Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්ඣිමනිකාය (අට්ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
7. ගණකමොග්ගල්ලානසුත්තවණ්ණනා
7. Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā
74. එවං මෙ සුතන්ති ගණකමොග්ගල්ලානසුත්තං. තත්ථ යාව පච්ඡිමසොපානකළෙවරාති යාව පඨමසොපානඵලකා එකදිවසෙනෙව සත්තභූමිකො පාසාදො න සක්කා කාතුං, වත්ථුං සොධෙත්වා ථම්භුස්සාපනතො පට්ඨාය පන යාව චිත්තකම්මකරණා අනුපුබ්බකිරියා චෙත්ථ පඤ්ඤායතීති දස්සෙති. යදිදං අජ්ඣෙනෙති තයොපි වෙදා න සක්කා එකදිවසෙනෙව අධීයිතුං, එතෙසං අජ්ඣෙනෙපි පන අනුපුබ්බකිරියාව පඤ්ඤායතීති දස්සෙති. ඉස්සත්ථෙති ආවුධවිජ්ජායපි එකදිවසෙනෙව වාලවෙධි නාම න සක්කා කාතුං, ඨානසම්පාදනමුට්ඨිකරණාදීහි පන එත්ථාපි අනුපුබ්බකිරියා පඤ්ඤායතීති දස්සෙති. සඞ්ඛානෙති ගණනාය. තත්ථ අනුපුබ්බකිරියං අත්තනාව දස්සෙන්තො එවං ගණාපෙමාතිආදිමාහ.
74.Evaṃme sutanti gaṇakamoggallānasuttaṃ. Tattha yāva pacchimasopānakaḷevarāti yāva paṭhamasopānaphalakā ekadivaseneva sattabhūmiko pāsādo na sakkā kātuṃ, vatthuṃ sodhetvā thambhussāpanato paṭṭhāya pana yāva cittakammakaraṇā anupubbakiriyā cettha paññāyatīti dasseti. Yadidaṃ ajjheneti tayopi vedā na sakkā ekadivaseneva adhīyituṃ, etesaṃ ajjhenepi pana anupubbakiriyāva paññāyatīti dasseti. Issattheti āvudhavijjāyapi ekadivaseneva vālavedhi nāma na sakkā kātuṃ, ṭhānasampādanamuṭṭhikaraṇādīhi pana etthāpi anupubbakiriyā paññāyatīti dasseti. Saṅkhāneti gaṇanāya. Tattha anupubbakiriyaṃ attanāva dassento evaṃ gaṇāpemātiādimāha.
75. සෙය්යථාපි බ්රාහ්මණාති ඉධ භගවා යස්මා බාහිරසමයෙ යථා යථා සිප්පං උග්ගණ්හන්ති, තථා තථා කෙරාටිකා හොන්ති, තස්මා අත්තනො සාසනං බාහිරසමයෙන අනුපමෙත්වා භද්රඅස්සාජානීයෙන උපමෙන්තො සෙය්යථාපීතිආදිමාහ. භද්රො හි අස්සාජානීයො යස්මිං කාරණෙ දමිතො හොති, තං ජීවිතහෙතුපි නාතික්කමති. එවමෙව සාසනෙ සම්මාපටිපන්නො කුලපුත්තො සීලවෙලං නාතික්කමති. මුඛාධානෙති මුඛට්ඨපනෙ.
75.Seyyathāpi brāhmaṇāti idha bhagavā yasmā bāhirasamaye yathā yathā sippaṃ uggaṇhanti, tathā tathā kerāṭikā honti, tasmā attano sāsanaṃ bāhirasamayena anupametvā bhadraassājānīyena upamento seyyathāpītiādimāha. Bhadro hi assājānīyo yasmiṃ kāraṇe damito hoti, taṃ jīvitahetupi nātikkamati. Evameva sāsane sammāpaṭipanno kulaputto sīlavelaṃ nātikkamati. Mukhādhāneti mukhaṭṭhapane.
76. සතිසම්පජඤ්ඤාය චාති සතිසම්පජඤ්ඤාහි සමඞ්ගිභාවත්ථාය . ද්වෙ හි ඛීණාසවා සතතවිහාරී ච නොසතතවිහාරී ච. තත්ථ සතතවිහාරී යංකිඤ්චි කම්මං කත්වාපි ඵලසමාපත්තිං සමාපජ්ජිතුං සක්කොති, නො සතතවිහාරී පන අප්පමත්තකෙපි කිච්චෙ කිච්චප්පසුතො හුත්වා ඵලසමාපත්තිං අප්පෙතුං න සක්කොති.
76.Satisampajaññāya cāti satisampajaññāhi samaṅgibhāvatthāya . Dve hi khīṇāsavā satatavihārī ca nosatatavihārī ca. Tattha satatavihārī yaṃkiñci kammaṃ katvāpi phalasamāpattiṃ samāpajjituṃ sakkoti, no satatavihārī pana appamattakepi kicce kiccappasuto hutvā phalasamāpattiṃ appetuṃ na sakkoti.
තත්රිදං වත්ථු – එකො කිර ඛීණාසවත්ථෙරො ඛීණාසවසාමණෙරං ගහෙත්වා අරඤ්ඤවාසං ගතො, තත්ථ මහාථෙරස්ස සෙනාසනං පත්තං, සාමණෙරස්ස න පාපුණාති, තං විතක්කෙන්තො ථෙරො එකදිවසම්පි ඵලසමාපත්තිං අප්පෙතුං නාසක්ඛි. සාමණෙරො පන තෙමාසං ඵලසමාපත්තිරතියා වීතිනාමෙත්වා ‘‘සප්පායො , භන්තෙ, අරඤ්ඤවාසො ජාතො’’ති ථෙරං පුච්ඡි. ථෙරො ‘‘න ජාතො, ආවුසො’’ති ආහ. ඉති යො එවරූපො ඛීණාසවො, සො ඉමෙ ධම්මෙ ආදිතො පට්ඨාය ආවජ්ජිත්වාව සමාපජ්ජිතුං සක්ඛිස්සතීති දස්සෙන්තො ‘‘සතිසම්පජඤ්ඤාය චා’’ති ආහ.
Tatridaṃ vatthu – eko kira khīṇāsavatthero khīṇāsavasāmaṇeraṃ gahetvā araññavāsaṃ gato, tattha mahātherassa senāsanaṃ pattaṃ, sāmaṇerassa na pāpuṇāti, taṃ vitakkento thero ekadivasampi phalasamāpattiṃ appetuṃ nāsakkhi. Sāmaṇero pana temāsaṃ phalasamāpattiratiyā vītināmetvā ‘‘sappāyo , bhante, araññavāso jāto’’ti theraṃ pucchi. Thero ‘‘na jāto, āvuso’’ti āha. Iti yo evarūpo khīṇāsavo, so ime dhamme ādito paṭṭhāya āvajjitvāva samāpajjituṃ sakkhissatīti dassento ‘‘satisampajaññāya cā’’ti āha.
78. යෙමෙ, භො ගොතමාති තථාගතෙ කිර කථයන්තෙව බ්රාහ්මණස්ස ‘‘ඉමෙ පුග්ගලා න ආරාධෙන්ති, ඉමෙ ආරාධෙන්තී’’ති නයො උදපාදි, තං දස්සෙන්තො එවං වත්තුමාරද්ධො.
78.Yeme, bho gotamāti tathāgate kira kathayanteva brāhmaṇassa ‘‘ime puggalā na ārādhenti, ime ārādhentī’’ti nayo udapādi, taṃ dassento evaṃ vattumāraddho.
පරමජ්ජධම්මෙසූති අජ්ජධම්මා නාම ඡසත්ථාරධම්මා, තෙසු ගොතමවාදොව, පරමො උත්තමොති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානමෙවාති.
Paramajjadhammesūti ajjadhammā nāma chasatthāradhammā, tesu gotamavādova, paramo uttamoti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
පපඤ්චසූදනියා මජ්ඣිමනිකායට්ඨකථාය
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ගණකමොග්ගල්ලානසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / මජ්ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya / 7. ගණකමොග්ගල්ලානසුත්තං • 7. Gaṇakamoggallānasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 7. ගණකමොග්ගල්ලානසුත්තවණ්ණනා • 7. Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā