| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೯. ಗನ್ಧಜಾತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Gandhajātasuttavaṇṇanā
೮೦. ನವಮೇ ಏತದವೋಚಾತಿ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ದಸಬಲಸ್ಸ ವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ದಿವಾವಿಹಾರಟ್ಠಾನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ಲೋಕೇ ಮೂಲಗನ್ಧೋ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಸಾರಗನ್ಧೋ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಪುಪ್ಫಗನ್ಧೋ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ। ಇಮೇ ಪನ ತಯೋಪಿ ಗನ್ಧಾ ಅನುವಾತಂಯೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ನ ಪಟಿವಾತಂ। ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ಕಿಞ್ಚಿ, ಯಸ್ಸ ಪಟಿವಾತಮ್ಪಿ ಗನ್ಧೋ ಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠನ್ನಂ ವರಾನಂ ಗಹಣಕಾಲೇಯೇವ ಕಙ್ಖುಪ್ಪತ್ತಿಸಮಯೇ ಉಪಸಙ್ಕಮನವರಸ್ಸ ಗಹಿತತ್ತಾ ತಕ್ಖಣಂಯೇವ ದಿವಾಟ್ಠಾನತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಕಙ್ಖಾಯ ವಿನೋದನತ್ಥಂ ಏತಂ ‘‘ತೀಣಿಮಾನಿ, ಭನ್ತೇ’’ತಿಆದಿವಚನಂ ಅವೋಚ। ತತ್ಥ ಗನ್ಧಜಾತಾನೀತಿ ಗನ್ಧಜಾತಿಯೋ। ಮೂಲಗನ್ಧೋತಿ ಮೂಲವತ್ಥುಕೋ ಗನ್ಧೋ, ಗನ್ಧಸಮ್ಪನ್ನಂ ವಾ ಮೂಲಮೇವ ಮೂಲಗನ್ಧೋ। ತಸ್ಸ ಹಿ ಗನ್ಧೋ ಅನುವಾತಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಗನ್ಧಸ್ಸ ಪನ ಗನ್ಧೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ಸಾರಗನ್ಧಪುಪ್ಫಗನ್ಧೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅತ್ಥಾನನ್ದ, ಕಿಞ್ಚಿ ಗನ್ಧಜಾತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸರಣಗಮನಾದಯೋ ಗುಣವಣ್ಣಭಾಸನವಸೇನ ದಿಸಾಗಾಮಿತಾಯ ಗನ್ಧಸದಿಸತ್ತಾ ಗನ್ಧಾ, ತೇಸಂ ವತ್ಥುಭೂತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಗನ್ಧಜಾತಂ ನಾಮ। ಗನ್ಧೋ ಗಚ್ಛತೀತಿ ವಣ್ಣಭಾಸನವಸೇನ ಗಚ್ಛತಿ। ಸೀಲವಾತಿ ಪಞ್ಚಸೀಲೇನ ವಾ ದಸಸೀಲೇನ ವಾ ಸೀಲವಾ। ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋತಿ ತೇನೇವ ಸೀಲಧಮ್ಮೇನ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ ಸುನ್ದರಧಮ್ಮೋ। ವಿಗತಮಲಮಚ್ಛೇರೇನಾತಿಆದೀನಂ ಅತ್ಥೋ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇ (ವಿಸುದ್ಧಿ॰ ೧.೧೬೦) ವಿತ್ಥಾರಿತೋವ। ದಿಸಾಸೂತಿ ಚತೂಸು ದಿಸಾಸು ಚತೂಸು ಅನುದಿಸಾಸು । ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ಸಮಿತಪಾಪಬಾಹಿತಪಾಪಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ।
80. Navame etadavocāti pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto dasabalassa vattaṃ dassetvā attano divāvihāraṭṭhānaṃ gantvā ‘‘imasmiṃ loke mūlagandho nāma atthi, sāragandho nāma atthi, pupphagandho nāma atthi. Ime pana tayopi gandhā anuvātaṃyeva gacchanti, na paṭivātaṃ. Atthi nu kho kiñci, yassa paṭivātampi gandho gacchatī’’ti cintetvā aṭṭhannaṃ varānaṃ gahaṇakāleyeva kaṅkhuppattisamaye upasaṅkamanavarassa gahitattā takkhaṇaṃyeva divāṭṭhānato vuṭṭhāya satthu santikaṃ gantvā vanditvā ekamantaṃ nisinno uppannāya kaṅkhāya vinodanatthaṃ etaṃ ‘‘tīṇimāni, bhante’’tiādivacanaṃ avoca. Tattha gandhajātānīti gandhajātiyo. Mūlagandhoti mūlavatthuko gandho, gandhasampannaṃ vā mūlameva mūlagandho. Tassa hi gandho anuvātaṃ gacchati. Gandhassa pana gandho nāma natthi. Sāragandhapupphagandhesupi eseva nayo. Atthānanda, kiñci gandhajātanti ettha saraṇagamanādayo guṇavaṇṇabhāsanavasena disāgāmitāya gandhasadisattā gandhā, tesaṃ vatthubhūto puggalo gandhajātaṃ nāma. Gandho gacchatīti vaṇṇabhāsanavasena gacchati. Sīlavāti pañcasīlena vā dasasīlena vā sīlavā. Kalyāṇadhammoti teneva sīladhammena kalyāṇadhammo sundaradhammo. Vigatamalamaccherenātiādīnaṃ attho visuddhimagge (visuddhi. 1.160) vitthāritova. Disāsūti catūsu disāsu catūsu anudisāsu . Samaṇabrāhmaṇāti samitapāpabāhitapāpā samaṇabrāhmaṇā.
ನ ಪುಪ್ಫಗನ್ಧೋ ಪಟಿವಾತಮೇತೀತಿ ವಸ್ಸಿಕಪುಪ್ಫಾದೀನಂ ಗನ್ಧೋ ಪಟಿವಾತಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ। ನ ಚನ್ದನಂ ತಗರಮಲ್ಲಿಕಾ ವಾತಿ ಚನ್ದನತಗರಮಲ್ಲಿಕಾನಮ್ಪಿ ಗನ್ಧೋ ಪಟಿವಾತಂ ನ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ದೇವಲೋಕೇಪಿ ಫುಟಸುಮನಾ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸಾ ಪುಪ್ಫಿತದಿವಸೇ ಗನ್ಧೋ ಯೋಜನಸತಂ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರತಿ। ಸೋಪಿ ಪಟಿವಾತಂ ವಿದತ್ಥಿಮತ್ತಮ್ಪಿ ರತನಮತ್ತಮ್ಪಿ ಗನ್ತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ವದನ್ತಿ। ಸತಞ್ಚ ಗನ್ಧೋ ಪಟಿವಾತಮೇತೀತಿ ಸತಞ್ಚ ಪಣ್ಡಿತಾನಂ ಬುದ್ಧಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಬುದ್ಧಪುತ್ತಾನಂ ಸೀಲಾದಿಗುಣಗನ್ಧೋ ಪಟಿವಾತಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಸಬ್ಬಾ ದಿಸಾ ಸಪ್ಪುರಿಸೋ ಪವಾಯತೀತಿ ಸಪ್ಪುರಿಸೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಸೀಲಾದಿಗುಣಗನ್ಧೇನ ಸಬ್ಬಾ ದಿಸಾ ಪವಾಯತಿ, ಸಬ್ಬಾ ದಿಸಾ ಗನ್ಧೇನ ಅವತ್ಥರತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Na pupphagandho paṭivātametīti vassikapupphādīnaṃ gandho paṭivātaṃ na gacchati. Na candanaṃ tagaramallikā vāti candanatagaramallikānampi gandho paṭivātaṃ na gacchatīti attho. Devalokepi phuṭasumanā nāma hoti, tassā pupphitadivase gandho yojanasataṃ ajjhottharati. Sopi paṭivātaṃ vidatthimattampi ratanamattampi gantuṃ na sakkotīti vadanti. Satañca gandho paṭivātametīti satañca paṇḍitānaṃ buddhapaccekabuddhabuddhaputtānaṃ sīlādiguṇagandho paṭivātaṃ gacchati. Sabbā disā sappuriso pavāyatīti sappuriso paṇḍito sīlādiguṇagandhena sabbā disā pavāyati, sabbā disā gandhena avattharatīti attho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೯. ಗನ್ಧಜಾತಸುತ್ತಂ • 9. Gandhajātasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೯. ಗನ್ಧಜಾತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Gandhajātasuttavaṇṇanā
