Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā

    ॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯೇ

    Khuddakanikāye

    ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ

    Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā

    ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾ

    Ganthārambhakathā

    ಮಹಾಕಾರುಣಿಕಂ ನಾಥಂ, ಞೇಯ್ಯಸಾಗರಪಾರಗುಂ।

    Mahākāruṇikaṃ nāthaṃ, ñeyyasāgarapāraguṃ;

    ವನ್ದೇ ನಿಪುಣಗಮ್ಭೀರ-ವಿಚಿತ್ರನಯದೇಸನಂ॥

    Vande nipuṇagambhīra-vicitranayadesanaṃ.

    ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನಾ, ಯೇನ ನಿಯ್ಯನ್ತಿ ಲೋಕತೋ।

    Vijjācaraṇasampannā, yena niyyanti lokato;

    ವನ್ದೇ ತಮುತ್ತಮಂ ಧಮ್ಮಂ, ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಪೂಜಿತಂ॥

    Vande tamuttamaṃ dhammaṃ, sammāsambuddhapūjitaṃ.

    ಸೀಲಾದಿಗುಣಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಠಿತೋ ಮಗ್ಗಫಲೇಸು ಯೋ।

    Sīlādiguṇasampanno, ṭhito maggaphalesu yo;

    ವನ್ದೇ ಅರಿಯಸಙ್ಘಂ ತಂ, ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಅನುತ್ತರಂ॥

    Vande ariyasaṅghaṃ taṃ, puññakkhettaṃ anuttaraṃ.

    ವನ್ದನಾಜನಿತಂ ಪುಞ್ಞಂ, ಇತಿ ಯಂ ರತನತ್ತಯೇ।

    Vandanājanitaṃ puññaṃ, iti yaṃ ratanattaye;

    ಹತನ್ತರಾಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ, ಹುತ್ವಾಹಂ ತಸ್ಸ ತೇಜಸಾ॥

    Hatantarāyo sabbattha, hutvāhaṃ tassa tejasā.

    ಠಿತಿಂ ಆಕಙ್ಖಮಾನೇನ, ಚಿರಂ ಸದ್ಧಮ್ಮನೇತ್ತಿಯಾ।

    Ṭhitiṃ ākaṅkhamānena, ciraṃ saddhammanettiyā;

    ಧಮ್ಮರಕ್ಖಿತನಾಮೇನ, ಥೇರೇನ ಅಭಿಯಾಚಿತೋ॥

    Dhammarakkhitanāmena, therena abhiyācito.

    ಪದುಮುತ್ತರನಾಥಸ್ಸ, ಪಾದಮೂಲೇ ಪವತ್ತಿತಂ।

    Padumuttaranāthassa, pādamūle pavattitaṃ;

    ಪಸ್ಸತಾ ಅಭಿನೀಹಾರಂ, ಸಮ್ಪತ್ತಂ ಯಸ್ಸ ಮತ್ಥಕಂ॥

    Passatā abhinīhāraṃ, sampattaṃ yassa matthakaṃ.

    ಸಂಖಿತ್ತಂ ವಿಭಜನ್ತಾನಂ, ಏಸೋ ಅಗ್ಗೋತಿ ತಾದಿನಾ।

    Saṃkhittaṃ vibhajantānaṃ, eso aggoti tādinā;

    ಠಪಿತೋ ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಂ, ಯೋ ಮಹಾಸಾವಕುತ್ತಮೋ॥

    Ṭhapito etadaggasmiṃ, yo mahāsāvakuttamo.

    ಛಳಭಿಞ್ಞೋ ವಸಿಪ್ಪತ್ತೋ, ಪಭಿನ್ನಪಟಿಸಮ್ಭಿದೋ।

    Chaḷabhiñño vasippatto, pabhinnapaṭisambhido;

    ಮಹಾಕಚ್ಚಾಯನೋ ಥೇರೋ, ಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಪಸಂಸಿತೋ॥

    Mahākaccāyano thero, sambuddhena pasaṃsito.

    ತೇನ ಯಾ ಭಾಸಿತಾ ನೇತ್ತಿ, ಸತ್ಥಾರಾ ಅನುಮೋದಿತಾ।

    Tena yā bhāsitā netti, satthārā anumoditā;

    ಸಾಸನಸ್ಸ ಸದಾಯತ್ತಾ, ನವಙ್ಗಸ್ಸತ್ಥವಣ್ಣನಾ॥

    Sāsanassa sadāyattā, navaṅgassatthavaṇṇanā.

    ತಸ್ಸಾ ಗಮ್ಭೀರಞಾಣೇಹಿ, ಓಗಾಹೇತಬ್ಬಭಾವತೋ।

    Tassā gambhīrañāṇehi, ogāhetabbabhāvato;

    ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ದುಕ್ಕರಾ ಕಾತುಂ, ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾ ಮಯಾ॥

    Kiñcāpi dukkarā kātuṃ, atthasaṃvaṇṇanā mayā.

    ಸಹ ಸಂವಣ್ಣನಂ ಯಸ್ಮಾ, ಧರತೇ ಸತ್ಥುಸಾಸನಂ।

    Saha saṃvaṇṇanaṃ yasmā, dharate satthusāsanaṃ;

    ಪುಬ್ಬಾಚರಿಯಸೀಹಾನಂ, ತಿಟ್ಠತೇವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ॥

    Pubbācariyasīhānaṃ, tiṭṭhateva vinicchayo.

    ತಸ್ಮಾ ತಮುಪನಿಸ್ಸಾಯ, ಓಗಾಹೇತ್ವಾನ ಪಞ್ಚಪಿ।

    Tasmā tamupanissāya, ogāhetvāna pañcapi;

    ನಿಕಾಯೇ ಪೇಟಕೇನಾಪಿ, ಸಂಸನ್ದಿತ್ವಾ ಯಥಾಬಲಂ॥

    Nikāye peṭakenāpi, saṃsanditvā yathābalaṃ.

    ಸುವಿಸುದ್ಧಮಸಂಕಿಣ್ಣಂ, ನಿಪುಣತ್ಥವಿನಿಚ್ಛಯಂ।

    Suvisuddhamasaṃkiṇṇaṃ, nipuṇatthavinicchayaṃ;

    ಮಹಾವಿಹಾರವಾಸೀನಂ, ಸಮಯಂ ಅವಿಲೋಮಯಂ॥

    Mahāvihāravāsīnaṃ, samayaṃ avilomayaṃ.

    ಪಮಾದಲೇಖಂ ವಜ್ಜೇತ್ವಾ, ಪಾಳಿಂ ಸಮ್ಮಾ ನಿಯೋಜಯಂ।

    Pamādalekhaṃ vajjetvā, pāḷiṃ sammā niyojayaṃ;

    ಉಪದೇಸಂ ವಿಭಾವೇನ್ತೋ, ಕರಿಸ್ಸಾಮತ್ಥವಣ್ಣನಂ॥

    Upadesaṃ vibhāvento, karissāmatthavaṇṇanaṃ.

    ಇತಿ ಅತ್ಥಂ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಂ, ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಸ್ಸ ಮೇ।

    Iti atthaṃ asaṅkiṇṇaṃ, nettippakaraṇassa me;

    ವಿಭಜನ್ತಸ್ಸ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ, ನಿಸಾಮಯಥ ಸಾಧವೋತಿ॥

    Vibhajantassa sakkaccaṃ, nisāmayatha sādhavoti.

    ತತ್ಥ ಕೇನಟ್ಠೇನ ನೇತ್ತಿ? ಸದ್ಧಮ್ಮನಯನಟ್ಠೇನ ನೇತ್ತಿ। ಯಥಾ ಹಿ ತಣ್ಹಾ ಸತ್ತೇ ಕಾಮಾದಿಭವಂ ನಯತೀತಿ ‘‘ಭವನೇತ್ತೀ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಏವಮಯಮ್ಪಿ ವೇನೇಯ್ಯಸತ್ತೇ ಅರಿಯಧಮ್ಮಂ ನಯತೀತಿ ಸದ್ಧಮ್ಮನಯನಟ್ಠೇನ ‘‘ನೇತ್ತೀ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಅಥ ವಾ ನಯನ್ತಿ ತಾಯಾತಿ ನೇತ್ತಿ। ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣೇನ ಹಿ ಕರಣಭೂತೇನ ಧಮ್ಮಕಥಿಕಾ ವೇನೇಯ್ಯಸತ್ತೇ ದಸ್ಸನಮಗ್ಗಂ ನಯನ್ತಿ ಸಮ್ಪಾಪೇನ್ತೀತಿ, ನೀಯನ್ತಿ ವಾ ಏತ್ಥ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಅಧಿಟ್ಠಾನಭೂತೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ವೇನೇಯ್ಯಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಸಮ್ಪಾಪಿಯನ್ತೀತಿ ನೇತ್ತಿ। ನ ಹಿ ನೇತ್ತಿಉಪದೇಸಸನ್ನಿಸ್ಸಯೇನ ವಿನಾ ಅವಿಪರೀತಸುತ್ತತ್ಥಾವಬೋಧೋ ಸಮ್ಭವತಿ। ತಥಾ ಹಿ ವುತ್ತಂ – ‘‘ತಸ್ಮಾ ನಿಬ್ಬಾಯಿತುಕಾಮೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ಸಬ್ಬಾಪಿ ಹಿ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾ ನೇತ್ತಿಉಪದೇಸಾಯತ್ತಾ, ನೇತ್ತಿ ಚ ಸುತ್ತಪ್ಪಭವಾ, ಸುತ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಪ್ಪಭವನ್ತಿ।

    Tattha kenaṭṭhena netti? Saddhammanayanaṭṭhena netti. Yathā hi taṇhā satte kāmādibhavaṃ nayatīti ‘‘bhavanettī’’ti vuccati, evamayampi veneyyasatte ariyadhammaṃ nayatīti saddhammanayanaṭṭhena ‘‘nettī’’ti vuccati. Atha vā nayanti tāyāti netti. Nettippakaraṇena hi karaṇabhūtena dhammakathikā veneyyasatte dassanamaggaṃ nayanti sampāpentīti, nīyanti vā ettha etasmiṃ pakaraṇe adhiṭṭhānabhūte patiṭṭhāpetvā veneyyā nibbānaṃ sampāpiyantīti netti. Na hi nettiupadesasannissayena vinā aviparītasuttatthāvabodho sambhavati. Tathā hi vuttaṃ – ‘‘tasmā nibbāyitukāmenā’’tiādi. Sabbāpi hi suttassa atthasaṃvaṇṇanā nettiupadesāyattā, netti ca suttappabhavā, suttaṃ sammāsambuddhappabhavanti.

    ಸಾ ಪನಾಯಂ ನೇತ್ತಿ ಪಕರಣಪರಿಚ್ಛೇದತೋ ತಿಪ್ಪಭೇದಾ ಹಾರನಯಪಟ್ಠಾನಾನಂ ವಸೇನ। ಪಠಮಞ್ಹಿ ಹಾರವಿಚಾರೋ, ತತೋ ನಯವಿಚಾರೋ, ಪಚ್ಛಾ ಪಟ್ಠಾನವಿಚಾರೋತಿ। ಪಾಳಿವವತ್ಥಾನತೋ ಪನ ಸಙ್ಗಹವಾರವಿಭಾಗವಾರವಸೇನ ದುವಿಧಾ। ಸಬ್ಬಾಪಿ ಹಿ ನೇತ್ತಿ ಸಙ್ಗಹವಾರೋ ವಿಭಾಗವಾರೋತಿ ವಾರದ್ವಯಮೇವ ಹೋತಿ।

    Sā panāyaṃ netti pakaraṇaparicchedato tippabhedā hāranayapaṭṭhānānaṃ vasena. Paṭhamañhi hāravicāro, tato nayavicāro, pacchā paṭṭhānavicāroti. Pāḷivavatthānato pana saṅgahavāravibhāgavāravasena duvidhā. Sabbāpi hi netti saṅgahavāro vibhāgavāroti vāradvayameva hoti.

    ತತ್ಥ ಸಙ್ಗಹವಾರೋ ಆದಿತೋ ಪಞ್ಚಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ। ಸಬ್ಬೋ ಹಿ ಪಕರಣತ್ಥೋ ‘‘ಯಂ ಲೋಕೋ ಪೂಜಯತೇ’’ತಿಆದೀಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಅಪರಿಗ್ಗಹಿತೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ನನು ಚೇತ್ಥ ಪಟ್ಠಾನಂ ಅಸಙ್ಗಹಿತನ್ತಿ? ನಯಿದಮೇವಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ಮೂಲಪದಗ್ಗಹಣೇನ ಪಟ್ಠಾನಸ್ಸ ಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ। ತಥಾ ಹಿ ವಕ್ಖತಿ – ‘‘ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾ ಕುಹಿಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ ಸಾಸನಪಟ್ಠಾನೇ’’ತಿ। ಮೂಲಪದಪಟ್ಠಾನಾನಿ ಹಿ ಅತ್ಥನಯಸಙ್ಖಾರತ್ತಿಕಾ ವಿಯ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಙ್ಗಹಿತಾನಿ।

    Tattha saṅgahavāro ādito pañcahi gāthāhi paricchinno. Sabbo hi pakaraṇattho ‘‘yaṃ loko pūjayate’’tiādīhi pañcahi gāthāhi apariggahito nāma natthi. Nanu cettha paṭṭhānaṃ asaṅgahitanti? Nayidamevaṃ daṭṭhabbaṃ, mūlapadaggahaṇena paṭṭhānassa saṅgahitattā. Tathā hi vakkhati – ‘‘aṭṭhārasa mūlapadā kuhiṃ daṭṭhabbā sāsanapaṭṭhāne’’ti. Mūlapadapaṭṭhānāni hi atthanayasaṅkhārattikā viya aññamaññaṃ saṅgahitāni.

    ವಿಭಾಗವಾರೋ ಪನ ಉದ್ದೇಸನಿದ್ದೇಸಪಟಿನಿದ್ದೇಸವಸೇನ ತಿವಿಧೋ। ತೇಸು ‘‘ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಸೋಳಸ ಹಾರಾ’’ತಿ ಆರಭಿತ್ವಾ ಯಾವ ‘‘ಭವನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸ ಪದಾನೀ’’ತಿ ಅಯಂ ಉದ್ದೇಸವಾರೋ। ‘‘ಅಸ್ಸಾದಾದೀನವತಾ’’ತಿ ಆರಭಿತ್ವಾ ಯಾವ ‘‘ತೇತ್ತಿಂಸಾ ಏತ್ತಿಕಾ ನೇತ್ತೀ’’ತಿ ಅಯಂ ನಿದ್ದೇಸವಾರೋ। ಪಟಿನಿದ್ದೇಸವಾರೋ ಪನ ಹಾರವಿಭಙ್ಗವಾರೋ ಹಾರಸಮ್ಪಾತವಾರೋ ನಯಸಮುಟ್ಠಾನವಾರೋ ಸಾಸನಪಟ್ಠಾನವಾರೋತಿ ಚತುಬ್ಬಿಧೋ। ತೇಸು ‘‘ತತ್ಥ ಕತಮೋ ದೇಸನಾಹಾರೋ’’ತಿ ಆರಭಿತ್ವಾ ಯಾವ ‘‘ಅಯಂ ಪಹಾನೇನ ಸಮಾರೋಪನಾ’’ತಿ ಅಯಂ ಹಾರವಿಭಙ್ಗವಾರೋ। ತತ್ಥ ‘‘ಕತಮೋ ದೇಸನಾಹಾರಸಮ್ಪಾತೋ’’ತಿ ಆರಭಿತ್ವಾ ಯಾವ ‘‘ಅನುಪಾದಿಸೇಸಾ ಚ ನಿಬ್ಬಾನಧಾತೂ’’ತಿ ಅಯಂ ಹಾರಸಮ್ಪಾತವಾರೋ। ಏತ್ಥಾಹ – ಹಾರವಿಭಙ್ಗಹಾರಸಮ್ಪಾತವಾರಾನಂ ಕಿಂ ನಾನಾಕರಣನ್ತಿ? ವುಚ್ಚತೇ – ಯತ್ಥ ಅನೇಕೇಹಿಪಿ ಉದಾಹರಣಸುತ್ತೇಹಿ ಏಕೋ ಹಾರೋ ನಿದ್ದಿಸೀಯತಿ, ಅಯಂ ಹಾರವಿಭಙ್ಗವಾರೋ। ಯತ್ಥ ಪನ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಅನೇಕೇ ಹಾರಾ ಸಮ್ಪತನ್ತಿ, ಅಯಂ ಹಾರಸಮ್ಪಾತವಾರೋ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಪೇಟಕೇ

    Vibhāgavāro pana uddesaniddesapaṭiniddesavasena tividho. Tesu ‘‘tattha katame soḷasa hārā’’ti ārabhitvā yāva ‘‘bhavanti aṭṭhārasa padānī’’ti ayaṃ uddesavāro. ‘‘Assādādīnavatā’’ti ārabhitvā yāva ‘‘tettiṃsā ettikā nettī’’ti ayaṃ niddesavāro. Paṭiniddesavāro pana hāravibhaṅgavāro hārasampātavāro nayasamuṭṭhānavāro sāsanapaṭṭhānavāroti catubbidho. Tesu ‘‘tattha katamo desanāhāro’’ti ārabhitvā yāva ‘‘ayaṃ pahānena samāropanā’’ti ayaṃ hāravibhaṅgavāro. Tattha ‘‘katamo desanāhārasampāto’’ti ārabhitvā yāva ‘‘anupādisesā ca nibbānadhātū’’ti ayaṃ hārasampātavāro. Etthāha – hāravibhaṅgahārasampātavārānaṃ kiṃ nānākaraṇanti? Vuccate – yattha anekehipi udāharaṇasuttehi eko hāro niddisīyati, ayaṃ hāravibhaṅgavāro. Yattha pana ekasmiṃ sutte aneke hārā sampatanti, ayaṃ hārasampātavāro. Vuttañhetaṃ peṭake

    ‘‘ಯತ್ಥ ಚ ಸಬ್ಬೇ ಹಾರಾ, ಸಮ್ಪತಮಾನಾ ನಯನ್ತಿ ಸುತ್ತತ್ಥಂ।

    ‘‘Yattha ca sabbe hārā, sampatamānā nayanti suttatthaṃ;

    ಬ್ಯಞ್ಜನವಿಧಿಪುಥುತ್ತಾ, ಸಾ ಭೂಮೀ ಹಾರಸಮ್ಪಾತೋ’’ತಿ॥

    Byañjanavidhiputhuttā, sā bhūmī hārasampāto’’ti.

    ನಯಸಮುಟ್ಠಾನಸಾಸನಪಟ್ಠಾನವಾರವಿಭಾಗೋ ಪಾಕಟೋ ಏವ। ಸಾಸನಪಟ್ಠಾನವಾರೋ ಪನ ಸಙ್ಗಹವಾರೇ ವಿಯ ಉದ್ದೇಸನಿದ್ದೇಸವಾರೇಸುಪಿ ನ ಸರೂಪತೋ ಉದ್ಧಟೋತಿ। ಏತ್ಥಾಹ – ‘‘ಇದಂ ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಂ ಮಹಾಸಾವಕಭಾಸಿತಂ, ಭಗವತಾ ಅನುಮೋದಿತ’’ನ್ತಿ ಚ ಕಥಮೇತಂ ವಿಞ್ಞಾಯತೀತಿ? ಪಾಳಿತೋ ಏವ। ನ ಹಿ ಪಾಳಿತೋ ಅಞ್ಞಂ ಪಮಾಣತರಂ ಅತ್ಥಿ। ಯಾ ಹಿ ಚತೂಹಿ ಮಹಾಪದೇಸೇಹಿ ಅವಿರುದ್ಧಾ ಪಾಳಿ, ಸಾ ಪಮಾಣಂ। ತಥಾ ಹಿ ಅಗರಹಿತಾಯ ಆಚರಿಯಪರಮ್ಪರಾಯ ಪೇಟಕೋಪದೇಸೋ ವಿಯ ಇದಂ ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಂ ಆಭತಂ। ಯದಿ ಏವಂ ಕಸ್ಮಾಸ್ಸ ನಿದಾನಂ ನ ವುತ್ತಂ। ಸಾವಕಭಾಸಿತಾನಮ್ಪಿ ಹಿ ಸುಭಸುತ್ತ- (ದೀ॰ ನಿ॰ ೧.೪೪೪ ಆದಯೋ) ಅನಙ್ಗಣಸುತ್ತ- (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೫೭ ಆದಯೋ) ಕಚ್ಚಾಯನಸಂಯುತ್ತಾದೀನಂ ನಿದಾನಂ ಭಾಸಿತನ್ತಿ? ನಯಿದಂ ಏಕನ್ತಿಕಂ। ಸಾವಕಭಾಸಿತಾನಂ ಬುದ್ಧಭಾಸಿತಾನಮ್ಪಿ ಹಿ ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗನಿದ್ದೇಸಾದೀನಂ ಧಮ್ಮಪದಬುದ್ಧವಂಸಾದೀನಞ್ಚ ನಿದಾನಂ ನ ಭಾಸಿತಂ, ನ ಚ ತಾವತಾ ತಾನಿ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ, ಏವಮಿಧಾಪಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।

    Nayasamuṭṭhānasāsanapaṭṭhānavāravibhāgo pākaṭo eva. Sāsanapaṭṭhānavāro pana saṅgahavāre viya uddesaniddesavāresupi na sarūpato uddhaṭoti. Etthāha – ‘‘idaṃ nettippakaraṇaṃ mahāsāvakabhāsitaṃ, bhagavatā anumodita’’nti ca kathametaṃ viññāyatīti? Pāḷito eva. Na hi pāḷito aññaṃ pamāṇataraṃ atthi. Yā hi catūhi mahāpadesehi aviruddhā pāḷi, sā pamāṇaṃ. Tathā hi agarahitāya ācariyaparamparāya peṭakopadeso viya idaṃ nettippakaraṇaṃ ābhataṃ. Yadi evaṃ kasmāssa nidānaṃ na vuttaṃ. Sāvakabhāsitānampi hi subhasutta- (dī. ni. 1.444 ādayo) anaṅgaṇasutta- (ma. ni. 1.57 ādayo) kaccāyanasaṃyuttādīnaṃ nidānaṃ bhāsitanti? Nayidaṃ ekantikaṃ. Sāvakabhāsitānaṃ buddhabhāsitānampi hi ekaccānaṃ paṭisambhidāmagganiddesādīnaṃ dhammapadabuddhavaṃsādīnañca nidānaṃ na bhāsitaṃ, na ca tāvatā tāni appamāṇaṃ, evamidhāpi daṭṭhabbaṃ.

    ನಿದಾನಞ್ಚ ನಾಮ ಸುತ್ತವಿನಯಾನಂ ಧಮ್ಮಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕಉಪಾಲಿತ್ಥೇರಾದೀಹಿ ಮಹಾಸಾವಕೇಹೇವ ಭಾಸಿತಂ, ಇದಞ್ಚ ಮಹಾಸಾವಕಭಾಸಿತಂ, ಥೇರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅನಞ್ಞವಿಸಯತ್ತಾ ಇಮಿಸ್ಸಾ ವಿಚಾರಣಾಯಾತಿ ಕಿಮೇತೇನ ನಿದಾನಗವೇಸನೇನ, ಅತ್ಥೋಯೇವೇತ್ಥ ಗವೇಸಿತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಾಳಿಯಾ ಅವಿರುದ್ಧೋತಿ। ಅಥ ವಾ ಪಾಳಿಯಾ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾಭಾವತೋ ನ ಇಮಸ್ಸ ಪಕರಣಸ್ಸ ವಿಸುಂ ನಿದಾನವಚನಕಿಚ್ಚಂ ಅತ್ಥಿ, ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗನಿದ್ದೇಸಾದೀನಂ ವಿಯಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।

    Nidānañca nāma suttavinayānaṃ dhammabhaṇḍāgārikaupālittherādīhi mahāsāvakeheva bhāsitaṃ, idañca mahāsāvakabhāsitaṃ, theraṃ muñcitvā anaññavisayattā imissā vicāraṇāyāti kimetena nidānagavesanena, atthoyevettha gavesitabbo, yo pāḷiyā aviruddhoti. Atha vā pāḷiyā atthasaṃvaṇṇanābhāvato na imassa pakaraṇassa visuṃ nidānavacanakiccaṃ atthi, paṭisambhidāmagganiddesādīnaṃ viyāti daṭṭhabbaṃ.

    ಇದಾನಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕೋಸಲ್ಲತ್ಥಂ ಅಯಂ ವಿಭಾಗೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ – ಸಬ್ಬಮೇವ ಚೇತಂ ಪಕರಣಂ ಸಾಸನಪರಿಯೇಟ್ಠಿಭಾವತೋ ಏಕವಿಧಂ, ತಥಾ ಅರಿಯಮಗ್ಗಸಮ್ಪಾದನತೋ ವಿಮುತ್ತಿರಸತೋ ಚ। ಬ್ಯಞ್ಜನತ್ಥವಿಚಾರಭಾವತೋ ದುವಿಧಂ, ತಥಾ ಸಙ್ಗಹವಿಭಾಗಭಾವತೋ ಧಮ್ಮವಿನಯತ್ಥಸಂವಣ್ಣನತೋ ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರತ್ಥಸಙ್ಗಹಣತೋ ರೂಪಾರೂಪಧಮ್ಮಪರಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ಲಕ್ಖಣಲಕ್ಖಿಯಭಾವತೋ ಪವತ್ತಿನಿವತ್ತಿವಚನತೋ ಸಭಾಗವಿಸಭಾಗನಿದ್ದೇಸತೋ ಸಾಧಾರಣಾಸಾಧಾರಣಧಮ್ಮವಿಭಾಗತೋ ಚ।

    Idāni etasmiṃ pakaraṇe nānappakārakosallatthaṃ ayaṃ vibhāgo veditabbo – sabbameva cetaṃ pakaraṇaṃ sāsanapariyeṭṭhibhāvato ekavidhaṃ, tathā ariyamaggasampādanato vimuttirasato ca. Byañjanatthavicārabhāvato duvidhaṃ, tathā saṅgahavibhāgabhāvato dhammavinayatthasaṃvaṇṇanato lokiyalokuttaratthasaṅgahaṇato rūpārūpadhammapariggāhakato lakkhaṇalakkhiyabhāvato pavattinivattivacanato sabhāgavisabhāganiddesato sādhāraṇāsādhāraṇadhammavibhāgato ca.

    ತಿವಿಧಂ ಪುಗ್ಗಲತ್ತಯನಿದ್ದೇಸತೋ ತಿವಿಧಕಲ್ಯಾಣವಿಭಾಗತೋ ಪರಿಞ್ಞತ್ತಯಕಥನತೋ ಪಹಾನತ್ತಯೂಪದೇಸತೋ ಸಿಕ್ಖತ್ತಯಸಙ್ಗಹಣತೋ ತಿವಿಧಸಂಕಿಲೇಸವಿಸೋಧನತೋ ಮೂಲಗೀತಿಅನುಗೀತಿಸಙ್ಗೀತಿಭೇದತೋ ಪಿಟಕತ್ತಯತ್ಥಸಂವಣ್ಣನತೋ ಹಾರನಯಪಟ್ಠಾನಪ್ಪಭೇದತೋ ಚ।

    Tividhaṃ puggalattayaniddesato tividhakalyāṇavibhāgato pariññattayakathanato pahānattayūpadesato sikkhattayasaṅgahaṇato tividhasaṃkilesavisodhanato mūlagītianugītisaṅgītibhedato piṭakattayatthasaṃvaṇṇanato hāranayapaṭṭhānappabhedato ca.

    ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ಚತುಪ್ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾವಿಸಯತೋ ಚತುನಯದೇಸನತೋ ಧಮ್ಮತ್ಥದೇಸನಾಪಟಿವೇಧಗಮ್ಭೀರಭಾವತೋ ಚ। ಪಞ್ಚವಿಧಂ ಅಭಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾದಿಧಮ್ಮವಿಭಾಗತೋ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧನಿದ್ದೇಸತೋ ಪಞ್ಚಗತಿಪರಿಚ್ಛೇದತೋ ಪಞ್ಚನಿಕಾಯತ್ಥವಿವರಣತೋ ಚ। ಛಬ್ಬಿಧಂ ಛಳಾರಮ್ಮಣವಿಭಾಗತೋ ಛಅಜ್ಝತ್ತಿಕಬಾಹಿರಾಯತನವಿಭಾಗತೋ ಚ। ಸತ್ತವಿಧಂ ಸತ್ತವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿಪರಿಚ್ಛೇದತೋ। ನವವಿಧಂ ಸುತ್ತಾದಿನವಙ್ಗನಿದ್ದೇಸತೋ। ಚುದ್ದಸವಿಧಂ ಸುತ್ತಾಧಿಟ್ಠಾನವಿಭಾಗತೋ। ಸೋಳಸವಿಧಂ ಅಟ್ಠವೀಸತಿವಿಧಞ್ಚ ಸಾಸನಪಟ್ಠಾನಪ್ಪಭೇದತೋ। ಚತುರಾಸೀತಿಸಹಸ್ಸವಿಧಂ ಚತುರಾಸೀತಿಸಹಸ್ಸಧಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧವಿಚಾರಭಾವತೋತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪಕರಣವಿಭಾಗೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।

    Catubbidhaṃ catuppaṭisambhidāvisayato catunayadesanato dhammatthadesanāpaṭivedhagambhīrabhāvato ca. Pañcavidhaṃ abhiññeyyādidhammavibhāgato pañcakkhandhaniddesato pañcagatiparicchedato pañcanikāyatthavivaraṇato ca. Chabbidhaṃ chaḷārammaṇavibhāgato chaajjhattikabāhirāyatanavibhāgato ca. Sattavidhaṃ sattaviññāṇaṭṭhitiparicchedato. Navavidhaṃ suttādinavaṅganiddesato. Cuddasavidhaṃ suttādhiṭṭhānavibhāgato. Soḷasavidhaṃ aṭṭhavīsatividhañca sāsanapaṭṭhānappabhedato. Caturāsītisahassavidhaṃ caturāsītisahassadhammakkhandhavicārabhāvatotiādinā nayena pakaraṇavibhāgo veditabbo.

    ತತ್ಥ ಸಾಸನಪರಿಯೇಟ್ಠಿಭಾವತೋತಿ ಸಕಲಂ ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಂ ಸಿಕ್ಖತ್ತಯಸಙ್ಗಹಸ್ಸ ನವಙ್ಗಸ್ಸ ಸತ್ಥುಸಾಸನಸ್ಸ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾಭಾವತೋ। ಅರಿಯಮಗ್ಗಸಮ್ಪಾದನತೋತಿ ದಸ್ಸನಭೂಮಿಭಾವನಾಭೂಮಿಸಮ್ಪಾದನತೋ। ವಿಮುತ್ತಿರಸತೋತಿ ಸಾಸನಸ್ಸ ಅಮತಪರಿಯೋಸಾನತ್ತಾ ವುತ್ತಂ। ಬ್ಯಞ್ಜನತ್ಥವಿಚಾರಭಾವತೋತಿ ಹಾರಬ್ಯಞ್ಜನಪದಕಮ್ಮನಯಾನಂ ಬ್ಯಞ್ಜನವಿಚಾರತ್ತಾ ಅತ್ಥಪದಅತ್ಥನಯಾನಂ ಅತ್ಥವಿಚಾರತ್ತಾ ವುತ್ತಂ। ಸಙ್ಗಹವಿಭಾಗಭಾವೋ ಪರತೋ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಧಮ್ಮವಿನಯತ್ಥಸಂವಣ್ಣನತೋತಿ ಸಕಲಸ್ಸಾಪಿ ಪರಿಯತ್ತಿಸಾಸನಸ್ಸ ಧಮ್ಮವಿನಯಭಾವತೋ ವುತ್ತಂ। ಲಕ್ಖಣಲಕ್ಖಿಯಭಾವತೋತಿ ನೇತ್ತಿವಚನಸ್ಸ ಲಕ್ಖಣತ್ತಾ ಉದಾಹರಣಸುತ್ತಾನಞ್ಚ ಲಕ್ಖಿಯತ್ತಾ ವುತ್ತಂ। ಸಭಾಗವಿಸಭಾಗನಿದ್ದೇಸತೋತಿ ಸಮಾನಜಾತಿಯಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಭಾಗಾ, ಪಟಿಪಕ್ಖಾ ವಿಸಭಾಗಾ, ತಂವಿಚಾರಭಾವತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಾಧಾರಣಾಸಾಧಾರಣಧಮ್ಮವಿಭಾಗತೋತಿ ಪಹಾನೇಕಟ್ಠಸಹಜೇಕಟ್ಠತಾದಿಸಾಮಞ್ಞೇನ ಯೇ ಧಮ್ಮಾ ಯೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ನಾಮವತ್ಥಾದಿನಾ ಸಾಧಾರಣಾ ತಬ್ಬಿಧುರತಾಯ ಅಸಾಧಾರಣಾ ಚ, ತಂವಿಭಾಗತೋ ದುವಿಧನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।

    Tattha sāsanapariyeṭṭhibhāvatoti sakalaṃ nettippakaraṇaṃ sikkhattayasaṅgahassa navaṅgassa satthusāsanassa atthasaṃvaṇṇanābhāvato. Ariyamaggasampādanatoti dassanabhūmibhāvanābhūmisampādanato. Vimuttirasatoti sāsanassa amatapariyosānattā vuttaṃ. Byañjanatthavicārabhāvatoti hārabyañjanapadakammanayānaṃ byañjanavicārattā atthapadaatthanayānaṃ atthavicārattā vuttaṃ. Saṅgahavibhāgabhāvo parato āvi bhavissati. Dhammavinayatthasaṃvaṇṇanatoti sakalassāpi pariyattisāsanassa dhammavinayabhāvato vuttaṃ. Lakkhaṇalakkhiyabhāvatoti nettivacanassa lakkhaṇattā udāharaṇasuttānañca lakkhiyattā vuttaṃ. Sabhāgavisabhāganiddesatoti samānajātiyā dhammā sabhāgā, paṭipakkhā visabhāgā, taṃvicārabhāvatoti attho. Sādhāraṇāsādhāraṇadhammavibhāgatoti pahānekaṭṭhasahajekaṭṭhatādisāmaññena ye dhammā yesaṃ dhammānaṃ nāmavatthādinā sādhāraṇā tabbidhuratāya asādhāraṇā ca, taṃvibhāgato duvidhanti attho.

    ಪುಗ್ಗಲತ್ತಯನಿದ್ದೇಸತೋತಿ ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞುಆದಿ ಪುಗ್ಗಲತ್ತಯನಿದ್ದೇಸತೋ। ತಿವಿಧಕಲ್ಯಾಣವಿಭಾಗತೋತಿ ಆದಿಕಲ್ಯಾಣಾದಿವಿಭಾಗತೋ। ಮೂಲಗೀತಿಅನುಗೀತಿಸಙ್ಗೀತಿಭೇದತೋತಿ ಪಠಮಂ ವಚನಂ ಮೂಲಗೀತಿ, ವುತ್ತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಸಙ್ಗಹಗಾಥಾ ಅನುಗೀತಿ, ತಂತಂಸುತ್ತತ್ಥಯೋಜನವಸೇನ ವಿಪ್ಪಕಿಣ್ಣಸ್ಸ ಪಕರಣಸ್ಸ ಸಙ್ಗಾಯನಂ ಸಙ್ಗೀತಿ, ಸಾ ಥೇರಸ್ಸ ಪರತೋ ಪವತ್ತಿತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ, ಏತಾಸಂ ತಿಸ್ಸನ್ನಂ ಭೇದತೋ ತಿವಿಧನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧನಿದ್ದೇಸತೋತಿ ರೂಪಾದಿಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಸೀಲಾದಿಪಞ್ಚಧಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧನಿದ್ದೇಸತೋ ಪಞ್ಚವಿಧನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸುತ್ತಾಧಿಟ್ಠಾನವಿಭಾಗತೋತಿ ಲೋಭದೋಸಮೋಹಾನಂ ಅಲೋಭಾದೋಸಾಮೋಹಾನಂ ಕಾಯವಚೀಮನೋಕಮ್ಮಾನಂ ಸದ್ಧಾದಿಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಞ್ಚ ವಸೇನ ಚುದ್ದಸವಿಧಸ್ಸ ಸುತ್ತಾಧಿಟ್ಠಾನಸ್ಸ ವಿಭಾಗವಚನತೋ ಚುದ್ದಸವಿಧನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯನ್ತಿ ನ ಪಪಞ್ಚಿತಂ।

    Puggalattayaniddesatoti ugghaṭitaññuādi puggalattayaniddesato. Tividhakalyāṇavibhāgatoti ādikalyāṇādivibhāgato. Mūlagītianugītisaṅgītibhedatoti paṭhamaṃ vacanaṃ mūlagīti, vuttasseva atthassa saṅgahagāthā anugīti, taṃtaṃsuttatthayojanavasena vippakiṇṇassa pakaraṇassa saṅgāyanaṃ saṅgīti, sā therassa parato pavattitāti veditabbā, etāsaṃ tissannaṃ bhedato tividhanti attho. Pañcakkhandhaniddesatoti rūpādipañcakkhandhasīlādipañcadhammakkhandhaniddesato pañcavidhanti attho. Suttādhiṭṭhānavibhāgatoti lobhadosamohānaṃ alobhādosāmohānaṃ kāyavacīmanokammānaṃ saddhādipañcindriyānañca vasena cuddasavidhassa suttādhiṭṭhānassa vibhāgavacanato cuddasavidhanti attho. Sesaṃ suviññeyyanti na papañcitaṃ.







    Related texts:



    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಟೀಕಾ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Ganthārambhakathāvaṇṇanā

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ನೇತ್ತಿವಿಭಾವಿನೀ • Nettivibhāvinī / ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾ • Ganthārambhakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact