Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పేతవత్థు-అట్ఠకథా • Petavatthu-aṭṭhakathā |
౧౦. గణపేతవత్థువణ్ణనా
10. Gaṇapetavatthuvaṇṇanā
నగ్గా దుబ్బణ్ణరూపాత్థాతి ఇదం సత్థరి జేతవనే విహరన్తే సమ్బహులే పేతే ఆరబ్భ వుత్తం. సావత్థియం కిర సమ్బహులా మనుస్సా గణభూతా అస్సద్ధా అప్పసన్నా మచ్ఛేరమలపరియుట్ఠితచిత్తా దానాదిసుచరితవిముఖా హుత్వా చిరం జీవిత్వా కాయస్స భేదా నగరస్స సమీపే పేతయోనియం నిబ్బత్తింసు . అథేకదివసం ఆయస్మా మహామోగ్గల్లానో సావత్థియం పిణ్డాయ గచ్ఛన్తో అన్తరామగ్గే పేతే దిస్వా –
Naggā dubbaṇṇarūpātthāti idaṃ satthari jetavane viharante sambahule pete ārabbha vuttaṃ. Sāvatthiyaṃ kira sambahulā manussā gaṇabhūtā assaddhā appasannā maccheramalapariyuṭṭhitacittā dānādisucaritavimukhā hutvā ciraṃ jīvitvā kāyassa bhedā nagarassa samīpe petayoniyaṃ nibbattiṃsu . Athekadivasaṃ āyasmā mahāmoggallāno sāvatthiyaṃ piṇḍāya gacchanto antarāmagge pete disvā –
౭౮౨.
782.
‘‘నగ్గా దుబ్బణరూపాత్థ, కిసా ధమనిసన్థతా;
‘‘Naggā dubbaṇarūpāttha, kisā dhamanisanthatā;
ఉప్ఫాసులికా కిసికా, కే ను తుమ్హేత్థ మారిసా’’తి. –
Upphāsulikā kisikā, ke nu tumhettha mārisā’’ti. –
గాథాయ పుచ్ఛి. తత్థ దుబ్బణ్ణరూపాత్థాతి దుబ్బణ్ణసరీరా హోథ. కే ను తుమ్హేత్థాతి తుమ్హే కే ను నామ భవథ. మారిసాతి తే అత్తనో సారుప్పవసేన ఆలపతి.
Gāthāya pucchi. Tattha dubbaṇṇarūpātthāti dubbaṇṇasarīrā hotha. Ke nu tumhetthāti tumhe ke nu nāma bhavatha. Mārisāti te attano sāruppavasena ālapati.
తం సుత్వా పేతా –
Taṃ sutvā petā –
౭౮౩.
783.
‘‘మయం భదన్తే పేతమ్హా, దుగ్గతా యమలోకికా;
‘‘Mayaṃ bhadante petamhā, duggatā yamalokikā;
పాపకమ్మం కరిత్వాన, పేతలోకం ఇతో గతా’’తి. –
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti. –
గాథాయ అత్తనో పేతభావం పకాసేత్వా పున థేరేన –
Gāthāya attano petabhāvaṃ pakāsetvā puna therena –
౭౮౪.
784.
‘‘కిం ను కాయేన వాచాయ, మనసా దుక్కటం కతం;
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
కిస్సకమ్మవిపాకేన, పేతలోకం ఇతో గతా’’తి. –
Kissakammavipākena, petalokaṃ ito gatā’’ti. –
గాథాయ కతకమ్మం పుచ్ఛితా –
Gāthāya katakammaṃ pucchitā –
౭౮౫.
785.
‘‘అనావటేసు తిత్థేసు, విచినిమ్హద్ధమాసకం;
‘‘Anāvaṭesu titthesu, vicinimhaddhamāsakaṃ;
సన్తేసు దేయ్యధమ్మేసు, దీపం నాకమ్హ అత్తనో.
Santesu deyyadhammesu, dīpaṃ nākamha attano.
౭౮౬.
786.
‘‘నదిం ఉపేమ తసితా, రిత్తకా పరివత్తతి;
‘‘Nadiṃ upema tasitā, rittakā parivattati;
ఛాయం ఉపేమ ఉణ్హేసు, ఆతపో పరివత్తతి.
Chāyaṃ upema uṇhesu, ātapo parivattati.
౭౮౭.
787.
‘‘అగ్గివణ్ణో చ నో వాతో, డహన్తో ఉపవాయతి;
‘‘Aggivaṇṇo ca no vāto, ḍahanto upavāyati;
ఏతఞ్చ భన్తే అరహామ, అఞ్ఞఞ్చ పాపకం తతో.
Etañca bhante arahāma, aññañca pāpakaṃ tato.
౭౮౮.
788.
‘‘అపి యోజనాని గచ్ఛామ, ఛాతా ఆహారగేధినో;
‘‘Api yojanāni gacchāma, chātā āhāragedhino;
అలద్ధావ నివత్తామ, అహో నో అప్పపుఞ్ఞతా.
Aladdhāva nivattāma, aho no appapuññatā.
౭౮౯.
789.
‘‘ఛాతా పముచ్ఛితా భన్తా, భూమియం పటిసుమ్భితా;
‘‘Chātā pamucchitā bhantā, bhūmiyaṃ paṭisumbhitā;
ఉత్తానా పటికిరామ, అవకుజ్జా పతామసే.
Uttānā paṭikirāma, avakujjā patāmase.
౭౯౦.
790.
‘‘తే చ తత్థేవ పతితా, భూమియం పటిసుమ్భితా;
‘‘Te ca tattheva patitā, bhūmiyaṃ paṭisumbhitā;
ఉరం సీసఞ్చ ఘట్టేమ, అహో నో అప్పపుఞ్ఞతా.
Uraṃ sīsañca ghaṭṭema, aho no appapuññatā.
౭౯౧.
791.
‘‘ఏతఞ్చ భన్తే అరహామ, అఞ్ఞఞ్చ పాపకం తతో;
‘‘Etañca bhante arahāma, aññañca pāpakaṃ tato;
సన్తేసు దేయ్యధమ్మేసు, దీపం నాకమ్హ అత్తనో.
Santesu deyyadhammesu, dīpaṃ nākamha attano.
౭౯౨.
792.
‘‘తే హి నూన ఇతో గన్త్వా, యోనిం లద్ధాన మానుసిం;
‘‘Te hi nūna ito gantvā, yoniṃ laddhāna mānusiṃ;
వదఞ్ఞూ సీలసమ్పన్నా, కాహామ కుసలం బహు’’న్తి. –
Vadaññū sīlasampannā, kāhāma kusalaṃ bahu’’nti. –
అత్తనా కతకమ్మం కథేసుం.
Attanā katakammaṃ kathesuṃ.
౭౮౮. తత్థ అపి యోజనాని గచ్ఛామాతి అనేకానిపి యోజనాని గచ్ఛామ. కథం? ఛాతా ఆహారగేధినోతి , చిరకాలం జిఘచ్ఛాయ జిఘచ్ఛితా ఆహారే గిద్ధా అభిగిజ్ఝన్తా హుత్వా, ఏవం గన్త్వాపి కిఞ్చి ఆహారం అలద్ధాయేవ నివత్తామ. అప్పపుఞ్ఞతాతి అపుఞ్ఞతా అకతకల్యాణతా.
788. Tattha api yojanāni gacchāmāti anekānipi yojanāni gacchāma. Kathaṃ? Chātā āhāragedhinoti , cirakālaṃ jighacchāya jighacchitā āhāre giddhā abhigijjhantā hutvā, evaṃ gantvāpi kiñci āhāraṃ aladdhāyeva nivattāma. Appapuññatāti apuññatā akatakalyāṇatā.
౭౮౯. ఉత్తానా పటికిరామాతి కదాచి ఉత్తానా హుత్వా వికిరియమానఙ్గపచ్చఙ్గా వియ వత్తామ. అవకుజ్జా పతామసేతి కదాచి అవకుజ్జా హుత్వా పతామ.
789.Uttānāpaṭikirāmāti kadāci uttānā hutvā vikiriyamānaṅgapaccaṅgā viya vattāma. Avakujjā patāmaseti kadāci avakujjā hutvā patāma.
౭౯౦. తే చాతి తే మయం. ఉరం సీసఞ్చ ఘట్టేమాతి అవకుజ్జా హుత్వా పతితా ఉట్ఠాతుం అసక్కోన్తా వేధన్తా వేదనాప్పత్తా అత్తనో అత్తనో ఉరం సీసఞ్చ పటిఘంసామ. సేసం హేట్ఠా వుత్తనయమేవ.
790.Te cāti te mayaṃ. Uraṃ sīsañca ghaṭṭemāti avakujjā hutvā patitā uṭṭhātuṃ asakkontā vedhantā vedanāppattā attano attano uraṃ sīsañca paṭighaṃsāma. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayameva.
థేరో తం పవత్తిం భగవతో ఆరోచేసి. భగవా తమత్థం అట్ఠుప్పత్తిం కత్వా సమ్పత్తపరిసాయ ధమ్మం దేసేసి. తం సుత్వా మహాజనో మచ్ఛేరమలం పహాయ దానాదిసుచరితనిరతో అహోసీతి.
Thero taṃ pavattiṃ bhagavato ārocesi. Bhagavā tamatthaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā sampattaparisāya dhammaṃ desesi. Taṃ sutvā mahājano maccheramalaṃ pahāya dānādisucaritanirato ahosīti.
గణపేతవత్థువణ్ణనా నిట్ఠితా.
Gaṇapetavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పేతవత్థుపాళి • Petavatthupāḷi / ౧౦. గణపేతవత్థు • 10. Gaṇapetavatthu