Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
2. க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³வண்ணனா
2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
209. து³தியே அபி⁴மாரேதி அபி⁴க³ந்த்வா ப⁴க³வதோ மாரணத்தா²ய நியோஜிதே த⁴னுத்³த⁴ரே. கு³ள்ஹபடிச்ச²ன்னோதி அபாகடோ. பவிஜ்ஜீ²தி விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. நனு ராஜானம்பி மாராபேஸீதி வசனதோ இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் அஜாதஸத்துனோ காலே பஞ்ஞத்தந்தி ஸித்³த⁴ங், ஏவஞ்ச ஸதி பரதோ அனுபஞ்ஞத்தியங் –
209. Dutiye abhimāreti abhigantvā bhagavato māraṇatthāya niyojite dhanuddhare. Guḷhapaṭicchannoti apākaṭo. Pavijjhīti vissajjesi. Nanu rājānampi mārāpesīti vacanato idaṃ sikkhāpadaṃ ajātasattuno kāle paññattanti siddhaṃ, evañca sati parato anupaññattiyaṃ –
‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ரஞ்ஞோ மாக³த⁴ஸ்ஸ ஸேனியஸ்ஸ பி³ம்பி³ஸாரஸ்ஸ ஞாதிஸாலோஹிதோ ஆஜீவகேஸு பப்³ப³ஜிதோ ஹோதி. அத² கோ² ஸோ ஆஜீவகோ யேன ராஜா மாக³தோ⁴ ஸேனியோ பி³ம்பி³ஸாரோ தேனுபஸங்கமி, உபஸங்கமித்வா ராஜானங் மாக³த⁴ங் ஸேனியங் பி³ம்பி³ஸாரங் ஏதத³வோச…பே॰… குக்குச்சாயந்தா நாதி⁴வாஸெந்தீ’’தி –
‘‘Tena kho pana samayena rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa ñātisālohito ājīvakesu pabbajito hoti. Atha kho so ājīvako yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ etadavoca…pe… kukkuccāyantā nādhivāsentī’’ti –
இத³ங் கஸ்மா வுத்தந்தி? ஸோ கிர ஆஜீவகோ தங் தா³னங் தெ³ந்தோ பி³ம்பி³ஸாரகாலதோ பட்டா²ய அதா³ஸி, பச்சா² அஜாதஸத்துகாலே ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்திதோ பட்டா²ய பி⁴க்கூ² குக்குச்சாயந்தா தங் தா³னங் ந படிக்³க³ண்ஹிங்ஸு, தஸ்மா ஆதி³தோ பட்டா²ய தங் வத்து² த³ஸ்ஸிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘அத² கோ² ஸோ ஆஜீவகோ பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே தூ³தங் பாஹேஸீ’’தி இத³ஞ்ச ததோ பபு⁴தி ஸோ ஆஜீவகோ அந்தரந்தரா பி⁴க்கூ² நிமந்தெத்வா தா³னங் தெ³ந்தோ அஜாதஸத்துகாலே ஸிக்கா²பதே³ பஞ்ஞத்தே யங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே தூ³தங் பாஹேஸி, தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
Idaṃ kasmā vuttanti? So kira ājīvako taṃ dānaṃ dento bimbisārakālato paṭṭhāya adāsi, pacchā ajātasattukāle sikkhāpadapaññattito paṭṭhāya bhikkhū kukkuccāyantā taṃ dānaṃ na paṭiggaṇhiṃsu, tasmā ādito paṭṭhāya taṃ vatthu dassitanti veditabbaṃ. ‘‘Atha kho so ājīvako bhikkhūnaṃ santike dūtaṃ pāhesī’’ti idañca tato pabhuti so ājīvako antarantarā bhikkhū nimantetvā dānaṃ dento ajātasattukāle sikkhāpade paññatte yaṃ bhikkhūnaṃ santike dūtaṃ pāhesi, taṃ sandhāya vuttaṃ.
215. அஞ்ஞமஞ்ஞவிஸிட்ட²த்தா விஸதி³ஸங் ரஜ்ஜங் விரஜ்ஜங், ததோ ஆக³தா, தத்த² வா ஜாதா, ப⁴வாதி வா வேரஜ்ஜா, தே ஏவ வேரஜ்ஜகா. தே பன யஸ்மா கொ³த்தசரணாதி³விபா⁴கே³ன நானப்பகாரா, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘நானாவேரஜ்ஜகே’’தி. அட்ட²கதா²யங் பன நானாவிதே⁴ஹி அஞ்ஞரஜ்ஜேஹி ஆக³தேதி ரஜ்ஜானங்யேவ வஸேன நானப்பகாரதா வுத்தா.
215. Aññamaññavisiṭṭhattā visadisaṃ rajjaṃ virajjaṃ, tato āgatā, tattha vā jātā, bhavāti vā verajjā, te eva verajjakā. Te pana yasmā gottacaraṇādivibhāgena nānappakārā, tasmā vuttaṃ ‘‘nānāverajjake’’ti. Aṭṭhakathāyaṃ pana nānāvidhehi aññarajjehi āgateti rajjānaṃyeva vasena nānappakāratā vuttā.
217-218. இமஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ விஞ்ஞத்திங் கத்வா பு⁴ஞ்ஜனவத்து²ஸ்மிங் பஞ்ஞத்தத்தா விஞ்ஞத்திதோ க³ணபோ⁴ஜனங் வத்து²வஸேனேவ பாகடந்தி தங் அவத்வா ‘‘க³ணபோ⁴ஜனங் நாம யத்த²…பே॰… நிமந்திதா பு⁴ஞ்ஜந்தீ’’தி நிமந்தனவஸேனேவ பத³பா⁴ஜனே க³ணபோ⁴ஜனங் வுத்தங். ‘‘கிஞ்சி பன ஸிக்கா²பத³ங் வத்து²அனநுரூபம்பி ஸியாதி பத³பா⁴ஜனே வுத்தனயேன நிமந்தனவஸேனேவ க³ணபோ⁴ஜனங் ஹோதீதி கேஸஞ்சி ஆஸங்கா ப⁴வெய்யா’’தி தங்னிவத்தனத்த²ங் ‘‘தங் பனேதங் க³ணபோ⁴ஜனங் த்³வீஹாகாரேஹி பஸவதீ’’தி வுத்தங். பஞ்சன்னங் போ⁴ஜனானங் நாமங் க³ஹெத்வாதி எத்த² ‘‘போ⁴ஜனங் க³ண்ஹதா²தி வுத்தேபி க³ணபோ⁴ஜனங் ஹோதியேவா’’தி வத³ந்தி. ‘‘ஹெட்டா² அத்³தா⁴னக³மனவத்து²ஸ்மிங் நாவாபி⁴ருஹனவத்து²ஸ்மிஞ்ச ‘இதே⁴வ, ப⁴ந்தே, பு⁴ஞ்ஜதா²’தி வுத்தே யஸ்மா குக்குச்சாயந்தா ந படிக்³க³ண்ஹிங்ஸு, தஸ்மா ‘பு⁴ஞ்ஜதா²’தி வுத்தேபி க³ணபோ⁴ஜனங் ந ஹோதியேவா’’தி தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். ‘‘பஞ்சன்னங் போ⁴ஜனானங் நாமங் க³ஹெத்வா நிமந்தேதீ’’தி வுத்தத்தா பன ‘‘ஓத³னங் பு⁴ஞ்ஜதா²’’தி வா ‘‘ப⁴த்தங் பு⁴ஞ்ஜதா²’’தி வா போ⁴ஜனநாமங் க³ஹெத்வாவ வுத்தே க³ணபோ⁴ஜனங் ஹோதி, ந அஞ்ஞதா². ‘‘இதே⁴வ, ப⁴ந்தே, பு⁴ஞ்ஜதா²’’தி எத்தா²பி ‘‘ஓத³ன’’ந்தி வா ‘‘ப⁴த்த’’ந்தி வா வத்வாவ தே ஏவங் நிமந்தேஸுந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். க³ணவஸேன வா நிமந்திதத்தா தே பி⁴க்கூ² அபகதஞ்ஞுதாய குக்குச்சாயந்தா ந படிக்³க³ண்ஹிங்ஸூதி அயங் அம்ஹாகங் க²ந்தி, வீமங்ஸித்வா யுத்ததரங் க³ஹேதப்³ப³ங்.
217-218. Imassa sikkhāpadassa viññattiṃ katvā bhuñjanavatthusmiṃ paññattattā viññattito gaṇabhojanaṃ vatthuvaseneva pākaṭanti taṃ avatvā ‘‘gaṇabhojanaṃ nāma yattha…pe… nimantitā bhuñjantī’’ti nimantanavaseneva padabhājane gaṇabhojanaṃ vuttaṃ. ‘‘Kiñci pana sikkhāpadaṃ vatthuananurūpampi siyāti padabhājane vuttanayena nimantanavaseneva gaṇabhojanaṃ hotīti kesañci āsaṅkā bhaveyyā’’ti taṃnivattanatthaṃ ‘‘taṃ panetaṃ gaṇabhojanaṃ dvīhākārehi pasavatī’’ti vuttaṃ. Pañcannaṃ bhojanānaṃ nāmaṃ gahetvāti ettha ‘‘bhojanaṃ gaṇhathāti vuttepi gaṇabhojanaṃ hotiyevā’’ti vadanti. ‘‘Heṭṭhā addhānagamanavatthusmiṃ nāvābhiruhanavatthusmiñca ‘idheva, bhante, bhuñjathā’ti vutte yasmā kukkuccāyantā na paṭiggaṇhiṃsu, tasmā ‘bhuñjathā’ti vuttepi gaṇabhojanaṃ na hotiyevā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. ‘‘Pañcannaṃ bhojanānaṃ nāmaṃ gahetvā nimantetī’’ti vuttattā pana ‘‘odanaṃ bhuñjathā’’ti vā ‘‘bhattaṃ bhuñjathā’’ti vā bhojananāmaṃ gahetvāva vutte gaṇabhojanaṃ hoti, na aññathā. ‘‘Idheva, bhante, bhuñjathā’’ti etthāpi ‘‘odana’’nti vā ‘‘bhatta’’nti vā vatvāva te evaṃ nimantesunti gahetabbaṃ. Gaṇavasena vā nimantitattā te bhikkhū apakataññutāya kukkuccāyantā na paṭiggaṇhiṃsūti ayaṃ amhākaṃ khanti, vīmaṃsitvā yuttataraṃ gahetabbaṃ.
ஏகதோ க³ண்ஹந்தீதி எத்த² அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ த்³வாத³ஸஹத்த²ங் அமுஞ்சித்வா டி²தா ஏகதோ க³ண்ஹந்தி நாமாதி க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘அம்ஹாகங் சதுன்னம்பி ப⁴த்தங் தே³ஹீதி வா விஞ்ஞாபெய்யு’’ந்தி வசனதோ ஹெட்டா² ‘‘த்வங் ஏகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ப⁴த்தங் தே³ஹி, த்வங் த்³வின்னந்தி ஏவங் விஞ்ஞாபெத்வா’’தி வசனதோ ச அத்தனோ அத்தா²ய அஞ்ஞேஹி விஞ்ஞத்தம்பி ஸாதி³யந்தஸ்ஸ க³ணபோ⁴ஜனங் ஹோதியேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏவங் விஞ்ஞத்திதோ பஸவதீதி எத்த² விஞ்ஞத்தியா ஸதி க³ண்ஹந்தஸ்ஸ ஏகதோ ஹுத்வா க³ஹணே இமினா ஸிக்கா²பதே³ன ஆபத்தி, விஸுங் க³ஹணே பணீதபோ⁴ஜனஸூபோத³னவிஞ்ஞத்தீஹி ஆபத்தி வேதி³தப்³பா³.
Ekato gaṇhantīti ettha aññamaññassa dvādasahatthaṃ amuñcitvā ṭhitā ekato gaṇhanti nāmāti gahetabbaṃ. ‘‘Amhākaṃ catunnampi bhattaṃ dehīti vā viññāpeyyu’’nti vacanato heṭṭhā ‘‘tvaṃ ekassa bhikkhuno bhattaṃ dehi, tvaṃ dvinnanti evaṃ viññāpetvā’’ti vacanato ca attano atthāya aññehi viññattampi sādiyantassa gaṇabhojanaṃ hotiyevāti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ viññattito pasavatīti ettha viññattiyā sati gaṇhantassa ekato hutvā gahaṇe iminā sikkhāpadena āpatti, visuṃ gahaṇe paṇītabhojanasūpodanaviññattīhi āpatti veditabbā.
விசாரேதீதி பஞ்சக²ண்டா³தி³வஸேன ஸங்வித³ஹதி. க⁴ட்டேதீதி அனுவாதங் சி²ந்தி³த்வா ஹத்தே²ன த³ண்ட³கேன வா க⁴ட்டேதி. ஸுத்தங் கரோதீதி ஸுத்தங் வட்டேதி. வலேதீதி த³ண்ட³கே வா ஹத்தே² வா ஆவட்டேதி. ‘‘அபி⁴னவஸ்ஸேவ சீவரஸ்ஸ கரணங் இத⁴ சீவரகம்மங் நாம, புராணசீவரே ஸூசிகம்மங் நாம ந ஹோதீ’’தி வத³ந்தி. ‘‘சதுத்தே² ஆக³தே ந யாபெந்தீதி வசனதோ ஸசே அஞ்ஞோ கோசி ஆக³ச்ச²ந்தோ நத்தி², சத்தாரோயேவ ச தத்த² நிஸின்னா யாபேதுங் ந ஸக்கொந்தி, ந வட்டதீ’’தி வத³ந்தி.
Vicāretīti pañcakhaṇḍādivasena saṃvidahati. Ghaṭṭetīti anuvātaṃ chinditvā hatthena daṇḍakena vā ghaṭṭeti. Suttaṃ karotīti suttaṃ vaṭṭeti. Valetīti daṇḍake vā hatthe vā āvaṭṭeti. ‘‘Abhinavasseva cīvarassa karaṇaṃ idha cīvarakammaṃ nāma, purāṇacīvare sūcikammaṃ nāma na hotī’’ti vadanti. ‘‘Catutthe āgate na yāpentīti vacanato sace añño koci āgacchanto natthi, cattāroyeva ca tattha nisinnā yāpetuṃ na sakkonti, na vaṭṭatī’’ti vadanti.
220. க³ணபோ⁴ஜனாபத்திஜனகனிமந்தனபா⁴வதோ ‘‘அகப்பியனிமந்தன’’ந்தி வுத்தங். ஸம்பவேஸெத்வாதி நிஸீதா³பெத்வா. க³ணோ பி⁴ஜ்ஜதீதி க³ணோ ஆபத்திங் ந ஆபஜ்ஜதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ‘‘யத்த² சத்தாரோ பி⁴க்கூ²…பே॰… பு⁴ஞ்ஜந்தீ’’தி இமாய பாளியா ஸங்ஸந்த³னதோ ‘‘இதரேஸங் பன க³ணபூரகோ ஹோதீ’’தி வுத்தங். அவிஸேஸேனாதி ‘‘கி³லானோ வா சீவரகாரகோ வா’’தி அவிஸேஸெத்வா ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணவசனேன. தஸ்மாதி அவிஸேஸிதத்தா. பு⁴த்வா க³தேஸூதி எத்த² அக³தேஸுபி போ⁴ஜனகிச்சே நிட்டி²தே க³ண்ஹிதுங் வட்டதி . தானி ச தேஹி ஏகதோ ந க³ஹிதானீதி யேஹி போ⁴ஜனேஹி விஸங்கேதோ நத்தி², தானி போ⁴ஜனானி தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஏகதோ ந க³ஹிதானி ஏகேன பச்சா² க³ஹிதத்தா. மஹாதே²ரேதி பி⁴க்கூ² ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தூ³தஸ்ஸ புன படிபத²ங் ஆக³ந்த்வா ‘‘ப⁴த்தங் க³ண்ஹதா²’’தி வசனப⁴யேன ‘‘கா³மத்³வாரே அட்ட²த்வாவா’’தி வுத்தங். தத்த² தத்த² க³ந்த்வாதி அந்தரவீதி²ஆதீ³ஸு தத்த² தத்த² டி²தானங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா. பி⁴க்கூ²னங் அத்தா²ய க⁴ரத்³வாரே ட²பெத்வா தி³ய்யமானேபி ஏஸேவ நயோ. நிவத்ததா²தி வுத்தபதே³ நிவத்திதுங் வட்டதீதி ‘‘நிவத்ததா²’’தி விச்சி²ந்தி³த்வா பச்சா² ‘‘ப⁴த்தங் க³ண்ஹதா²’’தி வுத்தத்தா வட்டதி. ஸேஸமெத்த² உத்தானமேவ. க³ணபோ⁴ஜனதா, ஸமயாபா⁴வோ, அஜ்ஜோ²ஹரணந்தி இமானி பனெத்த² தீணி அங்கா³னி.
220. Gaṇabhojanāpattijanakanimantanabhāvato ‘‘akappiyanimantana’’nti vuttaṃ. Sampavesetvāti nisīdāpetvā. Gaṇo bhijjatīti gaṇo āpattiṃ na āpajjatīti adhippāyo. ‘‘Yattha cattāro bhikkhū…pe… bhuñjantī’’ti imāya pāḷiyā saṃsandanato ‘‘itaresaṃ pana gaṇapūrako hotī’’ti vuttaṃ. Avisesenāti ‘‘gilāno vā cīvarakārako vā’’ti avisesetvā sabbasādhāraṇavacanena. Tasmāti avisesitattā. Bhutvā gatesūti ettha agatesupi bhojanakicce niṭṭhite gaṇhituṃ vaṭṭati . Tāni ca tehi ekato na gahitānīti yehi bhojanehi visaṅketo natthi, tāni bhojanāni tehi bhikkhūhi ekato na gahitāni ekena pacchā gahitattā. Mahāthereti bhikkhū sandhāya vuttaṃ. Dūtassa puna paṭipathaṃ āgantvā ‘‘bhattaṃ gaṇhathā’’ti vacanabhayena ‘‘gāmadvāre aṭṭhatvāvā’’ti vuttaṃ. Tattha tattha gantvāti antaravīthiādīsu tattha tattha ṭhitānaṃ santikaṃ gantvā. Bhikkhūnaṃ atthāya gharadvāre ṭhapetvā diyyamānepi eseva nayo. Nivattathāti vuttapade nivattituṃ vaṭṭatīti ‘‘nivattathā’’ti vicchinditvā pacchā ‘‘bhattaṃ gaṇhathā’’ti vuttattā vaṭṭati. Sesamettha uttānameva. Gaṇabhojanatā, samayābhāvo, ajjhoharaṇanti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 4. போ⁴ஜனவக்³கோ³ • 4. Bhojanavaggo
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / 2. க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 2. க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 2. க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³ங் • 2. Gaṇabhojanasikkhāpadaṃ