Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விமானவத்து²-அட்ட²கதா² • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
கு²த்³த³கனிகாயே
Khuddakanikāye
விமானவத்து²-அட்ட²கதா²
Vimānavatthu-aṭṭhakathā
க³ந்தா²ரம்ப⁴கதா²
Ganthārambhakathā
மஹாகாருணிகங் நாத²ங், ஞெய்யஸாக³ரபாரகு³ங்;
Mahākāruṇikaṃ nāthaṃ, ñeyyasāgarapāraguṃ;
வந்தே³ நிபுணக³ம்பீ⁴ர-விசித்ரனயதே³ஸனங்.
Vande nipuṇagambhīra-vicitranayadesanaṃ.
விஜ்ஜாசரணஸம்பன்னா, யேன நிய்யந்தி லோகதோ;
Vijjācaraṇasampannā, yena niyyanti lokato;
வந்தே³ தமுத்தமங் த⁴ம்மங், ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴பூஜிதங்.
Vande tamuttamaṃ dhammaṃ, sammāsambuddhapūjitaṃ.
ஸீலாதி³கு³ணஸம்பன்னோ, டி²தோ மக்³க³ப²லேஸு யோ;
Sīlādiguṇasampanno, ṭhito maggaphalesu yo;
வந்தே³ அரியஸங்க⁴ங் தங், புஞ்ஞக்கெ²த்தங் அனுத்தரங்.
Vande ariyasaṅghaṃ taṃ, puññakkhettaṃ anuttaraṃ.
வந்த³னாஜனிதங் புஞ்ஞங், இதி யங் ரதனத்தயே;
Vandanājanitaṃ puññaṃ, iti yaṃ ratanattaye;
ஹதந்தராயோ ஸப்³ப³த்த², ஹுத்வாஹங் தஸ்ஸ தேஜஸா.
Hatantarāyo sabbattha, hutvāhaṃ tassa tejasā.
தே³வதாஹி கதங் புஞ்ஞங், யங் யங் புரிமஜாதிஸு;
Devatāhi kataṃ puññaṃ, yaṃ yaṃ purimajātisu;
தஸ்ஸ தஸ்ஸ விமானாதி³-ப²லஸம்பத்திபே⁴த³தோ.
Tassa tassa vimānādi-phalasampattibhedato.
புச்சா²வஸேன யா தாஸங், விஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன ச;
Pucchāvasena yā tāsaṃ, vissajjanavasena ca;
பவத்தா தே³ஸனா கம்ம-ப²லபச்சக்க²காரினீ.
Pavattā desanā kamma-phalapaccakkhakārinī.
விமானவத்து² இச்சேவ, நாமேன வஸினோ புரே;
Vimānavatthu icceva, nāmena vasino pure;
யங் கு²த்³த³கனிகாயஸ்மிங், ஸங்கா³யிங்ஸு மஹேஸயோ.
Yaṃ khuddakanikāyasmiṃ, saṅgāyiṃsu mahesayo.
தஸ்ஸாஹமவலம்பி³த்வா, போராணட்ட²கதா²னயங்;
Tassāhamavalambitvā, porāṇaṭṭhakathānayaṃ;
தத்த² தத்த² நிதா³னானி, விபா⁴வெந்தோ விஸேஸதோ.
Tattha tattha nidānāni, vibhāvento visesato.
ஸுவிஸுத்³த⁴ங் அஸங்கிண்ணங், நிபுணத்த²வினிச்ச²யங்;
Suvisuddhaṃ asaṃkiṇṇaṃ, nipuṇatthavinicchayaṃ;
மஹாவிஹாரவாஸீனங், ஸமயங் அவிலோமயங்.
Mahāvihāravāsīnaṃ, samayaṃ avilomayaṃ.
யதா²ப³லங் கரிஸ்ஸாமி, அத்த²ஸங்வண்ணனங் ஸுப⁴ங்;
Yathābalaṃ karissāmi, atthasaṃvaṇṇanaṃ subhaṃ;
ஸக்கச்சங் பா⁴ஸதோ தங் மே, நிஸாமயத² ஸாத⁴வோதி.
Sakkaccaṃ bhāsato taṃ me, nisāmayatha sādhavoti.
தத்த² விமானானீதி விஸிட்ட²மானானி தே³வதானங் கீளானிவாஸட்டா²னானி. தானி ஹி தாஸங் ஸுசரிதகம்மானுபா⁴வனிப்³ப³த்தானி யோஜனிகத்³வியோஜனிகாதி³பமாணவிஸேஸயுத்ததாய , நானாரதனஸமுஜ்ஜலானி விசித்தவண்ணஸண்டா²னானி ஸோபா⁴திஸயயோகே³ன விஸேஸதோ மானநீயதாய ச ‘‘விமானானீ’’தி வுச்சந்தி. விமானானங் வத்து² காரணங் ஏதிஸ்ஸாதி விமானவத்து², ‘‘பீட²ங் தே ஸோவண்ணமய’’ந்திஆதி³னயப்பவத்தா தே³ஸனா. நித³ஸ்ஸனமத்தஞ்சேதங் தாஸங் தே³வதானங் ரூபபோ⁴க³பரிவாராதி³ஸம்பத்தியோ தங்னிப்³ப³த்தககம்மஞ்ச நிஸ்ஸாய இமிஸ்ஸா தே³ஸனாய பவத்தத்தா. விபாகமுகே²ன வா கம்மந்தரமானஸ்ஸ காரணபா⁴வதோ விமானவத்தூ²தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Tattha vimānānīti visiṭṭhamānāni devatānaṃ kīḷānivāsaṭṭhānāni. Tāni hi tāsaṃ sucaritakammānubhāvanibbattāni yojanikadviyojanikādipamāṇavisesayuttatāya , nānāratanasamujjalāni vicittavaṇṇasaṇṭhānāni sobhātisayayogena visesato mānanīyatāya ca ‘‘vimānānī’’ti vuccanti. Vimānānaṃ vatthu kāraṇaṃ etissāti vimānavatthu, ‘‘pīṭhaṃ te sovaṇṇamaya’’ntiādinayappavattā desanā. Nidassanamattañcetaṃ tāsaṃ devatānaṃ rūpabhogaparivārādisampattiyo taṃnibbattakakammañca nissāya imissā desanāya pavattattā. Vipākamukhena vā kammantaramānassa kāraṇabhāvato vimānavatthūti veditabbaṃ.
தயித³ங் கேன பா⁴ஸிதங், கத்த² பா⁴ஸிதங், கதா³ பா⁴ஸிதங், கஸ்மா ச பா⁴ஸிதந்தி? வுச்சதே – இத³ஞ்ஹி விமானவத்து² து³விதே⁴ன பவத்தங் – புச்சா²வஸேன விஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன ச. தத்த² விஸ்ஸஜ்ஜனகா³தா² தாஹி தாஹி தே³வதாஹி பா⁴ஸிதா, புச்சா²கா³தா² பன காசி ப⁴க³வதா பா⁴ஸிதா, காசி ஸக்காதீ³ஹி, காசி ஸாவகேஹி தே²ரேஹி. தத்தா²பி யேபு⁴ய்யேன யோ ஸோ கப்பானங் ஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் ஏகங் அஸங்க்²யெய்யங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அக்³க³ஸாவகபா⁴வாய புஞ்ஞஞாணஸம்பா⁴ரே ஸம்ப⁴ரந்தோ அனுக்கமேன ஸாவகபாரமியோ பூரெத்வா, ச²ளபி⁴ஞ்ஞாசதுபடிஸம்பி⁴தா³தி³கு³ணவிஸேஸபரிவாரஸ்ஸ, ஸகலஸ்ஸ ஸாவகபாரமிஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பத்தோ து³தியே அக்³க³ஸாவகட்டா²னே டி²தோ இத்³தி⁴மந்தேஸு ச ப⁴க³வதா ஏதத³க்³கே³ ட²பிதோ ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ, தேன பா⁴ஸிதா.
Tayidaṃ kena bhāsitaṃ, kattha bhāsitaṃ, kadā bhāsitaṃ, kasmā ca bhāsitanti? Vuccate – idañhi vimānavatthu duvidhena pavattaṃ – pucchāvasena vissajjanavasena ca. Tattha vissajjanagāthā tāhi tāhi devatāhi bhāsitā, pucchāgāthā pana kāci bhagavatā bhāsitā, kāci sakkādīhi, kāci sāvakehi therehi. Tatthāpi yebhuyyena yo so kappānaṃ satasahassādhikaṃ ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ buddhassa bhagavato aggasāvakabhāvāya puññañāṇasambhāre sambharanto anukkamena sāvakapāramiyo pūretvā, chaḷabhiññācatupaṭisambhidādiguṇavisesaparivārassa, sakalassa sāvakapāramiñāṇassa matthakaṃ patto dutiye aggasāvakaṭṭhāne ṭhito iddhimantesu ca bhagavatā etadagge ṭhapito āyasmā mahāmoggallāno, tena bhāsitā.
பா⁴ஸந்தேன ச பட²மங் தாவ லோகஹிதாய தே³வசாரிகங் சரந்தேன தே³வலோகே தே³வதானங் புச்சா²வஸேன புன ததோ மனுஸ்ஸலோகங் ஆக³ந்த்வா மனுஸ்ஸானங் புஞ்ஞப²லஸ்ஸ பச்சக்க²கரணத்த²ங் புச்ச²ங் விஸ்ஸஜ்ஜனஞ்ச ஏகஜ்ஜ²ங் கத்வா ப⁴க³வதோ பவேதெ³த்வா பி⁴க்கூ²னங் பா⁴ஸிதா, ஸக்கேன புச்சா²வஸேன, தே³வதாஹி தஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன பா⁴ஸிதாபி மஹாமொக்³க³ல்லானத்தே²ரஸ்ஸ பா⁴ஸிதா ஏவ. ஏவங் ப⁴க³வதா தே²ரேஹி ச தே³வதாஹி ச புச்சா²வஸேன, தே³வதாஹி தஸ்ஸா விஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன ச தத்த² தத்த² பா⁴ஸிதா பச்சா² த⁴ம்மவினயங் ஸங்கா³யந்தேஹி த⁴ம்மஸங்கா³ஹகேஹி ஏகதோ கத்வா ‘‘விமானவத்து²’’இச்சேவ ஸங்க³ஹங் ஆரோபிதா. அயங் தாவெத்த² ‘‘கேன பா⁴ஸித’’ந்திஆதீ³னங் பதா³னங் ஸங்கே²பதோ ஸாதா⁴ரணதோ ச விஸ்ஸஜ்ஜனா.
Bhāsantena ca paṭhamaṃ tāva lokahitāya devacārikaṃ carantena devaloke devatānaṃ pucchāvasena puna tato manussalokaṃ āgantvā manussānaṃ puññaphalassa paccakkhakaraṇatthaṃ pucchaṃ vissajjanañca ekajjhaṃ katvā bhagavato pavedetvā bhikkhūnaṃ bhāsitā, sakkena pucchāvasena, devatāhi tassa vissajjanavasena bhāsitāpi mahāmoggallānattherassa bhāsitā eva. Evaṃ bhagavatā therehi ca devatāhi ca pucchāvasena, devatāhi tassā vissajjanavasena ca tattha tattha bhāsitā pacchā dhammavinayaṃ saṅgāyantehi dhammasaṅgāhakehi ekato katvā ‘‘vimānavatthu’’icceva saṅgahaṃ āropitā. Ayaṃ tāvettha ‘‘kena bhāsita’’ntiādīnaṃ padānaṃ saṅkhepato sādhāraṇato ca vissajjanā.
வித்தா²ரதோ பன ‘‘கேன பா⁴ஸித’’ந்தி பத³ஸ்ஸ அனோமத³ஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பாத³மூலே கதபணிதா⁴னதோ பட்டா²ய மஹாதே²ரஸ்ஸ ஆக³மனீயபடிபதா³ கதே²தப்³பா³, ஸா பன ஆக³மட்ட²கதா²ஸு தத்த² தத்த² வித்தா²ரிதாதி தத்த² ஆக³தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³. அஸாதா⁴ரணதோ ‘‘கத்த² பா⁴ஸித’’ந்திஆதீ³னங் பதா³னங் விஸ்ஸஜ்ஜனா தஸ்ஸ தஸ்ஸ விமானஸ்ஸ அத்த²வண்ணனானயேனேவ ஆக³மிஸ்ஸதி.
Vitthārato pana ‘‘kena bhāsita’’nti padassa anomadassissa bhagavato pādamūle katapaṇidhānato paṭṭhāya mahātherassa āgamanīyapaṭipadā kathetabbā, sā pana āgamaṭṭhakathāsu tattha tattha vitthāritāti tattha āgatanayeneva veditabbā. Asādhāraṇato ‘‘kattha bhāsita’’ntiādīnaṃ padānaṃ vissajjanā tassa tassa vimānassa atthavaṇṇanānayeneva āgamissati.
அபரே பன ப⁴ணந்தி – ஏகதி³வஸங் ஆயஸ்மதோ மஹாமொக்³க³ல்லானஸ்ஸ ரஹோக³தஸ்ஸ படிஸல்லீனஸ்ஸ ஏவங் சேதஸோ பரிவிதக்கோ உத³பாதி³ ‘‘ஏதரஹி கோ² மனுஸ்ஸா அஸதிபி வத்து²ஸம்பத்தியா கெ²த்தஸம்பத்தியா அத்தனோ ச சித்தபஸாத³ஸம்பத்தியா தானி தானி புஞ்ஞானி கத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தா உளாரஸம்பத்திங் பச்சனுபொ⁴ந்தி, யங்னூனாஹங் தே³வசாரிகங் சரந்தோ தா தே³வதா காயஸக்கி²ங் கத்வா தாஹி யதூ²பசிதங் புஞ்ஞங் யதா²தி⁴க³தஞ்ச புஞ்ஞப²லங் கதா²பெத்வா தமத்த²ங் ப⁴க³வதோ ஆரோசெய்யங். ஏவங் மே ஸத்தா² க³க³னதலே புண்ணசந்த³ங் உட்டா²பெந்தோ விய மனுஸ்ஸானங் கம்மப²லங் பச்சக்க²தோ த³ஸ்ஸெந்தோ அப்பகானம்பி காரானங் ஆயதனக³தாய ஸத்³தா⁴ய வஸேன உளாரப²லதங் விபா⁴வெந்தோ தங் தங் விமானவத்து²ங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா மஹதிங் த⁴ம்மதே³ஸனங் பவத்தெஸ்ஸதி, ஸா ஹோதி ப³ஹுஜனஸ்ஸ அத்தா²ய ஹிதாய ஸுகா²ய தே³வமனுஸ்ஸான’’ந்தி . ஸோ ஆஸனா வுட்ட²ஹித்வா ரத்தது³பட்டங் நிவாஸெத்வா அபரங் ரத்தது³பட்டங் ஏகங்ஸங் கத்வா ஸமந்ததோ ஜாதிஹிங்கு³லிகதா⁴ரா விஜ்ஜுலதா விய ஸஞ்ஜா²பபா⁴னுரஞ்ஜிதோ விய ச ஜங்க³மோ அஞ்ஜனகி³ரிஸிக²ரோ, ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ அத்தனோ அதி⁴ப்பாயங் ஆரோசெத்வா ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதோ உட்டா²யாஸனா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா, ததோ வுட்டா²ய இத்³தி⁴ப³லேன தங்க²ணஞ்ஞேவ தாவதிங்ஸப⁴வனங் க³ந்த்வா தத்த² தத்த² தாஹி தாஹி தே³வதாஹி யதூ²பசிதங் புஞ்ஞகம்மங் புச்சி², தஸ்ஸ தா கதே²ஸுங். ததோ மனுஸ்ஸலோகங் ஆக³ந்த்வா தங் ஸப்³ப³ங் தத்த² பவத்திதனியாமேனேவ ப⁴க³வதோ ஆரோசேஸி, தங் ஸமனுஞ்ஞோ ஸத்தா² அஹோஸி. இச்சேதங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா ஸம்பத்தபரிஸாய வித்தா²ரேன த⁴ம்மங் தே³ஸேஸீதி.
Apare pana bhaṇanti – ekadivasaṃ āyasmato mahāmoggallānassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi ‘‘etarahi kho manussā asatipi vatthusampattiyā khettasampattiyā attano ca cittapasādasampattiyā tāni tāni puññāni katvā devaloke nibbattā uḷārasampattiṃ paccanubhonti, yaṃnūnāhaṃ devacārikaṃ caranto tā devatā kāyasakkhiṃ katvā tāhi yathūpacitaṃ puññaṃ yathādhigatañca puññaphalaṃ kathāpetvā tamatthaṃ bhagavato āroceyyaṃ. Evaṃ me satthā gaganatale puṇṇacandaṃ uṭṭhāpento viya manussānaṃ kammaphalaṃ paccakkhato dassento appakānampi kārānaṃ āyatanagatāya saddhāya vasena uḷāraphalataṃ vibhāvento taṃ taṃ vimānavatthuṃ aṭṭhuppattiṃ katvā mahatiṃ dhammadesanaṃ pavattessati, sā hoti bahujanassa atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’’nti . So āsanā vuṭṭhahitvā rattadupaṭṭaṃ nivāsetvā aparaṃ rattadupaṭṭaṃ ekaṃsaṃ katvā samantato jātihiṅgulikadhārā vijjulatā viya sañjhāpabhānurañjito viya ca jaṅgamo añjanagirisikharo, bhagavantaṃ upasaṅkamitvā abhivādetvā ekamantaṃ nisinno attano adhippāyaṃ ārocetvā bhagavatā anuññāto uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā abhiññāpādakaṃ catutthajjhānaṃ samāpajjitvā, tato vuṭṭhāya iddhibalena taṅkhaṇaññeva tāvatiṃsabhavanaṃ gantvā tattha tattha tāhi tāhi devatāhi yathūpacitaṃ puññakammaṃ pucchi, tassa tā kathesuṃ. Tato manussalokaṃ āgantvā taṃ sabbaṃ tattha pavattitaniyāmeneva bhagavato ārocesi, taṃ samanuñño satthā ahosi. Iccetaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā sampattaparisāya vitthārena dhammaṃ desesīti.
தங் பனேதங் விமானவத்து² வினயபிடகங் ஸுத்தந்தபிடகங் அபி⁴த⁴ம்மபிடகந்தி தீஸு பிடகேஸு ஸுத்தந்தபிடகபரியாபன்னங், தீ³க⁴னிகாயோ மஜ்ஜி²மனிகாயோ ஸங்யுத்தனிகாயோ அங்கு³த்தரனிகாயோ கு²த்³த³கனிகாயோதி பஞ்சஸு நிகாயேஸு கு²த்³த³கனிகாயபரியாபன்னங், ஸுத்தங் கெ³ய்யங் வெய்யாகரணங் கா³தா² உதா³னங் இதிவுத்தகங் ஜாதகங் அப்³பு⁴தத⁴ம்மங் வேத³ல்லந்தி நவஸு ஸாஸனங்கே³ஸு கா³தா²ஸங்க³ஹங்.
Taṃ panetaṃ vimānavatthu vinayapiṭakaṃ suttantapiṭakaṃ abhidhammapiṭakanti tīsu piṭakesu suttantapiṭakapariyāpannaṃ, dīghanikāyo majjhimanikāyo saṃyuttanikāyo aṅguttaranikāyo khuddakanikāyoti pañcasu nikāyesu khuddakanikāyapariyāpannaṃ, suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthā udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallanti navasu sāsanaṅgesu gāthāsaṅgahaṃ.
‘‘த்³வாஸீதி பு³த்³த⁴தோ க³ண்ஹிங், த்³வே ஸஹஸ்ஸானி பி⁴க்கு²தோ;
‘‘Dvāsīti buddhato gaṇhiṃ, dve sahassāni bhikkhuto;
சதுராஸீதி ஸஹஸ்ஸானி, யே மே த⁴ம்மா பவத்தினோ’’தி. (தே²ரகா³॰ 1027) –
Caturāsīti sahassāni, ye me dhammā pavattino’’ti. (theragā. 1027) –
ஏவங் த⁴ம்மப⁴ண்டா³கா³ரிகேன படிஞ்ஞாதேஸு சதுராஸீதியா த⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸஹஸ்ஸேஸு கதிபயத⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸங்க³ஹங். வக்³க³தோ பீட²வக்³கோ³ சித்தலதாவக்³கோ³ பாரிச்ச²த்தகவக்³கோ³ மஞ்ஜிட்ட²கவக்³கோ³ மஹாரத²வக்³கோ³ பாயாஸிவக்³கோ³ ஸுனிக்கி²த்தவக்³கோ³தி ஸத்த வக்³கா³. வத்து²தோ பட²மே வக்³கே³ ஸத்தரஸ வத்தூ²னி, து³தியே ஏகாத³ஸ, ததியே த³ஸ, சதுத்தே² த்³வாத³ஸ , பஞ்சமே சதுத்³த³ஸ, ச²ட்டே² த³ஸ, ஸத்தமே ஏகாத³ஸாதி அந்தரவிமானானங் அக்³க³ஹணே பஞ்சாஸீதி, க³ஹணே பன தேவீஸஸதங் வத்தூ²னி, கா³தா²தோ பன தி³யட்³ட⁴ஸஹஸ்ஸகா³தா². தஸ்ஸ வக்³கே³ஸு பீட²வக்³கோ³ ஆதி³, வத்தூ²ஸு ஸோவண்ணபீட²வத்து² ஆதி³, தஸ்ஸாபி ‘‘பீட²ங் தே ஸோவண்ணமய’’ந்தி கா³தா² ஆதி³.
Evaṃ dhammabhaṇḍāgārikena paṭiññātesu caturāsītiyā dhammakkhandhasahassesu katipayadhammakkhandhasaṅgahaṃ. Vaggato pīṭhavaggo cittalatāvaggo pāricchattakavaggo mañjiṭṭhakavaggo mahārathavaggo pāyāsivaggo sunikkhittavaggoti satta vaggā. Vatthuto paṭhame vagge sattarasa vatthūni, dutiye ekādasa, tatiye dasa, catutthe dvādasa , pañcame catuddasa, chaṭṭhe dasa, sattame ekādasāti antaravimānānaṃ aggahaṇe pañcāsīti, gahaṇe pana tevīsasataṃ vatthūni, gāthāto pana diyaḍḍhasahassagāthā. Tassa vaggesu pīṭhavaggo ādi, vatthūsu sovaṇṇapīṭhavatthu ādi, tassāpi ‘‘pīṭhaṃ te sovaṇṇamaya’’nti gāthā ādi.