Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతకపాళి • Jātakapāḷi

    ౫౨౦. గన్ధతిన్దుకజాతకం (౧౦)

    520. Gandhatindukajātakaṃ (10)

    ౩౩౨.

    332.

    అప్పమాదో అమతం పదం 1, పమాదో మచ్చునో పదం;

    Appamādo amataṃ padaṃ 2, pamādo maccuno padaṃ;

    అప్పమత్తా న మీయన్తి, యే పమత్తా యథా మతా.

    Appamattā na mīyanti, ye pamattā yathā matā.

    ౩౩౩.

    333.

    మదా పమాదో జాయేథ, పమాదా జాయతే ఖయో;

    Madā pamādo jāyetha, pamādā jāyate khayo;

    ఖయా పదోసా 3 జాయన్తి, మా పమాదో 4 భరతూసభ 5.

    Khayā padosā 6 jāyanti, mā pamādo 7 bharatūsabha 8.

    ౩౩౪.

    334.

    బహూ హి ఖత్తియా జీనా, అత్థం రట్ఠం పమాదినో;

    Bahū hi khattiyā jīnā, atthaṃ raṭṭhaṃ pamādino;

    అథోపి గామినో గామా, అనగారా అగారినో.

    Athopi gāmino gāmā, anagārā agārino.

    ౩౩౫.

    335.

    ఖత్తియస్స పమత్తస్స, రట్ఠస్మిం రట్ఠవడ్ఢన;

    Khattiyassa pamattassa, raṭṭhasmiṃ raṭṭhavaḍḍhana;

    సబ్బే భోగా వినస్సన్తి, రఞ్ఞో తం వుచ్చతే అఘం.

    Sabbe bhogā vinassanti, rañño taṃ vuccate aghaṃ.

    ౩౩౬.

    336.

    నేస ధమ్మో మహారాజ, అతివేలం పమజ్జసి;

    Nesa dhammo mahārāja, ativelaṃ pamajjasi;

    ఇద్ధం ఫీతం జనపదం, చోరా విద్ధంసయన్తి నం.

    Iddhaṃ phītaṃ janapadaṃ, corā viddhaṃsayanti naṃ.

    ౩౩౭.

    337.

    న తే పుత్తా భవిస్సన్తి, న హిరఞ్ఞం న ధానియం 9;

    Na te puttā bhavissanti, na hiraññaṃ na dhāniyaṃ 10;

    రట్ఠే విలుప్పమానమ్హి, సబ్బభోగేహి జియ్యసి.

    Raṭṭhe viluppamānamhi, sabbabhogehi jiyyasi.

    ౩౩౮.

    338.

    సబ్బభోగా పరిజిణ్ణం, రాజానం వాపి ఖత్తియం 11;

    Sabbabhogā parijiṇṇaṃ, rājānaṃ vāpi khattiyaṃ 12;

    ఞాతిమిత్తా సుహజ్జా చ, న తం మఞ్ఞన్తి మానియం 13.

    Ñātimittā suhajjā ca, na taṃ maññanti māniyaṃ 14.

    ౩౩౯.

    339.

    హత్థారోహా అనీకట్ఠా, రథికా పత్తికారకా;

    Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā;

    తమేవముపజీవన్తా, న తం మఞ్ఞన్తి మానియం.

    Tamevamupajīvantā, na taṃ maññanti māniyaṃ.

    ౩౪౦.

    340.

    అసంవిహితకమ్మన్తం, బాలం దుమ్మన్తిమన్తినం;

    Asaṃvihitakammantaṃ, bālaṃ dummantimantinaṃ;

    సిరీ జహతి దుమ్మేధం, జిణ్ణంవ ఉరగో తచం.

    Sirī jahati dummedhaṃ, jiṇṇaṃva urago tacaṃ.

    ౩౪౧.

    341.

    సుసంవిహితకమ్మన్తం , కాలుట్ఠాయిం అతన్దితం;

    Susaṃvihitakammantaṃ , kāluṭṭhāyiṃ atanditaṃ;

    సబ్బే భోగాభివడ్ఢన్తి, గావో సఉసభామివ.

    Sabbe bhogābhivaḍḍhanti, gāvo sausabhāmiva.

    ౩౪౨.

    342.

    ఉపస్సుతిం మహారాజ, రట్ఠే జనపదే చర;

    Upassutiṃ mahārāja, raṭṭhe janapade cara;

    తత్థ దిస్వా చ సుత్వా చ, తతో తం 15 పటిపజ్జసి.

    Tattha disvā ca sutvā ca, tato taṃ 16 paṭipajjasi.

    ౩౪౩.

    343.

    ఏవం వేదేతు పఞ్చాలో, సఙ్గామే సరమప్పితో 17;

    Evaṃ vedetu pañcālo, saṅgāme saramappito 18;

    యథాహమజ్జ వేదేమి, కణ్టకేన సమప్పితో.

    Yathāhamajja vedemi, kaṇṭakena samappito.

    ౩౪౪.

    344.

    జిణ్ణో దుబ్బలచక్ఖూసి, న రూపం సాధు పస్ససి;

    Jiṇṇo dubbalacakkhūsi, na rūpaṃ sādhu passasi;

    కిం తత్థ బ్రహ్మదత్తస్స, యం తం మగ్గేయ్య 19 కణ్టకో 20.

    Kiṃ tattha brahmadattassa, yaṃ taṃ maggeyya 21 kaṇṭako 22.

    ౩౪౫.

    345.

    బహ్వేత్థ బ్రహ్మదత్తస్స, సోహం 23 మగ్గస్మి 24 బ్రాహ్మణ;

    Bahvettha brahmadattassa, sohaṃ 25 maggasmi 26 brāhmaṇa;

    అరక్ఖితా జానపదా, అధమ్మబలినా హతా.

    Arakkhitā jānapadā, adhammabalinā hatā.

    ౩౪౬.

    346.

    రత్తిఞ్హి 27 చోరా ఖాదన్తి, దివా ఖాదన్తి తుణ్డియా;

    Rattiñhi 28 corā khādanti, divā khādanti tuṇḍiyā;

    రట్ఠస్మిం కూటరాజస్స, బహు అధమ్మికో జనో.

    Raṭṭhasmiṃ kūṭarājassa, bahu adhammiko jano.

    ౩౪౭.

    347.

    ఏతాదిసే భయే జాతే 29, భయట్టా తాత 30 మాణవా;

    Etādise bhaye jāte 31, bhayaṭṭā tāta 32 māṇavā;

    నిల్లేనకాని కుబ్బన్తి, వనే ఆహత్వ కణ్టకం.

    Nillenakāni kubbanti, vane āhatva kaṇṭakaṃ.

    ౩౪౮.

    348.

    కదాస్సు నామయం రాజా, బ్రహ్మదత్తో మరిస్సతి;

    Kadāssu nāmayaṃ rājā, brahmadatto marissati;

    యస్స రట్ఠమ్హి జియ్యన్తి, అప్పతికా కుమారికా.

    Yassa raṭṭhamhi jiyyanti, appatikā kumārikā.

    ౩౪౯.

    349.

    దుబ్భాసితఞ్హి తే జమ్మి, అనత్థపదకోవిదే;

    Dubbhāsitañhi te jammi, anatthapadakovide;

    కుహిం రాజా కుమారీనం, భత్తారం పరియేసతి.

    Kuhiṃ rājā kumārīnaṃ, bhattāraṃ pariyesati.

    ౩౫౦.

    350.

    న మే దుబ్భాసితం బ్రహ్మే, కోవిదత్థపదా అహం;

    Na me dubbhāsitaṃ brahme, kovidatthapadā ahaṃ;

    అరక్ఖితా జానపదా, అధమ్మబలినా హతా.

    Arakkhitā jānapadā, adhammabalinā hatā.

    ౩౫౧.

    351.

    రత్తిఞ్హి చోరా ఖాదన్తి, దివా ఖాదన్తి తుణ్డియా;

    Rattiñhi corā khādanti, divā khādanti tuṇḍiyā;

    రట్ఠస్మిం కూటరాజస్స, బహు అధమ్మికో జనో;

    Raṭṭhasmiṃ kūṭarājassa, bahu adhammiko jano;

    దుజ్జీవే దుబ్భరే దారే, కుతో భత్తా కుమారియో.

    Dujjīve dubbhare dāre, kuto bhattā kumāriyo.

    ౩౫౨.

    352.

    ఏవం సయతు పఞ్చాలో, సఙ్గామే సత్తియా హతో;

    Evaṃ sayatu pañcālo, saṅgāme sattiyā hato;

    యథాయం కపణో సేతి, హతో ఫాలేన సాలియో.

    Yathāyaṃ kapaṇo seti, hato phālena sāliyo.

    ౩౫౩.

    353.

    అధమ్మేన తువం జమ్మ, బ్రహ్మదత్తస్స కుజ్ఝసి;

    Adhammena tuvaṃ jamma, brahmadattassa kujjhasi;

    యో త్వం సపసి రాజానం, అపరజ్ఝిత్వాన అత్తనో 33.

    Yo tvaṃ sapasi rājānaṃ, aparajjhitvāna attano 34.

    ౩౫౪.

    354.

    ధమ్మేన బ్రహ్మదత్తస్స, అహం కుజ్ఝామి బ్రాహ్మణ;

    Dhammena brahmadattassa, ahaṃ kujjhāmi brāhmaṇa;

    అరక్ఖితా జానపదా, అధమ్మబలినా హతా.

    Arakkhitā jānapadā, adhammabalinā hatā.

    ౩౫౫.

    355.

    రత్తిఞ్హి చోరా ఖాదన్తి, దివా ఖాదన్తి తుణ్డియా;

    Rattiñhi corā khādanti, divā khādanti tuṇḍiyā;

    రట్ఠస్మిం కూటరాజస్స, బహు అధమ్మికో జనో.

    Raṭṭhasmiṃ kūṭarājassa, bahu adhammiko jano.

    ౩౫౬.

    356.

    సా నూన పున రే పక్కా, వికాలే భత్తమాహరి;

    Sā nūna puna re pakkā, vikāle bhattamāhari;

    భత్తహారిం అపేక్ఖన్తో, హతో ఫాలేన సాలియో.

    Bhattahāriṃ apekkhanto, hato phālena sāliyo.

    ౩౫౭.

    357.

    ఏవం హఞ్ఞతు పఞ్చాలో, సఙ్గామే అసినా హతో 35;

    Evaṃ haññatu pañcālo, saṅgāme asinā hato 36;

    యథాహమజ్జ పహతో, ఖీరఞ్చ మే పవట్టితం.

    Yathāhamajja pahato, khīrañca me pavaṭṭitaṃ.

    ౩౫౮.

    358.

    యం పసు ఖీరం ఛడ్డేతి, పసుపాలం విహింసతి 37;

    Yaṃ pasu khīraṃ chaḍḍeti, pasupālaṃ vihiṃsati 38;

    కిం తత్థ బ్రహ్మదత్తస్స, యం నో గరహతే 39 భవం.

    Kiṃ tattha brahmadattassa, yaṃ no garahate 40 bhavaṃ.

    ౩౫౯.

    359.

    గారయ్హో బ్రహ్మే పఞ్చాలో, బ్రహ్మదత్తస్స రాజినో;

    Gārayho brahme pañcālo, brahmadattassa rājino;

    అరక్ఖితా జానపదా, అధమ్మబలినా హతా.

    Arakkhitā jānapadā, adhammabalinā hatā.

    ౩౬౦.

    360.

    రత్తిఞ్హి చోరా ఖాదన్తి, దివా ఖాదన్తి తుణ్డియా;

    Rattiñhi corā khādanti, divā khādanti tuṇḍiyā;

    రట్ఠస్మిం కూటరాజస్స, బహు అధమ్మికో జనో.

    Raṭṭhasmiṃ kūṭarājassa, bahu adhammiko jano.

    ౩౬౧.

    361.

    చణ్డా అటనకా 41 గావీ, యం పురే న దుహామసే;

    Caṇḍā aṭanakā 42 gāvī, yaṃ pure na duhāmase;

    తం దాని అజ్జ దోహామ, ఖీరకామేహుపద్దుతా.

    Taṃ dāni ajja dohāma, khīrakāmehupaddutā.

    ౩౬౨.

    362.

    ఏవం కన్దతు పఞ్చాలో, విపుత్తో విప్పసుక్ఖతు;

    Evaṃ kandatu pañcālo, viputto vippasukkhatu;

    యథాయం కపణా గావీ, విపుత్తా పరిధావతి.

    Yathāyaṃ kapaṇā gāvī, viputtā paridhāvati.

    ౩౬౩.

    363.

    యం పసు పసుపాలస్స, సమ్భమేయ్య 43 రవేయ్య వా;

    Yaṃ pasu pasupālassa, sambhameyya 44 raveyya vā;

    కో నీధ అపరాధత్థి, బ్రహ్మదత్తస్స రాజినో.

    Ko nīdha aparādhatthi, brahmadattassa rājino.

    ౩౬౪.

    364.

    అపరాధో మహాబ్రహ్మే, బ్రహ్మదత్తస్స రాజినో;

    Aparādho mahābrahme, brahmadattassa rājino;

    అరక్ఖితా జానపదా, అధమ్మబలినా హతా.

    Arakkhitā jānapadā, adhammabalinā hatā.

    ౩౬౫.

    365.

    రత్తిఞ్హి చోరా ఖాదన్తి, దివా ఖాదన్తి తుణ్డియా;

    Rattiñhi corā khādanti, divā khādanti tuṇḍiyā;

    రట్ఠస్మిం కూటరాజస్స, బహు అధమ్మికో జనో;

    Raṭṭhasmiṃ kūṭarājassa, bahu adhammiko jano;

    కథం నో అసికోసత్థా, ఖీరపా హఞ్ఞతే పజా.

    Kathaṃ no asikosatthā, khīrapā haññate pajā.

    ౩౬౬.

    366.

    ఏవం ఖజ్జతు పఞ్చాలో, హతో యుద్ధే సపుత్తకో;

    Evaṃ khajjatu pañcālo, hato yuddhe saputtako;

    యథాహమజ్జ ఖజ్జామి, గామికేహి 45 అరఞ్ఞజో.

    Yathāhamajja khajjāmi, gāmikehi 46 araññajo.

    ౩౬౭.

    367.

    న సబ్బభూతేసు విధేన్తి 47 రక్ఖం, రాజానో మణ్డూక మనుస్సలోకే;

    Na sabbabhūtesu vidhenti 48 rakkhaṃ, rājāno maṇḍūka manussaloke;

    నేత్తావతా రాజా అధమ్మచారీ, యం తాదిసం జీవమదేయ్యు ధఙ్కా.

    Nettāvatā rājā adhammacārī, yaṃ tādisaṃ jīvamadeyyu dhaṅkā.

    ౩౬౮.

    368.

    అధమ్మరూపో వత బ్రహ్మచారీ, అనుప్పియం భాససి ఖత్తియస్స;

    Adhammarūpo vata brahmacārī, anuppiyaṃ bhāsasi khattiyassa;

    విలుప్పమానాయ పుథుప్పజాయ, పూజేసి రాజం పరమప్పమాదం 49.

    Viluppamānāya puthuppajāya, pūjesi rājaṃ paramappamādaṃ 50.

    ౩౬౯.

    369.

    సచే ఇమం బ్రహ్మే సురజ్జకం సియా, ఫీతం రట్ఠం ముదితం 51 విప్పసన్నం;

    Sace imaṃ brahme surajjakaṃ siyā, phītaṃ raṭṭhaṃ muditaṃ 52 vippasannaṃ;

    భుత్వా బలిం అగ్గపిణ్డఞ్చ కాకా, న మాదిసం జీవమదేయ్యు ధఙ్కాతి.

    Bhutvā baliṃ aggapiṇḍañca kākā, na mādisaṃ jīvamadeyyu dhaṅkāti.

    గన్ధతిన్దుకజాతకం దసమం.

    Gandhatindukajātakaṃ dasamaṃ.

    తస్సుద్దానం –

    Tassuddānaṃ –

    కింఛన్ద కుమ్భ జయద్దిస ఛద్దన్త, అథ పణ్డితసమ్భవ సిరకపి;

    Kiṃchanda kumbha jayaddisa chaddanta, atha paṇḍitasambhava sirakapi;

    దకరక్ఖస పణ్డరనాగవరో, అథ సమ్బుల తిన్దుకదేవసుతోతి.

    Dakarakkhasa paṇḍaranāgavaro, atha sambula tindukadevasutoti.

    తింసనిపాతం నిట్ఠితం.

    Tiṃsanipātaṃ niṭṭhitaṃ.

    జాతకపాళియా పఠమో భాగో నిట్ఠితో.

    Jātakapāḷiyā paṭhamo bhāgo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. అమతపదం (సీ॰ పీ॰)
    2. amatapadaṃ (sī. pī.)
    3. ఖయా చ దోసా (సీ॰)
    4. మా మదో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    5. భారధూసభ (క॰)
    6. khayā ca dosā (sī.)
    7. mā mado (sī. syā. pī.)
    8. bhāradhūsabha (ka.)
    9. న హిరఞ్ఞనిధానియా (క॰)
    10. na hiraññanidhāniyā (ka.)
    11. ఖత్తియ (క॰)
    12. khattiya (ka.)
    13. మన్తియం (స్యా॰)
    14. mantiyaṃ (syā.)
    15. త్వం (క॰)
    16. tvaṃ (ka.)
    17. సమప్పితో (సీ॰ పీ॰)
    18. samappito (sī. pī.)
    19. మగ్ఘేయ్య (పీ॰)
    20. కణ్డకో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    21. maggheyya (pī.)
    22. kaṇḍako (sī. syā. pī.)
    23. యోహం (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    24. మగ్గోస్మి (పీ॰)
    25. yohaṃ (sī. syā. pī.)
    26. maggosmi (pī.)
    27. రత్తిఞ్చ (సీ॰)
    28. rattiñca (sī.)
    29. తాత (సీ॰ పీ॰)
    30. తావ (సీ॰ పీ॰)
    31. tāta (sī. pī.)
    32. tāva (sī. pī.)
    33. అత్తనా (పీ॰)
    34. attanā (pī.)
    35. దళ్హం (పీ॰)
    36. daḷhaṃ (pī.)
    37. పసుపాలఞ్చ హింసతి (సీ॰), పసు ఫాలఞ్చ హింసతి (పీ॰)
    38. pasupālañca hiṃsati (sī.), pasu phālañca hiṃsati (pī.)
    39. గరహతో (పీ॰)
    40. garahato (pī.)
    41. అటనక (పీ॰), అకటనా (క॰)
    42. aṭanaka (pī.), akaṭanā (ka.)
    43. పబ్భమేయ్య (సీ॰ పీ॰)
    44. pabbhameyya (sī. pī.)
    45. గామకేహి (సీ॰ పీ॰)
    46. gāmakehi (sī. pī.)
    47. విధన్తి (క॰)
    48. vidhanti (ka.)
    49. రాజం పరమప్పవాదం (సీ॰), రాజా పరమప్పవాదిం (స్యా॰)
    50. rājaṃ paramappavādaṃ (sī.), rājā paramappavādiṃ (syā.)
    51. పూరితం (క॰)
    52. pūritaṃ (ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā / [౫౨౦] ౧౦. గన్ధతిన్దుకజాతకవణ్ణనా • [520] 10. Gandhatindukajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact