| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
२-४. एतंममसुत्तादिवण्णना
2-4. Etaṃmamasuttādivaṇṇanā
२०७-२०९. दिट्ठं रूपायतनं चक्खुना दट्ठब्बतो। सुतं सद्दायतनं सोतेन सोतब्बतो। मुतं गन्धायतनादि तिविधं सम्पत्तगाहीहि घानादीहि पत्वा गहेतब्बतो। अवसेसानि चक्खादीनि सत्तायतनानि विञ्ञातं नाम केवलं मनोविञ्ञाणेन विजानितब्बतो। पत्तन्ति अनुप्पत्तं, यं किञ्चि पापुणितब्बं परियेसित्वा गवेसित्वा सम्पत्तन्ति अनुप्पत्तं। परियेसितन्ति परियिट्ठं। चित्तेन अनुसञ्चरितन्ति मनसा चिन्तितं। ‘‘पत्तं परियेसित’’न्ति एतस्मिं पदद्वये चतुक्कं सम्भवतीति तं दस्सेत्वा तस्स वसेन पत्तपरियेसितपदानि, ततो मनसा अनुविचरितञ्च नीहरित्वा दस्सेतुं ‘‘लोकस्मिं ही’’तिआदि वुत्तं। तत्थ परियेसित्वा पत्तं नाम परियेसनाय परिग्गाहभावतो। परियेसितं नाम केवलं परियेसितमेवाति कत्वा परियेसित्वा पत्तस्स मनुस्सानुविचरितस्स वुत्तत्ता। पठमविकप्पे सङ्करो अत्थीति असङ्करतो च दस्सेतुं ‘‘अथ वा’’तिआदि वुत्तं। सब्बन्ति विञ्ञातादि। तञ्हि मनोविञ्ञाणेन गहितत्ता मनसा अनुविचरितं नाम न दिट्ठं सुतं मुतं।
207-209.Diṭṭhaṃ rūpāyatanaṃ cakkhunā daṭṭhabbato. Sutaṃ saddāyatanaṃ sotena sotabbato. Mutaṃ gandhāyatanādi tividhaṃ sampattagāhīhi ghānādīhi patvā gahetabbato. Avasesāni cakkhādīni sattāyatanāni viññātaṃ nāma kevalaṃ manoviññāṇena vijānitabbato. Pattanti anuppattaṃ, yaṃ kiñci pāpuṇitabbaṃ pariyesitvā gavesitvā sampattanti anuppattaṃ. Pariyesitanti pariyiṭṭhaṃ. Cittena anusañcaritanti manasā cintitaṃ. ‘‘Pattaṃ pariyesita’’nti etasmiṃ padadvaye catukkaṃ sambhavatīti taṃ dassetvā tassa vasena pattapariyesitapadāni, tato manasā anuvicaritañca nīharitvā dassetuṃ ‘‘lokasmiṃ hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha pariyesitvā pattaṃ nāma pariyesanāya pariggāhabhāvato. Pariyesitaṃ nāma kevalaṃ pariyesitamevāti katvā pariyesitvā pattassa manussānuvicaritassa vuttattā. Paṭhamavikappe saṅkaro atthīti asaṅkarato ca dassetuṃ ‘‘atha vā’’tiādi vuttaṃ. Sabbanti viññātādi. Tañhi manoviññāṇena gahitattā manasā anuvicaritaṃ nāma na diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ.
एतंममसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Etaṃmamasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya
२. एतंममसुत्तं • 2. Etaṃmamasuttaṃ
३. सोअत्तासुत्तं • 3. Soattāsuttaṃ
४. नोचमेसियासुत्तं • 4. Nocamesiyāsuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / २-४. एतंममसुत्तादिवण्णना • 2-4. Etaṃmamasuttādivaṇṇanā
