Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
५-६. गण्डसुत्तादिवण्णना
5-6. Gaṇḍasuttādivaṇṇanā
१५-१६. पञ्चमे तीणि चत्तारि वस्सानि वस्सगणा, अनेके वस्सगणा उप्पन्ना अस्साति अनेकवस्सगणिको। तस्सस्सूति तस्स भवेय्युं। अभेदनमुखानीति न केनचि भिन्दित्वा कतानि, केवलं कम्मसमुट्ठितानेव वणमुखानि। जेगुच्छियंयेवाति जिगुच्छितब्बमेव पटिकूलमेव। चातुमहाभूतिकस्साति चतुमहाभूतमयस्स॥ ओदनकुम्मासूपचयस्साति ओदनेन चेव कुम्मासेन च उपचितस्स वड्ढितस्स। अनिच्चुच्छादनपरिमद्दनभेदनविद्धंसनधम्मस्साति हुत्वा अभावट्ठेन अनिच्चधम्मस्स, दुग्गन्धविघातत्थाय तनुविलेपनेन उच्छादनधम्मस्स, अङ्गपच्चङ्गाबाधविनोदनत्थाय खुद्दकसम्बाहनेन परिमद्दनधम्मस्स, दहरकाले वा ऊरूसु सयापेत्वा गब्भवासेन दुस्सण्ठितानं तेसं तेसं अङ्गपच्चङ्गानं सण्ठानसम्पादनत्थं अञ्छनपीळनादिवसेन परिमद्दनधम्मस्स, एवं परिहरितस्सापि च भेदनविद्धंसनधम्मस्स, भिज्जनविकिरणसभावस्सेवाति अत्थो। एत्थ च अनिच्चपदेन चेव भेदनविद्धंसनपदेहि चस्स अत्थङ्गमो कथितो, सेसेहि समुदयो। निब्बिन्दथाति उक्कण्ठथ पजहथ इमं कायन्ति दस्सेति। एवमिमस्मिं सुत्ते बलवविपस्सना कथिता। छट्ठं वुत्तनयमेव। सञ्ञासीसेन पनेत्थ ञाणमेव कथितं।
15-16. Pañcame tīṇi cattāri vassāni vassagaṇā, aneke vassagaṇā uppannā assāti anekavassagaṇiko. Tassassūti tassa bhaveyyuṃ. Abhedanamukhānīti na kenaci bhinditvā katāni, kevalaṃ kammasamuṭṭhitāneva vaṇamukhāni. Jegucchiyaṃyevāti jigucchitabbameva paṭikūlameva. Cātumahābhūtikassāti catumahābhūtamayassa. odanakummāsūpacayassāti odanena ceva kummāsena ca upacitassa vaḍḍhitassa. Aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammassāti hutvā abhāvaṭṭhena aniccadhammassa, duggandhavighātatthāya tanuvilepanena ucchādanadhammassa, aṅgapaccaṅgābādhavinodanatthāya khuddakasambāhanena parimaddanadhammassa, daharakāle vā ūrūsu sayāpetvā gabbhavāsena dussaṇṭhitānaṃ tesaṃ tesaṃ aṅgapaccaṅgānaṃ saṇṭhānasampādanatthaṃ añchanapīḷanādivasena parimaddanadhammassa, evaṃ pariharitassāpi ca bhedanaviddhaṃsanadhammassa, bhijjanavikiraṇasabhāvassevāti attho. Ettha ca aniccapadena ceva bhedanaviddhaṃsanapadehi cassa atthaṅgamo kathito, sesehi samudayo. Nibbindathāti ukkaṇṭhatha pajahatha imaṃ kāyanti dasseti. Evamimasmiṃ sutte balavavipassanā kathitā. Chaṭṭhaṃ vuttanayameva. Saññāsīsena panettha ñāṇameva kathitaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
५. गण्डसुत्तं • 5. Gaṇḍasuttaṃ
६. सञ्ञासुत्तं • 6. Saññāsuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ५-९. गण्डसुत्तादिवण्णना • 5-9. Gaṇḍasuttādivaṇṇanā