Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౧౦. గన్ధబ్బకాయసంయుత్తవణ్ణనా
10. Gandhabbakāyasaṃyuttavaṇṇanā
౪౩౮-౫౪౯. మూలగన్ధాదిభేదం గన్ధం అవన్తి అపయుఞ్జన్తీతి గన్ధబ్బా, తేసం కాయో సమూహో గన్ధబ్బకాయో, గన్ధబ్బదేవనికాయో. చాతుమహారాజికేసు ఏకియావ తే దట్ఠబ్బా, తప్పరియాపన్నతాయ తత్థ వా నియుత్తాతి గన్ధబ్బకాయికా. తేసం తేసం రుక్ఖగచ్ఛలతానం మూలం పటిచ్చ పవత్తో గన్ధో మూలగన్ధో, తస్మిం మూలగన్ధే. అధివత్థాతి మూలగన్ధం అధిట్ఠాయ, అభిభుయ్య వా వసన్తా. ఏస నయో సేసేసుపి. తం నిస్సాయాతి తం మూలగన్ధం రుక్ఖం పచ్చయం కత్వా నిబ్బత్తా. న కేవలం తత్థ గన్ధో ఏవ, మూలమేవ వా తేసం పచ్చయోతి దస్సేన్తో ‘‘సో హీ’’తిఆదిమాహ. ఉపకప్పతీతి నివాసట్ఠానభావేన వినియుఞ్జతి. గన్ధగన్ధేతి గన్ధానం గన్ధసముదాయే. మూలాదిగన్ధానం గన్ధేతి మూలాదిగతఅవయవగన్ధానం గన్ధే, తిమూలాదిగతసముదాయభూతేతి అత్థో. పుబ్బే హి ‘‘మూలగన్ధే’’తిఆదినా రుక్ఖానం అవయవగన్ధో గహితో, ఇధ పన సబ్బసో గహితత్తా సముదాయగన్ధో వేదితబ్బో. తేనాహ ‘‘యస్స హి రుక్ఖస్సా’’తిఆది. సోతి సో సబ్బో మూలాదిగతో గన్ధో గన్ధసముదాయో ఇధ గన్ధగన్ధో నామ. తస్స గన్ధస్స గన్ధేతి తస్స సముదాయగన్ధస్స తథాభూతే గన్ధే. సరిక్ఖం సదిసం పటిదానం ఏతిస్సాతి సరిక్ఖదానం, పత్థనా. యథాధిప్పేతఫలాని సరిక్ఖదానత్తావ అధిప్పేతఫలం దేన్తు, అసరిక్ఖదానం కథన్తి? తమ్పి దేతియేవ పుఞ్ఞస్స సబ్బకామదదత్తాతి ఆహ ‘‘అసరిక్ఖదానమ్పీ’’తిఆది.
438-549. Mūlagandhādibhedaṃ gandhaṃ avanti apayuñjantīti gandhabbā, tesaṃ kāyo samūho gandhabbakāyo, gandhabbadevanikāyo. Cātumahārājikesu ekiyāva te daṭṭhabbā, tappariyāpannatāya tattha vā niyuttāti gandhabbakāyikā. Tesaṃ tesaṃ rukkhagacchalatānaṃ mūlaṃ paṭicca pavatto gandho mūlagandho, tasmiṃ mūlagandhe. Adhivatthāti mūlagandhaṃ adhiṭṭhāya, abhibhuyya vā vasantā. Esa nayo sesesupi. Taṃ nissāyāti taṃ mūlagandhaṃ rukkhaṃ paccayaṃ katvā nibbattā. Na kevalaṃ tattha gandho eva, mūlameva vā tesaṃ paccayoti dassento ‘‘so hī’’tiādimāha. Upakappatīti nivāsaṭṭhānabhāvena viniyuñjati. Gandhagandheti gandhānaṃ gandhasamudāye. Mūlādigandhānaṃ gandheti mūlādigataavayavagandhānaṃ gandhe, timūlādigatasamudāyabhūteti attho. Pubbe hi ‘‘mūlagandhe’’tiādinā rukkhānaṃ avayavagandho gahito, idha pana sabbaso gahitattā samudāyagandho veditabbo. Tenāha ‘‘yassa hi rukkhassā’’tiādi. Soti so sabbo mūlādigato gandho gandhasamudāyo idha gandhagandho nāma. Tassa gandhassa gandheti tassa samudāyagandhassa tathābhūte gandhe. Sarikkhaṃ sadisaṃ paṭidānaṃ etissāti sarikkhadānaṃ, patthanā. Yathādhippetaphalāni sarikkhadānattāva adhippetaphalaṃ dentu, asarikkhadānaṃ kathanti? Tampi detiyeva puññassa sabbakāmadadattāti āha ‘‘asarikkhadānampī’’tiādi.
గన్ధబ్బకాయసంయుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Gandhabbakāyasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya
౧. సుద్ధికసుత్తం • 1. Suddhikasuttaṃ
౨. సుచరితసుత్తం • 2. Sucaritasuttaṃ
౩. మూలగన్ధదాతాసుత్తం • 3. Mūlagandhadātāsuttaṃ
౪-౧౨. సారగన్ధాదిదాతాసుత్తనవకం • 4-12. Sāragandhādidātāsuttanavakaṃ
౧౩-౨౨. మూలగన్ధదానూపకారసుత్తదసకం • 13-22. Mūlagandhadānūpakārasuttadasakaṃ
౨౩-౧౧౨. సారగన్ధాదిదానూపకారసుత్తనవుతికం • 23-112. Sāragandhādidānūpakārasuttanavutikaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౧౦. గన్ధబ్బకాయసంయుత్తవణ్ణనా • 10. Gandhabbakāyasaṃyuttavaṇṇanā