Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā |
గామసీమాదికథావణ్ణనా
Gāmasīmādikathāvaṇṇanā
౧౪౭. సా చాతి సా పరిచ్ఛిన్దిత్వా దిన్నగామసీమా చ ఇతరా చ. సా కతమాతి చే? ‘‘పకతిగామా’’తిఆదిమాహ. బద్ధసీమాసదిసాయేవ హోన్తీతి సా చ హోతి ఇతరా చ హోతీతి అధిప్పాయో, తస్మాయేవ ‘‘తిచీవరవిప్పవాసపరిహారం లభతీ’’తి ఏకవచనం కతం, తం న యుత్తం ఉభిన్నమ్పి గామత్తాతి ఏకే. ‘‘హోన్తి, న లభన్తీ’’తి చ బహువచనమ్పి కరోన్తీతి. ‘‘సా చ ఇతరా చా’’తి వుత్తా ‘‘మజ్ఝే భిన్దిత్వా దిన్నగామసీమా పకతిగామాదయో అభిన్నా’’తి చ వదన్తి. ‘‘భిక్ఖువసతీ’’తి పాఠో, ‘‘వసన్తీ’’తి చ లిఖితం. ‘‘అథస్స ఠితోకాసతో’’తి వుత్తత్తా ఏకవచనమేవ యుత్తం. సబ్బా, భిక్ఖవే, నదీ అసీమాతి కతరం సీమం పటిక్ఖిపతి? బద్ధసీమం, ఏకాదసవిపత్తిసీమఞ్ఞతరప్పసఙ్గతోతి ఆచరియా. సచే పఠమం సీమాయ బద్ధాయ పచ్ఛా నదిఆదయో హోన్తి, పటిక్ఖేపోతి పసఙ్గో ఆపజ్జతి, తస్మా అబద్ధసీమమేవ పటిక్ఖిపతి. యథా సబ్బో గామో గామసీమా, తథా సబ్బా నదీ అసీమా. కిన్తు తస్స తస్స భిక్ఖునో ఉదకుక్ఖేపసీమాతి సీమానానత్తం దస్సేతీతి నో తక్కోతి ఆచరియో. యం మజ్ఝిమస్స పురిసస్స సమన్తా ఉదకుక్ఖేపాతి పన ఏకిస్సా నదియా చతువగ్గాదీనం సఙ్ఘానం విసుం చతువగ్గకరణీయాదికమ్మకరణకాలే సీమాపరిచ్ఛేదదస్సనత్థం వుత్తం. తిచీవరేన విప్పవాసావిప్పవాసపరిచ్ఛేదదస్సనత్థమ్పి సత్తబ్భన్తరసీమాయ పరిచ్ఛేదదస్సనం వియాతి ఆచరియా, తస్మా ఉదకుక్ఖేపపరిచ్ఛేదాభావేపి అన్తోనదియం కమ్మం కాతుం వట్టతీతి సిద్ధం.
147.Sācāti sā paricchinditvā dinnagāmasīmā ca itarā ca. Sā katamāti ce? ‘‘Pakatigāmā’’tiādimāha. Baddhasīmāsadisāyeva hontīti sā ca hoti itarā ca hotīti adhippāyo, tasmāyeva ‘‘ticīvaravippavāsaparihāraṃ labhatī’’ti ekavacanaṃ kataṃ, taṃ na yuttaṃ ubhinnampi gāmattāti eke. ‘‘Honti, na labhantī’’ti ca bahuvacanampi karontīti. ‘‘Sā ca itarā cā’’ti vuttā ‘‘majjhe bhinditvā dinnagāmasīmā pakatigāmādayo abhinnā’’ti ca vadanti. ‘‘Bhikkhuvasatī’’ti pāṭho, ‘‘vasantī’’ti ca likhitaṃ. ‘‘Athassa ṭhitokāsato’’ti vuttattā ekavacanameva yuttaṃ. Sabbā, bhikkhave, nadī asīmāti kataraṃ sīmaṃ paṭikkhipati? Baddhasīmaṃ, ekādasavipattisīmaññatarappasaṅgatoti ācariyā. Sace paṭhamaṃ sīmāya baddhāya pacchā nadiādayo honti, paṭikkhepoti pasaṅgo āpajjati, tasmā abaddhasīmameva paṭikkhipati. Yathā sabbo gāmo gāmasīmā, tathā sabbā nadī asīmā. Kintu tassa tassa bhikkhuno udakukkhepasīmāti sīmānānattaṃ dassetīti no takkoti ācariyo. Yaṃ majjhimassa purisassa samantā udakukkhepāti pana ekissā nadiyā catuvaggādīnaṃ saṅghānaṃ visuṃ catuvaggakaraṇīyādikammakaraṇakāle sīmāparicchedadassanatthaṃ vuttaṃ. Ticīvarena vippavāsāvippavāsaparicchedadassanatthampi sattabbhantarasīmāya paricchedadassanaṃ viyāti ācariyā, tasmā udakukkhepaparicchedābhāvepi antonadiyaṃ kammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti siddhaṃ.
అయం పన విసేసో – తత్థ నావాగతో చే, నావాయం వుత్తనయేన. సత్థగతో చే, సత్థే వుత్తనయేన. సో చే అతిరేకచాతుమాసనివిట్ఠో, గామే వుత్తనయేన తిచీవరావిప్పవాసో వేదితబ్బో. తత్థాపి అయం విసేసో – సచే సత్థో ఉదకుక్ఖేపస్స అన్తో హోతి, ఉదకుక్ఖేపసీమాపమాణన్తి ఏకే. సత్థోవ పమాణన్తి ఆచరియా. సచే పనేత్థ బహూ భిక్ఖూతిఆదిమ్హి కేచి అధిట్ఠానుపోసథం, కేచి గణుపోసథం, కేచి సఙ్ఘుపోసథన్తి వత్తుకామతాయ ‘‘బహూ సఙ్ఘా’’తి అవత్వా ‘‘భిక్ఖూ’’తి వుత్తం. ఊనకం పన న వట్టతీతి ఏత్థ సీమాసమ్భేదసమ్భవతోతి ఉపతిస్సత్థేరో. ఠపేన్తే హి ఊనకం న ఠపేతబ్బం. ‘‘అఠపేతుమ్పి వట్టతి ఏవా’’తి వుత్తం. గచ్ఛన్తియా పనాతి ఏత్థ ‘‘ఉదకుక్ఖేపమనతిక్కమిత్వా పరివత్తమానాయ కాతుం వట్టతీ’’తి లిఖితం. అఞ్ఞిస్సా సీమాయ ఞత్తీతిఆది కిం సీమతో కమ్మవిపత్తిభయా వుత్తం , ఉదాహు పరిసతోతి? ఏకకమ్మస్స నానాసీమాయ అసమ్భవతో సీమతోతి. ఏకకమ్మస్స నానాసీమట్ఠసఙ్ఘేన అసమ్భవతో పరిసతోతిపి ఏకే. ‘‘సవనం హాపేతీ’’తి వుత్తదోసప్పసఙ్గతోతి నో తక్కో. ఏకిస్సా హి సీమాయ ఏకం కమ్మం అనిట్ఠపేన్తో హాపేతీతి ఆచరియో.
Ayaṃ pana viseso – tattha nāvāgato ce, nāvāyaṃ vuttanayena. Satthagato ce, satthe vuttanayena. So ce atirekacātumāsaniviṭṭho, gāme vuttanayena ticīvarāvippavāso veditabbo. Tatthāpi ayaṃ viseso – sace sattho udakukkhepassa anto hoti, udakukkhepasīmāpamāṇanti eke. Satthova pamāṇanti ācariyā. Sace panettha bahū bhikkhūtiādimhi keci adhiṭṭhānuposathaṃ, keci gaṇuposathaṃ, keci saṅghuposathanti vattukāmatāya ‘‘bahū saṅghā’’ti avatvā ‘‘bhikkhū’’ti vuttaṃ. Ūnakaṃ pana na vaṭṭatīti ettha sīmāsambhedasambhavatoti upatissatthero. Ṭhapente hi ūnakaṃ na ṭhapetabbaṃ. ‘‘Aṭhapetumpi vaṭṭati evā’’ti vuttaṃ. Gacchantiyā panāti ettha ‘‘udakukkhepamanatikkamitvā parivattamānāya kātuṃ vaṭṭatī’’ti likhitaṃ. Aññissā sīmāya ñattītiādi kiṃ sīmato kammavipattibhayā vuttaṃ , udāhu parisatoti? Ekakammassa nānāsīmāya asambhavato sīmatoti. Ekakammassa nānāsīmaṭṭhasaṅghena asambhavato parisatotipi eke. ‘‘Savanaṃ hāpetī’’ti vuttadosappasaṅgatoti no takko. Ekissā hi sīmāya ekaṃ kammaṃ aniṭṭhapento hāpetīti ācariyo.
బహినదితీరే జాతరుక్ఖస్స అన్తోనదియం పవిట్ఠసాఖాయ వాతి ఏత్థ చ నదితీరే ఖాణుకం కోట్టేత్వాతి ఏత్థ చ సచే పన సేతు వా సేతుపాదా వా బహితీరే పతిట్ఠితాతి ఏత్థ చ సీమాసోధనం నామ గామసీమట్ఠే హత్థపాసానయనం. ఖణ్డసీమాయ ఉట్ఠితరుక్ఖతో వియోజేత్వా కాతుం వట్టతి. కస్మా? తీరట్ఠే రుక్ఖే బద్ధనావాయ గామో ఆధారోతి. ‘‘ఉభతోభాగేన గామసీమం ఫుసిత్వా ఠితసేతు ఖణ్డసీమామహాసీమాయో ఫుసిత్వా ఠితరుక్ఖేన ఉపమేతబ్బో’’తి చ లిఖితం. తత్థ పురిమనయే తావ ఇదం విచారేతబ్బం – తాదిసే ఠానే కతకమ్మం కిం నదియం కతసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, ఉదాహు గామసీమాయం, అథ ఉభయత్థాతి? కిఞ్చేత్థ తం చే నదియం కతసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, ఉదకుక్ఖేపసీమావ సోధేతబ్బా, న ఇతరా. అథ గామసీమాయం కతసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, ఉదకుక్ఖేపసీమా న సోధేతబ్బా. యది ఉభయత్థ కతసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, ద్వీసు సీమాసు ఏకకమ్మం కాతుం వట్టతీతి అనిట్ఠప్పసఙ్గో ఆపజ్జతి. తతో ‘‘అఞ్ఞిస్సా సీమాయ ఞత్తి, అఞ్ఞిస్సా అనుస్సావనా హోతీ’’తి ఇదఞ్చ ‘‘ఖణ్డసీమామహాసీమట్ఠానం కాయసామగ్గియా కమ్మం కాతుం వట్టతీ’’తి ఇదఞ్చానిట్ఠం ఆపజ్జతీతి? ఏత్థ వుచ్చతే – యథావుత్తం కమ్మం ఉభయత్థ కతసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, న చ యథావుత్తం అనిట్ఠం ఆపజ్జతి. కస్మా? ‘‘ఞత్తిఅనుస్సావనానం ఏకేకసీమాయం పవత్తత్తా, కారకభిక్ఖూనం వా ఏకేకసీమాయం ఠితత్తా’’తి వదన్తి. ఉభయత్థాపి ఠాతుం సక్కుణేయ్యతాయ పన తం అకారణం. ఏకీభావం ఉపగతసీమట్ఠానే కతత్తాతి ఇదం అచలకారణం. ఏకీభావం ఉపగతాసు హి ద్వీసు నదీగామసీమాసు కమ్మం కాతుం వట్టతీతి చ. సత్తబ్భన్తరసీమాయం చే నదీ హోతి, సముద్దో వా, జాతస్సరో వా. తేసు ఠితభిక్ఖు సత్తబ్భన్తరసీమాయం ఠితసఙ్ఖ్యం న గచ్ఛతి. తత్థ చే నదిఆదిలక్ఖణం అప్పత్తో దీపకో, పాసాణో, రుక్ఖో వా హోతి, సత్తబ్భన్తరసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి. మనుస్సేహి వళఞ్జనట్ఠానం చే తం హోతి, గామఖేత్తసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి. కతరగామఖేత్తం? యతో మనుస్సా సఞ్చరన్తి, సబ్బే చే సఞ్చరన్తి, విసుం గామఖేత్తసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతీతి చ ఆచరియా.
Bahinaditīre jātarukkhassa antonadiyaṃ paviṭṭhasākhāya vāti ettha ca naditīre khāṇukaṃ koṭṭetvāti ettha ca sace pana setu vā setupādā vā bahitīre patiṭṭhitāti ettha ca sīmāsodhanaṃ nāma gāmasīmaṭṭhe hatthapāsānayanaṃ. Khaṇḍasīmāya uṭṭhitarukkhato viyojetvā kātuṃ vaṭṭati. Kasmā? Tīraṭṭhe rukkhe baddhanāvāya gāmo ādhāroti. ‘‘Ubhatobhāgena gāmasīmaṃ phusitvā ṭhitasetu khaṇḍasīmāmahāsīmāyo phusitvā ṭhitarukkhena upametabbo’’ti ca likhitaṃ. Tattha purimanaye tāva idaṃ vicāretabbaṃ – tādise ṭhāne katakammaṃ kiṃ nadiyaṃ katasaṅkhyaṃ gacchati, udāhu gāmasīmāyaṃ, atha ubhayatthāti? Kiñcettha taṃ ce nadiyaṃ katasaṅkhyaṃ gacchati, udakukkhepasīmāva sodhetabbā, na itarā. Atha gāmasīmāyaṃ katasaṅkhyaṃ gacchati, udakukkhepasīmā na sodhetabbā. Yadi ubhayattha katasaṅkhyaṃ gacchati, dvīsu sīmāsu ekakammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti aniṭṭhappasaṅgo āpajjati. Tato ‘‘aññissā sīmāya ñatti, aññissā anussāvanā hotī’’ti idañca ‘‘khaṇḍasīmāmahāsīmaṭṭhānaṃ kāyasāmaggiyā kammaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti idañcāniṭṭhaṃ āpajjatīti? Ettha vuccate – yathāvuttaṃ kammaṃ ubhayattha katasaṅkhyaṃ gacchati, na ca yathāvuttaṃ aniṭṭhaṃ āpajjati. Kasmā? ‘‘Ñattianussāvanānaṃ ekekasīmāyaṃ pavattattā, kārakabhikkhūnaṃ vā ekekasīmāyaṃ ṭhitattā’’ti vadanti. Ubhayatthāpi ṭhātuṃ sakkuṇeyyatāya pana taṃ akāraṇaṃ. Ekībhāvaṃ upagatasīmaṭṭhāne katattāti idaṃ acalakāraṇaṃ. Ekībhāvaṃ upagatāsu hi dvīsu nadīgāmasīmāsu kammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti ca. Sattabbhantarasīmāyaṃ ce nadī hoti, samuddo vā, jātassaro vā. Tesu ṭhitabhikkhu sattabbhantarasīmāyaṃ ṭhitasaṅkhyaṃ na gacchati. Tattha ce nadiādilakkhaṇaṃ appatto dīpako, pāsāṇo, rukkho vā hoti, sattabbhantarasaṅkhyaṃ gacchati. Manussehi vaḷañjanaṭṭhānaṃ ce taṃ hoti, gāmakhettasaṅkhyaṃ gacchati. Kataragāmakhettaṃ? Yato manussā sañcaranti, sabbe ce sañcaranti, visuṃ gāmakhettasaṅkhyaṃ gacchatīti ca ācariyā.
పచ్ఛిమనయే సచే సేతు నదీలక్ఖణట్ఠానం అఫుసిత్వా ఠితో, గామసీమాసఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి. తత్థ ఏకో చే గామో, తం సోధేత్వా, ద్వీసు తీరేసు సచే ద్వే, ద్వేపి గామే సోధేత్వా కమ్మం కాతబ్బం. ఏవఞ్హి కతం ఉభయత్ర కతం హోతి. ఇమినా నయేన ద్వీసు నదీసు, జాతస్సరేసు చ ఏకకమ్మపసిద్ధి వేదితబ్బా. అయం పన నయో ఖణ్డసీమామహాసీమానమ్పి లబ్భతేవ. సచే సేతు నదీలక్ఖణట్ఠానం ఫుసిత్వా ఠితో, ఉదకుక్ఖేపసీమాపి సోధేతబ్బా.
Pacchimanaye sace setu nadīlakkhaṇaṭṭhānaṃ aphusitvā ṭhito, gāmasīmāsaṅkhyaṃ gacchati. Tattha eko ce gāmo, taṃ sodhetvā, dvīsu tīresu sace dve, dvepi gāme sodhetvā kammaṃ kātabbaṃ. Evañhi kataṃ ubhayatra kataṃ hoti. Iminā nayena dvīsu nadīsu, jātassaresu ca ekakammapasiddhi veditabbā. Ayaṃ pana nayo khaṇḍasīmāmahāsīmānampi labbhateva. Sace setu nadīlakkhaṇaṭṭhānaṃ phusitvā ṭhito, udakukkhepasīmāpi sodhetabbā.
సీమానమేవ చేకత్తం, వేహాసట్ఠం వినా గతో;
Sīmānameva cekattaṃ, vehāsaṭṭhaṃ vinā gato;
విదిత్వా ఏకకమ్మస్స, సీమతో ఇదమాదిసే.
Viditvā ekakammassa, sīmato idamādise.
ఏకసీమం ద్విసీమం వా, తిసీమం చతుసీమకం;
Ekasīmaṃ dvisīmaṃ vā, tisīmaṃ catusīmakaṃ;
ఏకకమ్మం సియా తస్స, కోపో పరిసతో సియాతి.
Ekakammaṃ siyā tassa, kopo parisato siyāti.
అయం పనేత్థ విసేసో – నదియం కరోన్తానం ఉదకుక్ఖేపతో బహి రుక్ఖాదిసమ్బన్ధో అప్పమాణం. గామే కరోన్తానం నదియం సమ్బన్ధరుక్ఖస్స ఉదకుక్ఖేపతో బహి ఠితభిక్ఖు అప్పమాణం, తతో ఓరం పమాణం. బద్ధసీమాయ సమ్బన్ధరుక్ఖస్స బద్ధసీమాయ ఠితభిక్ఖు పమాణన్తి వేదితబ్బం, తేనేవ వుత్తం ‘‘సీమం సోధేత్వా కమ్మం కాతబ్బ’’న్తి. ‘‘సచే పన సేతు వా సేతుపాదా వా బహితీరే పతిట్ఠితా కమ్మం కాతుం న వట్టతీ’’తి వచనమ్పి పారోహాదీసు వియ సకలసీమాసోధనమేవ కాతబ్బన్తి సాధేతి, వీమంసితబ్బం. అతివుట్ఠికాలే పనాతి ఏత్థ అతివుట్ఠి నామ యథా చాతుమాసికాయాతి వేదితబ్బా, తస్మా చతుమాసం అతివుట్ఠియేవ సచే హోతి, సబ్బోపి ఓఘేన ఓత్థటోకాసో నదీ ఏవ. అథ ఏకిస్సాపి అతివుట్ఠియా ఓఘో చతుమాసం తిట్ఠతి, సన్దతి వా, బహితీరే పతిట్ఠితఓఘేన ఓత్థటోకాసో సబ్బోపి నదీ ఏవ. నదిం ఓత్థరిత్వా సన్దనట్ఠానతో పట్ఠాయాతి తమేవ వా నదిం అఞ్ఞం వా అపుబ్బం వా పదేసం అత్తనో పవత్తవసేన నదిలక్ఖణప్పత్తం ఓత్థరిత్వా సన్దనట్ఠానతో పట్ఠాయ వట్టతి. గామనిగమసీమం ఓత్థరిత్వాతి చతుమాసప్పవత్తిం సన్ధాయ వుత్తం. ‘‘అగమనపథేతి తదహు గతపచ్చాగతం కాతుం అసక్కుణేయ్యకే’’తి లిఖితం. యం పన అన్ధకట్ఠకథాయం వుత్తం, తం న గహేతబ్బం. కస్మా? నదియమ్పి తందోసప్పసఙ్గతో. తిపుసకాదీతి ఏత్థ ఆది-సద్దేన కమలుప్పలాదీనిపి సఙ్గహం గచ్ఛన్తి . సబ్బోపి అజాతస్సరో హోతి, గామసీమాసఙ్ఖ్యమేవ గచ్ఛతీతి యేహి కతం, తేసం గామసీమాసఙ్ఖ్యం వా, సమన్తతో తీరట్ఠగామేహి చే కతం, సబ్బగామసఙ్ఖ్యం వా, అఞ్ఞేహి గామఖేత్తేహి అసమ్బన్ధట్ఠానం చే, విసుంగామసీమాసఙ్ఖ్యం వా గచ్ఛతీతి అత్థో.
Ayaṃ panettha viseso – nadiyaṃ karontānaṃ udakukkhepato bahi rukkhādisambandho appamāṇaṃ. Gāme karontānaṃ nadiyaṃ sambandharukkhassa udakukkhepato bahi ṭhitabhikkhu appamāṇaṃ, tato oraṃ pamāṇaṃ. Baddhasīmāya sambandharukkhassa baddhasīmāya ṭhitabhikkhu pamāṇanti veditabbaṃ, teneva vuttaṃ ‘‘sīmaṃ sodhetvā kammaṃ kātabba’’nti. ‘‘Sace pana setu vā setupādā vā bahitīre patiṭṭhitā kammaṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti vacanampi pārohādīsu viya sakalasīmāsodhanameva kātabbanti sādheti, vīmaṃsitabbaṃ. Ativuṭṭhikāle panāti ettha ativuṭṭhi nāma yathā cātumāsikāyāti veditabbā, tasmā catumāsaṃ ativuṭṭhiyeva sace hoti, sabbopi oghena otthaṭokāso nadī eva. Atha ekissāpi ativuṭṭhiyā ogho catumāsaṃ tiṭṭhati, sandati vā, bahitīre patiṭṭhitaoghena otthaṭokāso sabbopi nadī eva. Nadiṃ ottharitvā sandanaṭṭhānato paṭṭhāyāti tameva vā nadiṃ aññaṃ vā apubbaṃ vā padesaṃ attano pavattavasena nadilakkhaṇappattaṃ ottharitvā sandanaṭṭhānato paṭṭhāya vaṭṭati. Gāmanigamasīmaṃ ottharitvāti catumāsappavattiṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Agamanapatheti tadahu gatapaccāgataṃ kātuṃ asakkuṇeyyake’’ti likhitaṃ. Yaṃ pana andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ, taṃ na gahetabbaṃ. Kasmā? Nadiyampi taṃdosappasaṅgato. Tipusakādīti ettha ādi-saddena kamaluppalādīnipi saṅgahaṃ gacchanti . Sabbopi ajātassaro hoti, gāmasīmāsaṅkhyameva gacchatīti yehi kataṃ, tesaṃ gāmasīmāsaṅkhyaṃ vā, samantato tīraṭṭhagāmehi ce kataṃ, sabbagāmasaṅkhyaṃ vā, aññehi gāmakhettehi asambandhaṭṭhānaṃ ce, visuṃgāmasīmāsaṅkhyaṃ vā gacchatīti attho.
౧౪౮. సంసట్ఠవిటపాతి ఇమినా ఆసన్నత్తం దీపేతి, తేన పదేససమ్భిన్దనా ఇధ సమ్భేదోతి దీపేతి. సో పన వడ్ఢన్తో సీమాసఙ్కరం కరోతీతి బద్ధసీమట్ఠానప్పవేసనవసేన ‘‘ఏకదేసబద్ధసీమా’’తి వత్తబ్బతో సఙ్కరదోసో హోతి. న, భిక్ఖవే, సీమాయ సీమా సమ్భిన్దితబ్బాతి ఏత్థ ‘‘పఠమం బద్ధసీమాయ పచ్ఛా అత్తనా బన్ధితబ్బసీమా న సమ్భిన్దితబ్బా’’తి ఏకే అధిప్పాయం సంవణ్ణయన్తి. పఠమం సమ్మతసీమాయం సమ్భేదాభావతో స్వాధిప్పాయో అజ్ఝోత్థరణేన యుజ్జతి, తస్మా పచ్ఛా బన్ధితబ్బసీమాయ పఠమం బద్ధసీమా న సమ్భిన్దితబ్బా. సకలం వా ఏకదేసతో వా నిమిత్తానం అన్తోకరణేన పఠమం బద్ధసీమాయ సీమన్తరికే అకిత్తేత్వా సమ్మన్ననతో హి సమ్భిన్దతి నామ, పరేసం బద్ధసీమం సకలం వా ఏకదేసతో వా నిమిత్తానం అన్తోకరణేన అజ్ఝోత్థరతి నామ, తేనేవాహ ‘‘సీమం సమ్మన్నన్తేన సీమన్తరికం ఠపేత్వా’’తిఆది. తస్సత్థో – పఠమం బద్ధసీమాయ సీమన్తరికం పచ్ఛా బన్ధితబ్బసీమాయ నిమిత్తభూతం ఠపేత్వా పచ్ఛా సీమం సమ్మన్నితున్తి. ఇమా ద్వేపి విపత్తియో భిక్ఖుభిక్ఖునీసీమానం అఞ్ఞమఞ్ఞం న సమ్భవన్తి. సో పన వడ్ఢన్తో సీమాసఙ్కరం కరోతీతి ఏత్థ కేవలం సీమాసఙ్కరమేవ కరోతి. తస్మిం కతకమ్మాని న కుప్పన్తీతి కేచి, తం నయుత్తం సాఖాపారోహఛేదనసీమాసోధనానం వుత్తత్తా. ఇదం సబ్బం సుట్ఠు విచారేత్వా గరుకులే పయిరుపాసిత్వా గహేతబ్బయుత్తకం గహేతబ్బం, ఇతరం ఛడ్డేతబ్బం.
148.Saṃsaṭṭhaviṭapāti iminā āsannattaṃ dīpeti, tena padesasambhindanā idha sambhedoti dīpeti. So pana vaḍḍhanto sīmāsaṅkaraṃ karotīti baddhasīmaṭṭhānappavesanavasena ‘‘ekadesabaddhasīmā’’ti vattabbato saṅkaradoso hoti. Na, bhikkhave, sīmāya sīmā sambhinditabbāti ettha ‘‘paṭhamaṃ baddhasīmāya pacchā attanā bandhitabbasīmā na sambhinditabbā’’ti eke adhippāyaṃ saṃvaṇṇayanti. Paṭhamaṃ sammatasīmāyaṃ sambhedābhāvato svādhippāyo ajjhottharaṇena yujjati, tasmā pacchā bandhitabbasīmāya paṭhamaṃ baddhasīmā na sambhinditabbā. Sakalaṃ vā ekadesato vā nimittānaṃ antokaraṇena paṭhamaṃ baddhasīmāya sīmantarike akittetvā sammannanato hi sambhindati nāma, paresaṃ baddhasīmaṃ sakalaṃ vā ekadesato vā nimittānaṃ antokaraṇena ajjhottharati nāma, tenevāha ‘‘sīmaṃ sammannantena sīmantarikaṃ ṭhapetvā’’tiādi. Tassattho – paṭhamaṃ baddhasīmāya sīmantarikaṃ pacchā bandhitabbasīmāya nimittabhūtaṃ ṭhapetvā pacchā sīmaṃ sammannitunti. Imā dvepi vipattiyo bhikkhubhikkhunīsīmānaṃ aññamaññaṃ na sambhavanti. So pana vaḍḍhanto sīmāsaṅkaraṃ karotīti ettha kevalaṃ sīmāsaṅkarameva karoti. Tasmiṃ katakammāni na kuppantīti keci, taṃ nayuttaṃ sākhāpārohachedanasīmāsodhanānaṃ vuttattā. Idaṃ sabbaṃ suṭṭhu vicāretvā garukule payirupāsitvā gahetabbayuttakaṃ gahetabbaṃ, itaraṃ chaḍḍetabbaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౭౬. గామసీమాది • 76. Gāmasīmādi
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / గామసీమాదికథా • Gāmasīmādikathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / గామసీమాదికథావణ్ణనా • Gāmasīmādikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / గామసీమాదికథావణ్ణనా • Gāmasīmādikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౭౬. గామసీమాదికథా • 76. Gāmasīmādikathā