Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    ఖుద్దకనికాయే

    Khuddakanikāye

    ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా

    Itivuttaka-aṭṭhakathā

    గన్థారమ్భకథా

    Ganthārambhakathā

    మహాకారుణికం నాథం, ఞేయ్యసాగరపారగుం;

    Mahākāruṇikaṃ nāthaṃ, ñeyyasāgarapāraguṃ;

    వన్దే నిపుణగమ్భీర-విచిత్రనయదేసనం.

    Vande nipuṇagambhīra-vicitranayadesanaṃ.

    విజ్జాచరణసమ్పన్నా, యేన నియ్యన్తి లోకతో;

    Vijjācaraṇasampannā, yena niyyanti lokato;

    వన్దే తముత్తమం ధమ్మం, సమ్మాసమ్బుద్ధపూజితం.

    Vande tamuttamaṃ dhammaṃ, sammāsambuddhapūjitaṃ.

    సీలాదిగుణసమ్పన్నో, ఠితో మగ్గఫలేసు యో;

    Sīlādiguṇasampanno, ṭhito maggaphalesu yo;

    వన్దే అరియసఙ్ఘం తం, పుఞ్ఞక్ఖేత్తం అనుత్తరం.

    Vande ariyasaṅghaṃ taṃ, puññakkhettaṃ anuttaraṃ.

    వన్దనాజనితం పుఞ్ఞం, ఇతి యం రతనత్తయే;

    Vandanājanitaṃ puññaṃ, iti yaṃ ratanattaye;

    హతన్తరాయో సబ్బత్థ, హుత్వాహం తస్స తేజసా.

    Hatantarāyo sabbattha, hutvāhaṃ tassa tejasā.

    ఏకకాదిప్పభేదేన , దేసితాని మహేసినా;

    Ekakādippabhedena , desitāni mahesinā;

    లోభాదీనం పహానాని, దీపనాని విసేసతో.

    Lobhādīnaṃ pahānāni, dīpanāni visesato.

    సుత్తాని ఏకతో కత్వా, ఇతివుత్తపదక్ఖరం;

    Suttāni ekato katvā, itivuttapadakkharaṃ;

    ధమ్మసఙ్గాహకా థేరా, సఙ్గాయింసు మహేసయో.

    Dhammasaṅgāhakā therā, saṅgāyiṃsu mahesayo.

    ఇతివుత్తకమిచ్చేవ, నామేన వసినో పురే;

    Itivuttakamicceva, nāmena vasino pure;

    యం ఖుద్దకనికాయస్మిం, గమ్భీరత్థపదక్కమం.

    Yaṃ khuddakanikāyasmiṃ, gambhīratthapadakkamaṃ.

    తస్స గమ్భీరఞాణేహి, ఓగాహేతబ్బభావతో;

    Tassa gambhīrañāṇehi, ogāhetabbabhāvato;

    కిఞ్చాపి దుక్కరా కాతుం, అత్థసంవణ్ణనా మయా.

    Kiñcāpi dukkarā kātuṃ, atthasaṃvaṇṇanā mayā.

    సహసంవణ్ణనం యస్మా, ధరతే సత్థు సాసనం;

    Sahasaṃvaṇṇanaṃ yasmā, dharate satthu sāsanaṃ;

    పుబ్బాచరియసీహానం, తిట్ఠతేవ వినిచ్ఛయో.

    Pubbācariyasīhānaṃ, tiṭṭhateva vinicchayo.

    తస్మా తం అవలమ్బిత్వా, ఓగాహేత్వాన పఞ్చపి;

    Tasmā taṃ avalambitvā, ogāhetvāna pañcapi;

    నికాయే ఉపనిస్సాయ, పోరాణట్ఠకథానయం.

    Nikāye upanissāya, porāṇaṭṭhakathānayaṃ.

    నిస్సితం వాచనామగ్గం, సువిసుద్ధం అనాకులం;

    Nissitaṃ vācanāmaggaṃ, suvisuddhaṃ anākulaṃ;

    మహావిహారవాసీనం, నిపుణత్థవినిచ్ఛయం.

    Mahāvihāravāsīnaṃ, nipuṇatthavinicchayaṃ.

    పునప్పునాగతం అత్థం, వజ్జయిత్వాన సాధుకం;

    Punappunāgataṃ atthaṃ, vajjayitvāna sādhukaṃ;

    యథాబలం కరిస్సామి, ఇతివుత్తకవణ్ణనం.

    Yathābalaṃ karissāmi, itivuttakavaṇṇanaṃ.

    ఇతి ఆకఙ్ఖమానస్స, సద్ధమ్మస్స చిరట్ఠితిం;

    Iti ākaṅkhamānassa, saddhammassa ciraṭṭhitiṃ;

    విభజన్తస్స తస్సత్థం, నిసామయథ సాధవోతి.

    Vibhajantassa tassatthaṃ, nisāmayatha sādhavoti.

    తత్థ ఇతివుత్తకం నామ ఏకకనిపాతో, దుకనిపాతో, తికనిపాతో, చతుక్కనిపాతోతి చతునిపాతసఙ్గహం. తమ్పి వినయపిటకం, సుత్తన్తపిటకం, అభిధమ్మపిటకన్తి తీసు పిటకేసు సుత్తన్తపిటకపరియాపన్నం; దీఘనికాయో మజ్ఝిమనికాయో, సంయుత్తనికాయో, అఙ్గుత్తరనికాయో, ఖుద్దకనికాయోతి పఞ్చసు నికాయేసు ఖుద్దకనికాయపరియాపన్నం; సుత్తం, గేయ్యం, వేయ్యాకరణం, గాథా, ఉదానం, ఇతివుత్తకం, జాతకం, అబ్భుతధమ్మం, వేదల్లన్తి నవసు సాసనఙ్గేసు ఇతివుత్తకఙ్గభూతం.

    Tattha itivuttakaṃ nāma ekakanipāto, dukanipāto, tikanipāto, catukkanipātoti catunipātasaṅgahaṃ. Tampi vinayapiṭakaṃ, suttantapiṭakaṃ, abhidhammapiṭakanti tīsu piṭakesu suttantapiṭakapariyāpannaṃ; dīghanikāyo majjhimanikāyo, saṃyuttanikāyo, aṅguttaranikāyo, khuddakanikāyoti pañcasu nikāyesu khuddakanikāyapariyāpannaṃ; suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthā, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallanti navasu sāsanaṅgesu itivuttakaṅgabhūtaṃ.

    ‘‘ద్వాసీతి బుద్ధతో గణ్హిం, ద్వేసహస్సాని భిక్ఖుతో;

    ‘‘Dvāsīti buddhato gaṇhiṃ, dvesahassāni bhikkhuto;

    చతురాసీతి సహస్సాని, యే మే ధమ్మా పవత్తినో’’తి. (థేరగా॰ ౧౦౨౭) –

    Caturāsīti sahassāni, ye me dhammā pavattino’’ti. (theragā. 1027) –

    ఏవం ధమ్మభణ్డాగారికేన పటిఞ్ఞాతేసు చతురాసీతియా ధమ్మక్ఖన్ధసహస్సేసు కతిపయధమ్మక్ఖన్ధసఙ్గహం. సుత్తతో ఏకకనిపాతే తావ సత్తవీసతి సుత్తాని, దుకనిపాతే ద్వావీసతి, తికనిపాతే పఞ్ఞాస, చతుక్కనిపాతే తేరసాతి ద్వాదసాధికసుత్తసతసఙ్గహం. తస్స నిపాతేసు ఏకకనిపాతో ఆది, వగ్గేసు పాటిభోగవగ్గో, సుత్తేసు లోభసుత్తం. తస్సాపి ‘‘వుత్తఞ్హేతం భగవతా’’తిఆదికం ఆయస్మతా ఆనన్దేన పఠమమహాసఙ్గీతికాలే వుత్తం నిదానమాది. సా పనాయం పఠమమహాసఙ్గీతి వినయపిటకే తన్తిమారుళ్హా ఏవ. యో పనేత్థ నిదానకోసల్లత్థం వత్తబ్బో కథామగ్గో , సోపి సుమఙ్గలవిలాసినియా దీఘనికాయ-అట్ఠకథాయ విత్థారతో వుత్తోయేవాతి తత్థ వుత్తనయేనేవ వేదితబ్బో.

    Evaṃ dhammabhaṇḍāgārikena paṭiññātesu caturāsītiyā dhammakkhandhasahassesu katipayadhammakkhandhasaṅgahaṃ. Suttato ekakanipāte tāva sattavīsati suttāni, dukanipāte dvāvīsati, tikanipāte paññāsa, catukkanipāte terasāti dvādasādhikasuttasatasaṅgahaṃ. Tassa nipātesu ekakanipāto ādi, vaggesu pāṭibhogavaggo, suttesu lobhasuttaṃ. Tassāpi ‘‘vuttañhetaṃ bhagavatā’’tiādikaṃ āyasmatā ānandena paṭhamamahāsaṅgītikāle vuttaṃ nidānamādi. Sā panāyaṃ paṭhamamahāsaṅgīti vinayapiṭake tantimāruḷhā eva. Yo panettha nidānakosallatthaṃ vattabbo kathāmaggo , sopi sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāya-aṭṭhakathāya vitthārato vuttoyevāti tattha vuttanayeneva veditabbo.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact