| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya |
6. එසුකාරීසුත්‌තං
6. Esukārīsuttaṃ
436. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො එසුකාරී බ්‍රාහ්‌මණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතා සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො එසුකාරී බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘බ්‍රාහ්‌මණා, භො ගොතම, චතස්‌සො පාරිචරියා පඤ්‌ඤපෙන්‌ති – බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති, ඛත්‌තියස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති, වෙස්‌සස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති, සුද්‌දස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති – ‘බ්‍රාහ්‌මණො වා බ්‍රාහ්‌මණං පරිචරෙය්‍ය, ඛත්‌තියො වා බ්‍රාහ්‌මණං පරිචරෙය්‍ය, වෙස්‌සො වා බ්‍රාහ්‌මණං පරිචරෙය්‍ය, සුද්‌දො වා බ්‍රාහ්‌මණං පරිචරෙය්‍යා’ති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා ඛත්‌තියස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති – ‘ඛත්‌තියො වා ඛත්‌තියං පරිචරෙය්‍ය, වෙස්‌සො වා ඛත්‌තියං පරිචරෙය්‍ය, සුද්‌දො වා ඛත්‌තියං පරිචරෙය්‍යා’ති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා ඛත්‌තියස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා වෙස්‌සස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති – ‘වෙස්‌සො වා වෙස්‌සං පරිචරෙය්‍ය, සුද්‌දො වා වෙස්‌සං පරිචරෙය්‍යා’ති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා වෙස්‌සස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති . තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා සුද්‌දස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති – ‘සුද්‌දොව සුද්‌දං පරිචරෙය්‍ය. කො පනඤ්‌ඤො සුද්‌දං පරිචරිස්‌සතී’ති? ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා සුද්‌දස්‌ස පාරිචරියං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. බ්‍රාහ්‌මණා, භො ගොතම, ඉමා චතස්‌සො පාරිචරියා පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. ඉධ භවං ගොතමො කිමාහා’’ති?
436. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho esukārī brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho esukārī brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘brāhmaṇā, bho gotama, catasso pāricariyā paññapenti – brāhmaṇassa pāricariyaṃ paññapenti, khattiyassa pāricariyaṃ paññapenti, vessassa pāricariyaṃ paññapenti, suddassa pāricariyaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā brāhmaṇassa pāricariyaṃ paññapenti – ‘brāhmaṇo vā brāhmaṇaṃ paricareyya, khattiyo vā brāhmaṇaṃ paricareyya, vesso vā brāhmaṇaṃ paricareyya, suddo vā brāhmaṇaṃ paricareyyā’ti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā brāhmaṇassa pāricariyaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā khattiyassa pāricariyaṃ paññapenti – ‘khattiyo vā khattiyaṃ paricareyya, vesso vā khattiyaṃ paricareyya, suddo vā khattiyaṃ paricareyyā’ti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā khattiyassa pāricariyaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā vessassa pāricariyaṃ paññapenti – ‘vesso vā vessaṃ paricareyya, suddo vā vessaṃ paricareyyā’ti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā vessassa pāricariyaṃ paññapenti . Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā suddassa pāricariyaṃ paññapenti – ‘suddova suddaṃ paricareyya. Ko panañño suddaṃ paricarissatī’ti? Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā suddassa pāricariyaṃ paññapenti. Brāhmaṇā, bho gotama, imā catasso pāricariyā paññapenti. Idha bhavaṃ gotamo kimāhā’’ti?
