| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
៨. គាមណិជាតកវណ្ណនា
8. Gāmaṇijātakavaṇṇanā
អបិ អតរមានានន្តិ ឥទំ សត្ថា ជេតវនេ វិហរន្តោ ឱស្សដ្ឋវីរិយំ ភិក្ខុំ អារព្ភ កថេសិ។ ឥមស្មិំ បន ជាតកេ បច្ចុប្បន្នវត្ថុ ច អតីតវត្ថុ ច ឯកាទសកនិបាតេ សំវរជាតកេ អាវិភវិស្សតិ។ វត្ថុ ហិ តស្មិញ្ច ឥមស្មិញ្ច ឯកសទិសមេវ, គាថា បន នានា។ គាមណិកុមារោ ពោធិសត្តស្ស ឱវាទេ ឋត្វា ភាតិកសតស្ស កនិដ្ឋោបិ ហុត្វា ភាតិកសតបរិវារិតោ សេតច្ឆត្តស្សហេដ្ឋា វរបល្លង្កេ និសិន្នោ អត្តនោ យសសម្បត្តិំ ឱលោកេត្វា ‘‘អយំ មយ្ហំ យសសម្បត្តិ អម្ហាកំ អាចរិយស្ស សន្តកា’’តិ តុដ្ឋោ ឥមំ ឧទានំ ឧទានេសិ –
Apiataramānānanti idaṃ satthā jetavane viharanto ossaṭṭhavīriyaṃ bhikkhuṃ ārabbha kathesi. Imasmiṃ pana jātake paccuppannavatthu ca atītavatthu ca ekādasakanipāte saṃvarajātake āvibhavissati. Vatthu hi tasmiñca imasmiñca ekasadisameva, gāthā pana nānā. Gāmaṇikumāro bodhisattassa ovāde ṭhatvā bhātikasatassa kaniṭṭhopi hutvā bhātikasataparivārito setacchattassaheṭṭhā varapallaṅke nisinno attano yasasampattiṃ oloketvā ‘‘ayaṃ mayhaṃ yasasampatti amhākaṃ ācariyassa santakā’’ti tuṭṭho imaṃ udānaṃ udānesi –
៨.
8.
‘‘អបិ អតរមានានំ, ផលាសាវ សមិជ្ឈតិ;
‘‘Api ataramānānaṃ, phalāsāva samijjhati;
វិបក្កព្រហ្មចរិយោស្មិ, ឯវំ ជានាហិ គាមណី’’តិ។
Vipakkabrahmacariyosmi, evaṃ jānāhi gāmaṇī’’ti.
តត្ថ អបីតិ និបាតមត្តំ។ អតរមានានន្តិ បណ្ឌិតានំ ឱវាទេ ឋត្វា អតរិត្វា អវេគាយិត្វា ឧបាយេន កម្មំ ករោន្តានំ។ ផលាសាវ សមិជ្ឈតីតិ យថាបត្ថិកេ ផលេ អាសា តស្ស ផលស្ស និប្ផត្តិយា សមិជ្ឈតិយេវ។ អថ វា ផលាសាតិ អាសាផលំ, យថាបត្ថិតំ ផលំ សមិជ្ឈតិយេវាតិ អត្ថោ។ វិបក្កព្រហ្មចរិយោស្មីតិ ឯត្ថ ចត្តារិ សង្គហវត្ថូនិ សេដ្ឋចរិយត្តា ព្រហ្មចរិយំ នាម, តញ្ច តម្មូលិកាយ យសសម្បត្តិយា បដិលទ្ធត្តា វិបក្កំ នាម។ យោ វាស្ស យសោ និប្ផន្នោ, សោបិ សេដ្ឋដ្ឋេន ព្រហ្មចរិយំ នាម។ តេនាហ ‘‘វិបក្កព្រហ្មចរិយោស្មី’’តិ។ ឯវំ ជានាហិ គាមណីតិ កត្ថចិ គាមិកបុរិសោបិ គាមជេដ្ឋកោបិ គាមណី។ ឥធ បន សព្ពជនជេដ្ឋកំ អត្តានំ សន្ធាយាហ។ អម្ភោ គាមណិ, ត្វំ ឯតំ ការណំ ឯវំ ជានាហិ, អាចរិយំ និស្សាយ ភាតិកសតំ អតិក្កមិត្វា ឥទំ មហារជ្ជំ បត្តោស្មីតិ ឧទានំ ឧទានេសិ។
Tattha apīti nipātamattaṃ. Ataramānānanti paṇḍitānaṃ ovāde ṭhatvā ataritvā avegāyitvā upāyena kammaṃ karontānaṃ. Phalāsāva samijjhatīti yathāpatthike phale āsā tassa phalassa nipphattiyā samijjhatiyeva. Atha vā phalāsāti āsāphalaṃ, yathāpatthitaṃ phalaṃ samijjhatiyevāti attho. Vipakkabrahmacariyosmīti ettha cattāri saṅgahavatthūni seṭṭhacariyattā brahmacariyaṃ nāma, tañca tammūlikāya yasasampattiyā paṭiladdhattā vipakkaṃ nāma. Yo vāssa yaso nipphanno, sopi seṭṭhaṭṭhena brahmacariyaṃ nāma. Tenāha ‘‘vipakkabrahmacariyosmī’’ti. Evaṃ jānāhi gāmaṇīti katthaci gāmikapurisopi gāmajeṭṭhakopi gāmaṇī. Idha pana sabbajanajeṭṭhakaṃ attānaṃ sandhāyāha. Ambho gāmaṇi, tvaṃ etaṃ kāraṇaṃ evaṃ jānāhi, ācariyaṃ nissāya bhātikasataṃ atikkamitvā idaṃ mahārajjaṃ pattosmīti udānaṃ udānesi.
តស្មិំ បន រជ្ជំ បត្តេ សត្តដ្ឋទិវសច្ចយេន សព្ពេបិ ភាតរោ អត្តនោ អត្តនោ វសនដ្ឋានំ គតា ។ គាមណិរាជា ធម្មេន រជ្ជំ ការេត្វា យថាកម្មំ គតោ, ពោធិសត្តោបិ បុញ្ញានិ កត្វា យថាកម្មំ គតោ។
Tasmiṃ pana rajjaṃ patte sattaṭṭhadivasaccayena sabbepi bhātaro attano attano vasanaṭṭhānaṃ gatā . Gāmaṇirājā dhammena rajjaṃ kāretvā yathākammaṃ gato, bodhisattopi puññāni katvā yathākammaṃ gato.
សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា ទស្សេត្វា សច្ចានិ បកាសេសិ, សច្ចបរិយោសានេ ឱស្សដ្ឋវីរិយោ ភិក្ខុ អរហត្តេ បតិដ្ឋិតោ។ សត្ថា ទ្វេ វត្ថូនិ កថេត្វា អនុសន្ធិំ ឃដេត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ – ‘‘តទា គាមណិកុមារោ ឱស្សដ្ឋវីរិយោ ភិក្ខុ អហោសិ, អាចរិយោ បន អហមេវ អហោសិ’’ន្តិ។
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā dassetvā saccāni pakāsesi, saccapariyosāne ossaṭṭhavīriyo bhikkhu arahatte patiṭṭhito. Satthā dve vatthūni kathetvā anusandhiṃ ghaṭetvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā gāmaṇikumāro ossaṭṭhavīriyo bhikkhu ahosi, ācariyo pana ahameva ahosi’’nti.
គាមណិជាតកវណ្ណនា អដ្ឋមា។
Gāmaṇijātakavaṇṇanā aṭṭhamā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ៨. គាមណិជាតកំ • 8. Gāmaṇijātakaṃ
