| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
೬. ಏಸುಕಾರೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Esukārīsuttavaṇṇanā
೪೩೭. ಕೋಟ್ಠಾಸನ್ತಿ ಮಂಸಭಾಗಂ। ಲಗ್ಗಾಪೇಯ್ಯುನ್ತಿ ನ್ಹಾರುನಾ ವಾ ವಾಕೇನ ವಾ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಹತ್ಥೇ ವಾ ವಸನಗೇಹೇ ವಾ ಓಲಮ್ಬನವಸೇನ ಬನ್ಧೇಯ್ಯುಂ। ಸತ್ಥಧಮ್ಮನ್ತಿ ಸತ್ಥಿಕೇಸು ಸತ್ಥವಾಹೇನ ಪಣೇತಬ್ಬಂ ಆಣಾಧಮ್ಮಂ। ತಸ್ಸ ನಿಕ್ಖಮನತ್ಥನ್ತಿ ತಂ ಮೂಲಂ ಸತ್ಥಿಕೇಹಿ ನಿತ್ಥರಣತ್ಥಂ। ಪಾಪಂ ಅಸ್ಸಾತಿ ಪರಿಚರನ್ತಸ್ಸ ಪಾರಿಚರಿಯಾಯ ಅಹಿತಂವ ಅಸ್ಸ। ತೇನಾಹ ‘‘ನ ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ। ಉಚ್ಚಕುಲೀನಾದಯೋ ದುತಿಯವಾರಾದೀಹಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ಇಧ ಉಪಧಿವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ ಪಾಪಿಯಾದಿಪದೇಹಿ ವುತ್ತಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಪಾಪಿಯೋತಿ ಪಾಪಕೋ ಲಾಮಕೋ ಅತ್ತಭಾವೋ ಅಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಸೇಯ್ಯಂಸೋತಿ ಹಿತಕೋಟ್ಠಾಸೋ, ಹಿತಸಭಾವೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಚ್ಚಕುಲೀನತಾತಿ ಕರಣತ್ಥೇ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಉಚ್ಚಾಕುಲೀನತ್ತೇನಾ’’ತಿ। ‘‘ವಣ್ಣೋ ನ ಖೀಯೇಥ ತಥಾಗತಸ್ಸಾ’’ತಿಆದೀಸು (ದೀ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೩೦೫; ೩.೧೪೧; ಮ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೪೨೫; ಉದಾ॰ ೫೩; ಅಪ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೭.೨೦; ಬು॰ ವಂ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪.೪; ಚರಿಯಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.ನಿದಾನಕಥಾ; ೨.ಪಕಿಣ್ಣಕಕಥಾ; ದೀ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೧.ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾವಣ್ಣನಾ; ಸಂ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೧.೨.೧; ಅ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೧.೧.೧; ವಜಿರ॰ ಟೀ॰ ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾವಣ್ಣನಾ; ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ೧.ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾವಣ್ಣನಾ; ನೇತ್ತಿ॰ ಟೀ॰ ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾವಣ್ಣನಾ; ಮ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೧.೧) ವಿಯ ವಣ್ಣಸದ್ದೋ ಇಧ ಪಸಂಸಾಪರಿಯಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ವೇಸ್ಸೋಪಿ ಹಿ ಉಳಾರವಣ್ಣೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।
437.Koṭṭhāsanti maṃsabhāgaṃ. Laggāpeyyunti nhārunā vā vākena vā bandhitvā purisassa hatthe vā vasanagehe vā olambanavasena bandheyyuṃ. Satthadhammanti satthikesu satthavāhena paṇetabbaṃ āṇādhammaṃ. Tassa nikkhamanatthanti taṃ mūlaṃ satthikehi nittharaṇatthaṃ. Pāpaṃ assāti paricarantassa pāricariyāya ahitaṃva assa. Tenāha ‘‘na seyyo’’ti. Uccakulīnādayo dutiyavārādīhi vuccanti, idha upadhivipattisampattiyo pāpiyādipadehi vuttāti adhippāyo. Tenāha – ‘‘pāpiyoti pāpako lāmako attabhāvo assā’’ti. Seyyaṃsoti hitakoṭṭhāso, hitasabhāvoti attho. Uccakulīnatāti karaṇatthe paccattavacananti āha ‘‘uccākulīnattenā’’ti. ‘‘Vaṇṇo na khīyetha tathāgatassā’’tiādīsu (dī. ni. aṭṭha. 1.305; 3.141; ma. ni. aṭṭha. 2.425; udā. 53; apa. aṭṭha. 2.7.20; bu. vaṃ. aṭṭha. 4.4; cariyā. aṭṭha. 1.nidānakathā; 2.pakiṇṇakakathā; dī. ni. ṭī. 1.ganthārambhakathāvaṇṇanā; saṃ. ni. ṭī. 1.2.1; a. ni. ṭī. 1.1.1; vajira. ṭī. ganthārambhakathāvaṇṇanā; sārattha. ṭī. 1.ganthārambhakathāvaṇṇanā; netti. ṭī. ganthārambhakathāvaṇṇanā; ma. ni. ṭī. 1.1) viya vaṇṇasaddo idha pasaṃsāpariyāyoti āha ‘‘vessopi hi uḷāravaṇṇo hotī’’ti.
೪೪೦. ‘‘ನಿರವೋ ಪದಸದ್ದೋ ಸೋಳಾರಗೋತ್ತಸ್ಸ ಅಕಿಣ್ಣಮತ್ತಿಕಾಪತ್ತೋ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ ಅಸಙ್ಗಚಾರೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಭಿಕ್ಖಾ ಚರಿತಬ್ಬಾವ, ಅಯಂ ತೇಸಂ ಕುಲಧಮ್ಮೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಹರಿತ್ವಾತಿ ಅಪನೇತ್ವಾ। ಸತ್ತಜೀವೋ ಸತ್ತವಾಣಿಜಕೋ। ಗೋಪೇತಿ ರಕ್ಖತೀತಿ ಗೋಪೋ, ಆರಕ್ಖಾಧಿಕಾರೇ ನಿಯುತ್ತೋ। ಅಸನ್ತಿ ಲೂನನ್ತಿ ತೇನಾತಿ ಅಸಿತಂ, ಲವಿತ್ತಂ। ವಿವಿಧಂ ಭಾರಂ ಆಭಞ್ಜನ್ತಿ ಓಲಮ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಬ್ಯಾಭಙ್ಗೀ, ಕಾಜಂ।
440. ‘‘Niravo padasaddo soḷāragottassa akiṇṇamattikāpatto tiṭṭheyya asaṅgacārī’’ti vuttattā bhikkhā caritabbāva, ayaṃ tesaṃ kuladhammoti adhippāyo. Haritvāti apanetvā. Sattajīvo sattavāṇijako. Gopeti rakkhatīti gopo, ārakkhādhikāre niyutto. Asanti lūnanti tenāti asitaṃ, lavittaṃ. Vividhaṃ bhāraṃ ābhañjanti olambanti etthāti byābhaṅgī, kājaṃ.
೪೪೧. ಅನುಸ್ಸರತೋತಿ ಅನುಸ್ಸರಣಹೇತು ಕುಲವಂಸಾನುಸ್ಸರಣಕ್ಖಣೇ ಖತ್ತಿಯೋತಿಆದಿನಾ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪೋರಾಣೇ…ಪೇ॰… ಅನುಸ್ಸರಿಯಮಾನೇ’’ತಿ। ಉಚ್ಚನೀಚತ್ತಜಾನನತ್ಥಞ್ಚ ಕುಲವವತ್ಥಾನಂ ಕತಂ ಹೋತೀತಿ ಖತ್ತಿಯಾದಿಕುಲಕಮ್ಮುನಾ ತೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ವಣ್ಣಾನಂ ಸನ್ಧನಂ ಜೀವಿಕಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ, ತಥಾಗತೋ ಪನ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಮೇವ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಸನ್ಧನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಿ ತೇನ ಸತ್ತಸ್ಸ ಲೋಕಗ್ಗಭಾವಸಿದ್ಧಿತೋ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
441.Anussaratoti anussaraṇahetu kulavaṃsānussaraṇakkhaṇe khattiyotiādinā saṅkhyaṃ gacchati. Tenāha ‘‘porāṇe…pe… anussariyamāne’’ti. Uccanīcattajānanatthañca kulavavatthānaṃ kataṃ hotīti khattiyādikulakammunā tesaṃ catunnaṃ vaṇṇānaṃ sandhanaṃ jīvikaṃ paññapenti brāhmaṇā, tathāgato pana lokuttaradhammameva purisassa sandhanaṃ paññapeti tena sattassa lokaggabhāvasiddhito. Sesaṃ suviññeyyameva.
ಏಸುಕಾರೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Esukārīsuttavaṇṇanā līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೬. ಏಸುಕಾರೀಸುತ್ತಂ • 6. Esukārīsuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಏಸುಕಾರೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Esukārīsuttavaṇṇanā