437. ‘‘කිං පන, බ්‍රාහ්‌මණ, සබ්‌බො ලොකො බ්‍රාහ්‌මණානං එතදබ්‌භනුජානාති – ‘ඉමා චතස්‌සො පාරිචරියා පඤ්‌ඤපෙන්‌තූ’’’ති 1? ‘‘නො හිදං, භො ගොතම’’. ‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, පුරිසො දලිද්‌දො 2 අස්‌සකො අනාළ්‌හියො. තස්‌ස අකාමස්‌ස බිලං ඔලග්‌ගෙය්‍යුං – ‘ඉදං තෙ, අම්‌භො පුරිස, මංසං ඛාදිතබ්‌බං, මූලඤ්‌ච අනුප්‌පදාතබ්‌බ’න්‌ති. එවමෙව ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, බ්‍රාහ්‌මණා අප්‌පටිඤ්‌ඤාය තෙසං සමණබ්‍රාහ්‌මණානං, අථ ච පනිමා චතස්‌සො පාරිචරියා පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. නාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘සබ්‌බං පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති වදාමි; නාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘සබ්‌බං න පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති වදාමි. යං හිස්‌ස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු පාපියො අස්‌ස න සෙය්‍යො, නාහං තං ‘පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති වදාමි; යඤ්‌ච ඛ්‌වාස්‌ස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු සෙය්‍යො අස්‌ස න පාපියො තමහං ‘පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති වදාමි. ඛත්‌තියං චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, එවං පුච්‌ඡෙය්‍යුං – ‘යං වා තෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු පාපියො අස්‌ස න සෙය්‍යො, යං වා තෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු සෙය්‍යො අස්‌ස න පාපියො; කමෙත්‌ථ පරිචරෙය්‍යාසී’ති, ඛත්‌තියොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ , සම්‌මා බ්‍යාකරමානො එවං බ්‍යාකරෙය්‍ය – ‘යඤ්‌හි මෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු පාපියො අස්‌ස න සෙය්‍යො, නාහං තං පරිචරෙය්‍යං; යඤ්‌ච ඛො මෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු සෙය්‍යො අස්‌ස න පාපියො තමහං පරිචරෙය්‍ය’න්‌ති. බ්‍රාහ්‌මණං චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ…පෙ.… වෙස්‌සං චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ…පෙ.… සුද්‌දං චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, එවං පුච්‌ඡෙය්‍යුං – ‘යං වා තෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු පාපියො අස්‌ස න සෙය්‍යො, යං වා තෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු සෙය්‍යො අස්‌ස න පාපියො; කමෙත්‌ථ පරිචරෙය්‍යාසී’ති, සුද්‌දොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ, සම්‌මා බ්‍යාකරමානො එවං බ්‍යාකරෙය්‍ය – ‘යඤ්‌හි මෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු පාපියො අස්‌ස න සෙය්‍යො, නාහං තං පරිචරෙය්‍යං; යඤ්‌ච ඛො මෙ පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු සෙය්‍යො අස්‌ස න පාපියො තමහං පරිචරෙය්‍ය’න්‌ති. නාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘උච්‌චාකුලීනතා සෙය්‍යංසො’ති වදාමි, න පනාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘උච්‌චාකුලීනතා පාපියංසො’ති වදාමි; නාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘උළාරවණ්‌ණතා සෙය්‍යංසො’ති වදාමි, න පනාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘උළාරවණ්‌ණතා පාපියංසො’ති වදාමි; නාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘උළාරභොගතා සෙය්‍යංසො’ති වදාමි, න පනාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘උළාරභොගතා පාපියංසො’ති වදාමි.
437. ‘‘Kiṃ pana, brāhmaṇa, sabbo loko brāhmaṇānaṃ etadabbhanujānāti – ‘imā catasso pāricariyā paññapentū’’’ti 3? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, puriso daliddo 4 assako anāḷhiyo. Tassa akāmassa bilaṃ olaggeyyuṃ – ‘idaṃ te, ambho purisa, maṃsaṃ khāditabbaṃ, mūlañca anuppadātabba’nti. Evameva kho, brāhmaṇa, brāhmaṇā appaṭiññāya tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ, atha ca panimā catasso pāricariyā paññapenti. Nāhaṃ, brāhmaṇa, ‘sabbaṃ paricaritabba’nti vadāmi; nāhaṃ, brāhmaṇa, ‘sabbaṃ na paricaritabba’nti vadāmi. Yaṃ hissa, brāhmaṇa, paricarato pāricariyāhetu pāpiyo assa na seyyo, nāhaṃ taṃ ‘paricaritabba’nti vadāmi; yañca khvāssa, brāhmaṇa, paricarato pāricariyāhetu seyyo assa na pāpiyo tamahaṃ ‘paricaritabba’nti vadāmi. Khattiyaṃ cepi, brāhmaṇa, evaṃ puccheyyuṃ – ‘yaṃ vā te paricarato pāricariyāhetu pāpiyo assa na seyyo, yaṃ vā te paricarato pāricariyāhetu seyyo assa na pāpiyo; kamettha paricareyyāsī’ti, khattiyopi hi, brāhmaṇa , sammā byākaramāno evaṃ byākareyya – ‘yañhi me paricarato pāricariyāhetu pāpiyo assa na seyyo, nāhaṃ taṃ paricareyyaṃ; yañca kho me paricarato pāricariyāhetu seyyo assa na pāpiyo tamahaṃ paricareyya’nti. Brāhmaṇaṃ cepi, brāhmaṇa…pe… vessaṃ cepi, brāhmaṇa…pe… suddaṃ cepi, brāhmaṇa, evaṃ puccheyyuṃ – ‘yaṃ vā te paricarato pāricariyāhetu pāpiyo assa na seyyo, yaṃ vā te paricarato pāricariyāhetu seyyo assa na pāpiyo; kamettha paricareyyāsī’ti, suddopi hi, brāhmaṇa, sammā byākaramāno evaṃ byākareyya – ‘yañhi me paricarato pāricariyāhetu pāpiyo assa na seyyo, nāhaṃ taṃ paricareyyaṃ; yañca kho me paricarato pāricariyāhetu seyyo assa na pāpiyo tamahaṃ paricareyya’nti. Nāhaṃ, brāhmaṇa, ‘uccākulīnatā seyyaṃso’ti vadāmi, na panāhaṃ, brāhmaṇa, ‘uccākulīnatā pāpiyaṃso’ti vadāmi; nāhaṃ, brāhmaṇa, ‘uḷāravaṇṇatā seyyaṃso’ti vadāmi, na panāhaṃ, brāhmaṇa, ‘uḷāravaṇṇatā pāpiyaṃso’ti vadāmi; nāhaṃ, brāhmaṇa, ‘uḷārabhogatā seyyaṃso’ti vadāmi, na panāhaṃ, brāhmaṇa, ‘uḷārabhogatā pāpiyaṃso’ti vadāmi.
438. ‘‘උච්‌චාකුලීනොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ, ඉධෙකච්‌චො පාණාතිපාතී හොති, අදින්‌නාදායී හොති, කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරී හොති, මුසාවාදී හොති, පිසුණාවාචො හොති, ඵරුසාවාචො හොති, සම්‌ඵප්‌පලාපී හොති, අභිජ්‌ඣාලු හොති , බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො හොති, මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි හොති. තස්‌මා ‘න උච්‌චාකුලීනතා සෙය්‍යංසො’ති වදාමි. උච්‌චාකුලීනොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ, ඉධෙකච්‌චො පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො හොති, කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතො හොති, මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො හොති, අනභිජ්‌ඣාලු හොති, අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො හොති, සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති. තස්‌මා ‘න උච්‌චාකුලීනතා පාපියංසො’ති වදාමි.
438. ‘‘Uccākulīnopi hi, brāhmaṇa, idhekacco pāṇātipātī hoti, adinnādāyī hoti, kāmesumicchācārī hoti, musāvādī hoti, pisuṇāvāco hoti, pharusāvāco hoti, samphappalāpī hoti, abhijjhālu hoti , byāpannacitto hoti, micchādiṭṭhi hoti. Tasmā ‘na uccākulīnatā seyyaṃso’ti vadāmi. Uccākulīnopi hi, brāhmaṇa, idhekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti, pharusāya vācāya paṭivirato hoti, samphappalāpā paṭivirato hoti, anabhijjhālu hoti, abyāpannacitto hoti, sammādiṭṭhi hoti. Tasmā ‘na uccākulīnatā pāpiyaṃso’ti vadāmi.
439. ‘‘උළාරවණ්‌ණොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ…පෙ.… උළාරභොගොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ, ඉධෙකච්‌චො පාණාතිපාතී හොති…පෙ.… මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි හොති. තස්‌මා ‘න උළාරභොගතා සෙය්‍යංසො’ති වදාමි. උළාරභොගොපි හි, බ්‍රාහ්‌මණ, ඉධෙකච්‌චො පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති. තස්‌මා ‘න උළාරභොගතා පාපියංසො’ති වදාමි. නාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘සබ්‌බං පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති වදාමි, න පනාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ‘සබ්‌බං න පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති වදාමි. යං හිස්‌ස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු සද්‌ධා වඩ්‌ඪති, සීලං වඩ්‌ඪති, සුතං වඩ්‌ඪති, චාගො වඩ්‌ඪති, පඤ්‌ඤා වඩ්‌ඪති, තමහං ‘පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති (වදාමි. යං හිස්‌ස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරිචරතො පාරිචරියාහෙතු න සද්‌ධා වඩ්‌ඪති, න සීලං වඩ්‌ඪති, න සුතං වඩ්‌ඪති, න චාගො වඩ්‌ඪති, න පඤ්‌ඤා වඩ්‌ඪති, නාහං තං ‘පරිචරිතබ්‌බ’න්‌ති) 5 වදාමී’’ති.
