| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၆. ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိပဉ္ဟော
6. Gabbhāvakkantipañho
၆. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဘာသိတမ္ပေတံ ဘဂဝတာ ‘တိဏ္ဏံ ခော ပန, ဘိက္ခဝေ, သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ 1 ဟောတိ, ဣဓ မာတာပိတရော စ သန္နိပတိတာ ဟောန္တိ, မာတာ စ ဥတုနီ ဟောတိ, ဂန္ဓဗ္ဗော စ ပစ္စုပဋ္ဌိတော ဟောတိ, ဣမေသံ ခော, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဟောတီ’တိ, အသေသဝစနမေတံ, နိသ္သေသဝစနမေတံ, နိပ္ပရိယာယဝစနမေတံ, အရဟသ္သဝစနမေတံ, သဒေဝမနုသ္သာနံ မဇ္ဈေ နိသီဒိတ္ဝာ ဘဏိတံ, အယဉ္စ ဒ္ဝိန္နံ သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဒိသ္သတိ, ဒုကူလေန တာပသေန ပာရိကာယ တာပသိယာ ဥတုနိကာလေ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထင္ဂုဋ္ဌေန နာဘိ ပရာမဋ္ဌာ, တသ္သ တေန နာဘိပရာမသနေန သာမကုမာရော နိဗ္ဗတ္တော။ မာတင္ဂေနာပိ ဣသိနာ ဗ္ရာဟ္မဏကညာယ ဥတုနိကာလေ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထင္ဂုဋ္ဌေန နာဘိ ပရာမဋ္ဌာ, တသ္သ တေန နာဘိပရာမသနေန မဏ္ဍဗ္ယော နာမ မာဏဝကော နိဗ္ဗတ္တောတိ။ ယဒိ, ဘန္တေ နာဂသေန, ဘဂဝတာ ဘဏိတံ ‘တိဏ္ဏံ ခော ပန, ဘိက္ခဝေ, သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဟောတီ’တိ။ တေန ဟိ သာမော စ ကုမာရော မဏ္ဍဗ္ယော စ မာဏဝကော ဥဘောပိ တေ နာဘိပရာမသနေန နိဗ္ဗတ္တာတိ ယံ ဝစနံ, တံ မိစ္ဆာ။ ယဒိ, ဘန္တေ, တထာဂတေန ဘဏိတံ ‘သာမော စ ကုမာရော မဏ္ဍဗ္ယော စ မာဏဝကော နာဘိပရာမသနေန နိဗ္ဗတ္တာ’’တိ, တေန ဟိ ‘တိဏ္ဏံ ခော ပန, ဘိက္ခဝေ, သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဟောတီ’တိ ယံ ဝစနံ, တမ္ပိ မိစ္ဆာ။ အယမ္ပိ ဥဘတော ကောဋိကော ပဉ္ဟော သုဂမ္ဘီရော သုနိပုဏော ဝိသယော ဗုဒ္ဓိမန္တာနံ, သော တဝာနုပ္ပတ္တော, ဆိန္ဒ ဝိမတိပထံ, ဓာရေဟိ ဉာဏဝရပ္ပဇ္ဇောတ’’န္တိ။
6. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘tiṇṇaṃ kho pana, bhikkhave, sannipātā gabbhassa avakkanti 2 hoti, idha mātāpitaro ca sannipatitā honti, mātā ca utunī hoti, gandhabbo ca paccupaṭṭhito hoti, imesaṃ kho, bhikkhave, tiṇṇaṃ sannipātā gabbhassa avakkanti hotī’ti, asesavacanametaṃ, nissesavacanametaṃ, nippariyāyavacanametaṃ, arahassavacanametaṃ, sadevamanussānaṃ majjhe nisīditvā bhaṇitaṃ, ayañca dvinnaṃ sannipātā gabbhassa avakkanti dissati, dukūlena tāpasena pārikāya tāpasiyā utunikāle dakkhiṇena hatthaṅguṭṭhena nābhi parāmaṭṭhā, tassa tena nābhiparāmasanena sāmakumāro nibbatto. Mātaṅgenāpi isinā brāhmaṇakaññāya utunikāle dakkhiṇena hatthaṅguṭṭhena nābhi parāmaṭṭhā, tassa tena nābhiparāmasanena maṇḍabyo nāma māṇavako nibbattoti. Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘tiṇṇaṃ kho pana, bhikkhave, sannipātā gabbhassa avakkanti hotī’ti. Tena hi sāmo ca kumāro maṇḍabyo ca māṇavako ubhopi te nābhiparāmasanena nibbattāti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi, bhante, tathāgatena bhaṇitaṃ ‘sāmo ca kumāro maṇḍabyo ca māṇavako nābhiparāmasanena nibbattā’’ti, tena hi ‘tiṇṇaṃ kho pana, bhikkhave, sannipātā gabbhassa avakkanti hotī’ti yaṃ vacanaṃ, tampi micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho sugambhīro sunipuṇo visayo buddhimantānaṃ, so tavānuppatto, chinda vimatipathaṃ, dhārehi ñāṇavarappajjota’’nti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘တိဏ္ဏံ ခော ပန, ဘိက္ခဝေ, သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဟောတိ, ဣဓ မာတာပိတရော စ သန္နိပတိတာ ဟောန္တိ, မာတာ စ ဥတုနီ ဟောတိ, ဂန္ဓဗ္ဗော စ ပစ္စုပဋ္ဌိတော ဟောတိ, ဧဝံ တိဏ္ဏံ သန္နိပာတာ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဟောတီ’တိ။ ဘဏိတဉ္စ ‘သာမော စ ကုမာရော မဏ္ဍဗ္ယော စ မာဏဝကော နာဘိပရာမသနေန နိဗ္ဗတ္တာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ နာဂသေန, ယေန ကာရဏေန ပဉ္ဟော သုဝိနိစ္ဆိတော ဟောတိ, တေန ကာရဏေန မံ သညာပေဟီ’’တိ။
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘tiṇṇaṃ kho pana, bhikkhave, sannipātā gabbhassa avakkanti hoti, idha mātāpitaro ca sannipatitā honti, mātā ca utunī hoti, gandhabbo ca paccupaṭṭhito hoti, evaṃ tiṇṇaṃ sannipātā gabbhassa avakkanti hotī’ti. Bhaṇitañca ‘sāmo ca kumāro maṇḍabyo ca māṇavako nābhiparāmasanena nibbattā’’ti. ‘‘Tena hi, bhante nāgasena, yena kāraṇena pañho suvinicchito hoti, tena kāraṇena maṃ saññāpehī’’ti.
‘‘သုတပုဗ္ဗံ ပန တယာ, မဟာရာဇ, သံကိစ္စော စ ကုမာရော ဣသိသိင္ဂော စ တာပသော ထေရော စ ကုမာရကသ္သပော ‘ဣမိနာ နာမ တေ နိဗ္ဗတ္တာ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, သုယ္ယတိ, အဗ္ဘုဂ္ဂတာ တေသံ ဇာတိ, ဒ္ဝေ မိဂဓေနုယော တာဝ ဥတုနိကာလေ ဒ္ဝိန္နံ တာပသာနံ ပသ္သာဝဋ္ဌာနံ အာဂန္တ္ဝာ သသမ္ဘဝံ ပသ္သာဝံ ပိဝိံသု, တေန ပသ္သာဝသမ္ဘဝေန သံကိစ္စော စ ကုမာရော ဣသိသိင္ဂော စ တာပသော နိဗ္ဗတ္တာ။ ထေရသ္သ ဥဒာယိသ္သ ဘိက္ခုနုပသ္သယံ ဥပဂတသ္သ ရတ္တစိတ္တေန ဘိက္ခုနိယာ အင္ဂဇာတံ ဥပနိဇ္ဈာယန္တသ္သ သမ္ဘဝံ ကာသာဝေ မုစ္စိ။ အထ ခော အာယသ္မာ ဥဒာယိ တံ ဘိက္ခုနိံ ဧတဒဝောစ ‘ဂစ္ဆ ဘဂိနိ, ဥဒကံ အာဟရ အန္တရဝာသကံ ဓောဝိသ္သာမီ’တိ။ ‘အာဟရယ္ယ အဟမေဝ ဓောဝိသ္သာမီ’တိ။ တတော သာ ဘိက္ခုနီ ဥတုနိသမယေ တံ သမ္ဘဝံ ဧကဒေသံ မုခေန အဂ္ဂဟေသိ, ဧကဒေသံ အင္ဂဇာတေ ပက္ခိပိ, တေန ထေရော ကုမာရကသ္သပော နိဗ္ဗတ္တောတိ ဧတံ ဇနော အာဟာ’’တိ။
‘‘Sutapubbaṃ pana tayā, mahārāja, saṃkicco ca kumāro isisiṅgo ca tāpaso thero ca kumārakassapo ‘iminā nāma te nibbattā’’ti? ‘‘Āma, bhante, suyyati, abbhuggatā tesaṃ jāti, dve migadhenuyo tāva utunikāle dvinnaṃ tāpasānaṃ passāvaṭṭhānaṃ āgantvā sasambhavaṃ passāvaṃ piviṃsu, tena passāvasambhavena saṃkicco ca kumāro isisiṅgo ca tāpaso nibbattā. Therassa udāyissa bhikkhunupassayaṃ upagatassa rattacittena bhikkhuniyā aṅgajātaṃ upanijjhāyantassa sambhavaṃ kāsāve mucci. Atha kho āyasmā udāyi taṃ bhikkhuniṃ etadavoca ‘gaccha bhagini, udakaṃ āhara antaravāsakaṃ dhovissāmī’ti. ‘Āharayya ahameva dhovissāmī’ti. Tato sā bhikkhunī utunisamaye taṃ sambhavaṃ ekadesaṃ mukhena aggahesi, ekadesaṃ aṅgajāte pakkhipi, tena thero kumārakassapo nibbattoti etaṃ jano āhā’’ti.
‘‘အပိ နု ခော တ္ဝံ, မဟာရာဇ, သဒ္ဒဟသိ တံ ဝစန’’န္တိ? ‘‘အာမ ဘန္တေ, ဗလဝံ တတ္ထ မယံ ကာရဏံ ဥပလဘာမ, ယေန မယံ ကာရဏေန သဒ္ဒဟာမ ‘ဣမိနာ ကာရဏေန နိဗ္ဗတ္တာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပနေတ္ထ, မဟာရာဇ, ကာရဏ’’န္တိ? ‘‘သုပရိကမ္မကတေ , ဘန္တေ, ကလလေ ဗီဇံ နိပတိတ္ဝာ ခိပ္ပံ သံဝိရုဟတီ’’တိ ။ ‘‘အာမ မဟာရာဇာ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘန္တေ, သာ ဘိက္ခုနီ ဥတုနီ သမာနာ သဏ္ဌိတေ ကလလေ ရုဟိရေ ပစ္ဆိန္နဝေဂေ ဌိတာယ ဓာတုယာ တံ သမ္ဘဝံ ဂဟေတ္ဝာ တသ္မိံ ကလလေ ပက္ခိပိ, တေန တသ္သာ ဂဗ္ဘော သဏ္ဌာသိ, ဧဝံ တတ္ထ ကာရဏံ ပစ္စေမ တေသံ နိဗ္ဗတ္တိယာ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေတံ, မဟာရာဇ, တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမိ, ယောနိပ္ပဝေသေန ဂဗ္ဘော သမ္ဘဝတီတိ။ သမ္ပဋိစ္ဆသိ ပန, တ္ဝံ မဟာရာဇ, ထေရသ္သ ကုမာရကသ္သပသ္သ ဂဗ္ဘာဝက္ကမန’’န္တိ? ‘‘အာမ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘သာဓု, မဟာရာဇ, ပစ္စာဂတောသိ မမ ဝိသယံ, ဧကဝိဓေနပိ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိံ ကထယန္တော မမာနုဗလံ ဘဝိသ္သသိ, အထ ယာ ပန တာ ဒ္ဝေ မိဂဓေနုယော ပသ္သာဝံ ပိဝိတ္ဝာ ဂဗ္ဘံ ပဋိလဘိံသု, တာသံ တ္ဝံ သဒ္ဒဟသိ ဂဗ္ဘသ္သာဝက္ကမန’’န္တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ယံ ကိဉ္စိ ဘုတ္တံ ပီတံ ခာယိတံ လေဟိတံ, သဗ္ဗံ တံ ကလလံ ဩသရတိ, ဌာနဂတံ ဝုဍ္ဎိမာပဇ္ဇတိ။ ယထာ, ဘန္တေ နာဂသေန, ယာ ကာစိ သရိတာ နာမ, သဗ္ဗာ တာ မဟာသမုဒ္ဒံ ဩသရန္တိ, ဌာနဂတာ ဝုဍ္ဎိမာပဇ္ဇန္တိ။ ဧဝမေဝ ခော, ဘန္တေ နာဂသေန, ယံ ကိဉ္စိ ဘုတ္တံ ပီတံ ခာယိတံ လေဟိတံ, သဗ္ဗံ တံ ကလလံ ဩသရတိ, ဌာနဂတံ ဝုဍ္ဎိမာပဇ္ဇတိ, တေနာဟံ ကာရဏေန သဒ္ဒဟာမိ မုခဂတေနပိ ဂဗ္ဘသ္သ အဝက္ကန္တိ ဟောတီ’’တိ။ ‘‘သာဓု, မဟာရာဇ, ဂာဠ္ဟတရံ ဥပဂတောသိ မမ ဝိသယံ, မုခပာနေနပိ ဒ္ဝယသန္နိပာတော ဘဝတိ။ သံကိစ္စသ္သ စ, မဟာရာဇ, ကုမာရသ္သ ဣသိသိင္ဂသ္သ စ တာပသသ္သ ထေရသ္သ စ ကုမာရကသ္သပသ္သ ဂဗ္ဘာဝက္ကမနံ သမ္ပဋိစ္ဆသီ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, သန္နိပာတော ဩသရတီ’’တိ။
‘‘Api nu kho tvaṃ, mahārāja, saddahasi taṃ vacana’’nti? ‘‘Āma bhante, balavaṃ tattha mayaṃ kāraṇaṃ upalabhāma, yena mayaṃ kāraṇena saddahāma ‘iminā kāraṇena nibbattā’’ti. ‘‘Kiṃ panettha, mahārāja, kāraṇa’’nti? ‘‘Suparikammakate , bhante, kalale bījaṃ nipatitvā khippaṃ saṃviruhatī’’ti . ‘‘Āma mahārājā’’ti. ‘‘Evameva kho, bhante, sā bhikkhunī utunī samānā saṇṭhite kalale ruhire pacchinnavege ṭhitāya dhātuyā taṃ sambhavaṃ gahetvā tasmiṃ kalale pakkhipi, tena tassā gabbho saṇṭhāsi, evaṃ tattha kāraṇaṃ paccema tesaṃ nibbattiyā’’ti. ‘‘Evametaṃ, mahārāja, tathā sampaṭicchāmi, yonippavesena gabbho sambhavatīti. Sampaṭicchasi pana, tvaṃ mahārāja, therassa kumārakassapassa gabbhāvakkamana’’nti? ‘‘Āma bhante’’ti. ‘‘Sādhu, mahārāja, paccāgatosi mama visayaṃ, ekavidhenapi gabbhāvakkantiṃ kathayanto mamānubalaṃ bhavissasi, atha yā pana tā dve migadhenuyo passāvaṃ pivitvā gabbhaṃ paṭilabhiṃsu, tāsaṃ tvaṃ saddahasi gabbhassāvakkamana’’nti? ‘‘Āma, bhante, yaṃ kiñci bhuttaṃ pītaṃ khāyitaṃ lehitaṃ, sabbaṃ taṃ kalalaṃ osarati, ṭhānagataṃ vuḍḍhimāpajjati. Yathā, bhante nāgasena, yā kāci saritā nāma, sabbā tā mahāsamuddaṃ osaranti, ṭhānagatā vuḍḍhimāpajjanti. Evameva kho, bhante nāgasena, yaṃ kiñci bhuttaṃ pītaṃ khāyitaṃ lehitaṃ, sabbaṃ taṃ kalalaṃ osarati, ṭhānagataṃ vuḍḍhimāpajjati, tenāhaṃ kāraṇena saddahāmi mukhagatenapi gabbhassa avakkanti hotī’’ti. ‘‘Sādhu, mahārāja, gāḷhataraṃ upagatosi mama visayaṃ, mukhapānenapi dvayasannipāto bhavati. Saṃkiccassa ca, mahārāja, kumārassa isisiṅgassa ca tāpasassa therassa ca kumārakassapassa gabbhāvakkamanaṃ sampaṭicchasī’’ti? ‘‘Āma, bhante, sannipāto osaratī’’ti.
‘‘သာမောပိ, မဟာရာဇ, ကုမာရော မဏ္ဍဗ္ယောပိ မာဏဝကော တီသု သန္နိပာတေသု အန္တောဂဓာ, ဧကရသာ ယေဝ ပုရိမေန, တတ္ထ ကာရဏံ ဝက္ခာမိ။ ဒုကူလော စ, မဟာရာဇ, တာပသော ပာရိကာ စ တာပသီ ဥဘောပိ တေ အရညဝာသာ အဟေသုံ ပဝိဝေကာဓိမုတ္တာ ဥတ္တမတ္ထဂဝေသကာ, တပတေဇေန ယာဝ ဗ္ရဟ္မလောကံ သန္တာပေသုံ ။ တေသံ တဒာ သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော သာယံ ပာတံ ဥပဋ္ဌာနံ အာဂစ္ဆတိ။ သော တေသံ ဂရုကတမေတ္တတာယ ဥပဓာရေန္တော အဒ္ဒသ အနာဂတမဒ္ဓာနေ ဒ္ဝိန္နမ္ပိ တေသံ စက္ခူနံ အန္တရဓာနံ, ဒိသ္ဝာ တေ ဧဝမာဟ ‘ဧကံ မေ, ဘောန္တော, ဝစနံ ကရောထ, သာဓု ဧကံ ပုတ္တံ ဇနေယ္ယာထ, သော တုမ္ဟာကံ ဥပဋ္ဌာကော ဘဝိသ္သတိ အာလမ္ဗနော စာ’တိ။ ‘အလံ, ကောသိယ, မာ ဧဝံ ဘဏီ’တိ။ တေ တသ္သ တံ ဝစနံ န သမ္ပဋိစ္ဆိံသု။ အနုကမ္ပကော အတ္ထကာမော သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော ဒုတိယမ္ပိ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ တေ ဧဝမာဟ ‘ဧကံ မေ, ဘောန္တော, ဝစနံ ကရောထ, သာဓု ဧကံ ပုတ္တံ ဇနေယ္ယာထ, သော တုမ္ဟာကံ ဥပဋ္ဌာကော ဘဝိသ္သတိ အာလမ္ဗနော စာ’တိ။ တတိယမ္ပိ တေ အာဟံသု ‘အလံ, ကောသိယ, မာ တ္ဝံ ခော အမ္ဟေ အနတ္ထေ နိယောဇေဟိ, ကဒာယံ ကာယော န ဘိဇ္ဇိသ္သတိ, ဘိဇ္ဇတု အယံ ကာယော ဘေဒနဓမ္မော, ဘိဇ္ဇန္တိယာပိ ဓရဏိယာ ပတန္တေပိ သေလသိခရေ ဖလန္တေပိ အာကာသေ ပတန္တေပိ စန္ဒိမသူရိယေ နေဝ မယံ လောကဓမ္မေဟိ မိသ္သယိသ္သာမ, မာ တ္ဝံ အမ္ဟာကံ သမ္မုခဘာဝံ ဥပဂစ္ဆ, ဥပဂတသ္သ တေ ဧသော ဝိသ္သာသော, အနတ္ထစရော တ္ဝံ မညေ’တိ။
‘‘Sāmopi, mahārāja, kumāro maṇḍabyopi māṇavako tīsu sannipātesu antogadhā, ekarasā yeva purimena, tattha kāraṇaṃ vakkhāmi. Dukūlo ca, mahārāja, tāpaso pārikā ca tāpasī ubhopi te araññavāsā ahesuṃ pavivekādhimuttā uttamatthagavesakā, tapatejena yāva brahmalokaṃ santāpesuṃ . Tesaṃ tadā sakko devānamindo sāyaṃ pātaṃ upaṭṭhānaṃ āgacchati. So tesaṃ garukatamettatāya upadhārento addasa anāgatamaddhāne dvinnampi tesaṃ cakkhūnaṃ antaradhānaṃ, disvā te evamāha ‘ekaṃ me, bhonto, vacanaṃ karotha, sādhu ekaṃ puttaṃ janeyyātha, so tumhākaṃ upaṭṭhāko bhavissati ālambano cā’ti. ‘Alaṃ, kosiya, mā evaṃ bhaṇī’ti. Te tassa taṃ vacanaṃ na sampaṭicchiṃsu. Anukampako atthakāmo sakko devānamindo dutiyampi…pe… tatiyampi te evamāha ‘ekaṃ me, bhonto, vacanaṃ karotha, sādhu ekaṃ puttaṃ janeyyātha, so tumhākaṃ upaṭṭhāko bhavissati ālambano cā’ti. Tatiyampi te āhaṃsu ‘alaṃ, kosiya, mā tvaṃ kho amhe anatthe niyojehi, kadāyaṃ kāyo na bhijjissati, bhijjatu ayaṃ kāyo bhedanadhammo, bhijjantiyāpi dharaṇiyā patantepi selasikhare phalantepi ākāse patantepi candimasūriye neva mayaṃ lokadhammehi missayissāma, mā tvaṃ amhākaṃ sammukhabhāvaṃ upagaccha, upagatassa te eso vissāso, anatthacaro tvaṃ maññe’ti.
တတော သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော တေသံ မနံ အလဘမာနော ဂရုကတော ပဉ္ဇလိကော ပုန ယာစိ ‘ယဒိ မေ ဝစနံ န ဥသ္သဟထ ကာတုံ, ယဒာ တာပသီ ဥတုနီ ဟောတိ ပုပ္ဖဝတီ, တဒာ တ္ဝံ, ဘန္တေ, ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထင္ဂုဋ္ဌေန နာဘိံ ပရာမသေယ္ယာသိ, တေန သာ ဂဗ္ဘံ လစ္ဆတိ, သန္နိပာတော ယေဝေသ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိယာ’တိ။ ‘သက္ကောမဟံ, ကောသိယ, တံ ဝစနံ ကာတုံ, န တာဝတကေန အမ္ဟာကံ တပော ဘိဇ္ဇတိ, ဟောတူ’တိ သမ္ပဋိစ္ဆိံသု။ တာယ စ ပန ဝေလာယ ဒေဝဘဝနေ အတ္ထိ ဒေဝပုတ္တော ဥသ္သန္နကုသလမူလော ခီဏာယုကော အာယုက္ခယပ္ပတ္တော ယဒိစ္ဆကံ သမတ္ထော ဩက္ကမိတုံ အပိ စက္ကဝတ္တိကုလေပိ။ အထ သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော တံ ဒေဝပုတ္တံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမာဟ ‘ဧဟိ ခော, မာရိသ, သုပဘာတော တေ ဒိဝသော, အတ္ထသိဒ္ဓိ ဥပဂတာ, ယမဟံ တေ ဥပဋ္ဌာနမာဂမိံ, ရမဏီယေ တေ ဩကာသေ ဝာသော ဘဝိသ္သတိ, ပတိရူပေ ကုလေ ပဋိသန္ဓိ ဘဝိသ္သတိ, သုန္ဒရေဟိ မာတာပိတူဟိ ဝဍ္ဎေတဗ္ဗော, ဧဟိ မေ ဝစနံ ကရောဟီ’တိ ယာစိ။ ဒုတိယမ္ပိ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ယာစိ သိရသိ ပဉ္ဇလိကတော။
Tato sakko devānamindo tesaṃ manaṃ alabhamāno garukato pañjaliko puna yāci ‘yadi me vacanaṃ na ussahatha kātuṃ, yadā tāpasī utunī hoti pupphavatī, tadā tvaṃ, bhante, dakkhiṇena hatthaṅguṭṭhena nābhiṃ parāmaseyyāsi, tena sā gabbhaṃ lacchati, sannipāto yevesa gabbhāvakkantiyā’ti. ‘Sakkomahaṃ, kosiya, taṃ vacanaṃ kātuṃ, na tāvatakena amhākaṃ tapo bhijjati, hotū’ti sampaṭicchiṃsu. Tāya ca pana velāya devabhavane atthi devaputto ussannakusalamūlo khīṇāyuko āyukkhayappatto yadicchakaṃ samattho okkamituṃ api cakkavattikulepi. Atha sakko devānamindo taṃ devaputtaṃ upasaṅkamitvā evamāha ‘ehi kho, mārisa, supabhāto te divaso, atthasiddhi upagatā, yamahaṃ te upaṭṭhānamāgamiṃ, ramaṇīye te okāse vāso bhavissati, patirūpe kule paṭisandhi bhavissati, sundarehi mātāpitūhi vaḍḍhetabbo, ehi me vacanaṃ karohī’ti yāci. Dutiyampi…pe… tatiyampi yāci sirasi pañjalikato.
တတော သော ဒေဝပုတ္တော ဧဝမာဟ ‘ကတမံ တံ, မာရိသ, ကုလံ, ယံ တ္ဝံ အဘိက္ခဏံ ကိတ္တယသိ ပုနပ္ပုန’န္တိ။ ‘ဒုကူလော စ တာပသော ပာရိကာ စ တာပသီ’တိ။ သော တသ္သ ဝစနံ သုတ္ဝာ တုဋ္ဌော သမ္ပဋိစ္ဆိ ‘သာဓု, မာရိသ, ယော တဝ ဆန္ဒော, သော ဟောတု, အာကင္ခမာနော အဟံ, မာရိသ, ပတ္ထိတေ ကုလေ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယံ, ကိမ္ဟိ ကုလေ ဥပ္ပဇ္ဇာမိ အဏ္ဍဇေ ဝာ ဇလာဗုဇေ ဝာ သံသေဒဇေ ဝာ ဩပပာတိကေ ဝာ’တိ? ‘ဇလာဗုဇာယ, မာရိသ, ယောနိယာ ဥပ္ပဇ္ဇာဟီ’တိ။ အထ သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော ဥပ္ပတ္တိဒိဝသံ ဝိဂဏေတ္ဝာ ဒုကူလသ္သ တာပသသ္သ အာရောစေသိ ‘အသုကသ္မိံ နာမ ဒိဝသေ တာပသီ ဥတုနီ ဘဝိသ္သတိ ပုပ္ဖဝတီ, တဒာ တ္ဝံ, ဘန္တေ, ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထင္ဂုဋ္ဌေန နာဘိံ ပရာမသေယ္ယာသီ’တိ။ တသ္မိံ, မဟာရာဇ, ဒိဝသေ တာပသီ စ ဥတုနီ ပုပ္ဖဝတီ အဟောသိ, ဒေဝပုတ္တော စ တတ္ထူပဂော ပစ္စုပဋ္ဌိတော အဟောသိ, တာပသော စ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထင္ဂုဋ္ဌေန တာပသိယာ နာဘိံ ပရာမသိ, ဣတိ တေ တယော သန္နိပာတာ အဟေသုံ, နာဘိပရာမသနေန တာပသိယာ ရာဂော ဥဒပာဒိ, သော ပနသ္သာ ရာဂော နာဘိပရာမသနံ ပဋိစ္စ မာ တ္ဝံ သန္နိပာတံ အဇ္ဈာစာရမေဝ မညိ, ဦဟသနမ္ပိ 3 သန္နိပာတော, ဥလ္လပနမ္ပိ သန္နိပာတော, ဥပနိဇ္ဈာယနမ္ပိ သန္နိပာတော, ပုဗ္ဗဘာဂဘာဝတော ရာဂသ္သ ဥပ္ပာဒာယ အာမသနေန သန္နိပာတော ဇာယတိ, သန္နိပာတာ ဩက္ကမနံ ဟောတီတိ။
Tato so devaputto evamāha ‘katamaṃ taṃ, mārisa, kulaṃ, yaṃ tvaṃ abhikkhaṇaṃ kittayasi punappuna’nti. ‘Dukūlo ca tāpaso pārikā ca tāpasī’ti. So tassa vacanaṃ sutvā tuṭṭho sampaṭicchi ‘sādhu, mārisa, yo tava chando, so hotu, ākaṅkhamāno ahaṃ, mārisa, patthite kule uppajjeyyaṃ, kimhi kule uppajjāmi aṇḍaje vā jalābuje vā saṃsedaje vā opapātike vā’ti? ‘Jalābujāya, mārisa, yoniyā uppajjāhī’ti. Atha sakko devānamindo uppattidivasaṃ vigaṇetvā dukūlassa tāpasassa ārocesi ‘asukasmiṃ nāma divase tāpasī utunī bhavissati pupphavatī, tadā tvaṃ, bhante, dakkhiṇena hatthaṅguṭṭhena nābhiṃ parāmaseyyāsī’ti. Tasmiṃ, mahārāja, divase tāpasī ca utunī pupphavatī ahosi, devaputto ca tatthūpago paccupaṭṭhito ahosi, tāpaso ca dakkhiṇena hatthaṅguṭṭhena tāpasiyā nābhiṃ parāmasi, iti te tayo sannipātā ahesuṃ, nābhiparāmasanena tāpasiyā rāgo udapādi, so panassā rāgo nābhiparāmasanaṃ paṭicca mā tvaṃ sannipātaṃ ajjhācārameva maññi, ūhasanampi 4 sannipāto, ullapanampi sannipāto, upanijjhāyanampi sannipāto, pubbabhāgabhāvato rāgassa uppādāya āmasanena sannipāto jāyati, sannipātā okkamanaṃ hotīti.
‘‘အနဇ္ဈာစာရေပိ, မဟာရာဇ, ပရာမသနေန ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, အဂ္ဂိ ဇလမာနော အပရာမသနောပိ ဥပဂတသ္သ သီတံ ဗ္ယပဟန္တိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, အနဇ္ဈာစာရေပိ ပရာမသနေန ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။
‘‘Anajjhācārepi, mahārāja, parāmasanena gabbhāvakkanti hoti. Yathā, mahārāja, aggi jalamāno aparāmasanopi upagatassa sītaṃ byapahanti, evameva kho, mahārāja, anajjhācārepi parāmasanena gabbhāvakkanti hoti.
‘‘စတုန္နံ, မဟာရာဇ, ဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ ကမ္မဝသေန ယောနိဝသေန ကုလဝသေန အာယာစနဝသေန, အပိ စ သဗ္ဗေပေတေ သတ္တာ ကမ္မသမ္ဘဝာ ကမ္မသမုဋ္ဌာနာ ။
‘‘Catunnaṃ, mahārāja, vasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti kammavasena yonivasena kulavasena āyācanavasena, api ca sabbepete sattā kammasambhavā kammasamuṭṭhānā .
‘‘ကထံ, မဟာရာဇ, ကမ္မဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ? ဥသ္သန္နကုသလမူလာ, မဟာရာဇ, သတ္တာ ယဒိစ္ဆကံ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ခတ္တိယမဟာသာလကုလေ ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလကုလေ ဝာ ဂဟပတိမဟာသာလကုလေ ဝာ ဒေဝေသု ဝာ အဏ္ဍဇာယ ဝာ ယောနိယာ ဇလာဗုဇာယ ဝာ ယောနိယာ သံသေဒဇာယ ဝာ ယောနိယာ ဩပပာတိကာယ ဝာ ယောနိယာ။ ယထာ, မဟာရာဇ, ပုရိသော အဍ္ဎော မဟဒ္ဓနော မဟာဘောဂော ပဟူတဇာတရူပရဇတော ပဟူတဝိတ္တူပကရဏော ပဟူတဓနဓညော ပဟူတဉာတိပက္ခော ဒာသိံ ဝာ ဒာသံ ဝာ ခေတ္တံ ဝာ ဝတ္ထုံ ဝာ ဂာမံ ဝာ နိဂမံ ဝာ ဇနပဒံ ဝာ ယံ ကိဉ္စိ မနသာ အဘိပတ္ထိတံ, ယဒိစ္ဆကံ ဒ္ဝိဂုဏတိဂုဏမ္ပိ ဓနံ ဒတ္ဝာ ကိဏာတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ဥသ္သန္နကုသလမူလာ သတ္တာ ယဒိစ္ဆကံ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ခတ္တိယမဟာသာလကုလေ ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလကုလေ ဝာ ဂဟပတိမဟာသာလကုလေ ဝာ ဒေဝေသု ဝာ အဏ္ဍဇာယ ဝာ ယောနိယာ ဇလာဗုဇာယ ဝာ ယောနိယာ သံသေဒဇယ ဝာ ယောနိယာ ဩပပာတိကာယ ဝာ ယောနိယာ။ ဧဝံ ကမ္မဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။
‘‘Kathaṃ, mahārāja, kammavasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti? Ussannakusalamūlā, mahārāja, sattā yadicchakaṃ uppajjanti khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā devesu vā aṇḍajāya vā yoniyā jalābujāya vā yoniyā saṃsedajāya vā yoniyā opapātikāya vā yoniyā. Yathā, mahārāja, puriso aḍḍho mahaddhano mahābhogo pahūtajātarūparajato pahūtavittūpakaraṇo pahūtadhanadhañño pahūtañātipakkho dāsiṃ vā dāsaṃ vā khettaṃ vā vatthuṃ vā gāmaṃ vā nigamaṃ vā janapadaṃ vā yaṃ kiñci manasā abhipatthitaṃ, yadicchakaṃ dviguṇatiguṇampi dhanaṃ datvā kiṇāti, evameva kho, mahārāja, ussannakusalamūlā sattā yadicchakaṃ uppajjanti khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā devesu vā aṇḍajāya vā yoniyā jalābujāya vā yoniyā saṃsedajaya vā yoniyā opapātikāya vā yoniyā. Evaṃ kammavasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti.
‘‘ကထံ ယောနိဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ? ကုက္ကုဋာနံ, မဟာရာဇ, ဝာတေန ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။ ဗလာကာနံ မေဃသဒ္ဒေန ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။ သဗ္ဗေပိ ဒေဝာ အဂဗ္ဘသေယ္ယကာ သတ္တာ ယေဝ, တေသံ နာနာဝဏ္ဏေန ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, မနုသ္သာ နာနာဝဏ္ဏေန မဟိယာ စရန္တိ, ကေစိ ပုရတော ပဋိစ္ဆာဒေန္တိ, ကေစိ ပစ္ဆတော ပဋိစ္ဆာဒေန္တိ, ကေစိ နဂ္ဂာ ဟောန္တိ, ကေစိ ဘဏ္ဍူ ဟောန္တိ သေတပဋဓရာ, ကေစိ မောဠိဗဒ္ဓာ ဟောန္တိ, ကေစိ ဘဏ္ဍူ ကာသာဝဝသနာ ဟောန္တိ, ကေစိ ကာသာဝဝသနာ မောဠိဗဒ္ဓာ ဟောန္တိ, ကေစိ ဇဋိနော ဝာကစီရဓရာ 5 ဟောန္တိ, ကေစိ စမ္မဝသနာ ဟောန္တိ, ကေစိ ရသ္မိယော နိဝာသေန္တိ, သဗ္ဗေပေတေ မနုသ္သာ နာနာဝဏ္ဏေန မဟိယာ စရန္တိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သတ္တာ ယေဝ တေ သဗ္ဗေ, တေသံ နာနာဝဏ္ဏေန ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။ ဧဝံ ယောနိဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။
‘‘Kathaṃ yonivasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti? Kukkuṭānaṃ, mahārāja, vātena gabbhāvakkanti hoti. Balākānaṃ meghasaddena gabbhāvakkanti hoti. Sabbepi devā agabbhaseyyakā sattā yeva, tesaṃ nānāvaṇṇena gabbhāvakkanti hoti. Yathā, mahārāja, manussā nānāvaṇṇena mahiyā caranti, keci purato paṭicchādenti, keci pacchato paṭicchādenti, keci naggā honti, keci bhaṇḍū honti setapaṭadharā, keci moḷibaddhā honti, keci bhaṇḍū kāsāvavasanā honti, keci kāsāvavasanā moḷibaddhā honti, keci jaṭino vākacīradharā 6 honti, keci cammavasanā honti, keci rasmiyo nivāsenti, sabbepete manussā nānāvaṇṇena mahiyā caranti, evameva kho, mahārāja, sattā yeva te sabbe, tesaṃ nānāvaṇṇena gabbhāvakkanti hoti. Evaṃ yonivasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti.
‘‘ကထံ ကုလဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ? ကုလံ နာမ, မဟာရာဇ, စတ္တာရိ ကုလာနိ အဏ္ဍဇံ ဇလာဗုဇံ သံသေဒဇံ ဩပပာတိကံ။ ယဒိ တတ္ထ ဂန္ဓဗ္ဗော ယတော ကုတောစိ အာဂန္တ္ဝာ အဏ္ဍဇေ ကုလေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သော တတ္ထ အဏ္ဍဇော ဟောတိ။ပေ.။ ဇလာဗုဇေ ကုလေ။ပေ.။ သံသေဒဇေ ကုလေ။ပေ.။ ဩပပာတိကေ ကုလေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သော တတ္ထ ဩပပာတိကော ဟောတိ။ တေသု တေသု ကုလေသု တာဒိသာ ယေဝ သတ္တာ သမ္ဘဝန္တိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, ဟိမဝတိ နေရုပဗ္ဗတံ ယေ ကေစိ မိဂပက္ခိနော ဥပေန္တိ, သဗ္ဗေ တေ သကဝဏ္ဏံ ဝိဇဟိတ္ဝာ သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏာ ဟောန္တိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယော ကောစိ ဂန္ဓဗ္ဗော ယတော ကုတောစိ အာဂန္တ္ဝာ အဏ္ဍဇံ ယောနိံ ဥပဂန္တ္ဝာ သဘာဝဝဏ္ဏံ ဝိဇဟိတ္ဝာ အဏ္ဍဇော ဟောတိ။ပေ.။ ဇလာဗုဇံ။ပေ.။ သံသေဒဇံ။ပေ.။ ဩပပာတိကံ ယောနိံ ဥပဂန္တ္ဝာ သဘာဝဝဏ္ဏံ ဝိဇဟိတ္ဝာ ဩပပာတိကော ဟောတိ, ဧဝံ ကုလဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။
‘‘Kathaṃ kulavasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti? Kulaṃ nāma, mahārāja, cattāri kulāni aṇḍajaṃ jalābujaṃ saṃsedajaṃ opapātikaṃ. Yadi tattha gandhabbo yato kutoci āgantvā aṇḍaje kule uppajjati, so tattha aṇḍajo hoti…pe… jalābuje kule…pe… saṃsedaje kule…pe… opapātike kule uppajjati, so tattha opapātiko hoti. Tesu tesu kulesu tādisā yeva sattā sambhavanti. Yathā, mahārāja, himavati nerupabbataṃ ye keci migapakkhino upenti, sabbe te sakavaṇṇaṃ vijahitvā suvaṇṇavaṇṇā honti, evameva kho, mahārāja, yo koci gandhabbo yato kutoci āgantvā aṇḍajaṃ yoniṃ upagantvā sabhāvavaṇṇaṃ vijahitvā aṇḍajo hoti…pe… jalābujaṃ…pe… saṃsedajaṃ…pe… opapātikaṃ yoniṃ upagantvā sabhāvavaṇṇaṃ vijahitvā opapātiko hoti, evaṃ kulavasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti.
‘‘ကထံ အာယာစနဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ? ဣဓ, မဟာရာဇ, ကုလံ ဟောတိ အပုတ္တကံ ဗဟုသာပတေယ္ယံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ သီလဝန္တံ ကလ္ယာဏဓမ္မံ တပနိသ္သိတံ, ဒေဝပုတ္တော စ ဥသ္သန္နကုသလမူလော စဝနဓမ္မော ဟောတိ။ အထ သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော တသ္သ ကုလသ္သ အနုကမ္ပာယ တံ ဒေဝပုတ္တံ အာယာစတိ ‘ပဏိဓေဟိ, မာရိသ, အသုကသ္သ ကုလသ္သ မဟေသိယာ ကုစ္ဆိ’န္တိ။ သော တသ္သ အာယာစနဟေတု တံ ကုလံ ပဏိဓေတိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, မနုသ္သာ ပုညကာမာ သမဏံ မနောဘာဝနီယံ အာယာစိတ္ဝာ ဂေဟံ ဥပနေန္တိ, အယံ ဥပဂန္တ္ဝာ သဗ္ဗသ္သ ကုလသ္သ သုခာဝဟော ဘဝိသ္သတီတိ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သက္ကော ဒေဝာနမိန္ဒော တံ ဒေဝပုတ္တံ အာယာစိတ္ဝာ တံ ကုလံ ဥပနေတိ။ ဧဝံ အာယာစနဝသေန သတ္တာနံ ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ ဟောတိ။
‘‘Kathaṃ āyācanavasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti? Idha, mahārāja, kulaṃ hoti aputtakaṃ bahusāpateyyaṃ saddhaṃ pasannaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ tapanissitaṃ, devaputto ca ussannakusalamūlo cavanadhammo hoti. Atha sakko devānamindo tassa kulassa anukampāya taṃ devaputtaṃ āyācati ‘paṇidhehi, mārisa, asukassa kulassa mahesiyā kucchi’nti. So tassa āyācanahetu taṃ kulaṃ paṇidheti. Yathā, mahārāja, manussā puññakāmā samaṇaṃ manobhāvanīyaṃ āyācitvā gehaṃ upanenti, ayaṃ upagantvā sabbassa kulassa sukhāvaho bhavissatīti. Evameva kho, mahārāja, sakko devānamindo taṃ devaputtaṃ āyācitvā taṃ kulaṃ upaneti. Evaṃ āyācanavasena sattānaṃ gabbhāvakkanti hoti.
