Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / бадисамбхид̣̇аамаг̇г̇а-адтагат̇аа • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
3. аанаабаанассад̇игат̇аа
3. Ānāpānassatikathā
1. г̇ан̣анаваараван̣н̣анаа
1. Gaṇanavāravaṇṇanā
152. ид̣̇аани д̣̇идтигат̇аананд̇арам̣ гат̇ид̇ааяа аанаабаанассад̇игат̇ааяа абуб̣б̣ад̇т̇аануван̣н̣анаа ануббад̇д̇аа. аяан̃хи аанаабаанассад̇игат̇аа д̣̇идтигат̇ааяа сувид̣̇ид̇ад̣̇идтаад̣̇ийнавасса мижчаад̣̇идтималависод̇ханзна сувисуд̣̇д̇хажид̇д̇асса яат̇аабхууд̇ааваб̣од̇хааяа самаад̇хибхааванаа сугараа ход̇и, саб̣б̣асамаад̇хибхааванаасу жа саб̣б̣асаб̣б̣ан̃н̃уб̣од̇хисад̇д̇аанам̣ б̣од̇химуулз иминаава самаад̇хинаа самаахид̇ажид̇д̇аанам̣ яат̇аабхууд̇ааваб̣од̇хад̇о аяамзва самаад̇хибхааванаа бад̇хаанаад̇и жа д̣̇идтигат̇аананд̇арам̣ гат̇ид̇аа. д̇ад̇т̇а сол̣асавад̇т̇угам̣ аанаабаанассад̇исамаад̇хим̣ бхааваяад̇о самад̇хигаани д̣̇вз н̃аан̣асад̇аани уббаж̇ж̇анд̇ийд̇и н̃аан̣аг̇ан̣ануд̣̇д̣̇зсо, адта барибант̇з н̃аан̣аанийд̇иаад̣̇и н̃аан̣аг̇ан̣ананид̣̇д̣̇зсо, гад̇амаани адта барибант̇з н̃аан̣аанийд̇иаад̣̇и. имаани згавийсад̇и вимуд̇д̇исукз н̃аан̣аанийд̇ибарияанд̇ам̣ саб̣б̣ан̃аан̣аанам̣ вид̇т̇ааранид̣̇д̣̇зсо, анд̇з сол̣асавад̇т̇угам̣ аанаабаанассад̇исамаад̇хим̣ бхааваяад̇од̇иаад̣̇и ниг̇амананд̇и звам̣ д̇аава баал̣ивавад̇т̇аанам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
152. Idāni diṭṭhikathānantaraṃ kathitāya ānāpānassatikathāya apubbatthānuvaṇṇanā anuppattā. Ayañhi ānāpānassatikathā diṭṭhikathāya suviditadiṭṭhādīnavassa micchādiṭṭhimalavisodhanena suvisuddhacittassa yathābhūtāvabodhāya samādhibhāvanā sukarā hoti, sabbasamādhibhāvanāsu ca sabbasabbaññubodhisattānaṃ bodhimūle imināva samādhinā samāhitacittānaṃ yathābhūtāvabodhato ayameva samādhibhāvanā padhānāti ca diṭṭhikathānantaraṃ kathitā. Tattha soḷasavatthukaṃ ānāpānassatisamādhiṃ bhāvayato samadhikāni dve ñāṇasatāni uppajjantīti ñāṇagaṇanuddeso, aṭṭha paripanthe ñāṇānītiādi ñāṇagaṇananiddeso, katamāni aṭṭha paripanthe ñāṇānītiādi. Imāni ekavīsati vimuttisukhe ñāṇānītipariyantaṃ sabbañāṇānaṃ vitthāraniddeso, ante soḷasavatthukaṃ ānāpānassatisamādhiṃ bhāvayatotiādi nigamananti evaṃ tāva pāḷivavatthānaṃ veditabbaṃ.
д̇ад̇т̇а г̇ан̣ануд̣̇д̣̇зсз г̇ан̣анаваарз д̇аава сол̣асавад̇т̇уганд̇и д̣̇ийгхам̣ рассам̣ саб̣б̣агааяабадисам̣взд̣̇ий бассамбхаяам̣ гааяасан̇кааранд̇и гааяаанубассанаажад̇уггам̣, бийд̇ибадисам̣взд̣̇ий сукабадисам̣взд̣̇ий жид̇д̇асан̇каарабадисам̣взд̣̇ий бассамбхаяам̣ жид̇д̇асан̇кааранд̇и взд̣̇анаанубассанаажад̇уггам̣, жид̇д̇абадисам̣взд̣̇ий абхиббамод̣̇аяам̣ жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахам̣ жид̇д̇ам̣ виможаяам̣ жид̇д̇анд̇и жид̇д̇аанубассанаажад̇уггам̣, анижжаанубассий вирааг̇аанубассий нирод̇хаанубассий бадиниссаг̇г̇аанубассийд̇и д̇хаммаанубассанаажад̇угганд̇и имзсам̣ жад̇уннам̣ жад̇уггаанам̣ васзна сол̣аса вад̇т̇ууни бад̇идтаа аарамман̣аани ассаад̇и сол̣асавад̇т̇уго. д̇ам̣ сол̣асавад̇т̇угам̣. самаасавасзна банзд̇т̇а вибхад̇д̇илобо гад̇о. аананд̇и аб̣бханд̇арам̣ бависанаваад̇о. абаананд̇и б̣ахинигкаманаваад̇о. гзжи бана вибарияааязна вад̣̇анд̇и. абаанан̃хи абзд̇ам̣ аанад̇од̇и абаананд̇и вужжад̇и, нид̣̇д̣̇зсз (бади. ма. 1.160) бана наа-гаарасса д̣̇ийгхад̇д̇амаж̇жхубзгкид̇ваа аабаананд̇и. д̇асмим̣ аанаабаанз сад̇и аанаабаанассад̇и, ассаасабассаасабариг̇г̇аахигааяа сад̇ияаа зд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. аанаабаанассад̇ияаа яуд̇д̇о самаад̇хи, аанаабаанассад̇ияам̣ ваа самаад̇хи аанаабаанассад̇исамаад̇хи. бхааваяад̇од̇и ниб̣б̣зд̇хабхааг̇ияам̣ бхаавзнд̇асса. самад̇хигаанийд̇и саха ад̇хигзна вад̇д̇анд̇ийд̇и самад̇хигаани, саад̇ирзгаанийд̇и ад̇т̇о. ма-гааро банзд̇т̇а бад̣̇асанд̇хигаро. гзжи бана ‘‘сам̣ад̇хигааний’’д̇и вад̣̇анд̇и. звам̣ сад̇и д̣̇вз н̃аан̣асад̇ааниязва ад̇хигаанийд̇и аабаж̇ж̇ад̇и, д̇ам̣ на яуж̇ж̇ад̇и. имаани хи вийсад̇иад̇хигаани д̣̇вз н̃аан̣асад̇аани хонд̇ийд̇и.
Tattha gaṇanuddese gaṇanavāre tāva soḷasavatthukanti dīghaṃ rassaṃ sabbakāyapaṭisaṃvedī passambhayaṃ kāyasaṅkhāranti kāyānupassanācatukkaṃ, pītipaṭisaṃvedī sukhapaṭisaṃvedī cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passambhayaṃ cittasaṅkhāranti vedanānupassanācatukkaṃ, cittapaṭisaṃvedī abhippamodayaṃ cittaṃ samādahaṃ cittaṃ vimocayaṃ cittanti cittānupassanācatukkaṃ, aniccānupassī virāgānupassī nirodhānupassī paṭinissaggānupassīti dhammānupassanācatukkanti imesaṃ catunnaṃ catukkānaṃ vasena soḷasa vatthūni patiṭṭhā ārammaṇāni assāti soḷasavatthuko. Taṃ soḷasavatthukaṃ. Samāsavasena panettha vibhattilopo kato. Ānanti abbhantaraṃ pavisanavāto. Apānanti bahinikkhamanavāto. Keci pana vipariyāyena vadanti. Apānañhi apetaṃ ānatoti apānanti vuccati, niddese (paṭi. ma. 1.160) pana nā-kārassa dīghattamajjhupekkhitvā āpānanti. Tasmiṃ ānāpāne sati ānāpānassati, assāsapassāsapariggāhikāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Ānāpānassatiyā yutto samādhi, ānāpānassatiyaṃ vā samādhi ānāpānassatisamādhi. Bhāvayatoti nibbedhabhāgiyaṃ bhāventassa. Samadhikānīti saha adhikena vattantīti samadhikāni, sātirekānīti attho. Ma-kāro panettha padasandhikaro. Keci pana ‘‘saṃadhikānī’’ti vadanti. Evaṃ sati dve ñāṇasatāniyeva adhikānīti āpajjati, taṃ na yujjati. Imāni hi vīsatiadhikāni dve ñāṇasatāni hontīti.
барибант̇з н̃аан̣аанийд̇и барибант̇ам̣ аарамман̣ам̣ гад̇ваа бавад̇д̇ан̃аан̣аани. д̇ат̇аа убагаарз убаггилзсз н̃аан̣аани. вод̣̇аанз н̃аан̣аанийд̇и вод̣̇ааяад̇и, д̇зна жид̇д̇ам̣ барисуд̣̇д̇хам̣ ход̇ийд̇и вод̣̇аанам̣. гим̣ д̇ам̣? н̃аан̣ам̣. ‘‘вод̣̇аанан̃аан̣ааний’’д̇и вад̇д̇аб̣б̣з ‘‘суд̇амаяз н̃аан̣а’’нд̇иаад̣̇ийсу (бади. ма. маад̇игаа 1.1; бади. ма. 1.1) вияа ‘‘вод̣̇аанз н̃аан̣ааний’’д̇и вуд̇д̇ам̣. сад̇о самбаж̇аано худ̇ваа гарод̇ийд̇и сад̇огаарий, д̇асса сад̇огаарисса н̃аан̣аани. ниб̣б̣ид̣̇аан̃аан̣аанийд̇и ниб̣б̣ид̣̇аабхууд̇аани н̃аан̣аани. ниб̣б̣ид̣̇аануломан̃аан̣аанийд̇и ниб̣б̣ид̣̇ааяа анугуулаани н̃аан̣аани. ниб̣б̣ид̣̇аануломин̃аан̣аанийд̇иби баато, ниб̣б̣ид̣̇аануломо зд̇зсам̣ ад̇т̇ийд̇и ниб̣б̣ид̣̇аануломийд̇и ад̇т̇о. ниб̣б̣ид̣̇аабадиббассад̣̇д̇хин̃аан̣аанийд̇и ниб̣б̣ид̣̇ааяа бадиббассад̣̇д̇хияам̣ н̃аан̣аани. вимуд̇д̇исукз н̃аан̣аанийд̇и вимуд̇д̇исукзна самбаяуд̇д̇аани н̃аан̣аани.
Paripanthe ñāṇānīti paripanthaṃ ārammaṇaṃ katvā pavattañāṇāni. Tathā upakāre upakkilese ñāṇāni. Vodāne ñāṇānīti vodāyati, tena cittaṃ parisuddhaṃ hotīti vodānaṃ. Kiṃ taṃ? Ñāṇaṃ. ‘‘Vodānañāṇānī’’ti vattabbe ‘‘sutamaye ñāṇa’’ntiādīsu (paṭi. ma. mātikā 1.1; paṭi. ma. 1.1) viya ‘‘vodāne ñāṇānī’’ti vuttaṃ. Sato sampajāno hutvā karotīti satokārī, tassa satokārissa ñāṇāni. Nibbidāñāṇānīti nibbidābhūtāni ñāṇāni. Nibbidānulomañāṇānīti nibbidāya anukūlāni ñāṇāni. Nibbidānulomiñāṇānītipi pāṭho, nibbidānulomo etesaṃ atthīti nibbidānulomīti attho. Nibbidāpaṭippassaddhiñāṇānīti nibbidāya paṭippassaddhiyaṃ ñāṇāni. Vimuttisukhe ñāṇānīti vimuttisukhena sampayuttāni ñāṇāni.
гад̇амаани адтаад̇иаад̣̇ийхи барибант̇аубагаараанам̣ бадибагкавибагкаяуг̇алад̇д̇аа д̇зсу н̃аан̣аани сахзва нид̣̇д̣̇идтаани. гаамажчанд̣̇анзгкаммаад̣̇ийни хздтаа вуд̇д̇ад̇т̇аани. убагааранд̇и жа лин̇г̇авибаллаасавасзна набум̣сагаважанам̣ гад̇ам̣. саб̣б̣зби агусалаа д̇хаммаад̇и вуд̇д̇аавасзсаа яз гзжи агусалаа д̇хаммаа. д̇ат̇аа саб̣б̣зби ниб̣б̣зд̇хабхааг̇ияаа гусалаа д̇хаммаа. ‘‘барибант̇о убагаара’’нд̇и жа д̇ам̣ д̇ад̣̇зва абзгкид̇ваа згаважанам̣ гад̇ам̣. зд̇т̇а жа барибант̇з н̃аан̣аани жа убагаарз н̃аан̣аани жа бужчид̇ваа д̇зсам̣ аарамман̣аанзва виссаж̇ж̇ид̇ваа д̇зхзва д̇аани виссаж̇ж̇ид̇аани хонд̇ийд̇и д̇ад̣̇аарамман̣аани н̃аан̣аани ниг̇амзд̇ваа д̣̇ассзси. убаггилзсз н̃аан̣аад̣̇ийсуби зсзва наяо.
Katamāni aṭṭhātiādīhi paripanthaupakārānaṃ paṭipakkhavipakkhayugalattā tesu ñāṇāni saheva niddiṭṭhāni. Kāmacchandanekkhammādīni heṭṭhā vuttatthāni. Upakāranti ca liṅgavipallāsavasena napuṃsakavacanaṃ kataṃ. Sabbepi akusalā dhammāti vuttāvasesā ye keci akusalā dhammā. Tathā sabbepi nibbedhabhāgiyā kusalā dhammā. ‘‘Paripantho upakāra’’nti ca taṃ tadeva apekkhitvā ekavacanaṃ kataṃ. Ettha ca paripanthe ñāṇāni ca upakāre ñāṇāni ca pucchitvā tesaṃ ārammaṇāneva vissajjitvā teheva tāni vissajjitāni hontīti tadārammaṇāni ñāṇāni nigametvā dassesi. Upakkilese ñāṇādīsupi eseva nayo.
г̇ан̣анаваараван̣н̣анаа нидтид̇аа.
Gaṇanavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / суд̇д̇абидага • Suttapiṭaka / куд̣̇д̣̇аганигааяа • Khuddakanikāya / бадисамбхид̣̇аамаг̇г̇абаал̣и • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 1. г̇ан̣анаваара • 1. Gaṇanavāra