439. ‘‘Uḷāravaṇṇopi hi, brāhmaṇa…pe… uḷārabhogopi hi, brāhmaṇa, idhekacco pāṇātipātī hoti…pe… micchādiṭṭhi hoti. Tasmā ‘na uḷārabhogatā seyyaṃso’ti vadāmi. Uḷārabhogopi hi, brāhmaṇa, idhekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti. Tasmā ‘na uḷārabhogatā pāpiyaṃso’ti vadāmi. Nāhaṃ, brāhmaṇa, ‘sabbaṃ paricaritabba’nti vadāmi, na panāhaṃ, brāhmaṇa, ‘sabbaṃ na paricaritabba’nti vadāmi. Yaṃ hissa, brāhmaṇa, paricarato pāricariyāhetu saddhā vaḍḍhati, sīlaṃ vaḍḍhati, sutaṃ vaḍḍhati, cāgo vaḍḍhati, paññā vaḍḍhati, tamahaṃ ‘paricaritabba’nti (vadāmi. Yaṃ hissa, brāhmaṇa, paricarato pāricariyāhetu na saddhā vaḍḍhati, na sīlaṃ vaḍḍhati, na sutaṃ vaḍḍhati, na cāgo vaḍḍhati, na paññā vaḍḍhati, nāhaṃ taṃ ‘paricaritabba’nti) 6 vadāmī’’ti.
440. එවං වුත්‌තෙ, එසුකාරී බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘බ්‍රාහ්‌මණා, භො ගොතම, චත්‌තාරි ධනානි පඤ්‌ඤපෙන්‌ති – බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති, ඛත්‌තියස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති, වෙස්‌සස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති, සුද්‌දස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති භික්‌ඛාචරියං; භික්‌ඛාචරියඤ්‌ච පන බ්‍රාහ්‌මණො සන්‌ධනං අතිමඤ්‌ඤමානො අකිච්‌චකාරී හොති ගොපොව අදින්‌නං ආදියමානොති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා ඛත්‌තියස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති ධනුකලාපං; ධනුකලාපඤ්‌ච පන ඛත්‌තියො සන්‌ධනං අතිමඤ්‌ඤමානො අකිච්‌චකාරී හොති ගොපොව අදින්‌නං ආදියමානොති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා ඛත්‌තියස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා වෙස්‌සස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති කසිගොරක්‌ඛං; කසිගොරක්‌ඛඤ්‌ච පන වෙස්‌සො සන්‌ධනං අතිමඤ්‌ඤමානො අකිච්‌චකාරී හොති ගොපොව අදින්‌නං ආදියමානොති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා වෙස්‌සස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. තත්‍රිදං, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා සුද්‌දස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති අසිතබ්‍යාභඞ්‌ගිං; අසිතබ්‍යාභඞ්‌ගිඤ්‌ච පන සුද්‌දො සන්‌ධනං අතිමඤ්‌ඤමානො අකිච්‌චකාරී හොති ගොපොව අදින්‌නං ආදියමානොති. ඉදං ඛො, භො ගොතම, බ්‍රාහ්‌මණා සුද්‌දස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. බ්‍රාහ්‌මණා, භො ගොතම, ඉමානි චත්‌තාරි ධනානි පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. ඉධ භවං ගොතමො කිමාහා’’ති?
440. Evaṃ vutte, esukārī brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘brāhmaṇā, bho gotama, cattāri dhanāni paññapenti – brāhmaṇassa sandhanaṃ paññapenti, khattiyassa sandhanaṃ paññapenti, vessassa sandhanaṃ paññapenti, suddassa sandhanaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā brāhmaṇassa sandhanaṃ paññapenti bhikkhācariyaṃ; bhikkhācariyañca pana brāhmaṇo sandhanaṃ atimaññamāno akiccakārī hoti gopova adinnaṃ ādiyamānoti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā brāhmaṇassa sandhanaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā khattiyassa sandhanaṃ paññapenti dhanukalāpaṃ; dhanukalāpañca pana khattiyo sandhanaṃ atimaññamāno akiccakārī hoti gopova adinnaṃ ādiyamānoti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā khattiyassa sandhanaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā vessassa sandhanaṃ paññapenti kasigorakkhaṃ; kasigorakkhañca pana vesso sandhanaṃ atimaññamāno akiccakārī hoti gopova adinnaṃ ādiyamānoti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā vessassa sandhanaṃ paññapenti. Tatridaṃ, bho gotama, brāhmaṇā suddassa sandhanaṃ paññapenti asitabyābhaṅgiṃ; asitabyābhaṅgiñca pana suddo sandhanaṃ atimaññamāno akiccakārī hoti gopova adinnaṃ ādiyamānoti. Idaṃ kho, bho gotama, brāhmaṇā suddassa sandhanaṃ paññapenti. Brāhmaṇā, bho gotama, imāni cattāri dhanāni paññapenti. Idha bhavaṃ gotamo kimāhā’’ti?