‘‘သာမော, မဟာရာဇ, ကုမာရော သက္ကေန ဒေဝာနမိန္ဒေန အာယာစိတော ပာရိကာယ တာပသိယာ ကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော။ သာမော, မဟာရာဇ, ကုမာရော ကတပုညော, မာတာပိတရော သီလဝန္တော ကလ္ယာဏဓမ္မာ, အာယာစကော သက္ကော, တိဏ္ဏံ စေတောပဏိဓိယာ သာမော ကုမာရော နိဗ္ဗတ္တော။ ဣဓ, မဟာရာဇ, နယကုသလော ပုရိသော သုကဋ္ဌေ အနူပခေတ္တေ ဗီဇံ ရောပေယ္ယ, အပိ နု တသ္သ ဗီဇသ္သ အန္တရာယံ ဝိဝဇ္ဇေန္တသ္သ ဝုဍ္ဎိယာ ကောစိ အန္တရာယော ဘဝေယ္ယာ’’တိ ? ‘‘န ဟိ, ဘန္တေ, နိရုပဃာတံ ဗီဇံ ခိပ္ပံ သံဝိရုဟေယ္ယာ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သာမော ကုမာရော မုတ္တော ဥပ္ပန္နန္တရာယေဟိ တိဏ္ဏံ စေတောပဏိဓိယာ နိဗ္ဗတ္တော။
‘‘Sāmo, mahārāja, kumāro sakkena devānamindena āyācito pārikāya tāpasiyā kucchiṃ okkanto. Sāmo, mahārāja, kumāro katapuñño, mātāpitaro sīlavanto kalyāṇadhammā, āyācako sakko, tiṇṇaṃ cetopaṇidhiyā sāmo kumāro nibbatto. Idha, mahārāja, nayakusalo puriso sukaṭṭhe anūpakhette bījaṃ ropeyya, api nu tassa bījassa antarāyaṃ vivajjentassa vuḍḍhiyā koci antarāyo bhaveyyā’’ti ? ‘‘Na hi, bhante, nirupaghātaṃ bījaṃ khippaṃ saṃviruheyyā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sāmo kumāro mutto uppannantarāyehi tiṇṇaṃ cetopaṇidhiyā nibbatto.
‘‘အပိ နု ခော, မဟာရာဇ, သုတပုဗ္ဗံ တယာ ဣသီနံ မနောပဒောသေန ဣဒ္ဓော ဖီတော မဟာဇနပဒော သဇနော သမုစ္ဆိန္နော’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, သုယ္ယတိ။ မဟိယာ ဒဏ္ဍကာရညံ 7 မဇ္ဈာရညံ ကာလိင္ဂာရညံ မာတင္ဂာရညံ, သဗ္ဗံ တံ အရညံ အရညဘူတံ, သဗ္ဗေပေတေ ဇနပဒာ ဣသီနံ မနောပဒောသေန ခယံ ဂတာ’’တိ။ ‘‘ယဒိ , မဟာရာဇ, တေသံ မနောပဒောသေန သုသမိဒ္ဓာ ဇနပဒာ ဥစ္ဆိဇ္ဇန္တိ, အပိ နု ခော တေသံ မနောပသာဒေန ကိဉ္စိ နိဗ္ဗတ္တေယ္ယာ’’တိ? ‘‘အာမ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, မဟာရာဇ, သာမော ကုမာရော တိဏ္ဏံ ဗလဝန္တာနံ စေတောပသာဒေန နိဗ္ဗတ္တော ဣသိနိမ္မိတော ဒေဝနိမ္မိတော ပုညနိမ္မိတောတိ။ ဧဝမေတံ, မဟာရာဇ, ဓာရေဟိ။
‘‘Api nu kho, mahārāja, sutapubbaṃ tayā isīnaṃ manopadosena iddho phīto mahājanapado sajano samucchinno’’ti? ‘‘Āma, bhante, suyyati. Mahiyā daṇḍakāraññaṃ 8 majjhāraññaṃ kāliṅgāraññaṃ mātaṅgāraññaṃ, sabbaṃ taṃ araññaṃ araññabhūtaṃ, sabbepete janapadā isīnaṃ manopadosena khayaṃ gatā’’ti. ‘‘Yadi , mahārāja, tesaṃ manopadosena susamiddhā janapadā ucchijjanti, api nu kho tesaṃ manopasādena kiñci nibbatteyyā’’ti? ‘‘Āma bhante’’ti. ‘‘Tena hi, mahārāja, sāmo kumāro tiṇṇaṃ balavantānaṃ cetopasādena nibbatto isinimmito devanimmito puññanimmitoti. Evametaṃ, mahārāja, dhārehi.
‘‘တယောမေ, မဟာရာဇ, ဒေဝပုတ္တာ သက္ကေန ဒေဝာနမိန္ဒေန အာယာစိတာ ကုလံ ဥပ္ပန္နာ။ ကတမေ တယော? သာမော ကုမာရော မဟာပနာဒော ကုသရာဇာ, တယောပေတေ ဗောဓိသတ္တာ’’တိ။ ‘‘သုနိဒ္ဒိဋ္ဌာ, ဘန္တေ နာဂသေန, ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိ, သုကထိတံ ကာရဏံ, အန္ဓကာရော အာလောကော ကတော, ဇဋာ ဝိဇဋိတာ, နိစ္ဆုဒ္ဓာ ပရဝာဒာ, ဧဝမေတံ တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမီ’’တိ။
‘‘Tayome, mahārāja, devaputtā sakkena devānamindena āyācitā kulaṃ uppannā. Katame tayo? Sāmo kumāro mahāpanādo kusarājā, tayopete bodhisattā’’ti. ‘‘Suniddiṭṭhā, bhante nāgasena, gabbhāvakkanti, sukathitaṃ kāraṇaṃ, andhakāro āloko kato, jaṭā vijaṭitā, nicchuddhā paravādā, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ဂဗ္ဘာဝက္ကန္တိပဉ္ဟော ဆဋ္ဌော။
Gabbhāvakkantipañho chaṭṭho.
Footnotes:
