| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-පුරාණ-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
පාචිත්‌තියකණ්‌ඩං
Pācittiyakaṇḍaṃ
4. භොජනවග්‌ගො
4. Bhojanavaggo
2. ගණභොජනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
දෙවදත්‌තො කාලෙ විඤ්‌ඤාපෙත්‌වා භුඤ්‌ජති, තප්‌පච්‌චයා භගවතා ‘‘ගණභොජනෙ පාචිත්‌තිය’’න්‌ති (පාචි. 209) සික්‌ඛාපදං පඤ්‌ඤත්‌තං. පදභාජනෙ පන ‘‘නිමන්‌තිතා භුඤ්‌ජන්‌තී’’ති (පාචි. 218) නිමන්‌තනමෙව ගහෙත්‌වා විභත්‌තං. අන්‌ධකට්‌ඨකථායං පන වත්‌ථුවසෙන විඤ්‌ඤත්‌තියා යාචනම්‌පි වුත්‌තන්‌ති ලිඛිතං. කස්‌මා? පරිවාරෙ එව ‘‘ගණභොජනං ද්‌වීහාකාරෙහි පසවති විඤ්‌ඤත්‌තිතො වා නිමන්‌තනතො වා’’ති (පරි. 322) වුත්‌තත්‌තා. තස්‌මා අට්‌ඨුප්‌පත්‌තියංයෙව පාකටත්‌තා පදභාජනෙ න වුත්‌තන්‌ති වෙදිතබ්‌බං. ‘‘‘එකතො ගණ්‌හන්‌තී’ති ච ගහිතභත්‌තාපි අඤ්‌ඤෙ යාව ගණ්‌හන්‌ති, තාව චෙ තිට්‌ඨන්‌ති, එකතො ගණ්‌හන්‌ති එව නාමා’’ති ච, ‘‘යො කොචි පබ්‌බජිතොති සහධම්‌මිකෙසු, තිත්‌ථියෙසු වාති අත්‌ථො’’ති ච, ‘‘සමයාභාවොති සත්‌තන්‌නං අනාපත්‌තිසමයානං අභාවො’’ති ච, ‘‘සමයලද්‌ධකෙන සහ චත්‌තාරො හොන්‌තී’’ති ච, ‘‘සමයලද්‌ධකො සයමෙව මුච්‌චති, සෙසානං ගණපූරකත්‌තා ආපත්‌තිකරො හොතී’’ති ච ලිඛිතං.
Devadatto kāle viññāpetvā bhuñjati, tappaccayā bhagavatā ‘‘gaṇabhojane pācittiya’’nti (pāci. 209) sikkhāpadaṃ paññattaṃ. Padabhājane pana ‘‘nimantitā bhuñjantī’’ti (pāci. 218) nimantanameva gahetvā vibhattaṃ. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana vatthuvasena viññattiyā yācanampi vuttanti likhitaṃ. Kasmā? Parivāre eva ‘‘gaṇabhojanaṃ dvīhākārehi pasavati viññattito vā nimantanato vā’’ti (pari. 322) vuttattā. Tasmā aṭṭhuppattiyaṃyeva pākaṭattā padabhājane na vuttanti veditabbaṃ. ‘‘‘Ekato gaṇhantī’ti ca gahitabhattāpi aññe yāva gaṇhanti, tāva ce tiṭṭhanti, ekato gaṇhanti eva nāmā’’ti ca, ‘‘yo koci pabbajitoti sahadhammikesu, titthiyesu vāti attho’’ti ca, ‘‘samayābhāvoti sattannaṃ anāpattisamayānaṃ abhāvo’’ti ca, ‘‘samayaladdhakena saha cattāro hontī’’ti ca, ‘‘samayaladdhako sayameva muccati, sesānaṃ gaṇapūrakattā āpattikaro hotī’’ti ca likhitaṃ.
එත්‌ථාහ – ‘‘පටිග්‌ගහණමෙව හෙත්‌ථ පමාණ’’න්‌ති වුත්‌තං, අථ කස්‌මා පාළියං ‘‘ගණභොජනං නාම යත්‌ථ චත්‌තාරො…පෙ.… භුඤ්‌ජන්‌තී’’ති (පාචි. 218) වුත්‌තන්‌ති? වුච්‌චතෙ – තත්‌ථ ‘‘භුඤ්‌ජන්‌තී’’ති පටිග්‌ගහණනියමවචනං. න හි අප්‌පටිග්‌ගහිතකං භික්‌ඛූ භුඤ්‌ජන්‌තීති.
Etthāha – ‘‘paṭiggahaṇameva hettha pamāṇa’’nti vuttaṃ, atha kasmā pāḷiyaṃ ‘‘gaṇabhojanaṃ nāma yattha cattāro…pe… bhuñjantī’’ti (pāci. 218) vuttanti? Vuccate – tattha ‘‘bhuñjantī’’ti paṭiggahaṇaniyamavacanaṃ. Na hi appaṭiggahitakaṃ bhikkhū bhuñjantīti.
ගණභොජනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