441. ‘‘කිං පන, බ්‍රාහ්‌මණ, සබ්‌බො ලොකො බ්‍රාහ්‌මණානං එතදබ්‌භනුජානාති – ‘ඉමානි චත්‌තාරි ධනානි පඤ්‌ඤපෙන්‌තූ’’’ති? ‘‘නො හිදං, භො ගොතම’’. ‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, පුරිසො දලිද්‌දො අස්‌සකො අනාළ්‌හියො. තස්‌ස අකාමස්‌ස බිලං ඔලග්‌ගෙය්‍යුං – ‘ඉදං තෙ, අම්‌භො පුරිස, මංසං ඛාදිතබ්‌බං, මූලඤ්‌ච අනුප්‌පදාතබ්‌බ’න්‌ති. එවමෙව ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, බ්‍රාහ්‌මණා අප්‌පටිඤ්‌ඤාය තෙසං සමණබ්‍රාහ්‌මණානං, අථ ච පනිමානි චත්‌තාරි ධනානි පඤ්‌ඤපෙන්‌ති. අරියං ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, ලොකුත්‌තරං ධම්‌මං පුරිසස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙමි. පොරාණං ඛො පනස්‌ස මාතාපෙත්‌තිකං කුලවංසං අනුස්‌සරතො යත්‌ථ යත්‌ථෙව අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති තෙන තෙනෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති. ඛත්‌තියකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘ඛත්‌තියො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; බ්‍රාහ්‌මණකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘බ්‍රාහ්‌මණො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; වෙස්‌සකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘වෙස්‌සො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; සුද්‌දකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘සුද්‌දො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, යංයදෙව පච්‌චයං පටිච්‌ච අග්‌ගි ජලති තෙන තෙනෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති. කට්‌ඨඤ්‌චෙ පටිච්‌ච අග්‌ගි ජලති ‘කට්‌ඨග්‌ගි’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; සකලිකඤ්‌චෙ පටිච්‌ච අග්‌ගි ජලති ‘සකලිකග්‌ගි’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; තිණඤ්‌චෙ පටිච්‌ච අග්‌ගි ජලති ‘තිණග්‌ගි’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; ගොමයඤ්‌චෙ පටිච්‌ච අග්‌ගි ජලති ‘ගොමයග්‌ගි’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති. එවමෙව ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, අරියං ලොකුත්‌තරං ධම්‌මං පුරිසස්‌ස සන්‌ධනං පඤ්‌ඤපෙමි. පොරාණං ඛො පනස්‌ස මාතාපෙත්‌තිකං කුලවංසං අනුස්‌සරතො යත්‌ථ යත්‌ථෙව අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති තෙන තෙනෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති.
441. ‘‘Kiṃ pana, brāhmaṇa, sabbo loko brāhmaṇānaṃ etadabbhanujānāti – ‘imāni cattāri dhanāni paññapentū’’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, puriso daliddo assako anāḷhiyo. Tassa akāmassa bilaṃ olaggeyyuṃ – ‘idaṃ te, ambho purisa, maṃsaṃ khāditabbaṃ, mūlañca anuppadātabba’nti. Evameva kho, brāhmaṇa, brāhmaṇā appaṭiññāya tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ, atha ca panimāni cattāri dhanāni paññapenti. Ariyaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, lokuttaraṃ dhammaṃ purisassa sandhanaṃ paññapemi. Porāṇaṃ kho panassa mātāpettikaṃ kulavaṃsaṃ anussarato yattha yattheva attabhāvassa abhinibbatti hoti tena teneva saṅkhyaṃ gacchati. Khattiyakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘khattiyo’tveva saṅkhyaṃ gacchati; brāhmaṇakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘brāhmaṇo’tveva saṅkhyaṃ gacchati; vessakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘vesso’tveva saṅkhyaṃ gacchati; suddakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘suddo’tveva saṅkhyaṃ gacchati. Seyyathāpi, brāhmaṇa, yaṃyadeva paccayaṃ paṭicca aggi jalati tena teneva saṅkhyaṃ gacchati. Kaṭṭhañce paṭicca aggi jalati ‘kaṭṭhaggi’tveva saṅkhyaṃ gacchati; sakalikañce paṭicca aggi jalati ‘sakalikaggi’tveva saṅkhyaṃ gacchati; tiṇañce paṭicca aggi jalati ‘tiṇaggi’tveva saṅkhyaṃ gacchati; gomayañce paṭicca aggi jalati ‘gomayaggi’tveva saṅkhyaṃ gacchati. Evameva kho ahaṃ, brāhmaṇa, ariyaṃ lokuttaraṃ dhammaṃ purisassa sandhanaṃ paññapemi. Porāṇaṃ kho panassa mātāpettikaṃ kulavaṃsaṃ anussarato yattha yattheva attabhāvassa abhinibbatti hoti tena teneva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘ඛත්‌තියකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘ඛත්‌තියො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; බ්‍රාහ්‌මණකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘බ්‍රාහ්‌මණො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; වෙස්‌සකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘වෙස්‌සො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති; සුද්‌දකුලෙ චෙ අත්‌තභාවස්‌ස අභිනිබ්‌බත්‌ති හොති ‘සුද්‌දො’ත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති.
‘‘Khattiyakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘khattiyo’tveva saṅkhyaṃ gacchati; brāhmaṇakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘brāhmaṇo’tveva saṅkhyaṃ gacchati; vessakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘vesso’tveva saṅkhyaṃ gacchati; suddakule ce attabhāvassa abhinibbatti hoti ‘suddo’tveva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘ඛත්‌තියකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො හොති, අබ්‍රහ්‌මචරියා පටිවිරතො හොති, මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො හොති, අනභිජ්‌ඣාලු හොති, අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො හොති, සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Khattiyakulā cepi, brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, abrahmacariyā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti, pharusāya vācāya paṭivirato hoti, samphappalāpā paṭivirato hoti, anabhijjhālu hoti, abyāpannacitto hoti, sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘බ්‍රාහ්‌මණකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Brāhmaṇakulā cepi, brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘වෙස්‌සකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Vessakulā cepi, brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘සුද්‌දකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Suddakulā cepi, brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
442. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, බ්‍රාහ්‌මණ, බ්‍රාහ්‌මණොව නු ඛො පහොති අස්‌මිං පදෙසෙ අවෙරං අබ්‍යාබජ්‌ඣං මෙත්‌තචිත්‌තං භාවෙතුං, නො ඛත්‌තියො නො වෙස්‌සො නො සුද්‌දො’’ති? ‘‘නො හිදං, භො ගොතම. ඛත්‌තියොපි හි, භො ගොතම, පහොති අස්‌මිං පදෙසෙ අවෙරං අබ්‍යාබජ්‌ඣං මෙත්‌තචිත්‌තං භාවෙතුං; බ්‍රාහ්‌මණොපි හි, භො ගොතම… වෙස්‌සොපි හි, භො ගොතම… සුද්‌දොපි හි, භො ගොතම… සබ්‌බෙපි හි, භො ගොතම, චත්‌තාරො වණ්‌ණා පහොන්‌ති අස්‌මිං පදෙසෙ අවෙරං අබ්‍යාබජ්‌ඣං මෙත්‌තචිත්‌තං භාවෙතු’’න්‌ති. ‘‘එවමෙව ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, ඛත්‌තියකුලා චෙපි අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
442. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, brāhmaṇova nu kho pahoti asmiṃ padese averaṃ abyābajjhaṃ mettacittaṃ bhāvetuṃ, no khattiyo no vesso no suddo’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama. Khattiyopi hi, bho gotama, pahoti asmiṃ padese averaṃ abyābajjhaṃ mettacittaṃ bhāvetuṃ; brāhmaṇopi hi, bho gotama… vessopi hi, bho gotama… suddopi hi, bho gotama… sabbepi hi, bho gotama, cattāro vaṇṇā pahonti asmiṃ padese averaṃ abyābajjhaṃ mettacittaṃ bhāvetu’’nti. ‘‘Evameva kho, brāhmaṇa, khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘බ්‍රාහ්‌මණකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ… වෙස්‌සකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ… සුද්‌දකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Brāhmaṇakulā cepi, brāhmaṇa… vessakulā cepi, brāhmaṇa… suddakulā cepi, brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
443. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, බ්‍රාහ්‌මණ, බ්‍රාහ්‌මණොව නු ඛො පහොති සොත්‌තිසිනානිං ආදාය නදිං ගන්‌ත්‌වා රජොජල්‌ලං පවාහෙතුං, නො ඛත්‌තියො නො වෙස්‌සො නො සුද්‌දො’’ති? ‘‘නො හිදං, භො ගොතම . ඛත්‌තියොපි හි, භො ගොතම, පහොති සොත්‌තිසිනානිං ආදාය නදිං ගන්‌ත්‌වා රජොජල්‌ලං පවාහෙතුං; බ්‍රාහ්‌මණොපි හි, භො ගොතම… වෙස්‌සොපි හි, භො ගොතම … සුද්‌දොපි හි, භො ගොතම… සබ්‌බෙපි හි, භො ගොතම, චත්‌තාරො වණ්‌ණා පහොන්‌ති සොත්‌තිසිනානිං ආදාය නදිං ගන්‌ත්‌වා රජොජල්‌ලං පවාහෙතු’’න්‌ති. ‘‘එවමෙව ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, ඛත්‌තියකුලා චෙපි අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
443. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, brāhmaṇova nu kho pahoti sottisināniṃ ādāya nadiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetuṃ, no khattiyo no vesso no suddo’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama . Khattiyopi hi, bho gotama, pahoti sottisināniṃ ādāya nadiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetuṃ; brāhmaṇopi hi, bho gotama… vessopi hi, bho gotama … suddopi hi, bho gotama… sabbepi hi, bho gotama, cattāro vaṇṇā pahonti sottisināniṃ ādāya nadiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetu’’nti. ‘‘Evameva kho, brāhmaṇa, khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘බ්‍රාහ්‌මණකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ… වෙස්‌සකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ… සුද්‌දකුලා චෙපි , බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Brāhmaṇakulā cepi, brāhmaṇa… vessakulā cepi, brāhmaṇa… suddakulā cepi , brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
444. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, බ්‍රාහ්‌මණ, ඉධ රාජා ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො නානාජච්‌චානං පුරිසානං පුරිසසතං සන්‌නිපාතෙය්‍ය – ‘ආයන්‌තු භොන්‌තො යෙ තත්‌ථ ඛත්‌තියකුලා බ්‍රාහ්‌මණකුලා රාජඤ්‌ඤකුලා උප්‌පන්‌නා සාකස්‌ස වා සාලස්‌ස වා සලළස්‌ස වා චන්‌දනස්‌ස වා පදුමකස්‌ස වා උත්‌තරාරණිං ආදාය අග්‌ගිං අභිනිබ්‌බත්‌තෙන්‌තු, තෙජො පාතුකරොන්‌තු; ආයන්‌තු පන භොන්‌තො යෙ තත්‌ථ චණ්‌ඩාලකුලා නෙසාදකුලා වෙනකුලා රථකාරකුලා පුක්‌කුසකුලා උප්‌පන්‌නා සාපානදොණියා වා සූකරදොණියා වා රජකදොණියා වා එරණ්‌ඩකට්‌ඨස්‌ස වා උත්‌තරාරණිං ආදාය අග්‌ගිං අභිනිබ්‌බත්‌තෙන්‌තු, තෙජො පාතුකරොන්‌තූ’’’ති?
444. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, idha rājā khattiyo muddhāvasitto nānājaccānaṃ purisānaṃ purisasataṃ sannipāteyya – ‘āyantu bhonto ye tattha khattiyakulā brāhmaṇakulā rājaññakulā uppannā sākassa vā sālassa vā salaḷassa vā candanassa vā padumakassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggiṃ abhinibbattentu, tejo pātukarontu; āyantu pana bhonto ye tattha caṇḍālakulā nesādakulā venakulā rathakārakulā pukkusakulā uppannā sāpānadoṇiyā vā sūkaradoṇiyā vā rajakadoṇiyā vā eraṇḍakaṭṭhassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggiṃ abhinibbattentu, tejo pātukarontū’’’ti?
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, බ්‍රාහ්‌මණ, යො එවං නු ඛො සො ඛත්‌තියකුලා බ්‍රාහ්‌මණකුලා රාජඤ්‌ඤකුලා උප්‌පන්‌නෙහි සාකස්‌ස වා සාලස්‌ස වා සලළස්‌ස වා චන්‌දනස්‌ස වා පදුමකස්‌ස වා උත්‌තරාරණිං ආදාය අග්‌ගි අභිනිබ්‌බත්‌තො තෙජො පාතුකතො සො එව නු ඛ්‌වාස්‌ස අග්‌ගි අච්‌චිමා චෙව වණ්‌ණවා ච පභස්‌සරො ච තෙන ච සක්‌කා අග්‌ගිනා අග්‌ගිකරණීයං කාතුං; යො පන සො චණ්‌ඩාලකුලා නෙසාදකුලා වෙනකුලා රථකාරකුලා පුක්‌කුසකුලා උප්‌පන්‌නෙහි සාපානදොණියා වා සූකරදොණියා වා රජකදොණියා වා එරණ්‌ඩකට්‌ඨස්‌ස වා උත්‌තරාරණිං ආදාය අග්‌ගි අභිනිබ්‌බත්‌තො තෙජො පාතුකතො ස්‌වාස්‌ස අග්‌ගි න චෙව අච්‌චිමා න ච වණ්‌ණවා න ච පභස්‌සරො න ච තෙන සක්‌කා අග්‌ගිනා අග්‌ගිකරණීයං කාතු’’න්‌ති? ‘‘නො හිදං, භො ගොතම. යොපි හි සො, භො ගොතම, ඛත්‌තියකුලා බ්‍රාහ්‌මණකුලා රාජඤ්‌ඤකුලා උප්‌පන්‌නෙහි සාකස්‌ස වා සාලස්‌ස වා සලළස්‌ස වා චන්‌දනස්‌ස වා පදුමකස්‌ස වා උත්‌තරාරණිං ආදාය අග්‌ගි අභිනිබ්‌බත්‌තො තෙජො පාතුකතො ස්‌වාස්‌ස අග්‌ගි අච්‌චිමා චෙව වණ්‌ණවා ච පභස්‌සරො ච තෙන ච සක්‌කා අග්‌ගිනා අග්‌ගිකරණීයං කාතුං; යොපි සො චණ්‌ඩාලකුලා නෙසාදකුලා වෙනකුලා රථකාරකුලා පුක්‌කුසකුලා උප්‌පන්‌නෙහි සාපානදොණියා වා සූකරදොණියා වා රජකදොණියා වා එරණ්‌ඩකට්‌ඨස්‌ස වා උත්‌තරාරණිං ආදාය අග්‌ගි අභිනිබ්‌බත්‌තො තෙජො පාතුකතො ස්‌වාස්‌ස අග්‌ගි අච්‌චිමා චෙව වණ්‌ණවා ච පභස්‌සරො ච තෙන ච සක්‌කා අග්‌ගිනා අග්‌ගිකරණීයං කාතුං. සබ්‌බොපි හි, භො ගොතම, අග්‌ගි අච්‌චිමා චෙව වණ්‌ණවා ච පභස්‌සරො ච සබ්‌බෙනපි සක්‌කා අග්‌ගිනා අග්‌ගිකරණීයං කාතු’’න්‌ති.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, yo evaṃ nu kho so khattiyakulā brāhmaṇakulā rājaññakulā uppannehi sākassa vā sālassa vā salaḷassa vā candanassa vā padumakassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto tejo pātukato so eva nu khvāssa aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca tena ca sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātuṃ; yo pana so caṇḍālakulā nesādakulā venakulā rathakārakulā pukkusakulā uppannehi sāpānadoṇiyā vā sūkaradoṇiyā vā rajakadoṇiyā vā eraṇḍakaṭṭhassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto tejo pātukato svāssa aggi na ceva accimā na ca vaṇṇavā na ca pabhassaro na ca tena sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātu’’nti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama. Yopi hi so, bho gotama, khattiyakulā brāhmaṇakulā rājaññakulā uppannehi sākassa vā sālassa vā salaḷassa vā candanassa vā padumakassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto tejo pātukato svāssa aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca tena ca sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātuṃ; yopi so caṇḍālakulā nesādakulā venakulā rathakārakulā pukkusakulā uppannehi sāpānadoṇiyā vā sūkaradoṇiyā vā rajakadoṇiyā vā eraṇḍakaṭṭhassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto tejo pātukato svāssa aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca tena ca sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātuṃ. Sabbopi hi, bho gotama, aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca sabbenapi sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātu’’nti.
‘‘එවමෙව ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, ඛත්‌තියකුලා චෙපි අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං. බ්‍රාහ්‌මණකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ… වෙස්‌සකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ… සුද්‌දකුලා චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොති, සො ච තථාගතප්‌පවෙදිතං ධම්‌මවිනයං ආගම්‌ම පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො හොති, අබ්‍රහ්‌මචරියා පටිවිරතො හොති, මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො හොති, අනභිජ්‌ඣාලු හොති, අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො හොති, සම්‌මාදිට්‌ඨි හොති, ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසල’’න්‌ති.
‘‘Evameva kho, brāhmaṇa, khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. Brāhmaṇakulā cepi, brāhmaṇa… vessakulā cepi, brāhmaṇa… suddakulā cepi, brāhmaṇa, agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, abrahmacariyā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti, pharusāya vācāya paṭivirato hoti, samphappalāpā paṭivirato hoti, anabhijjhālu hoti, abyāpannacitto hoti, sammādiṭṭhi hoti, ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.
එවං වුත්‌තෙ, එසුකාරී බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම, අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම…පෙ.… උපාසකං මං භවං ගොතමො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති.
Evaṃ vutte, esukārī brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
එසුකාරීසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං ඡට්‌ඨං.
Esukārīsuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 6. එසුකාරීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Esukārīsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 6. එසුකාරීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Esukārīsuttavaṇṇanā
