| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi |
၃. ဂမိကဝတ္တကထာ
3. Gamikavattakathā
၃၆၀. တေန ခော ပန သမယေန ဂမိကာ ဘိက္ခူ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အပ္ပဋိသာမေတ္ဝာ ဒ္ဝာရဝာတပာနံ ဝိဝရိတ္ဝာ သေနာသနံ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တိ။ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ နသ္သတိ။ သေနာသနံ အဂုတ္တံ ဟောတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဂမိကာ ဘိက္ခူ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အပ္ပဋိသာမေတ္ဝာ ဒ္ဝာရဝာတပာနံ ဝိဝရိတ္ဝာ သေနာသနံ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမိသ္သန္တိ! ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ နသ္သတိ။ သေနာသနံ အဂုတ္တံ ဟောတီ’’တိ။ အထ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ သစ္စံ ဘဂဝာတိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
360. Tena kho pana samayena gamikā bhikkhū dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ appaṭisāmetvā dvāravātapānaṃ vivaritvā senāsanaṃ anāpucchā pakkamanti. Dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ nassati. Senāsanaṃ aguttaṃ hoti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma gamikā bhikkhū dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ appaṭisāmetvā dvāravātapānaṃ vivaritvā senāsanaṃ anāpucchā pakkamissanti! Dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ nassati. Senāsanaṃ aguttaṃ hotī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave…pe… saccaṃ bhagavāti…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
၃၆၁. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေသ္သာမိ ယထာ ဂမိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဂမိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတ္ဝာ ဒ္ဝာရဝာတပာနံ ထကေတ္ဝာ သေနာသနံ အာပုစ္ဆာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ 1။ သစေ ဘိက္ခု န ဟောတိ, သာမဏေရော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ သာမဏေရော န ဟောတိ, အာရာမိကော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ အာရာမိကော န ဟောတိ, ဥပာသကော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ န ဟောတိ ဘိက္ခု ဝာ သာမဏေရော ဝာ အာရာမိကော ဝာ ဥပာသကော ဝာ, စတူသု ပာသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတ္ဝာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတ္ဝာ ပီဌေ ပီဌံ အာရောပေတ္ဝာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတ္ဝာ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတ္ဝာ ဒ္ဝာရဝာတပာနံ ထကေတ္ဝာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရော ဩဝသ္သတိ, သစေ ဥသ္သဟတိ, ဆာဒေတဗ္ဗော, ဥသ္သုကံ ဝာ ကာတဗ္ဗံ – ‘ကိန္တိ နု ခော ဝိဟာရော ဆာဒိယေထာ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, ယော ဒေသော အနောဝသ္သကော ဟောတိ, တတ္ထ စတူသု ပာသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတ္ဝာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတ္ဝာ ပီဌေ ပီဌံ အာရောပေတ္ဝာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတ္ဝာ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတ္ဝာ ဒ္ဝာရဝာတပာနံ ထကေတ္ဝာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ သဗ္ဗော ဝိဟာရော ဩဝသ္သတိ, သစေ ဥသ္သဟတိ, သေနာသနံ ဂာမံ အတိဟရိတဗ္ဗံ, ဥသ္သုကံ ဝာ ကာတဗ္ဗံ – ‘ကိန္တိ နု ခော သေနာသနံ ဂာမံ အတိဟရိယေထာ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, အဇ္ဈောကာသေ စတူသု ပာသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတ္ဝာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတ္ဝာ ပီဌေ ပီဌံ အာရောပေတ္ဝာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတ္ဝာ ဒာရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတ္ဝာ တိဏေန ဝာ ပဏ္ဏေန ဝာ ပဋိစ္ဆာဒေတ္ဝာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ – အပ္ပေဝ နာမ အင္ဂာနိပိ သေသေယ္ယုန္တိ။ ဣဒံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ ဂမိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
361. ‘‘Tena hi, bhikkhave, gamikānaṃ bhikkhūnaṃ vattaṃ paññapessāmi yathā gamikehi bhikkhūhi sammā vattitabbaṃ. Gamikena, bhikkhave, bhikkhunā dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ paṭisāmetvā dvāravātapānaṃ thaketvā senāsanaṃ āpucchā pakkamitabbaṃ 2. Sace bhikkhu na hoti, sāmaṇero āpucchitabbo. Sace sāmaṇero na hoti, ārāmiko āpucchitabbo. Sace ārāmiko na hoti, upāsako āpucchitabbo. Sace na hoti bhikkhu vā sāmaṇero vā ārāmiko vā upāsako vā, catūsu pāsāṇesu mañcaṃ paññapetvā mañce mañcaṃ āropetvā pīṭhe pīṭhaṃ āropetvā senāsanaṃ upari puñjaṃ karitvā dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ paṭisāmetvā dvāravātapānaṃ thaketvā pakkamitabbaṃ. Sace vihāro ovassati, sace ussahati, chādetabbo, ussukaṃ vā kātabbaṃ – ‘kinti nu kho vihāro chādiyethā’ti. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhetha, yo deso anovassako hoti, tattha catūsu pāsāṇesu mañcaṃ paññapetvā mañce mañcaṃ āropetvā pīṭhe pīṭhaṃ āropetvā senāsanaṃ upari puñjaṃ karitvā dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ paṭisāmetvā dvāravātapānaṃ thaketvā pakkamitabbaṃ. Sace sabbo vihāro ovassati, sace ussahati, senāsanaṃ gāmaṃ atiharitabbaṃ, ussukaṃ vā kātabbaṃ – ‘kinti nu kho senāsanaṃ gāmaṃ atihariyethā’ti. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhetha, ajjhokāse catūsu pāsāṇesu mañcaṃ paññapetvā mañce mañcaṃ āropetvā pīṭhe pīṭhaṃ āropetvā senāsanaṃ upari puñjaṃ karitvā dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ paṭisāmetvā tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā pakkamitabbaṃ – appeva nāma aṅgānipi seseyyunti. Idaṃ kho, bhikkhave, gamikānaṃ bhikkhūnaṃ vattaṃ yathā gamikehi bhikkhūhi sammā vattitabba’’nti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ဂမိကဝတ္တကထာ • Gamikavattakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၃. ဂမိကဝတ္တကထာ • 3. Gamikavattakathā
