Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
८. गहट्ठवन्दनासुत्तं
8. Gahaṭṭhavandanāsuttaṃ
२६४. सावत्थियं। तत्र…पे॰… एतदवोच – ‘‘भूतपुब्बं, भिक्खवे, सक्को देवानमिन्दो मातलिं सङ्गाहकं आमन्तेसि – ‘योजेहि, सम्म मातलि, सहस्सयुत्तं आजञ्ञरथं। उय्यानभूमिं गच्छाम सुभूमिं दस्सनाया’ति। ‘एवं भद्दन्तवा’ति खो, भिक्खवे, मातलि सङ्गाहको सक्कस्स देवानमिन्दस्स पटिस्सुत्वा सहस्सयुत्तं आजञ्ञरथं योजेत्वा सक्कस्स देवानमिन्दस्स पटिवेदेसि – ‘युत्तो खो ते, मारिस, सहस्सयुत्तो आजञ्ञरथो। यस्स दानि कालं मञ्ञसी’’’ति। अथ खो, भिक्खवे, सक्को देवानमिन्दो वेजयन्तपासादा ओरोहन्तो अञ्जलिं कत्वा 1 सुदं पुथुद्दिसा नमस्सति। अथ खो, भिक्खवे, मातलि सङ्गाहको सक्कं देवानमिन्दं गाथाय अज्झभासि –
264. Sāvatthiyaṃ. Tatra…pe… etadavoca – ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, sakko devānamindo mātaliṃ saṅgāhakaṃ āmantesi – ‘yojehi, samma mātali, sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ. Uyyānabhūmiṃ gacchāma subhūmiṃ dassanāyā’ti. ‘Evaṃ bhaddantavā’ti kho, bhikkhave, mātali saṅgāhako sakkassa devānamindassa paṭissutvā sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ yojetvā sakkassa devānamindassa paṭivedesi – ‘yutto kho te, mārisa, sahassayutto ājaññaratho. Yassa dāni kālaṃ maññasī’’’ti. Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo vejayantapāsādā orohanto añjaliṃ katvā 2 sudaṃ puthuddisā namassati. Atha kho, bhikkhave, mātali saṅgāhako sakkaṃ devānamindaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘तं नमस्सन्ति तेविज्जा, सब्बे भुम्मा च खत्तिया।
‘‘Taṃ namassanti tevijjā, sabbe bhummā ca khattiyā;
चत्तारो च महाराजा, तिदसा च यसस्सिनो।
Cattāro ca mahārājā, tidasā ca yasassino;
अथ को नाम सो यक्खो, यं त्वं सक्क नमस्ससी’’ति॥
Atha ko nāma so yakkho, yaṃ tvaṃ sakka namassasī’’ti.
‘‘मं नमस्सन्ति तेविज्जा, सब्बे भुम्मा च खत्तिया।
‘‘Maṃ namassanti tevijjā, sabbe bhummā ca khattiyā;
चत्तारो च महाराजा, तिदसा च यसस्सिनो॥
Cattāro ca mahārājā, tidasā ca yasassino.
‘‘अहञ्च सीलसम्पन्ने, चिररत्तसमाहिते।
‘‘Ahañca sīlasampanne, cirarattasamāhite;
सम्मापब्बजिते वन्दे, ब्रह्मचरियपरायने॥
Sammāpabbajite vande, brahmacariyaparāyane.
‘‘ये गहट्ठा पुञ्ञकरा, सीलवन्तो उपासका।
‘‘Ye gahaṭṭhā puññakarā, sīlavanto upāsakā;
धम्मेन दारं पोसेन्ति, ते नमस्सामि मातली’’ति॥
Dhammena dāraṃ posenti, te namassāmi mātalī’’ti.
‘‘सेट्ठा हि किर लोकस्मिं, ये त्वं सक्क नमस्ससि।
‘‘Seṭṭhā hi kira lokasmiṃ, ye tvaṃ sakka namassasi;
अहम्पि ते नमस्सामि, ये नमस्ससि वासवा’’ति॥
Ahampi te namassāmi, ye namassasi vāsavā’’ti.
‘‘इदं वत्वान मघवा, देवराजा सुजम्पति।
‘‘Idaṃ vatvāna maghavā, devarājā sujampati;
पुथुद्दिसा नमस्सित्वा, पमुखो रथमारुही’’ति॥
Puthuddisā namassitvā, pamukho rathamāruhī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ८. गहट्ठवन्दनासुत्तवण्णना • 8. Gahaṭṭhavandanāsuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ८. गहट्ठवन्दनासुत्तवण्णना • 8. Gahaṭṭhavandanāsuttavaṇṇanā