരണതോ, സേസം സഞ്ചരിത്തേ വുത്തനയമേവാതി.

    Rājagahe upanandaṃ ārabbha rūpiyappaṭiggahaṇavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, arūpiye rūpiyasaññino vematikassa vā, saṅghacetiyādīnaṃ atthāya gaṇhantassa, muttāmaṇiādippaṭiggahaṇe ca dukkaṭaṃ. Ratanasikkhāpadanayena nikkhipantassa, ummattakādīnañca anāpatti. Jātarūparajatabhāvo, attuddesikatā, gahaṇādīsu aññatarabhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīsu siyā kiriyaṃ gahaṇena āpajjanato, siyā akiriyaṃ paṭikkhepassa akaraṇato, sesaṃ sañcaritte vuttanayamevāti.

    ജാതരൂപസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Jātarūpasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൯. രൂപിയസംവോഹാരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    9. Rūpiyasaṃvohārasikkhāpadavaṇṇanā

    നവമേ നാനപ്പകാരകന്തി കതാദിവസേന അനേകവിധം. രൂപിയസംവോഹാരന്തി ജാതരൂപരജതപരിവത്തനം. പുരിമസിക്ഖാപദേന ഹി നിസ്സഗ്ഗിയവത്ഥുദുക്കടവത്ഥൂനം പടിഗ്ഗഹണം വാരിതം, ഇമിനാ പരിവത്തനം. തസ്മാ ദുക്കടവത്ഥുനാ ദുക്കടവത്ഥുകപ്പിയവത്ഥൂനി, കപ്പിയവത്ഥുനാ ച ദുക്കടവത്ഥും പരിവത്തേന്തസ്സ ദുക്കടം. നിസ്സഗ്ഗിയവത്ഥുനാ പന നിസ്സഗ്ഗിയവത്ഥും വാ ദുക്കടവത്ഥും വാ കപ്പിയവത്ഥും വാ, ദുക്കടവത്ഥുകപ്പിയവത്ഥൂഹി ച നിസ്സഗ്ഗിയവത്ഥും പരിവത്തേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി, തം പുരിമനയാനുസാരേനേവ സങ്ഘമജ്ഝേ നിസ്സജ്ജിതബ്ബം, നിസ്സട്ഠവത്ഥുസ്മിഞ്ച തത്ഥ വുത്തനയേനേവ പടിപജ്ജിതബ്ബം.

    Navame nānappakārakanti katādivasena anekavidhaṃ. Rūpiyasaṃvohāranti jātarūparajataparivattanaṃ. Purimasikkhāpadena hi nissaggiyavatthudukkaṭavatthūnaṃ paṭiggahaṇaṃ vāritaṃ, iminā parivattanaṃ. Tasmā dukkaṭavatthunā dukkaṭavatthukappiyavatthūni, kappiyavatthunā ca dukkaṭavatthuṃ parivattentassa dukkaṭaṃ. Nissaggiyavatthunā pana nissaggiyavatthuṃ vā dukkaṭavatthuṃ vā kappiyavatthuṃ vā, dukkaṭavatthukappiyavatthūhi ca nissaggiyavatthuṃ parivattentassa nissaggiyaṃ hoti, taṃ purimanayānusāreneva saṅghamajjhe nissajjitabbaṃ, nissaṭṭhavatthusmiñca tattha vuttanayeneva paṭipajjitabbaṃ.

    സാവത്ഥിയം ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ആരബ്ഭ രൂപിയസംവോഹാരവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അനാണത്തികം, യം അത്തനോ ധനേന പരിവത്തേതി, തസ്സ വാ ധനസ്സ വാ രൂപിയഭാവോ ചേവ, പരിവത്തനഞ്ചാതി ഇമാനേത്ഥ ദ്വേ അങ്ഗാനി. കിരിയം, സേസം അനന്തരസിക്ഖാപദേ വുത്തനയമേവാതി.

    Sāvatthiyaṃ chabbaggiye ārabbha rūpiyasaṃvohāravatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, yaṃ attano dhanena parivatteti, tassa vā dhanassa vā rūpiyabhāvo ceva, parivattanañcāti imānettha dve aṅgāni. Kiriyaṃ, sesaṃ anantarasikkhāpade vuttanayamevāti.

    രൂപിയസംവോഹാരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Rūpiyasaṃvohārasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ൧൦. കയവിക്കയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ദസമേ നാനപ്പകാരകന്തി ചീവരാദീനം കപ്പിയഭണ്ഡാനം വസേന അനേകവിധം. കയവിക്കയന്തി കയഞ്ചേവ വിക്കയഞ്ച. ‘‘ഇമിനാ ഇമം ദേഹി, ഇമം ആഹര, പരിവത്തേഹി, ചേതാപേഹീ’’തി ഇമിനാ ഹി നയേന പരസ്സ കപ്പിയഭണ്ഡം ഗണ്ഹന്തോ കയം സമാപജ്ജതി, അത്തനോ കപ്പിയഭണ്ഡം ദേന്തോ വിക്കയം സമാപജ്ജതി. തസ്മാ ഠപേത്വാ പഞ്ച സഹധമ്മികേ യം ഏവം അത്തനോ കപ്പിയഭണ്ഡം ദത്വാ മാതു സന്തകമ്പി കപ്പിയഭണ്ഡം ഗണ്ഹാതി, തം നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി. വുത്തലക്ഖണവസേന സങ്ഘഗണപുഗ്ഗലേസു യസ്സ കസ്സചി നിസ്സജ്ജിതബ്ബം, ‘‘ഇമം ഭുഞ്ജിത്വാ വാ ഗഹേത്വാ വാ ഇദം നാമ ആഹര വാ കരോഹി വാ’’തി രജനാദിം ആഹരാപേത്വാ വാ ധമകരണാദിപരിക്ഖാരം ഭൂമിസോധനാദിഞ്ച നവകമ്മം കാരേത്വാ വാ സന്തം വത്ഥു നിസ്സജ്ജിതബ്ബം, അസന്തേ പാചിത്തിയം ദേസേതബ്ബമേവ.

    Dasame nānappakārakanti cīvarādīnaṃ kappiyabhaṇḍānaṃ vasena anekavidhaṃ. Kayavikkayanti kayañceva vikkayañca. ‘‘Iminā imaṃ dehi, imaṃ āhara, parivattehi, cetāpehī’’ti iminā hi nayena parassa kappiyabhaṇḍaṃ gaṇhanto kayaṃ samāpajjati, attano kappiyabhaṇḍaṃ dento vikkayaṃ samāpajjati. Tasmā ṭhapetvā pañca sahadhammike yaṃ evaṃ attano kappiyabhaṇḍaṃ datvā mātu santakampi kappiyabhaṇḍaṃ gaṇhāti, taṃ nissaggiyaṃ hoti. Vuttalakkhaṇavasena saṅghagaṇapuggalesu yassa kassaci nissajjitabbaṃ, ‘‘imaṃ bhuñjitvā vā gahetvā vā idaṃ nāma āhara vā karohi vā’’ti rajanādiṃ āharāpetvā vā dhamakaraṇādiparikkhāraṃ bhūmisodhanādiñca navakammaṃ kāretvā vā santaṃ vatthu nissajjitabbaṃ, asante pācittiyaṃ desetabbameva.

    സാവത്ഥിയം ഉപനന്ദം ആരബ്ഭ കയവിക്കയവത്ഥുസ്മിം പഞ്ഞത്തം, ‘‘ഇദം കിം അഗ്ഘതീ’’തി ഏവം അഗ്ഘം പുച്ഛന്തസ്സ, യസ്സ ഹത്ഥതോ ഭണ്ഡം ഗണ്ഹിതുകാമോ ഹോതി, തം ഠപേത്വാ അഞ്ഞം അന്തമസോ തസ്സേവ പുത്തഭാതുകമ്പി കപ്പിയകാരകം കത്വാ ‘‘ഇമിനാ ഇദം നാമ ഗഹേത്വാ ദേഹീ’’തി ആചിക്ഖന്തസ്സ, ‘‘ഇദം അമ്ഹാകം അത്ഥി, അമ്ഹാകഞ്ച ഇമിനാ ച ഇമിനാ ച അത്ഥോ’’തി ഏവം വത്വാ അത്തനോ ധനേന ലദ്ധം ഗണ്ഹന്തസ്സ, സഹധമ്മികേഹി സദ്ധിം കയവിക്കയം കരോന്തസ്സ, ഉമ്മത്തകാദീനഞ്ച അനാപത്തി. യം അത്തനോ ധനേന പരിവത്തേതി, യേന ച പരിവത്തേതി, തേസം കപ്പിയവത്ഥുതാ, അസഹധമ്മികതാ, കയവിക്കയാപജ്ജനഞ്ചാതി ഇമാനേത്ഥ തീണി അങ്ഗാനി. സേസം രൂപിയസംവോഹാരേ വുത്തനയമേവാതി.

    Sāvatthiyaṃ upanandaṃ ārabbha kayavikkayavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘idaṃ kiṃ agghatī’’ti evaṃ agghaṃ pucchantassa, yassa hatthato bhaṇḍaṃ gaṇhitukāmo hoti, taṃ ṭhapetvā aññaṃ antamaso tasseva puttabhātukampi kappiyakārakaṃ katvā ‘‘iminā idaṃ nāma gahetvā dehī’’ti ācikkhantassa, ‘‘idaṃ amhākaṃ atthi, amhākañca iminā ca iminā ca attho’’ti evaṃ vatvā attano dhanena laddhaṃ gaṇhantassa, sahadhammikehi saddhiṃ kayavikkayaṃ karontassa, ummattakādīnañca anāpatti. Yaṃ attano dhanena parivatteti, yena ca parivatteti, tesaṃ kappiyavatthutā, asahadhammikatā, kayavikkayāpajjanañcāti imānettha tīṇi aṅgāni. Sesaṃ rūpiyasaṃvohāre vuttanayamevāti.

    കയവിക്കയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ഏളകലോമവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

    Eḷakalomavaggo dutiyo.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact