Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / నేత్తిప్పకరణ-అట్ఠకథా • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā |
నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ఖుద్దకనికాయే
Khuddakanikāye
నేత్తిప్పకరణ-అట్ఠకథా
Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā
గన్థారమ్భకథా
Ganthārambhakathā
మహాకారుణికం నాథం, ఞేయ్యసాగరపారగుం;
Mahākāruṇikaṃ nāthaṃ, ñeyyasāgarapāraguṃ;
వన్దే నిపుణగమ్భీర-విచిత్రనయదేసనం.
Vande nipuṇagambhīra-vicitranayadesanaṃ.
విజ్జాచరణసమ్పన్నా, యేన నియ్యన్తి లోకతో;
Vijjācaraṇasampannā, yena niyyanti lokato;
వన్దే తముత్తమం ధమ్మం, సమ్మాసమ్బుద్ధపూజితం.
Vande tamuttamaṃ dhammaṃ, sammāsambuddhapūjitaṃ.
సీలాదిగుణసమ్పన్నో, ఠితో మగ్గఫలేసు యో;
Sīlādiguṇasampanno, ṭhito maggaphalesu yo;
వన్దే అరియసఙ్ఘం తం, పుఞ్ఞక్ఖేత్తం అనుత్తరం.
Vande ariyasaṅghaṃ taṃ, puññakkhettaṃ anuttaraṃ.
వన్దనాజనితం పుఞ్ఞం, ఇతి యం రతనత్తయే;
Vandanājanitaṃ puññaṃ, iti yaṃ ratanattaye;
హతన్తరాయో సబ్బత్థ, హుత్వాహం తస్స తేజసా.
Hatantarāyo sabbattha, hutvāhaṃ tassa tejasā.
ఠితిం ఆకఙ్ఖమానేన, చిరం సద్ధమ్మనేత్తియా;
Ṭhitiṃ ākaṅkhamānena, ciraṃ saddhammanettiyā;
ధమ్మరక్ఖితనామేన, థేరేన అభియాచితో.
Dhammarakkhitanāmena, therena abhiyācito.
పదుముత్తరనాథస్స, పాదమూలే పవత్తితం;
Padumuttaranāthassa, pādamūle pavattitaṃ;
పస్సతా అభినీహారం, సమ్పత్తం యస్స మత్థకం.
Passatā abhinīhāraṃ, sampattaṃ yassa matthakaṃ.
సంఖిత్తం విభజన్తానం, ఏసో అగ్గోతి తాదినా;
Saṃkhittaṃ vibhajantānaṃ, eso aggoti tādinā;
ఠపితో ఏతదగ్గస్మిం, యో మహాసావకుత్తమో.
Ṭhapito etadaggasmiṃ, yo mahāsāvakuttamo.
ఛళభిఞ్ఞో వసిప్పత్తో, పభిన్నపటిసమ్భిదో;
Chaḷabhiñño vasippatto, pabhinnapaṭisambhido;
మహాకచ్చాయనో థేరో, సమ్బుద్ధేన పసంసితో.
Mahākaccāyano thero, sambuddhena pasaṃsito.
తేన యా భాసితా నేత్తి, సత్థారా అనుమోదితా;
Tena yā bhāsitā netti, satthārā anumoditā;
సాసనస్స సదాయత్తా, నవఙ్గస్సత్థవణ్ణనా.
Sāsanassa sadāyattā, navaṅgassatthavaṇṇanā.
తస్సా గమ్భీరఞాణేహి, ఓగాహేతబ్బభావతో;
Tassā gambhīrañāṇehi, ogāhetabbabhāvato;
కిఞ్చాపి దుక్కరా కాతుం, అత్థసంవణ్ణనా మయా.
Kiñcāpi dukkarā kātuṃ, atthasaṃvaṇṇanā mayā.
సహ సంవణ్ణనం యస్మా, ధరతే సత్థుసాసనం;
Saha saṃvaṇṇanaṃ yasmā, dharate satthusāsanaṃ;
పుబ్బాచరియసీహానం, తిట్ఠతేవ వినిచ్ఛయో.
Pubbācariyasīhānaṃ, tiṭṭhateva vinicchayo.
తస్మా తముపనిస్సాయ, ఓగాహేత్వాన పఞ్చపి;
Tasmā tamupanissāya, ogāhetvāna pañcapi;
నికాయే పేటకేనాపి, సంసన్దిత్వా యథాబలం.
Nikāye peṭakenāpi, saṃsanditvā yathābalaṃ.
సువిసుద్ధమసంకిణ్ణం, నిపుణత్థవినిచ్ఛయం;
Suvisuddhamasaṃkiṇṇaṃ, nipuṇatthavinicchayaṃ;
మహావిహారవాసీనం, సమయం అవిలోమయం.
Mahāvihāravāsīnaṃ, samayaṃ avilomayaṃ.
పమాదలేఖం వజ్జేత్వా, పాళిం సమ్మా నియోజయం;
Pamādalekhaṃ vajjetvā, pāḷiṃ sammā niyojayaṃ;
ఉపదేసం విభావేన్తో, కరిస్సామత్థవణ్ణనం.
Upadesaṃ vibhāvento, karissāmatthavaṇṇanaṃ.
ఇతి అత్థం అసఙ్కిణ్ణం, నేత్తిప్పకరణస్స మే;
Iti atthaṃ asaṅkiṇṇaṃ, nettippakaraṇassa me;
విభజన్తస్స సక్కచ్చం, నిసామయథ సాధవోతి.
Vibhajantassa sakkaccaṃ, nisāmayatha sādhavoti.
తత్థ కేనట్ఠేన నేత్తి? సద్ధమ్మనయనట్ఠేన నేత్తి. యథా హి తణ్హా సత్తే కామాదిభవం నయతీతి ‘‘భవనేత్తీ’’తి వుచ్చతి, ఏవమయమ్పి వేనేయ్యసత్తే అరియధమ్మం నయతీతి సద్ధమ్మనయనట్ఠేన ‘‘నేత్తీ’’తి వుచ్చతి. అథ వా నయన్తి తాయాతి నేత్తి. నేత్తిప్పకరణేన హి కరణభూతేన ధమ్మకథికా వేనేయ్యసత్తే దస్సనమగ్గం నయన్తి సమ్పాపేన్తీతి, నీయన్తి వా ఏత్థ ఏతస్మిం పకరణే అధిట్ఠానభూతే పతిట్ఠాపేత్వా వేనేయ్యా నిబ్బానం సమ్పాపియన్తీతి నేత్తి. న హి నేత్తిఉపదేససన్నిస్సయేన వినా అవిపరీతసుత్తత్థావబోధో సమ్భవతి. తథా హి వుత్తం – ‘‘తస్మా నిబ్బాయితుకామేనా’’తిఆది. సబ్బాపి హి సుత్తస్స అత్థసంవణ్ణనా నేత్తిఉపదేసాయత్తా, నేత్తి చ సుత్తప్పభవా, సుత్తం సమ్మాసమ్బుద్ధప్పభవన్తి.
Tattha kenaṭṭhena netti? Saddhammanayanaṭṭhena netti. Yathā hi taṇhā satte kāmādibhavaṃ nayatīti ‘‘bhavanettī’’ti vuccati, evamayampi veneyyasatte ariyadhammaṃ nayatīti saddhammanayanaṭṭhena ‘‘nettī’’ti vuccati. Atha vā nayanti tāyāti netti. Nettippakaraṇena hi karaṇabhūtena dhammakathikā veneyyasatte dassanamaggaṃ nayanti sampāpentīti, nīyanti vā ettha etasmiṃ pakaraṇe adhiṭṭhānabhūte patiṭṭhāpetvā veneyyā nibbānaṃ sampāpiyantīti netti. Na hi nettiupadesasannissayena vinā aviparītasuttatthāvabodho sambhavati. Tathā hi vuttaṃ – ‘‘tasmā nibbāyitukāmenā’’tiādi. Sabbāpi hi suttassa atthasaṃvaṇṇanā nettiupadesāyattā, netti ca suttappabhavā, suttaṃ sammāsambuddhappabhavanti.
సా పనాయం నేత్తి పకరణపరిచ్ఛేదతో తిప్పభేదా హారనయపట్ఠానానం వసేన. పఠమఞ్హి హారవిచారో, తతో నయవిచారో, పచ్ఛా పట్ఠానవిచారోతి. పాళివవత్థానతో పన సఙ్గహవారవిభాగవారవసేన దువిధా. సబ్బాపి హి నేత్తి సఙ్గహవారో విభాగవారోతి వారద్వయమేవ హోతి.
Sā panāyaṃ netti pakaraṇaparicchedato tippabhedā hāranayapaṭṭhānānaṃ vasena. Paṭhamañhi hāravicāro, tato nayavicāro, pacchā paṭṭhānavicāroti. Pāḷivavatthānato pana saṅgahavāravibhāgavāravasena duvidhā. Sabbāpi hi netti saṅgahavāro vibhāgavāroti vāradvayameva hoti.
తత్థ సఙ్గహవారో ఆదితో పఞ్చహి గాథాహి పరిచ్ఛిన్నో. సబ్బో హి పకరణత్థో ‘‘యం లోకో పూజయతే’’తిఆదీహి పఞ్చహి గాథాహి అపరిగ్గహితో నామ నత్థి. నను చేత్థ పట్ఠానం అసఙ్గహితన్తి? నయిదమేవం దట్ఠబ్బం, మూలపదగ్గహణేన పట్ఠానస్స సఙ్గహితత్తా. తథా హి వక్ఖతి – ‘‘అట్ఠారస మూలపదా కుహిం దట్ఠబ్బా సాసనపట్ఠానే’’తి. మూలపదపట్ఠానాని హి అత్థనయసఙ్ఖారత్తికా వియ అఞ్ఞమఞ్ఞం సఙ్గహితాని.
Tattha saṅgahavāro ādito pañcahi gāthāhi paricchinno. Sabbo hi pakaraṇattho ‘‘yaṃ loko pūjayate’’tiādīhi pañcahi gāthāhi apariggahito nāma natthi. Nanu cettha paṭṭhānaṃ asaṅgahitanti? Nayidamevaṃ daṭṭhabbaṃ, mūlapadaggahaṇena paṭṭhānassa saṅgahitattā. Tathā hi vakkhati – ‘‘aṭṭhārasa mūlapadā kuhiṃ daṭṭhabbā sāsanapaṭṭhāne’’ti. Mūlapadapaṭṭhānāni hi atthanayasaṅkhārattikā viya aññamaññaṃ saṅgahitāni.
విభాగవారో పన ఉద్దేసనిద్దేసపటినిద్దేసవసేన తివిధో. తేసు ‘‘తత్థ కతమే సోళస హారా’’తి ఆరభిత్వా యావ ‘‘భవన్తి అట్ఠారస పదానీ’’తి అయం ఉద్దేసవారో. ‘‘అస్సాదాదీనవతా’’తి ఆరభిత్వా యావ ‘‘తేత్తింసా ఏత్తికా నేత్తీ’’తి అయం నిద్దేసవారో. పటినిద్దేసవారో పన హారవిభఙ్గవారో హారసమ్పాతవారో నయసముట్ఠానవారో సాసనపట్ఠానవారోతి చతుబ్బిధో. తేసు ‘‘తత్థ కతమో దేసనాహారో’’తి ఆరభిత్వా యావ ‘‘అయం పహానేన సమారోపనా’’తి అయం హారవిభఙ్గవారో. తత్థ ‘‘కతమో దేసనాహారసమ్పాతో’’తి ఆరభిత్వా యావ ‘‘అనుపాదిసేసా చ నిబ్బానధాతూ’’తి అయం హారసమ్పాతవారో. ఏత్థాహ – హారవిభఙ్గహారసమ్పాతవారానం కిం నానాకరణన్తి? వుచ్చతే – యత్థ అనేకేహిపి ఉదాహరణసుత్తేహి ఏకో హారో నిద్దిసీయతి, అయం హారవిభఙ్గవారో. యత్థ పన ఏకస్మిం సుత్తే అనేకే హారా సమ్పతన్తి, అయం హారసమ్పాతవారో. వుత్తఞ్హేతం పేటకే –
Vibhāgavāro pana uddesaniddesapaṭiniddesavasena tividho. Tesu ‘‘tattha katame soḷasa hārā’’ti ārabhitvā yāva ‘‘bhavanti aṭṭhārasa padānī’’ti ayaṃ uddesavāro. ‘‘Assādādīnavatā’’ti ārabhitvā yāva ‘‘tettiṃsā ettikā nettī’’ti ayaṃ niddesavāro. Paṭiniddesavāro pana hāravibhaṅgavāro hārasampātavāro nayasamuṭṭhānavāro sāsanapaṭṭhānavāroti catubbidho. Tesu ‘‘tattha katamo desanāhāro’’ti ārabhitvā yāva ‘‘ayaṃ pahānena samāropanā’’ti ayaṃ hāravibhaṅgavāro. Tattha ‘‘katamo desanāhārasampāto’’ti ārabhitvā yāva ‘‘anupādisesā ca nibbānadhātū’’ti ayaṃ hārasampātavāro. Etthāha – hāravibhaṅgahārasampātavārānaṃ kiṃ nānākaraṇanti? Vuccate – yattha anekehipi udāharaṇasuttehi eko hāro niddisīyati, ayaṃ hāravibhaṅgavāro. Yattha pana ekasmiṃ sutte aneke hārā sampatanti, ayaṃ hārasampātavāro. Vuttañhetaṃ peṭake –
‘‘యత్థ చ సబ్బే హారా, సమ్పతమానా నయన్తి సుత్తత్థం;
‘‘Yattha ca sabbe hārā, sampatamānā nayanti suttatthaṃ;
బ్యఞ్జనవిధిపుథుత్తా, సా భూమీ హారసమ్పాతో’’తి.
Byañjanavidhiputhuttā, sā bhūmī hārasampāto’’ti.
నయసముట్ఠానసాసనపట్ఠానవారవిభాగో పాకటో ఏవ. సాసనపట్ఠానవారో పన సఙ్గహవారే వియ ఉద్దేసనిద్దేసవారేసుపి న సరూపతో ఉద్ధటోతి. ఏత్థాహ – ‘‘ఇదం నేత్తిప్పకరణం మహాసావకభాసితం, భగవతా అనుమోదిత’’న్తి చ కథమేతం విఞ్ఞాయతీతి? పాళితో ఏవ. న హి పాళితో అఞ్ఞం పమాణతరం అత్థి. యా హి చతూహి మహాపదేసేహి అవిరుద్ధా పాళి, సా పమాణం. తథా హి అగరహితాయ ఆచరియపరమ్పరాయ పేటకోపదేసో వియ ఇదం నేత్తిప్పకరణం ఆభతం. యది ఏవం కస్మాస్స నిదానం న వుత్తం. సావకభాసితానమ్పి హి సుభసుత్త- (దీ॰ ని॰ ౧.౪౪౪ ఆదయో) అనఙ్గణసుత్త- (మ॰ ని॰ ౧.౫౭ ఆదయో) కచ్చాయనసంయుత్తాదీనం నిదానం భాసితన్తి? నయిదం ఏకన్తికం. సావకభాసితానం బుద్ధభాసితానమ్పి హి ఏకచ్చానం పటిసమ్భిదామగ్గనిద్దేసాదీనం ధమ్మపదబుద్ధవంసాదీనఞ్చ నిదానం న భాసితం, న చ తావతా తాని అప్పమాణం, ఏవమిధాపి దట్ఠబ్బం.
Nayasamuṭṭhānasāsanapaṭṭhānavāravibhāgo pākaṭo eva. Sāsanapaṭṭhānavāro pana saṅgahavāre viya uddesaniddesavāresupi na sarūpato uddhaṭoti. Etthāha – ‘‘idaṃ nettippakaraṇaṃ mahāsāvakabhāsitaṃ, bhagavatā anumodita’’nti ca kathametaṃ viññāyatīti? Pāḷito eva. Na hi pāḷito aññaṃ pamāṇataraṃ atthi. Yā hi catūhi mahāpadesehi aviruddhā pāḷi, sā pamāṇaṃ. Tathā hi agarahitāya ācariyaparamparāya peṭakopadeso viya idaṃ nettippakaraṇaṃ ābhataṃ. Yadi evaṃ kasmāssa nidānaṃ na vuttaṃ. Sāvakabhāsitānampi hi subhasutta- (dī. ni. 1.444 ādayo) anaṅgaṇasutta- (ma. ni. 1.57 ādayo) kaccāyanasaṃyuttādīnaṃ nidānaṃ bhāsitanti? Nayidaṃ ekantikaṃ. Sāvakabhāsitānaṃ buddhabhāsitānampi hi ekaccānaṃ paṭisambhidāmagganiddesādīnaṃ dhammapadabuddhavaṃsādīnañca nidānaṃ na bhāsitaṃ, na ca tāvatā tāni appamāṇaṃ, evamidhāpi daṭṭhabbaṃ.
నిదానఞ్చ నామ సుత్తవినయానం ధమ్మభణ్డాగారికఉపాలిత్థేరాదీహి మహాసావకేహేవ భాసితం, ఇదఞ్చ మహాసావకభాసితం, థేరం ముఞ్చిత్వా అనఞ్ఞవిసయత్తా ఇమిస్సా విచారణాయాతి కిమేతేన నిదానగవేసనేన, అత్థోయేవేత్థ గవేసితబ్బో, యో పాళియా అవిరుద్ధోతి. అథ వా పాళియా అత్థసంవణ్ణనాభావతో న ఇమస్స పకరణస్స విసుం నిదానవచనకిచ్చం అత్థి, పటిసమ్భిదామగ్గనిద్దేసాదీనం వియాతి దట్ఠబ్బం.
Nidānañca nāma suttavinayānaṃ dhammabhaṇḍāgārikaupālittherādīhi mahāsāvakeheva bhāsitaṃ, idañca mahāsāvakabhāsitaṃ, theraṃ muñcitvā anaññavisayattā imissā vicāraṇāyāti kimetena nidānagavesanena, atthoyevettha gavesitabbo, yo pāḷiyā aviruddhoti. Atha vā pāḷiyā atthasaṃvaṇṇanābhāvato na imassa pakaraṇassa visuṃ nidānavacanakiccaṃ atthi, paṭisambhidāmagganiddesādīnaṃ viyāti daṭṭhabbaṃ.
ఇదాని ఏతస్మిం పకరణే నానప్పకారకోసల్లత్థం అయం విభాగో వేదితబ్బో – సబ్బమేవ చేతం పకరణం సాసనపరియేట్ఠిభావతో ఏకవిధం, తథా అరియమగ్గసమ్పాదనతో విముత్తిరసతో చ. బ్యఞ్జనత్థవిచారభావతో దువిధం, తథా సఙ్గహవిభాగభావతో ధమ్మవినయత్థసంవణ్ణనతో లోకియలోకుత్తరత్థసఙ్గహణతో రూపారూపధమ్మపరిగ్గాహకతో లక్ఖణలక్ఖియభావతో పవత్తినివత్తివచనతో సభాగవిసభాగనిద్దేసతో సాధారణాసాధారణధమ్మవిభాగతో చ.
Idāni etasmiṃ pakaraṇe nānappakārakosallatthaṃ ayaṃ vibhāgo veditabbo – sabbameva cetaṃ pakaraṇaṃ sāsanapariyeṭṭhibhāvato ekavidhaṃ, tathā ariyamaggasampādanato vimuttirasato ca. Byañjanatthavicārabhāvato duvidhaṃ, tathā saṅgahavibhāgabhāvato dhammavinayatthasaṃvaṇṇanato lokiyalokuttaratthasaṅgahaṇato rūpārūpadhammapariggāhakato lakkhaṇalakkhiyabhāvato pavattinivattivacanato sabhāgavisabhāganiddesato sādhāraṇāsādhāraṇadhammavibhāgato ca.
తివిధం పుగ్గలత్తయనిద్దేసతో తివిధకల్యాణవిభాగతో పరిఞ్ఞత్తయకథనతో పహానత్తయూపదేసతో సిక్ఖత్తయసఙ్గహణతో తివిధసంకిలేసవిసోధనతో మూలగీతిఅనుగీతిసఙ్గీతిభేదతో పిటకత్తయత్థసంవణ్ణనతో హారనయపట్ఠానప్పభేదతో చ.
Tividhaṃ puggalattayaniddesato tividhakalyāṇavibhāgato pariññattayakathanato pahānattayūpadesato sikkhattayasaṅgahaṇato tividhasaṃkilesavisodhanato mūlagītianugītisaṅgītibhedato piṭakattayatthasaṃvaṇṇanato hāranayapaṭṭhānappabhedato ca.
చతుబ్బిధం చతుప్పటిసమ్భిదావిసయతో చతునయదేసనతో ధమ్మత్థదేసనాపటివేధగమ్భీరభావతో చ. పఞ్చవిధం అభిఞ్ఞేయ్యాదిధమ్మవిభాగతో పఞ్చక్ఖన్ధనిద్దేసతో పఞ్చగతిపరిచ్ఛేదతో పఞ్చనికాయత్థవివరణతో చ. ఛబ్బిధం ఛళారమ్మణవిభాగతో ఛఅజ్ఝత్తికబాహిరాయతనవిభాగతో చ. సత్తవిధం సత్తవిఞ్ఞాణట్ఠితిపరిచ్ఛేదతో. నవవిధం సుత్తాదినవఙ్గనిద్దేసతో. చుద్దసవిధం సుత్తాధిట్ఠానవిభాగతో. సోళసవిధం అట్ఠవీసతివిధఞ్చ సాసనపట్ఠానప్పభేదతో. చతురాసీతిసహస్సవిధం చతురాసీతిసహస్సధమ్మక్ఖన్ధవిచారభావతోతిఆదినా నయేన పకరణవిభాగో వేదితబ్బో.
Catubbidhaṃ catuppaṭisambhidāvisayato catunayadesanato dhammatthadesanāpaṭivedhagambhīrabhāvato ca. Pañcavidhaṃ abhiññeyyādidhammavibhāgato pañcakkhandhaniddesato pañcagatiparicchedato pañcanikāyatthavivaraṇato ca. Chabbidhaṃ chaḷārammaṇavibhāgato chaajjhattikabāhirāyatanavibhāgato ca. Sattavidhaṃ sattaviññāṇaṭṭhitiparicchedato. Navavidhaṃ suttādinavaṅganiddesato. Cuddasavidhaṃ suttādhiṭṭhānavibhāgato. Soḷasavidhaṃ aṭṭhavīsatividhañca sāsanapaṭṭhānappabhedato. Caturāsītisahassavidhaṃ caturāsītisahassadhammakkhandhavicārabhāvatotiādinā nayena pakaraṇavibhāgo veditabbo.
తత్థ సాసనపరియేట్ఠిభావతోతి సకలం నేత్తిప్పకరణం సిక్ఖత్తయసఙ్గహస్స నవఙ్గస్స సత్థుసాసనస్స అత్థసంవణ్ణనాభావతో. అరియమగ్గసమ్పాదనతోతి దస్సనభూమిభావనాభూమిసమ్పాదనతో. విముత్తిరసతోతి సాసనస్స అమతపరియోసానత్తా వుత్తం. బ్యఞ్జనత్థవిచారభావతోతి హారబ్యఞ్జనపదకమ్మనయానం బ్యఞ్జనవిచారత్తా అత్థపదఅత్థనయానం అత్థవిచారత్తా వుత్తం. సఙ్గహవిభాగభావో పరతో ఆవి భవిస్సతి. ధమ్మవినయత్థసంవణ్ణనతోతి సకలస్సాపి పరియత్తిసాసనస్స ధమ్మవినయభావతో వుత్తం. లక్ఖణలక్ఖియభావతోతి నేత్తివచనస్స లక్ఖణత్తా ఉదాహరణసుత్తానఞ్చ లక్ఖియత్తా వుత్తం. సభాగవిసభాగనిద్దేసతోతి సమానజాతియా ధమ్మా సభాగా, పటిపక్ఖా విసభాగా, తంవిచారభావతోతి అత్థో. సాధారణాసాధారణధమ్మవిభాగతోతి పహానేకట్ఠసహజేకట్ఠతాదిసామఞ్ఞేన యే ధమ్మా యేసం ధమ్మానం నామవత్థాదినా సాధారణా తబ్బిధురతాయ అసాధారణా చ, తంవిభాగతో దువిధన్తి అత్థో.
Tattha sāsanapariyeṭṭhibhāvatoti sakalaṃ nettippakaraṇaṃ sikkhattayasaṅgahassa navaṅgassa satthusāsanassa atthasaṃvaṇṇanābhāvato. Ariyamaggasampādanatoti dassanabhūmibhāvanābhūmisampādanato. Vimuttirasatoti sāsanassa amatapariyosānattā vuttaṃ. Byañjanatthavicārabhāvatoti hārabyañjanapadakammanayānaṃ byañjanavicārattā atthapadaatthanayānaṃ atthavicārattā vuttaṃ. Saṅgahavibhāgabhāvo parato āvi bhavissati. Dhammavinayatthasaṃvaṇṇanatoti sakalassāpi pariyattisāsanassa dhammavinayabhāvato vuttaṃ. Lakkhaṇalakkhiyabhāvatoti nettivacanassa lakkhaṇattā udāharaṇasuttānañca lakkhiyattā vuttaṃ. Sabhāgavisabhāganiddesatoti samānajātiyā dhammā sabhāgā, paṭipakkhā visabhāgā, taṃvicārabhāvatoti attho. Sādhāraṇāsādhāraṇadhammavibhāgatoti pahānekaṭṭhasahajekaṭṭhatādisāmaññena ye dhammā yesaṃ dhammānaṃ nāmavatthādinā sādhāraṇā tabbidhuratāya asādhāraṇā ca, taṃvibhāgato duvidhanti attho.
పుగ్గలత్తయనిద్దేసతోతి ఉగ్ఘటితఞ్ఞుఆది పుగ్గలత్తయనిద్దేసతో. తివిధకల్యాణవిభాగతోతి ఆదికల్యాణాదివిభాగతో. మూలగీతిఅనుగీతిసఙ్గీతిభేదతోతి పఠమం వచనం మూలగీతి, వుత్తస్సేవ అత్థస్స సఙ్గహగాథా అనుగీతి, తంతంసుత్తత్థయోజనవసేన విప్పకిణ్ణస్స పకరణస్స సఙ్గాయనం సఙ్గీతి, సా థేరస్స పరతో పవత్తితాతి వేదితబ్బా, ఏతాసం తిస్సన్నం భేదతో తివిధన్తి అత్థో. పఞ్చక్ఖన్ధనిద్దేసతోతి రూపాదిపఞ్చక్ఖన్ధసీలాదిపఞ్చధమ్మక్ఖన్ధనిద్దేసతో పఞ్చవిధన్తి అత్థో. సుత్తాధిట్ఠానవిభాగతోతి లోభదోసమోహానం అలోభాదోసామోహానం కాయవచీమనోకమ్మానం సద్ధాదిపఞ్చిన్ద్రియానఞ్చ వసేన చుద్దసవిధస్స సుత్తాధిట్ఠానస్స విభాగవచనతో చుద్దసవిధన్తి అత్థో. సేసం సువిఞ్ఞేయ్యన్తి న పపఞ్చితం.
Puggalattayaniddesatoti ugghaṭitaññuādi puggalattayaniddesato. Tividhakalyāṇavibhāgatoti ādikalyāṇādivibhāgato. Mūlagītianugītisaṅgītibhedatoti paṭhamaṃ vacanaṃ mūlagīti, vuttasseva atthassa saṅgahagāthā anugīti, taṃtaṃsuttatthayojanavasena vippakiṇṇassa pakaraṇassa saṅgāyanaṃ saṅgīti, sā therassa parato pavattitāti veditabbā, etāsaṃ tissannaṃ bhedato tividhanti attho. Pañcakkhandhaniddesatoti rūpādipañcakkhandhasīlādipañcadhammakkhandhaniddesato pañcavidhanti attho. Suttādhiṭṭhānavibhāgatoti lobhadosamohānaṃ alobhādosāmohānaṃ kāyavacīmanokammānaṃ saddhādipañcindriyānañca vasena cuddasavidhassa suttādhiṭṭhānassa vibhāgavacanato cuddasavidhanti attho. Sesaṃ suviññeyyanti na papañcitaṃ.
Related texts:
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ఖుద్దకనికాయ (టీకా) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / నేత్తిప్పకరణ-టీకా • Nettippakaraṇa-ṭīkā / గన్థారమ్భకథావణ్ణనా • Ganthārambhakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ఖుద్దకనికాయ (టీకా) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / నేత్తివిభావినీ • Nettivibhāvinī / గన్థారమ్భకథా • Ganthārambhakathā