Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៩. គន្ធជាតសុត្តវណ្ណនា
9. Gandhajātasuttavaṇṇanā
៨០. នវមេ ឯតទវោចាតិ បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តោ ទសពលស្ស វត្តំ ទស្សេត្វា អត្តនោ ទិវាវិហារដ្ឋានំ គន្ត្វា ‘‘ឥមស្មិំ លោកេ មូលគន្ធោ នាម អត្ថិ, សារគន្ធោ នាម អត្ថិ, បុប្ផគន្ធោ នាម អត្ថិ។ ឥមេ បន តយោបិ គន្ធា អនុវាតំយេវ គច្ឆន្តិ, ន បដិវាតំ។ អត្ថិ នុ ខោ កិញ្ចិ, យស្ស បដិវាតម្បិ គន្ធោ គច្ឆតី’’តិ ចិន្តេត្វា អដ្ឋន្នំ វរានំ គហណកាលេយេវ កង្ខុប្បត្តិសមយេ ឧបសង្កមនវរស្ស គហិតត្តា តក្ខណំយេវ ទិវាដ្ឋានតោ វុដ្ឋាយ សត្ថុ សន្តិកំ គន្ត្វា វន្ទិត្វា ឯកមន្តំ និសិន្នោ ឧប្បន្នាយ កង្ខាយ វិនោទនត្ថំ ឯតំ ‘‘តីណិមានិ, ភន្តេ’’តិអាទិវចនំ អវោច។ តត្ថ គន្ធជាតានីតិ គន្ធជាតិយោ។ មូលគន្ធោតិ មូលវត្ថុកោ គន្ធោ, គន្ធសម្បន្នំ វា មូលមេវ មូលគន្ធោ។ តស្ស ហិ គន្ធោ អនុវាតំ គច្ឆតិ។ គន្ធស្ស បន គន្ធោ នាម នត្ថិ។ សារគន្ធបុប្ផគន្ធេសុបិ ឯសេវ នយោ។ អត្ថានន្ទ, កិញ្ចិ គន្ធជាតន្តិ ឯត្ថ សរណគមនាទយោ គុណវណ្ណភាសនវសេន ទិសាគាមិតាយ គន្ធសទិសត្តា គន្ធា, តេសំ វត្ថុភូតោ បុគ្គលោ គន្ធជាតំ នាម។ គន្ធោ គច្ឆតីតិ វណ្ណភាសនវសេន គច្ឆតិ។ សីលវាតិ បញ្ចសីលេន វា ទសសីលេន វា សីលវា។ កល្យាណធម្មោតិ តេនេវ សីលធម្មេន កល្យាណធម្មោ សុន្ទរធម្មោ។ វិគតមលមច្ឆេរេនាតិអាទីនំ អត្ថោ វិសុទ្ធិមគ្គេ (វិសុទ្ធិ. ១.១៦០) វិត្ថារិតោវ។ ទិសាសូតិ ចតូសុ ទិសាសុ ចតូសុ អនុទិសាសុ ។ សមណព្រាហ្មណាតិ សមិតបាបពាហិតបាបា សមណព្រាហ្មណា។
80. Navame etadavocāti pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto dasabalassa vattaṃ dassetvā attano divāvihāraṭṭhānaṃ gantvā ‘‘imasmiṃ loke mūlagandho nāma atthi, sāragandho nāma atthi, pupphagandho nāma atthi. Ime pana tayopi gandhā anuvātaṃyeva gacchanti, na paṭivātaṃ. Atthi nu kho kiñci, yassa paṭivātampi gandho gacchatī’’ti cintetvā aṭṭhannaṃ varānaṃ gahaṇakāleyeva kaṅkhuppattisamaye upasaṅkamanavarassa gahitattā takkhaṇaṃyeva divāṭṭhānato vuṭṭhāya satthu santikaṃ gantvā vanditvā ekamantaṃ nisinno uppannāya kaṅkhāya vinodanatthaṃ etaṃ ‘‘tīṇimāni, bhante’’tiādivacanaṃ avoca. Tattha gandhajātānīti gandhajātiyo. Mūlagandhoti mūlavatthuko gandho, gandhasampannaṃ vā mūlameva mūlagandho. Tassa hi gandho anuvātaṃ gacchati. Gandhassa pana gandho nāma natthi. Sāragandhapupphagandhesupi eseva nayo. Atthānanda, kiñci gandhajātanti ettha saraṇagamanādayo guṇavaṇṇabhāsanavasena disāgāmitāya gandhasadisattā gandhā, tesaṃ vatthubhūto puggalo gandhajātaṃ nāma. Gandho gacchatīti vaṇṇabhāsanavasena gacchati. Sīlavāti pañcasīlena vā dasasīlena vā sīlavā. Kalyāṇadhammoti teneva sīladhammena kalyāṇadhammo sundaradhammo. Vigatamalamaccherenātiādīnaṃ attho visuddhimagge (visuddhi. 1.160) vitthāritova. Disāsūti catūsu disāsu catūsu anudisāsu . Samaṇabrāhmaṇāti samitapāpabāhitapāpā samaṇabrāhmaṇā.
ន បុប្ផគន្ធោ បដិវាតមេតីតិ វស្សិកបុប្ផាទីនំ គន្ធោ បដិវាតំ ន គច្ឆតិ។ ន ចន្ទនំ តគរមល្លិកា វាតិ ចន្ទនតគរមល្លិកានម្បិ គន្ធោ បដិវាតំ ន គច្ឆតីតិ អត្ថោ។ ទេវលោកេបិ ផុដសុមនា នាម ហោតិ, តស្សា បុប្ផិតទិវសេ គន្ធោ យោជនសតំ អជ្ឈោត្ថរតិ។ សោបិ បដិវាតំ វិទត្ថិមត្តម្បិ រតនមត្តម្បិ គន្តុំ ន សក្កោតីតិ វទន្តិ។ សតញ្ច គន្ធោ បដិវាតមេតីតិ សតញ្ច បណ្ឌិតានំ ពុទ្ធបច្ចេកពុទ្ធពុទ្ធបុត្តានំ សីលាទិគុណគន្ធោ បដិវាតំ គច្ឆតិ។ សព្ពា ទិសា សប្បុរិសោ បវាយតីតិ សប្បុរិសោ បណ្ឌិតោ សីលាទិគុណគន្ធេន សព្ពា ទិសា បវាយតិ, សព្ពា ទិសា គន្ធេន អវត្ថរតីតិ អត្ថោ។
Na pupphagandho paṭivātametīti vassikapupphādīnaṃ gandho paṭivātaṃ na gacchati. Na candanaṃ tagaramallikā vāti candanatagaramallikānampi gandho paṭivātaṃ na gacchatīti attho. Devalokepi phuṭasumanā nāma hoti, tassā pupphitadivase gandho yojanasataṃ ajjhottharati. Sopi paṭivātaṃ vidatthimattampi ratanamattampi gantuṃ na sakkotīti vadanti. Satañca gandho paṭivātametīti satañca paṇḍitānaṃ buddhapaccekabuddhabuddhaputtānaṃ sīlādiguṇagandho paṭivātaṃ gacchati. Sabbā disā sappuriso pavāyatīti sappuriso paṇḍito sīlādiguṇagandhena sabbā disā pavāyati, sabbā disā gandhena avattharatīti attho.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៩. គន្ធជាតសុត្តំ • 9. Gandhajātasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៩. គន្ធជាតសុត្តវណ្ណនា • 9. Gandhajātasuttavaṇṇanā