| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๔. คโนฺธทกิยเตฺถรอปทานวณฺณนา
4. Gandhodakiyattheraapadānavaṇṇanā
นิสชฺช ปาสาทวเรติอาทิกํ อายสฺมโต คโนฺธทกิยเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว นิพฺพานูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต วิปสฺสีภควโต กาเล เสฎฺฐิกุเล นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปตฺวา มหทฺธโน มหาโภโค ทิพฺพสุขมนุภวโนฺต วิย มนุสฺสสุขมนุภวโนฺต เอกสฺมิํ ทิวเส ปาสาทวเร นิสิโนฺน โหติฯ ตทา ภควา สุวณฺณมหาเมรุ วิย วีถิยา วิจรติ, ตํ วิจรมานํ ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส คนฺตฺวา วนฺทิตฺวา สุคโนฺธทเกน ภควนฺตํ โอสิญฺจมาโน ปูเชสิฯ โส เตน ปุเญฺญน เทวมนุเสฺสสุ สํสรโนฺต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต ฆราวาเสน อนลฺลีโน สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา กมฺมฎฺฐานํ คเหตฺวา วิปสฺสนํ วเฑฺฒตฺวา นจิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Nisajja pāsādavaretiādikaṃ āyasmato gandhodakiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave nibbānūpanissayāni puññāni upacinanto vipassībhagavato kāle seṭṭhikule nibbatto viññutaṃ patvā mahaddhano mahābhogo dibbasukhamanubhavanto viya manussasukhamanubhavanto ekasmiṃ divase pāsādavare nisinno hoti. Tadā bhagavā suvaṇṇamahāmeru viya vīthiyā vicarati, taṃ vicaramānaṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso gantvā vanditvā sugandhodakena bhagavantaṃ osiñcamāno pūjesi. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto viññutaṃ patto gharāvāsena anallīno satthu santike pabbajitvā kammaṭṭhānaṃ gahetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahā ahosi.
๓๕. โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกุสลํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต นิสชฺช ปาสาทวเรติอาทิมาหฯ ตตฺถ ปาสาโทติ ปสาทํ โสมนสฺสํ ชเนติ อุปฺปาเทตีติ ปาสาโท , มาลากมฺมจิตฺตกมฺมสุวณฺณกมฺมาทฺยเนกวิจิตฺตํ ทิสฺวา ตตฺถ ปวิฎฺฐานํ ชนานํ ปสาทํ ชนยตีติ อโตฺถฯ ปาสาโท จ โส ปเตฺถตพฺพเฎฺฐน วโร จาติ ปาสาทวโร, ตสฺมิํ ปาสาทวเร นิสชฺช นิสีทิตฺวา วิปสฺสิํ ชินวรํ อทฺทสนฺติ สมฺพโนฺธฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ
35. So aparabhāge attano pubbakusalaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento nisajja pāsādavaretiādimāha. Tattha pāsādoti pasādaṃ somanassaṃ janeti uppādetīti pāsādo , mālākammacittakammasuvaṇṇakammādyanekavicittaṃ disvā tattha paviṭṭhānaṃ janānaṃ pasādaṃ janayatīti attho. Pāsādo ca so patthetabbaṭṭhena varo cāti pāsādavaro, tasmiṃ pāsādavare nisajja nisīditvā vipassiṃ jinavaraṃ addasanti sambandho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
คโนฺธทกิยเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Gandhodakiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๔. คโนฺธทกิยเตฺถรอปทานํ • 4. Gandhodakiyattheraapadānaṃ
