Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
॥ ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ
Abhidhammapiṭake
ਅਟ੍ਠਸਾਲਿਨੀ ਨਾਮ
Aṭṭhasālinī nāma
ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
Dhammasaṅgaṇī-aṭṭhakathā
ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ
Ganthārambhakathā
ਕਰੁਣਾ વਿਯ ਸਤ੍ਤੇਸੁ, ਪਞ੍ਞਾ ਯਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ।
Karuṇā viya sattesu, paññā yassa mahesino;
ਞੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇਸੁ, ਪવਤ੍ਤਿਤ੍ਥ ਯਥਾਰੁਚਿ॥
Ñeyyadhammesu sabbesu, pavattittha yathāruci.
ਦਯਾਯ ਤਾਯ ਸਤ੍ਤੇਸੁ, ਸਮੁਸ੍ਸਾਹਿਤਮਾਨਸੋ।
Dayāya tāya sattesu, samussāhitamānaso;
ਪਾਟਿਹੀਰਾવਸਾਨਮ੍ਹਿ, વਸਨ੍ਤੋ ਤਿਦਸਾਲਯੇ॥
Pāṭihīrāvasānamhi, vasanto tidasālaye.
ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਮੂਲਮ੍ਹਿ, ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਨਾਮਕੇ।
Pāricchattakamūlamhi, paṇḍukambalanāmake;
ਸਿਲਾਸਨੇ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਆਦਿਚ੍ਚੋવ ਯੁਗਨ੍ਧਰੇ॥
Silāsane sannisinno, ādiccova yugandhare.
ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਦਸਹਾਗਮ੍ਮ ਸਬ੍ਬਸੋ।
Cakkavāḷasahassehi, dasahāgamma sabbaso;
ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਦੇવਾਨਂ, ਗਣੇਨ ਪਰਿવਾਰਿਤੋ॥
Sannisinnena devānaṃ, gaṇena parivārito.
ਮਾਤਰਂ ਪਮੁਖਂ ਕਤ੍વਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਤੇਜਸਾ।
Mātaraṃ pamukhaṃ katvā, tassā paññāya tejasā;
ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਾਮਗ੍ਗਂ, ਦੇવਾਨਂ ਸਮ੍ਪવਤ੍ਤਯਿ॥
Abhidhammakathāmaggaṃ, devānaṃ sampavattayi.
ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਨਮਸ੍ਸਿਤ੍વਾ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ।
Tassa pāde namassitvā, sambuddhassa sirīmato;
ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਸ੍ਸ ਪੂਜੇਤ੍વਾ, ਕਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚਞ੍ਜਲਿਂ॥
Saddhammañcassa pūjetvā, katvā saṅghassa cañjaliṃ.
ਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਸ੍ਸੇਤਸ੍ਸ, ਕਤਸ੍ਸ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ।
Nipaccakārassetassa, katassa ratanattaye;
ਆਨੁਭਾવੇਨ ਸੋਸੇਤ੍વਾ, ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ ਅਸੇਸਤੋ॥
Ānubhāvena sosetvā, antarāye asesato.
વਿਸੁਦ੍ਧਾਚਾਰਸੀਲੇਨ, ਨਿਪੁਣਾਮਲਬੁਦ੍ਧਿਨਾ।
Visuddhācārasīlena, nipuṇāmalabuddhinā;
ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਬੁਦ੍ਧਘੋਸੇਨ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਭਿਯਾਚਿਤੋ॥
Bhikkhunā buddhaghosena, sakkaccaṃ abhiyācito.
ਯਂ ਦੇવਦੇવੋ ਦੇવਾਨਂ, ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਨਯਤੋ ਪੁਨ।
Yaṃ devadevo devānaṃ, desetvā nayato puna;
ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਸਮਾਚਿਕ੍ਖਿ વਿਨਾਯਕੋ॥
Therassa sāriputtassa, samācikkhi vināyako.
ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੇ ਕਤ੍વਾ, ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਮਹੇਸਿਨੋ।
Anotattadahe katvā, upaṭṭhānaṃ mahesino;
ਯਞ੍ਚ ਸੁਤ੍વਾਨ ਸੋ ਥੇਰੋ, ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਮਹੀਤਲਂ॥
Yañca sutvāna so thero, āharitvā mahītalaṃ.
ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਯਿਰੁਦਾਹਾਸਿ, ਇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਧਾਰਿਤੋ।
Bhikkhūnaṃ payirudāhāsi, iti bhikkhūhi dhārito;
ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਲੇ ਸਙ੍ਗੀਤੋ, વੇਦੇਹਮੁਨਿਨਾ ਪੁਨ॥
Saṅgītikāle saṅgīto, vedehamuninā puna.
ਤਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਞਾਣੇਹਿ, ਓਗਾਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਭਿਣ੍ਹਸੋ।
Tassa gambhīrañāṇehi, ogāḷhassa abhiṇhaso;
ਨਾਨਾਨਯવਿਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਆਦਿਤੋ॥
Nānānayavicittassa, abhidhammassa ādito.
ਯਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਾਦੀਹਿ, વਸੀਹਿਟ੍ਠਕਥਾ ਪੁਰਾ।
Yā mahākassapādīhi, vasīhiṭṭhakathā purā;
ਸਙ੍ਗੀਤਾ ਅਨੁਸਙ੍ਗੀਤਾ, ਪਚ੍ਛਾਪਿ ਚ ਇਸੀਹਿ ਯਾ॥
Saṅgītā anusaṅgītā, pacchāpi ca isīhi yā.
ਆਭਤਾ ਪਨ ਥੇਰੇਨ, ਮਹਿਨ੍ਦੇਨੇਤਮੁਤ੍ਤਮਂ।
Ābhatā pana therena, mahindenetamuttamaṃ;
ਯਾ ਦੀਪਂ ਦੀਪવਾਸੀਨਂ, ਭਾਸਾਯ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਾ॥
Yā dīpaṃ dīpavāsīnaṃ, bhāsāya abhisaṅkhatā.
ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਤਤੋ ਭਾਸਂ, ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਨਿવਾਸਿਨਂ।
Apanetvā tato bhāsaṃ, tambapaṇṇinivāsinaṃ;
ਆਰੋਪਯਿਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦੋਸਂ, ਭਾਸਂ ਤਨ੍ਤਿਨਯਾਨੁਗਂ॥
Āropayitvā niddosaṃ, bhāsaṃ tantinayānugaṃ.
ਨਿਕਾਯਨ੍ਤਰਲਦ੍ਧੀਹਿ, ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਅਨਾਕੁਲਂ।
Nikāyantaraladdhīhi, asammissaṃ anākulaṃ;
ਮਹਾવਿਹਾਰવਾਸੀਨਂ, ਦੀਪਯਨ੍ਤੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ॥
Mahāvihāravāsīnaṃ, dīpayanto vinicchayaṃ.
ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਆਗਮਟ੍ਠਕਥਾਸੁਪਿ।
Atthaṃ pakāsayissāmi, āgamaṭṭhakathāsupi;
ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਤੋਸਯਨ੍ਤੋ વਿਚਕ੍ਖਣੇ॥
Gahetabbaṃ gahetvāna, tosayanto vicakkhaṇe.
ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ, ਚਰਿਯਾਭਿਞ੍ਞਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ।
Kammaṭṭhānāni sabbāni, cariyābhiññā vipassanā;
વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਪਨਿਦਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਕਾਸਿਤਂ॥
Visuddhimagge panidaṃ, yasmā sabbaṃ pakāsitaṃ.
ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਸਕਲਾਯਪਿ ਤਨ੍ਤਿਯਾ।
Tasmā taṃ aggahetvāna, sakalāyapi tantiyā;
ਪਦਾਨੁਕ੍ਕਮਤੋ ਏવ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਂ॥
Padānukkamato eva, karissāmatthavaṇṇanaṃ.
ਇਤਿ ਮੇ ਭਾਸਮਾਨਸ੍ਸ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਂ ਇਮਂ।
Iti me bhāsamānassa, abhidhammakathaṃ imaṃ;
ਅવਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਨਿਸਾਮੇਥ, ਦੁਲ੍ਲਭਾ ਹਿ ਅਯਂ ਕਥਾਤਿ॥
Avikkhittā nisāmetha, dullabhā hi ayaṃ kathāti.