| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
੭. ਗਣਕਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
7. Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā
੭੪. ਯਥਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਸੋਪਾਨਫਲਕਂ ਓਰੋਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਆਰੋਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਯਾવ ਪਚ੍ਛਿਮਸੋਪਾਨਕਲ਼ੇવਰਾਤਿ ਯਾવ ਪਠਮਸੋਪਾਨਫਲਕਾ’’ਤਿ। વਤ੍ਥੁਂ ਸੋਧੇਤ੍વਾਤਿ વਤ੍ਥੁવਿਜ੍ਜਾਚਰਿਯੇਨ વੁਤ੍ਤવਿਧਿਨਾ ਪਾਸਾਦવਤ੍ਥੁਨੋ ਸੋਧਨવਿਧਿਂ ਕਤ੍વਾ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਾਸਾਦਕਰਣੇ। ਸਤ੍ਤਧਾ ਭਿਨ੍ਨਸ੍ਸ વਾਲਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਂਸੁਕੋਟਿવੇਧਕੋ વਾਲવੇਧਿ ਨਾਮ। ਠਾਨਸਮ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ વੇਸਾਖਮਣ੍ਡਲਾਦੀਨਂ ਸਮ੍ਪਾਦਨਂ। ਮੁਟ੍ਠਿਕਰਣਾਦੀਹੀਤਿ ਉਸੁਮੁਟ੍ਠਿਕਰਣਜਿਯਾਗਾਹਜਿਯਾવਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ। ਏવਂ ਗਣਾਪੇਮਾਤਿ ਏਕਂ ਨਾਮ ਏਕਮੇવ, ਦ੍વੇ ਦੁਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ, ਤੀਣਿ ਤਿਕਾਨਿ ਨવ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚਤੁਕ੍ਕਾਨਿ ਸੋਲ਼ਸਾਤਿਆਦਿਨਾ ਏવਂ ਗਣਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਮ।
74. Yathā heṭṭhimasopānaphalakaṃ orohantassa pacchimaṃ nāma hoti, evaṃ ārohantassa paṭhamaṃ nāma hotīti vuttaṃ – ‘‘yāva pacchimasopānakaḷevarāti yāva paṭhamasopānaphalakā’’ti. Vatthuṃ sodhetvāti vatthuvijjācariyena vuttavidhinā pāsādavatthuno sodhanavidhiṃ katvā. Etthāti pāsādakaraṇe. Sattadhā bhinnassa vālaggassa aṃsukoṭivedhako vālavedhi nāma. Ṭhānasampādananti vesākhamaṇḍalādīnaṃ sampādanaṃ. Muṭṭhikaraṇādīhīti usumuṭṭhikaraṇajiyāgāhajiyāvijjhādīhi. Evaṃ gaṇāpemāti ekaṃ nāma ekameva, dve dukā cattāri, tīṇi tikāni nava, cattāri catukkāni soḷasātiādinā evaṃ gaṇanaṃ sikkhāpema.
੭੫. ਕੇਰਾਟਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮਯਸ੍ਸ ਅਨੁਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਕਰਣਮਾਯਾਸਾਠੇਯ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਦਮਨਂ ਜੀવਿਤਹੇਤੁਪਿ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਅਯਮਸ੍ਸ ਜਾਤਿਦੋਸਾਭਾવੋ।
75.Kerāṭikā hontīti samayassa anupakkiliṭṭhakaraṇamāyāsāṭheyyena samannāgatā honti. Taṃ damanaṃ jīvitahetupi nātikkamati, ayamassa jātidosābhāvo.
੭੬. ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਾਹਿ ਸਮਙ੍ਗਿਭਾવਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਸਤਤવਿਹਾਰਿਭਾવਸਾਧਨੇਹਿ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮਤ੍ਥਾਯ। ਨਨੁ ਚ ਖੀਣਾਸવਾ ਸਤਿવੇਪੁਲ੍ਲਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾવੇਪੁਲ੍ਲਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ, ਕਥਂ ਤਸ੍ਸ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਯੋਗਸਾਧਨੀਯਂ ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਦ੍વੇ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਸਤਤવਿਹਾਰੀਤਿ ਸਤਤਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਿਹਾਰਿਬਹੁਲਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਕ੍ਖਣੇ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। વੁਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਨੋਸਤਤવਿਹਾਰਿਨੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਪ੍ਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਭਾવਤੋ।
76.Satisampajaññāhi samaṅgibhāvatthāyāti satatavihāribhāvasādhanehi satisampajaññehi samannāgamatthāya. Nanu ca khīṇāsavā sativepullappattā paññāvepullappattā ca, kathaṃ tassa satisampajaññaṃ payogasādhanīyaṃ pavattanti āha ‘‘dve hī’’tiādi. Satatavihārīti satataṃ samāpattivihāribahulā, tasmā te icchiticchitakkhaṇe phalasamāpattiṃ samāpajjanti. Vuttavipariyāyena nosatatavihārino daṭṭhabbā. Tenāha ‘‘tatthā’’tiādi. Appetuṃ na sakkoti anāciṇṇabhāvato.
ਤਂ વਿਤਕ੍ਕੇਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਰਞ੍ਞਞ੍ਚ ਸੀਹਾਦੀਹਿ ਸਪਰਿਸ੍ਸਯਂ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਂ વਿਤਕ੍ਕੇਨ੍ਤੋ। ਏવਰੂਪੋਤਿ ਏਦਿਸੋ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਸਾਮਣੇਰਸਦਿਸੋ ਖੀਣਾਸવੋ। ਇਮੇ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਆਗਤੇ ਸੀਲਾਦਿਧਮ੍ਮੇ। ਆવਜ੍ਜਿਤ੍વਾવਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲਤਾਦਿਆવਜ੍ਜਨਹੇਤੁ ਏવ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ।
Taṃ vitakkentoti ‘‘sāmaṇerassa senāsanaṃ natthi, araññañca sīhādīhi saparissayaṃ, kiṃ nu kho tassa bhavissatī’’ti taṃ vitakkento. Evarūpoti ediso yathāvuttasāmaṇerasadiso khīṇāsavo. Ime dhammeti imasmiṃ sutte āgate sīlādidhamme. Āvajjitvāvāti attano parisuddhasīlatādiāvajjanahetu eva samāpajjituṃ sakkhissati.
੭੮. ‘‘ਯੇਮੇ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ વਚਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ, ‘‘ਤਥਾਗਤੇ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਏવਨ੍ਤਿ ‘‘ਯੇਮੇ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿਆਦਿਆਕਾਰੇਹਿ વਤ੍ਤੁਮਾਰਦ੍ਧੋ।
78.‘‘Yeme, bho gotamā’’ti vacanassa sambandhaṃ dassetuṃ, ‘‘tathāgate kirā’’tiādi vuttaṃ. Evanti ‘‘yeme, bho gotamā’’tiādiākārehi vattumāraddho.
ਅਜ੍ਜਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਅਪੁਰਾਤਨਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਤਕ੍ਕਨਮਤ੍ਤਾਨਿ ਹਿ ਤੇਹਿ ਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ વਿਰਚਿਤਾਨਿ। ਪੁਰਾਤਨਤਾਯ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤਾਯ ਚ ਪਰਮੋ ਉਤ੍ਤਮੋ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤੇਸੁ…ਪੇ॰… ਉਤ੍ਤਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ। ਸੇਸਂ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇવ।
Ajjadhammesūti apurātanadhammesu. Takkanamattāni hi tehi kappetvā sayaṃpaṭibhānaṃ viracitāni. Purātanatāya paripuṇṇatāya ekantaniyyānikatāya ca paramo uttamo. Tenāha – ‘‘tesu…pe… uttamoti attho’’ti. Sesaṃ suviññeyyameva.
ਗਣਕਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੭. ਗਣਕਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Gaṇakamoggallānasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੭. ਗਣਕਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā
