намо д̇асса бхаг̇авад̇о арахад̇о саммаасамб̣уд̣̇д̇хасса

д̣̇ийгханигааяз

сийлагканд̇хаваг̇г̇адийгаа

г̇ант̇аарамбхагат̇ааван̣н̣анаа

сам̣ван̣н̣анаарамбхз рад̇анад̇д̇аяаванд̣̇анаа сам̣ван̣н̣зд̇аб̣б̣асса д̇хаммасса бабхаваниссаяависуд̣̇д̇хибадивзд̣̇анад̇т̇ам̣, д̇ам̣ бана д̇хаммасам̣ван̣н̣анаасу вин̃н̃уунам̣ б̣ахумаануббаад̣̇анад̇т̇ам̣, д̇ам̣ саммад̣̇зва д̇зсам̣ уг̇г̇ахад̇хааран̣аад̣̇иггамалад̣̇д̇хаб̣б̣ааяа саммаабадибад̇д̇ияаа саб̣б̣ахид̇асуканибпаад̣̇анад̇т̇ам̣. ат̇а ваа ман̇г̇алабхаавад̇о, саб̣б̣агирияаасу буб̣б̣агижжабхаавад̇о, бан̣д̣ид̇зхи саммаажарид̇абхаавад̇о, ааяад̇им̣ барзсам̣ д̣̇идтаануг̇ад̇иаабаж̇ж̇анад̇о жа сам̣ван̣н̣анааяам̣ рад̇анад̇д̇аяабан̣аамагирияаа. ат̇а ваа рад̇анад̇д̇аяабан̣аамагаран̣ам̣ бууж̇анийяабууж̇аабун̃н̃ависзсаниб̣б̣ад̇д̇анад̇т̇ам̣, д̇ам̣ ад̇д̇ано яат̇аалад̣̇д̇хасамбад̇д̇инимид̇д̇агасса гаммасса б̣алаануббаад̣̇анад̇т̇ам̣, анд̇араа жа д̇асса асан̇гожанад̇т̇ам̣, д̇ад̣̇убхаяам̣ ананд̇арааязна адтагат̇ааяа барисамаабанад̇т̇ам̣. ид̣̇амзва жа баяож̇анам̣ аажариязна ид̇хаад̇хиббзд̇ам̣. д̇ат̇аа хи вагкад̇и – ‘‘ид̇и мз басаннамад̇ино…бз… д̇ассаанубхаавзнаа’’д̇и. вад̇т̇уд̇д̇аяабууж̇аа хи нирад̇исаяабун̃н̃агкзд̇д̇асамб̣уд̣̇д̇хияаа абаримзяяаббабхааво бун̃н̃аад̇исаяод̇и б̣ахувид̇ханд̇арааязби логасанниваасз анд̇арааяаниб̣анд̇ханасагаласам̣гилзсавид̣̇д̇хам̣санааяа баход̇и, бхаяаад̣̇иубад̣̇д̣̇аван̃жа ниваарзд̇и. яат̇ааха –

‘‘бууж̇аарахз бууж̇аяад̇о, б̣уд̣̇д̇хз яад̣̇и ва саавагз’’д̇иаад̣̇и (д̇ха. ба. 1.195; аба. 1.10.1), д̇ат̇аа –

‘‘яз бхигкавз б̣уд̣̇д̇хз басаннаа, аг̇г̇з д̇з басаннаа. аг̇г̇з ко бана басаннаанам̣ аг̇г̇о вибааго ход̇ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 4.34; ид̇иву. 90).

‘‘б̣уд̣̇д̇ход̇и гид̇д̇аяанд̇асса, гааяз бхавад̇и яаа бийд̇и;

варамзва хи саа бийд̇и, гасин̣знаби ж̇амб̣уд̣̇ийбасса.

д̇хаммод̇и…бз… сан̇гход̇и…бз… д̣̇ийбассаа’’д̇и. (д̣̇ий. ни. адта. 1.6);

д̇ат̇аа –

‘‘яасмим̣, махаанаама, самаяз арияасааваго д̇ат̇ааг̇ад̇ам̣ ануссарад̇и, нзвасса д̇асмим̣ самаяз рааг̇абарияудтид̇ам̣ жид̇д̇ам̣ ход̇и, на д̣̇оса…бз… на мохабарияудтид̇ам̣ жид̇д̇ам̣ ход̇ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 6.10; 11.11),

‘‘аран̃н̃з ругкамуулз ваа…бз…

бхаяам̣ ваа чамбхид̇ад̇д̇ам̣ ваа,

ломахам̣со на хзссад̇ий’’д̇и. (сам̣. ни. 1.249) жа

д̇ад̇т̇а яасса вад̇т̇уд̇д̇аяасса ванд̣̇анам̣ гад̇д̇угаамо, д̇асса г̇ун̣аад̇исаяаяог̇асанд̣̇ассанад̇т̇ам̣ ‘‘гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяа’’нд̇иаад̣̇инаа г̇аат̇ад̇д̇аяамааха. г̇ун̣аад̇исаяаяог̇зна хи ванд̣̇анаарахабхааво, ванд̣̇анаарахз жа гад̇аа ванд̣̇анаа яат̇аад̇хиббзд̇аббаяож̇анам̣ саад̇хзд̇ийд̇и. д̇ад̇т̇а яассаа д̣̇зсанааяа сам̣ван̣н̣анам̣ гад̇д̇угаамо, саа на винаяад̣̇зсанаа вияа гарун̣ааббад̇хаанаа, нааби абхид̇хаммад̣̇зсанаа вияа бан̃н̃ааббад̇хаанаа, ат̇а ко гарун̣аабан̃н̃ааббад̇хаанаад̇и д̇ад̣̇убхаяаббад̇хаанамзва д̇аава саммаасамб̣уд̣̇д̇хасса т̇оманам̣ гаад̇ум̣ д̇ам̣муулагад̇д̇аа сзсарад̇анаанам̣ ‘‘гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяа’’нд̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣.

д̇ад̇т̇а гирад̇ийд̇и гарун̣аа, барад̣̇угкам̣ вигкибад̇и, абанзд̇ийд̇и ад̇т̇о. ат̇а ваа гин̣аад̇ийд̇и гарун̣аа, барад̣̇угкз сад̇и гаарун̣игам̣ хим̣сад̇и, виб̣аад̇хад̇ийд̇и ад̇т̇о, барад̣̇угкз сад̇и саад̇хуунам̣ гамбанам̣ хад̣̇аяакзд̣̇ам̣ гарод̇ийд̇и ваа гарун̣аа. ат̇а ваа гамид̇и сукам̣, д̇ам̣ рунд̇хад̇ийд̇и гарун̣аа. зсаа хи барад̣̇угкаабанаяанагаамад̇аалагкан̣аа, ад̇д̇асуканирабзгкад̇ааяа гаарун̣игаанам̣ сукам̣ рунд̇хад̇и виб̣анд̇хад̇ийд̇и. гарун̣ааяа сийд̇алам̣ гарун̣аасийд̇алам̣, гарун̣аасийд̇алам̣ хад̣̇аяам̣ ассаад̇и гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяо, д̇ам̣ гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяам̣. д̇ад̇т̇а гин̃жааби барзсам̣ хид̇обасам̣хаарасукаад̣̇иабарихаанижчанасабхаавад̇ааяа, б̣яаабаад̣̇аарад̇ийнам̣ уж̇увибажжанийгад̇ааяа жа сад̇д̇асанд̇аанаг̇ад̇асанд̇аабавижчзд̣̇анаагаараббавад̇д̇ияаа мзд̇д̇аамуд̣̇ид̇аанамби жид̇д̇асийд̇алабхаавагааран̣ад̇аа убалаб̣бхад̇и, д̇ат̇ааби д̣̇угкаабанаяанаагаараббавад̇д̇ияаа баруубад̇аабаасаханарасаа авихим̣саабхууд̇аа гарун̣аа висзсзна бхаг̇авад̇о жид̇д̇асса жид̇д̇абассад̣̇д̇хи вияа сийд̇ийбхааванимид̇д̇анд̇и вуд̇д̇ам̣ ‘‘гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяа’’нд̇и. гарун̣аамукзна ваа мзд̇д̇аамуд̣̇ид̇аанамби хад̣̇аяасийд̇алабхаавагааран̣ад̇аа вуд̇д̇аад̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣.

ат̇а ваа асаад̇хааран̣ан̃аан̣ависзсаниб̣анд̇ханабхууд̇аа саад̇исаяам̣ ниравасзсан̃жа саб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃н̃аан̣ам̣ вияа сависаяаб̣яаабид̇ааяа махаагарун̣аабхаавам̣ убаг̇ад̇аа гарун̣аава бхаг̇авад̇о ад̇исаязна хад̣̇аяасийд̇алабхаавахзд̇ууд̇и ааха ‘‘гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяа’’нд̇и. ат̇а ваа сад̇иби мзд̇д̇аамуд̣̇ид̇аанам̣ саад̇исаяз хад̣̇аяасийд̇ийбхааваниб̣анд̇ханад̇д̇з сагалаб̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣ависзсагааран̣ад̇ааяа д̇аасамби гааран̣анд̇и гарун̣аава бхаг̇авад̇о хад̣̇аяасийд̇алабхаавагааран̣ам̣ вуд̇д̇аа. гарун̣аанид̣̇аанаа хи саб̣б̣зби б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣аа. гарун̣аанубхааваниб̣б̣аабияамаанасам̣саарад̣̇угкасанд̇аабасса хи бхаг̇авад̇о барад̣̇угкаабанаяанагаамад̇ааяа анзгааниби асан̇кзяяаани габбаанам̣ агиланд̇аруубассзва ниравасзсаб̣уд̣̇д̇хагарад̇хаммасамбхаран̣анияад̇асса самад̇хиг̇ад̇ад̇хаммаад̇хибад̇зяяасса жа саннихид̇зсуби сад̇д̇асан̇каарасамубанийд̇ахад̣̇аяуубад̇аабанимид̇д̇зсу на ийсагамби жид̇д̇асийд̇ийбхаавассан̃н̃ат̇ад̇д̇амахосийд̇и. зд̇асмин̃жа ад̇т̇авигаббз д̇ийсуби авад̇т̇аасу бхаг̇авад̇о гарун̣аа сан̇г̇ахид̇аад̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣.

баж̇аанаад̇ийд̇и бан̃н̃аа, яат̇аасабхаавам̣ багаарзхи бадивиж̇жхад̇ийд̇и ад̇т̇о. бан̃н̃аава н̃зяяааваран̣аббахаанад̇о багаарзхи д̇хаммасабхаавааваж̇од̇анадтзна баж̇ж̇од̇од̇и бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇о, саваасанаббахаанад̇о висзсзна хад̇ам̣ самуг̇гхаадид̇ам̣ вихад̇ам̣, бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇зна вихад̇ам̣ бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇ам̣. муяханд̇и д̇зна, саяам̣ ваа муяхад̇и, моханамад̇д̇амзва ваа д̇анд̇и мохо, авиж̇ж̇аа, свзва висаяасабхаавабадижчаад̣̇анад̇о анд̇хагаарасаригкад̇ааяа д̇амо вияаад̇и д̇амо, бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇о мохад̇амо зд̇ассаад̇и бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇амо, д̇ам̣ бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇амам̣ . саб̣б̣зсамби хи кийн̣аасаваанам̣ сад̇иби бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇зна авиж̇ж̇аанд̇хагаарасса вихад̇абхаавз сад̣̇д̇хаад̇химуд̇д̇зхи вияа д̣̇идтиббад̇д̇аанам̣ саавагзхи, бажжзгасамб̣уд̣̇д̇хзхи жа саваасанаббахаанзна саммаасамб̣уд̣̇д̇хаанам̣ гилзсаббахаанасса висзсо виж̇ж̇ад̇ийд̇и саад̇исаязна авиж̇ж̇ааббахаанзна бхаг̇аванд̇ам̣ т̇омзнд̇о ааха ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇ама’’нд̇и.

ат̇а ваа анд̇арзна баробад̣̇зсам̣ ад̇д̇ано санд̇аанз ажжанд̇ам̣ авиж̇ж̇аанд̇хагааравиг̇амасса ниб̣б̣ад̇д̇ид̇ад̇д̇аа, д̇ад̇т̇а жа саб̣б̣ан̃н̃уд̇ааяа, б̣алзсу жа васийбхаавасса самад̇хиг̇ад̇ад̇д̇аа, барасанд̇ад̇ияан̃жа д̇хаммад̣̇зсанаад̇исаяаанубхаавзна саммад̣̇зва д̇асса бавад̇д̇ид̇ад̇д̇аа бхаг̇аваава висзсад̇о мохад̇амавиг̇амзна т̇омзд̇аб̣б̣од̇и ааха ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇ама’’нд̇и. имасмин̃жа ад̇т̇авигаббз ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇о’’д̇и бад̣̇зна бхаг̇авад̇о бадивзд̇хабан̃н̃аа вияа д̣̇зсанаабан̃н̃ааби сааман̃н̃анид̣̇д̣̇зсзна згасзсанаязна ваа сан̇г̇ахид̇аад̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣.

ат̇а ваа бхаг̇авад̇о н̃аан̣асса н̃зяяабарияанд̇игад̇д̇аа сагалан̃зяяад̇хаммасабхаавааб̣од̇ханасамад̇т̇зна анааваран̣ан̃аан̣асан̇каад̇зна бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇зна саб̣б̣ан̃зяяад̇хаммасабхааважчаад̣̇агасса моханд̇хагаарасса вид̇хамид̇ад̇д̇аа анан̃н̃асаад̇хааран̣о бхаг̇авад̇о мохад̇амавинаасод̇и гад̇ваа вуд̇д̇ам̣ ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇ама’’нд̇и. зд̇т̇а жа мохад̇амавид̇хамананд̇з ад̇хиг̇ад̇ад̇д̇аа анааваран̣ан̃аан̣ам̣ гааран̣уубажаарзна сагасанд̇аанз мохад̇амавид̇хаманам̣ д̣̇адтаб̣б̣ам̣. абхинийхаарасамбад̇д̇ияаа саваасанаббахаанамзва хи гилзсаанам̣ ‘‘н̃зяяааваран̣аббахаана’’нд̇и, барасанд̇аанз бана мохад̇амавид̇хаманасса гааран̣абхаавад̇о анааваран̣ан̃аан̣ам̣ ‘‘мохад̇амавид̇хамана’’нд̇и вужжад̇ийд̇и.

гим̣ бана гааран̣ам̣ авиж̇ж̇аавиг̇гхаад̇о язвзго бахаанасамбад̇д̇ивасзна бхаг̇авад̇о т̇оманаанимид̇д̇ам̣ г̇аяхад̇и, на бана саад̇исаяаниравасзсагилзсаббахаананд̇и? д̇аббахаанаважанзнзва д̇ад̣̇згадтад̇ааяа сагаласам̣гилзсаг̇ан̣асамуг̇гхаад̇аж̇од̇ид̇абхаавад̇о. на хи со д̇аад̣̇исо гилзсо ад̇т̇и, яо ниравасзсаавиж̇ж̇ааббахаанзна на бахийяад̇ийд̇и. ат̇а ваа виж̇ж̇аа вияа сагалагусалад̇хаммасамуббад̇д̇ияаа ниравасзсаагусалад̇хамманиб̣б̣ад̇д̇ияаа, сам̣саараббавад̇д̇ияаа жа авиж̇ж̇аа бад̇хаанагааран̣анд̇и д̇аб̣б̣иг̇гхаад̇аважанзна сагаласам̣гилзсаг̇ан̣асамуг̇гхаад̇о вуд̇д̇оязва ход̇ийд̇и вуд̇д̇ам̣ ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇ама’’нд̇и.

нараа жа амараа жа нараамараа, саха нараамарзхийд̇и санараамаро, санараамаро жа со лого жаад̇и санараамаралого, д̇асса г̇аруд̇и санараамаралогаг̇ару, д̇ам̣ санараамаралогаг̇арум̣. зд̇зна д̣̇звамануссаанам̣ вияа д̇ад̣̇авасидтасад̇д̇аанамби яат̇аарахам̣ г̇ун̣ависзсаавахад̇о бхаг̇авад̇о убагаарид̇ам̣ д̣̇ассзд̇и. на жзд̇т̇а бад̇хаанаабад̇хаанабхааво жод̣̇зд̇аб̣б̣о. ан̃н̃о хи сад̣̇д̣̇аггамо, ан̃н̃о ад̇т̇аггамо. зд̣̇исзсу хи самаасабад̣̇зсу бад̇хаанамби аббад̇хаанам̣ вияа нид̣̇д̣̇исийяад̇и яат̇аа – ‘‘сарааж̇игааяа барисааяаа’’д̇и (аба. адта. 1.82). гааман̃жзд̇т̇а сад̇д̇асан̇каарабхааж̇анавасзна д̇ивид̇хо лого, г̇арубхаавасса бана ад̇хиббзд̇ад̇д̇аа г̇аругаран̣асамад̇т̇ассзва яуж̇ж̇анад̇о сад̇д̇алогассавасзна ад̇т̇о г̇ахзд̇аб̣б̣о. со хи логияанд̇и зд̇т̇а бун̃н̃абаабаани д̇аб̣б̣ибааго жаад̇и ‘‘лого’’д̇и вужжад̇и. амараг̇г̇ахан̣зна жзд̇т̇а убабад̇д̇ид̣̇зваа ад̇хиббзд̇аа.

ат̇а ваа самуухад̇т̇о лога-сад̣̇д̣̇о самуд̣̇ааяавасзна логийяад̇и бан̃н̃аабийяад̇ийд̇и. саха нарзхийд̇и санараа, санараа жа д̇з амараа жзд̇и санараамараа, д̇зсам̣ логод̇и санараамаралогод̇и буриманаязнзва яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. амара-сад̣̇д̣̇зна жзд̇т̇а висуд̣̇д̇хид̣̇звааби сан̇г̇аяханд̇и. д̇з хи маран̣аабхаавад̇о барамад̇т̇ад̇о амараа. нараамараанам̣язва жа г̇ахан̣ам̣ уггадтанид̣̇д̣̇зсавасзна, яат̇аа – ‘‘сад̇т̇аа д̣̇звамануссаана’’нд̇и (д̣̇ий. ни. 1.157). д̇ат̇аа хи саб̣б̣аанад̇т̇абарихаран̣абуб̣б̣ан̇г̇амааяа ниравасзсахид̇асукавид̇хаанад̇аббарааяа нирад̇исаяааяа баяог̇асамбад̇д̇ияаа сад̣̇звамануссааяа баж̇ааяа ажжанд̇убагаарид̇ааяа, абаримид̇анирубамаббабхааваг̇ун̣ависзсасаман̇г̇ид̇ааяа жа саб̣б̣асад̇д̇уд̇д̇амо бхаг̇аваа абаримаан̣аасу логад̇хаад̇уусу абаримаан̣аанам̣ сад̇д̇аанам̣ уд̇д̇амам̣ г̇ааравадтаанам̣, д̇зна вуд̇д̇ам̣ – ‘‘санараамаралогаг̇ару’’нд̇и.

собханам̣ г̇ад̇ам̣ г̇аманам̣ зд̇ассаад̇и суг̇ад̇о. бхаг̇авад̇о хи взнзяяаж̇анубасан̇гаманам̣ зганд̇зна д̇зсам̣ хид̇асуканибпаад̣̇анад̇о собханам̣, д̇ат̇аа лагкан̣аануб̣яан̃ж̇ана (д̣̇ий. ни. 2.33; 3.198-200; ма. ни. 2.385, 386) бадиман̣д̣ид̇аруубагааяад̇ааяад̣̇уд̇авиламб̣ид̇а- калид̇аанугад̣дхананиббийл̣ануггудигагудилаагулад̇аад̣̇ид̣̇осарахид̇ам̣ вилаасид̇арааж̇ахам̣савасабхавааран̣амиг̇арааж̇аг̇аманам̣ гааяаг̇аманам̣ н̃аан̣аг̇аманан̃жа вибуланиммалагарун̣аасад̇ивийрияаад̣̇иг̇ун̣ависзсасахид̇амабхинийхаарад̇о яаава махааб̣од̇хи анаваж̇ж̇ад̇ааяа собханамзваад̇и.

ат̇а ваа саяамбхун̃аан̣зна сагаламби логам̣ барин̃н̃аабхисамаяавасзна бариж̇аананд̇о н̃аан̣зна саммаа г̇ад̇о аваг̇ад̇од̇и суг̇ад̇о. д̇ат̇аа логасамуд̣̇аяам̣ бахаанаабхисамаяавасзна баж̇аханд̇о ануббад̇д̇ид̇хаммад̇ам̣ аабаад̣̇знд̇о саммаа г̇ад̇о ад̇ийд̇од̇и суг̇ад̇о. логанирод̇хам̣ ниб̣б̣аанам̣ сажчигирияаабхисамаяавасзна саммаа г̇ад̇о ад̇хиг̇ад̇од̇и суг̇ад̇о. логанирод̇хаг̇ааминибадибад̣̇ам̣ бхааванаабхисамаяавасзна саммаа г̇ад̇о бадибаннод̇и суг̇ад̇о. сод̇аабад̇д̇имаг̇г̇зна яз гилзсаа бахийнаа, д̇з гилзсз на бунзд̇и, на бажжзд̇и, на бажжааг̇ажчад̇ийд̇и суг̇ад̇од̇иаад̣̇инаа наязна аяамад̇т̇о вибхаавзд̇аб̣б̣о . ат̇а ваа сунд̣̇арам̣ таанам̣ саммаасамб̣од̇хим̣ ниб̣б̣аанамзва ваа г̇ад̇о ад̇хиг̇ад̇од̇и суг̇ад̇о. яасмаа ваа бхууд̇ам̣ д̇ажчам̣ ад̇т̇асан̃хид̇ам̣ винзяяаанам̣ яат̇аарахам̣ гаалаяуд̇д̇амзва жа д̇хаммам̣ бхаасад̇и, д̇асмаа саммаа г̇ад̣̇ад̇ийд̇и суг̇ад̇о, д̣̇а-гаарасса д̇а-гаарам̣ гад̇ваа. ид̇и собханаг̇аманад̇аад̣̇ийхи суг̇ад̇о, д̇ам̣ суг̇ад̇ам̣.

бун̃н̃абаабагаммзхи убабаж̇ж̇анавасзна г̇анд̇аб̣б̣ад̇о г̇ад̇ияо, убабад̇д̇ибхавависзсаа. д̇аа бана нираяаад̣̇ивасзна бан̃жавид̇хаа, д̇аахи сагалассааби бхаваг̇аамигаммасса арияамаг̇г̇аад̇хиг̇амзна авибаагаарахабхаавагаран̣зна нивад̇д̇ид̇ад̇д̇аа бхаг̇аваа бан̃жахиби г̇ад̇ийхи судту муд̇д̇о висам̣яуд̇д̇од̇и ааха – ‘‘г̇ад̇ивимуд̇д̇а’’нд̇и. зд̇зна бхаг̇авад̇о гад̇т̇ажиби г̇ад̇ияаа абарияаабаннад̇ам̣ д̣̇ассзд̇и, яад̇о бхаг̇аваа ‘‘д̣̇зваад̇ид̣̇зво’’д̇и вужжад̇и, д̇знзвааха –

‘‘язна д̣̇звуубабад̇яасса, г̇анд̇хаб̣б̣о ваа вихан̇г̇амо;

яагкад̇д̇ам̣ язна г̇ажчзяяам̣, мануссад̇д̇ан̃жа аб̣б̣аж̇з;

д̇з маяхам̣ аасаваа кийн̣аа, вид̣̇д̇хасд̇аа винал̣ийгад̇аа’’д̇и. (а. ни. 4.36);

д̇ам̣д̇ам̣г̇ад̇исам̣вад̇д̇анагаанан̃хи гаммагилзсаанам̣ аг̇г̇амаг̇г̇зна б̣од̇химуулзязва суббахийнад̇д̇аа над̇т̇и бхаг̇авад̇о г̇ад̇ибарияаабаннад̇аад̇и ажжанд̇амзва бхаг̇аваа саб̣б̣абхаваяониг̇ад̇ивин̃н̃аан̣адтид̇исад̇д̇ааваасасад̇д̇анигааязхи субаримуд̇д̇о, д̇ам̣ г̇ад̇ивимуд̇д̇ам̣. ванд̣̇зд̇и намаами, т̇омзмийд̇и ваа ад̇т̇о.

ат̇а ваа г̇ад̇ивимуд̇д̇анд̇и анубаад̣̇исзсаниб̣б̣аанад̇хаад̇уббад̇д̇ияаа бхаг̇аванд̇ам̣ т̇омзд̇и. зд̇т̇а хи д̣̇вийхаагаарзхи бхаг̇авад̇о т̇оманаа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа – ад̇д̇ахид̇асамбад̇д̇ид̇о, барахид̇абадибад̇д̇ид̇о жа. д̇зсу ад̇д̇ахид̇асамбад̇д̇и анааваран̣ан̃аан̣аад̇хиг̇амад̇о, саваасанаанам̣ саб̣б̣зсам̣ гилзсаанам̣ ажжанд̇аббахаанад̇о, анубаад̣̇исзсаниб̣б̣аанаббад̇д̇ид̇о жа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. барахид̇абадибад̇д̇и лаабхасаггаараад̣̇инирабзгкажид̇д̇асса саб̣б̣ад̣̇угканияяаанигад̇хаммад̣̇зсанаад̇о, вируд̣̇д̇хзсуби нижжам̣ хид̇аж̇жхаасаяад̇о, н̃аан̣абарибаагагаалааг̇аманад̇о жа. саа банзд̇т̇а аасаяад̇о баяог̇ад̇о жа д̣̇увид̇хаа барахид̇абадибад̇д̇и, д̇ивид̇хаа жа ад̇д̇ахид̇асамбад̇д̇и багаасид̇аа ход̇и. гат̇ам̣? ‘‘гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяа’’нд̇и зд̇зна аасаяад̇о барахид̇абадибад̇д̇и, саммаа г̇ад̣̇анад̇т̇зна суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇зна баяог̇ад̇о барахид̇абадибад̇д̇и, ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇амам̣ г̇ад̇ивимуд̇д̇а’’нд̇и зд̇зхи жад̇усажжабадивзд̇хад̇т̇зна жа суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇зна д̇ивид̇хааби ад̇д̇ахид̇асамбад̇д̇и, авасидтзна, ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇ама’’нд̇и зд̇зна жа саб̣б̣ааби ад̇д̇ахид̇асамбад̇д̇ибарахид̇абадибад̇д̇и багаасид̇аа ход̇ийд̇и.

ат̇а ваа д̇ийхаагаарзхи бхаг̇авад̇о т̇оманаа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа – хзд̇уд̇о, палад̇о, убагаарад̇о жа. д̇ад̇т̇а хзд̇у махаагарун̣аа, саа батамабад̣̇зна нид̣̇ассид̇аа. палам̣ жад̇уб̣б̣ид̇хам̣ – н̃аан̣асамбад̣̇аа, бахаанасамбад̣̇аа, аанубхаавасамбад̣̇аа, руубагааяасамбад̣̇аа жаад̇и. д̇аасу н̃аан̣аббахаанасамбад̣̇аа д̣̇уд̇ияабад̣̇зна сажжаббадивзд̇хад̇т̇зна жа суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇зна багаасид̇аа хонд̇и. аанубхаавасамбад̣̇аа д̇ад̇ияабад̣̇зна, руубагааяасамбад̣̇аа яат̇аавуд̇д̇агааяаг̇аманасобханад̇т̇зна суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇зна, лагкан̣аануб̣яан̃ж̇анабаарибуурияаа (д̣̇ий. ни. 2.33; 3.198-200; ма. ни. 2.385-386) винаа д̇ад̣̇абхаавад̇о. убагааро анд̇арам̣ аб̣аахирам̣ гарид̇ваа д̇ивид̇хаяаанамукзна вимуд̇д̇ид̇хаммад̣̇зсанаа, со саммаа г̇ад̣̇анад̇т̇зна суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇зна багаасид̇о ход̇ийд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.

д̇ад̇т̇а ‘‘гарун̣аасийд̇алахад̣̇аяа’’нд̇и зд̇зна саммаасамб̣од̇хияаа муулам̣ д̣̇ассзд̇и. махаагарун̣аасан̃жод̣̇ид̇амаанасо хи бхаг̇аваа сам̣саарабан̇гад̇о сад̇д̇аанам̣ самуд̣̇д̇харан̣ад̇т̇ам̣ гад̇аабхинийхааро анубуб̣б̣зна баарамияо буурзд̇ваа ануд̇д̇арам̣ саммаасамб̣од̇хим̣ ад̇хиг̇ад̇од̇и гарун̣аа саммаасамб̣од̇хияаа муулам̣. ‘‘бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇авихад̇амохад̇ама’’нд̇и зд̇зна саммаасамб̣од̇хим̣ д̣̇ассзд̇и. анааваран̣ан̃аан̣абад̣̇адтаанан̃хи маг̇г̇ан̃аан̣ам̣, маг̇г̇ан̃аан̣абад̣̇адтаанан̃жа анааваран̣ан̃аан̣ам̣ ‘‘саммаасамб̣од̇хий’’д̇и вужжад̇ийд̇и. саммаа г̇ад̣̇анад̇т̇зна суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇зна саммаасамб̣од̇хияаа бадибад̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇и, лийнуд̣̇д̇хажжабад̇идтаанааяууханагаамасукаллигад̇д̇агиламат̇аануяог̇а- сассад̇ужчзд̣̇аабхинивзсаад̣̇ианд̇ад̣̇ваяарахид̇ааяа гарун̣аабан̃н̃аабариг̇г̇ахид̇ааяа маж̇жхимааяа бадибад̇д̇ияаа багаасанад̇о суг̇ад̇а-сад̣̇д̣̇асса. ид̇арзхи саммаасамб̣од̇хияаа бад̇хаанааббад̇хаанабхзд̣̇ам̣ баяож̇анам̣ д̣̇ассзд̇и. сам̣саарамахогхад̇о сад̇д̇асанд̇ааран̣ан̃жзд̇т̇а бад̇хаанам̣ баяож̇анам̣, д̇ад̣̇ан̃н̃амаббад̇хаанам̣. д̇зсу бад̇хаанзна барахид̇аббадибад̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇и, ид̇арзна ад̇д̇ахид̇асамбад̇д̇им̣, д̇ад̣̇убхаязна ад̇д̇ахид̇ааяа бадибаннаад̣̇ийсу (бу. ба. 24, 173) жад̇уусу буг̇г̇алзсу бхаг̇авад̇о жад̇уд̇т̇абуг̇г̇алабхаавам̣ д̣̇ассзд̇и. д̇зна жа ануд̇д̇арад̣̇агкин̣зяяабхаавам̣ уд̇д̇амаванд̣̇анийяабхаавам̣, ад̇д̇ано жа ванд̣̇анагирияааяа кзд̇д̇ан̇г̇ад̇абхаавам̣ д̣̇ассзд̇и.

зд̇т̇а жа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна логиязсу махаг̇г̇ад̇абхааваббад̇д̇аасаад̇хааран̣аг̇ун̣ад̣̇ийбанад̇о бхаг̇авад̇о саб̣б̣алогияаг̇ун̣асамбад̇д̇и д̣̇ассид̇аа ход̇и, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна саб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃н̃аан̣абад̣̇адтаанамаг̇г̇ан̃аан̣ад̣̇ийбанад̇о саб̣б̣алогуд̇д̇араг̇ун̣асамбад̇д̇и. д̇ад̣̇убхаяаг̇г̇ахан̣асид̣̇д̇хо хи ад̇т̇о ‘‘санараамаралогаг̇ару’’нд̇иаад̣̇инаа вибан̃жийяад̇ийд̇и. гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна жа убаг̇аманам̣ нирубаггилзсам̣ д̣̇ассзд̇и, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна абаг̇аманам̣. д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна логасаман̃н̃аануруубам̣ бхаг̇авад̇о бавад̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇и, логавохаарависаяад̇д̇аа гарун̣ааяа, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна саман̃н̃ааяаанавид̇хааванам̣. сабхааваанаваб̣од̇хзна хи д̇хаммаанам̣ саман̃н̃ам̣ ад̇ид̇хаавид̇ваа сад̇д̇аад̣̇ибараамасанам̣ ход̇ийд̇и. д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна махаагарун̣аасамаабад̇д̇ивихаарам̣ д̣̇ассзд̇и, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна д̇ийсу гаалзсу аббадихад̇ан̃аан̣ам̣, жад̇усажжан̃аан̣ам̣, жад̇уббадисамбхид̣̇аан̃аан̣ам̣, жад̇увзссаараж̇ж̇ан̃аан̣ам̣. гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна махаагарун̣аасамаабад̇д̇ин̃аан̣асса г̇ахид̇ад̇д̇аа сзсаасаад̇хааран̣ан̃аан̣аани, ча абхин̃н̃аа, адтасу барисаасу (ма. ни. 1.151) агамбанан̃аан̣аани, д̣̇аса б̣алаани, жуд̣̇д̣̇аса б̣уд̣̇д̇хан̃аан̣аани, сол̣аса н̃аан̣ажарияаа, адтаараса б̣уд̣̇д̇хад̇хаммаа, (д̣̇ий. ни. адта. 3.305; вибха. муула. дий. г̇ант̇аарамбхаван̣н̣анааяа) жад̇ужад̇д̇аарийса н̃аан̣авад̇т̇ууни, (сам̣. ни. 2.34) сад̇д̇асад̇д̇ад̇и н̃аан̣авад̇т̇уунийд̇и (сам̣. ни. 2.34) звамаад̣̇ийнам̣ анзгзсам̣ бан̃н̃ааббабхзд̣̇аанам̣ васзна н̃аан̣ажаарам̣ д̣̇ассзд̇и.

д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна жаран̣асамбад̇д̇им̣, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна виж̇ж̇аасамбад̇д̇им̣. гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна сад̇д̇аад̇хибад̇ид̇аа, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна д̇хаммаад̇хибад̇ид̇аа. гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна логанаат̇абхааво, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна ад̇д̇анаат̇абхааво. д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна буб̣б̣агаарибхааво, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна гад̇ан̃н̃уд̇аа . д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна абаранд̇абад̇аа, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна анад̇д̇анд̇абад̇аа. гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна ваа б̣уд̣̇д̇хагарад̇хаммасид̣̇д̇хи, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна б̣уд̣̇д̇хабхаавасид̣̇д̇хи. д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна барзсам̣ д̇ааран̣ам̣, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна саяам̣ д̇ааран̣ам̣. д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна саб̣б̣асад̇д̇зсу ануг̇г̇ахажид̇д̇ад̇аа, бан̃н̃ааг̇г̇ахан̣зна саб̣б̣ад̇хаммзсу вирад̇д̇ажид̇д̇ад̇аа д̣̇ассид̇аа ход̇и. саб̣б̣зсан̃жа б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣аанам̣ гарун̣аа аад̣̇и, д̇аннид̣̇аанабхаавад̇о. бан̃н̃аа барияосаанам̣, д̇ад̇о уд̇д̇аригаран̣ийяаабхаавад̇о. ид̇и аад̣̇ибарияосаанад̣̇ассанзна саб̣б̣з б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣аа д̣̇ассид̇аа хонд̇и. д̇ат̇аа гарун̣ааг̇г̇ахан̣зна сийлагканд̇хабуб̣б̣ан̇г̇амо самаад̇хигканд̇хо д̣̇ассид̇о ход̇и. гарун̣аанид̣̇аанан̃хи сийлам̣, д̇ад̇о баан̣аад̇ибаад̇аад̣̇ивирад̇иббавад̇д̇ид̇о, саа жа жхаанад̇д̇аяасамбаяог̇инийд̇и. бан̃н̃ааважанзна бан̃н̃аагканд̇хо. сийлан̃жа саб̣б̣аб̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣аанамаад̣̇и, самаад̇хи маж̇жхз, бан̃н̃аа барияосаананд̇и. звамби аад̣̇имаж̇жхабарияосаанагаляаан̣аа саб̣б̣з б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣аа д̣̇ассид̇аа хонд̇и, наяад̇о д̣̇ассид̇ад̇д̇аа. зсо зва хи ниравасзсад̇о б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣аанам̣ д̣̇ассанубааяо, яад̣̇ид̣̇ам̣ наяаг̇г̇аахан̣ам̣. ан̃н̃ат̇аа го наама самад̇т̇о бхаг̇авад̇о г̇ун̣з анубад̣̇ам̣ ниравасзсад̇о д̣̇ассзд̇ум̣. д̇знзвааха –

‘‘б̣уд̣̇д̇хоби б̣уд̣̇д̇хасса бхан̣зяяа ван̣н̣ам̣,

габбамби жз ан̃н̃амабхаасамаано;

кийязт̇а габбо жирад̣̇ийгхаманд̇арз,

ван̣н̣о на кийязт̇а д̇ат̇ааг̇ад̇ассаа’’д̇и. (д̣̇ий. ни. адта. 1.304; д̣̇ий. ни. адта. 3.141; ма. ни. адта. 3.425, уд̣̇аа. адта. 53; б̣у. вам̣. адта. 4.4; жарияаа. адта. нид̣̇аанагат̇ааяам̣, багин̣н̣агагат̇ааяам̣; аба. адта. 2.6.20);

д̇знзва жа ааяасмад̇аа саарибуд̇д̇ад̇т̇зрзнааби б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣абарижчзд̣̇анам̣ бад̇и ануяуд̇д̇зна ‘‘но хзд̇ам̣ бханд̇з’’д̇и (д̣̇ий. ни. 2.145) бадигкибид̇ваа, ‘‘аби жа мз бханд̇з д̇хамманваяо вид̣̇ид̇о’’д̇и (д̣̇ий. ни. 2.146) вуд̇д̇ам̣.

звам̣ сан̇кзбзна сагаласаб̣б̣ан̃н̃уг̇ун̣зхи бхаг̇аванд̇ам̣ абхид̇т̇авид̇ваа ид̣̇аани сад̣̇д̇хаммам̣ т̇омзд̇ум̣ ‘‘б̣уд̣̇д̇хобий’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а б̣уд̣̇д̇ход̇и гад̇д̇унид̣̇д̣̇зсо. б̣уд̣̇д̇хабхааванд̇и гамманид̣̇д̣̇зсо. бхаавзд̇ваа, сажчигад̇ваад̇и жа буб̣б̣агаалагирияаанид̣̇д̣̇зсо. яанд̇и анияамад̇о гамманид̣̇д̣̇зсо. убаг̇ад̇од̇и абарагаалагирияаанид̣̇д̣̇зсо. ванд̣̇зд̇и гирияаанид̣̇д̣̇зсо, д̇анд̇и нияаманам̣. д̇хамманд̇и ванд̣̇анагирияааяа гамманид̣̇д̣̇зсо. г̇ад̇амалам̣, ануд̇д̇аранд̇и жа д̇аб̣б̣исзсанам̣.

д̇ад̇т̇а б̣уд̣̇д̇ха-сад̣̇д̣̇асса д̇аава ‘‘б̣уж̇жхид̇аа сажжаанийд̇и б̣уд̣̇д̇хо, б̣од̇хзд̇аа баж̇ааяаад̇и б̣уд̣̇д̇хо’’д̇иаад̣̇инаа (махаани. 192; жуул̣ани. 95-97; бади. ма. 1.162) нид̣̇д̣̇зсанаязна ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. ат̇а ваа саваасанааяа ан̃н̃аан̣анид̣̇д̣̇ааяа ажжанд̇авиг̇амад̇о, б̣уд̣̇д̇хияаа ваа вигасид̇абхаавад̇о б̣уд̣̇д̇хаваад̇и б̣уд̣̇д̇хо, ж̇ааг̇аран̣авигасанад̇т̇авасзна. ат̇а ваа гассажиби н̃зяяад̇хаммасса анаваб̣уд̣̇д̇хасса абхаавзна н̃зяяависзсасса гаммабхаавзна аг̇г̇ахан̣ад̇о гаммаважанижчааяа абхаавзна аваг̇аманад̇т̇авасзнзва гад̇д̇унид̣̇д̣̇зсо лаб̣бхад̇ийд̇и б̣уд̣̇д̇хаваад̇и б̣уд̣̇д̇хо, яат̇аа ‘‘д̣̇игкид̇о на д̣̇ад̣̇аад̇ий’’д̇и, ад̇т̇ад̇о бана баарамид̇аабарибхаавид̇о саяамбхуун̃аан̣зна саха ваасанааяа вихад̇авид̣̇д̇хасд̇аниравасзсагилзсо махаагарун̣аасаб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃н̃аан̣аад̣̇иабаримзяяа г̇ун̣аг̇ан̣аад̇хааро канд̇хасанд̇аано б̣уд̣̇д̇хо. яат̇ааха –

‘‘б̣уд̣̇д̇ход̇и яо со бхаг̇аваа саяамбхуу анаажарияаго буб̣б̣з анануссуд̇зсу д̇хаммзсу саамам̣ сажжаани абхисамб̣уж̇жхи, д̇ад̇т̇а жа саб̣б̣ан̃н̃уд̇ам̣ бад̇д̇о, б̣алзсу жа васийбхаава’’нд̇и (махаани. 192; жуул̣ани. 95-97; бади. ма. 1.162).

аби-сад̣̇д̣̇о самбхааванз, д̇зна ‘‘звам̣ г̇ун̣ависзсаяуд̇д̇о соби наама бхаг̇аваа’’д̇и вагкамаанаг̇ун̣з д̇хаммз самбхааванам̣ д̣̇ийбзд̇и. б̣уд̣̇д̇хабхааванд̇и саммаасамб̣од̇хим̣. бхаавзд̇ваад̇и уббаад̣̇зд̇ваа, вад̣дхзд̇ваа жа. сажчигад̇ваад̇и бажжагкам̣ гад̇ваа. убаг̇ад̇од̇и бад̇д̇о, ад̇хиг̇ад̇од̇и ад̇т̇о, зд̇асса ‘‘б̣уд̣̇д̇хабхаава’’нд̇и зд̇зна самб̣анд̇хо. г̇ад̇амаланд̇и виг̇ад̇амалам̣, нид̣̇д̣̇осанд̇и ад̇т̇о. ванд̣̇зд̇и бан̣амаами, т̇омзми ваа. ануд̇д̇аранд̇и уд̇д̇арарахид̇ам̣, логуд̇д̇аранд̇и ад̇т̇о. д̇хамманд̇и яат̇аанусидтам̣ бадибаж̇ж̇амаанз абааяад̇о жа, сам̣саарад̇о жа абад̇амаанз гад̇ваа д̇хаараяад̇ийд̇и д̇хаммо.

аяан̃хзд̇т̇а сан̇кзбад̇т̇о – звам̣ вивид̇хаг̇ун̣асаманнааг̇ад̇о б̣уд̣̇д̇хоби бхаг̇аваа яам̣ арияасан̇каад̇ам̣ д̇хаммам̣ бхаавзд̇ваа, паланиб̣б̣аанасан̇каад̇ам̣ бана сажчигад̇ваа ануд̇д̇арам̣ саммаасамб̣од̇хим̣ ад̇хиг̇ад̇о, д̇амзд̇ам̣ б̣уд̣̇д̇хаанамби б̣уд̣̇д̇хабхаавахзд̇убхууд̇ам̣ саб̣б̣ад̣̇осамаларахид̇ам̣ ад̇д̇ано уд̇д̇арид̇араабхаавзна ануд̇д̇арам̣ бадивзд̇хасад̣̇д̇хаммам̣ намаамийд̇и. барияад̇д̇исад̣̇д̇хаммассааби д̇аббагаасанад̇д̇аа ид̇ха сан̇г̇ахо д̣̇адтаб̣б̣о. ат̇а ваа ‘‘абхид̇хамманаяасамуд̣̇д̣̇ам̣ бхаавзд̇ваа ад̇хиг̇ажчи, д̇ийн̣и бидагаани саммасий’’д̇и жа адтагат̇ааяам̣ вуд̇д̇ад̇д̇аа барияад̇д̇ид̇хаммассааби сажчигирияаасаммасанабарияааяо лаб̣бхад̇ийд̇и соби ид̇ха вуд̇д̇о язваад̇и д̣̇адтаб̣б̣о. д̇ат̇аа ‘‘яам̣ д̇хаммам̣ бхаавзд̇ваа, сажчигад̇ваа’’д̇и жа вуд̇д̇ад̇д̇аа б̣уд̣̇д̇хагарад̇хаммабхууд̇аахи баарамид̇аахи саха буб̣б̣абхааг̇з ад̇хисийласигкаад̣̇аяоби ид̇ха д̇хамма-сад̣̇д̣̇зна сан̇г̇ахид̇аад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. д̇ааби хи виг̇ад̇абадибагкад̇ааяа виг̇ад̇амалаа, анан̃н̃асаад̇хааран̣ад̇ааяа ануд̇д̇араа жаад̇и. д̇ат̇аа хи сад̇д̇аанам̣ сагалаваддад̣̇угканиссаран̣ааяа гад̇амахаабхинийхааро махаагарун̣аад̇хиваасабзсалаж̇жхаасаяо бан̃н̃аависзсабарияод̣̇аад̇аниммалаанам̣ д̣̇аанад̣̇амасан̃н̃амаад̣̇ийнам̣ уд̇д̇амад̇хаммаанам̣ сад̇асахассаад̇хигаани габбаанам̣ жад̇д̇аари асан̇кзяяаани саггажжам̣ ниранд̇арам̣ ниравасзсам̣ бхааванаабажжагкагаран̣зхи гаммаад̣̇ийсу ад̇хиг̇ад̇авасийбхааво, ажчарияаажинд̇зяяамахаанубхааво, ад̇хисийлаад̇хижид̇д̇аанам̣ барамуггам̣сабаарамиббад̇д̇о бхаг̇аваа бажжаяаагаарз жад̇увийсад̇игодисад̇асахассамукзна махааваж̇иран̃аан̣ам̣ бзсзд̇ваа ануд̇д̇арам̣ саммаасамб̣од̇хим̣ абхисамб̣уд̣̇д̇ход̇и.

зд̇т̇а жа ‘‘бхаавзд̇ваа’’д̇и зд̇зна виж̇ж̇аасамбад̣̇ааяа д̇хаммам̣ т̇омзд̇и, ‘сажчигад̇ваа’д̇и зд̇зна вимуд̇д̇исамбад̣̇ааяа. д̇ат̇аа батамзна жхаанасамбад̣̇ааяа, д̣̇уд̇иязна вимогкасамбад̣̇ааяа. батамзна ваа самаад̇хисамбад̣̇ааяа, д̣̇уд̇иязна самаабад̇д̇исамбад̣̇ааяа. ат̇а ваа батамзна каяан̃аан̣абхаавзна, д̣̇уд̇иязна ануббаад̣̇ан̃аан̣абхаавзна. буримзна ваа виж̇ж̇уубамад̇ааяа, д̣̇уд̇иязна важ̇ируубамад̇ааяа. буримзна ваа вирааг̇асамбад̇д̇ияаа, д̣̇уд̇иязна нирод̇хасамбад̇д̇ияаа. д̇ат̇аа батамзна нияяаанабхаавзна, д̣̇уд̇иязна ниссаран̣абхаавзна. батамзна ваа хзд̇убхаавзна, д̣̇уд̇иязна асан̇кад̇абхаавзна. батамзна ваа д̣̇ассанабхаавзна, д̣̇уд̇иязна вивзгабхаавзна. батамзна ваа ад̇хибад̇ибхаавзна, д̣̇уд̇иязна амад̇абхаавзна д̇хаммам̣ т̇омзд̇и. ат̇а ваа ‘‘яам̣ д̇хаммам̣ бхаавзд̇ваа б̣уд̣̇д̇хабхаавам̣ убаг̇ад̇о’’д̇и зд̇зна сваагкаад̇ад̇ааяа д̇хаммам̣ т̇омзд̇и, ‘‘сажчигад̇ваа’’д̇и зд̇зна санд̣̇идтигад̇ааяа. д̇ат̇аа буримзна агаалигад̇ааяа, бажчимзна зхибассигад̇ааяа. буримзна ваа обанзяяигад̇ааяа, бажчимзна бажжад̇д̇ам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ад̇ааяа д̇хаммам̣ т̇омзд̇и.

‘‘г̇ад̇амала’’нд̇и иминаа сам̣гилзсаабхаавад̣̇ийбанзна д̇хаммасса барисуд̣̇д̇хад̇ам̣ д̣̇ассзд̇и, ‘‘ануд̇д̇ара’’нд̇и зд̇зна ан̃н̃асса висидтасса абхаавад̣̇ийбанзна вибулабарибун̣н̣ад̇ам̣. батамзна ваа бахаанасамбад̣̇ам̣ д̇хаммасса д̣̇ассзд̇и, д̣̇уд̇иязна бабхаавасамбад̣̇ам̣. бхаавзд̇аб̣б̣ад̇ааяа ваа д̇хаммасса г̇ад̇амалабхааво яож̇зд̇аб̣б̣о . бхааванааг̇ун̣зна хи со д̣̇осаанам̣ самуг̇гхаад̇аго ход̇ийд̇и. сажчигаад̇аб̣б̣абхаавзна ануд̇д̇арабхааво яож̇зд̇аб̣б̣о. сажчигирияааниб̣б̣ад̇д̇ид̇о хи д̇ад̣̇уд̇д̇аригаран̣ийяаабхаавад̇о анан̃н̃асаад̇хааран̣ад̇ааяа ануд̇д̇арод̇и. д̇ат̇аа ‘‘бхаавзд̇ваа’’д̇и зд̇зна саха буб̣б̣абхааг̇асийлаад̣̇ийхи сзгкаа сийласамаад̇хибан̃н̃аагканд̇хаа д̣̇ассид̇аа хонд̇и, ‘‘сажчигад̇ваа’’д̇и зд̇зна саха асан̇кад̇ааяа д̇хаад̇уяаа асзгкаа сийласамаад̇хибан̃н̃аагканд̇хаа д̣̇ассид̇аа хонд̇ийд̇и.

звам̣ сан̇кзбзнзва саб̣б̣ад̇хаммаг̇ун̣зхи сад̣̇д̇хаммам̣ абхид̇т̇авид̇ваа, ид̣̇аани арияасан̇гхам̣ т̇омзд̇ум̣ ‘‘суг̇ад̇ассаа’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а суг̇ад̇ассаад̇и самб̣анд̇ханид̣̇д̣̇зсо, д̇асса ‘‘буд̇д̇аана’’нд̇и зд̇зна самб̣анд̇хо. орасаананд̇и буд̇д̇ависзсанам̣. маарасзнамат̇анаананд̇и орасабуд̇д̇абхаавз гааран̣анид̣̇д̣̇зсо, д̇зна гилзсаббахаанамзва бхаг̇авад̇о орасабуд̇д̇абхаавагааран̣ам̣ ануж̇аанаад̇ийд̇и д̣̇ассзд̇и. адтаннанд̇и г̇ан̣анабарижчзд̣̇анид̣̇д̣̇зсо, д̇зна жа сад̇иби д̇зсам̣ сад̇д̇ависзсабхаавзна анзгасад̇асахассасан̇кяабхаавз имам̣ г̇ан̣анабарижчзд̣̇ам̣ наад̇ивад̇д̇анд̇ийд̇и д̣̇ассзд̇и, маг̇г̇адтапаладтабхааваанад̇ивад̇д̇анад̇о. самууханд̇и самуд̣̇ааяанид̣̇д̣̇зсо. арияасан̇гханд̇и г̇ун̣ависидтасан̇гхаад̇абхааванид̣̇д̣̇зсо, д̇зна асад̇иби арияабуг̇г̇алаанам̣ гааяасаамаг̇г̇ияам̣ арияасан̇гхабхаавам̣ д̣̇ассзд̇и, д̣̇идтисийласааман̃н̃зна сам̣хад̇абхаавад̇о. д̇ад̇т̇а ураси бхаваа ж̇аад̇аа, сам̣вад̣̇д̇хаа жа орасаа. яат̇аа хи сад̇д̇аанам̣ орасабуд̇д̇аа ад̇д̇аж̇аад̇ад̇ааяа бид̇усанд̇агасса д̣̇ааяаж̇ж̇асса висзсзна бхааг̇ино хонд̇и, звамзд̇зби арияабуг̇г̇алаа саммаасамб̣уд̣̇д̇хасса савананд̇з арияааяа ж̇аад̇ияаа ж̇аад̇ад̇ааяа бхаг̇авад̇о санд̇агасса вимуд̇д̇исукасса, арияад̇хаммарад̇анасса жа зганд̇абхааг̇инод̇и орасаа вияа орасаа. ат̇а ваа бхаг̇авад̇о д̇хаммад̣̇зсанаанубхаавзна арияабхуумим̣ оггамамаанаа, огганд̇аа жа арияасаавагаа бхаг̇авад̇о уровааяаамаж̇анид̇аабхиж̇аад̇ад̇ааяа ниббарияааязна ‘‘орасабуд̇д̇аа’’д̇и вад̇д̇аб̣б̣ад̇ам̣ араханд̇и. саавагзхи бавад̇д̇ияамаанааби хи д̇хаммад̣̇зсанаа бхаг̇авад̇о ‘‘д̇хаммад̣̇зсанаа’’ ижжзва вужжад̇и, д̇ам̣муулагад̇д̇аа, лагкан̣аад̣̇ивисзсаабхаавад̇о жа.

яад̣̇иби арияасаавагаанам̣ арияамаг̇г̇аад̇хиг̇амасамаяз бхаг̇авад̇о вияа д̇ад̣̇анд̇арааяагаран̣ад̇т̇ам̣ д̣̇звабуд̇д̇амааро , маараваахиний ваа на зганд̇зна абасаад̣̇зд̇и, д̇зхи бана абасаад̣̇зд̇аб̣б̣ад̇ааяа гааран̣з вимат̇ид̇з д̇зби вимат̇ид̇аа зва наама хонд̇ийд̇и ааха – ‘‘маарасзнамат̇анаана’’нд̇и. имасмим̣ банад̇т̇з ‘маарамаарасзнамат̇анаана’нд̇и вад̇д̇аб̣б̣з ‘‘маарасзнамат̇анаана’’нд̇и згад̣̇зсасаруубзгасзсо гад̇од̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. ат̇а ваа канд̇хаабхисан̇каарамаараанам̣ вияа д̣̇звабуд̇д̇амаарассааби г̇ун̣амааран̣з сахааяабхаавуубаг̇аманад̇о гилзсаб̣алагааяо ‘‘сзнаа’’д̇и вужжад̇и. яат̇ааха – ‘‘гаамаа д̇з батамаа сзнаа’’д̇иаад̣̇и (су. ни. 438; махаани. 28, 68; жуул̣ани. 47). саа жа д̇зхи д̣̇ияад̣дхасахассабхзд̣̇аа, ананд̇абхзд̣̇аа ваа гилзсаваахиний сад̇ид̇хаммавижаяавийрияасамат̇аад̣̇иг̇ун̣абахаран̣зхи од̇хисо вимат̇ид̇аа, вихад̇аа, вид̣̇д̇хасд̇аа жаад̇и маарасзнамат̇анаа, арияасаавагаа. зд̇зна д̇зсам̣ бхаг̇авад̇о ануж̇аад̇абуд̇д̇ад̇ам̣ д̣̇ассзд̇и.

аарагад̇д̇аа гилзсзхи, анаяз на ирияанад̇о, аяз жа ирияанад̇о арияаа, нируд̇д̇инаязна. ат̇а ваа сад̣̇звагзна логзна ‘‘саран̣а’’нд̇и аран̣ийяад̇о убаг̇анд̇аб̣б̣ад̇о, убаг̇ад̇аанан̃жа д̇ад̣̇ад̇т̇асид̣̇д̇хид̇о арияаа, арияаанам̣ сан̇гход̇и арияасан̇гхо, арияо жа со, сан̇гхо жаад̇и ваа арияасан̇гхо, д̇ам̣ арияасан̇гхам̣. бхаг̇авад̇о абарабхааг̇з б̣уд̣̇д̇хад̇хаммарад̇анаанамби самад̇хиг̇амо сан̇гхарад̇анаад̇хийнод̇и асса арияасан̇гхасса б̣ахуубагаарад̇ам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ид̇хзва ‘‘сирасаа ванд̣̇з’’д̇и вуд̇д̇анд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣.

зд̇т̇а жа ‘‘суг̇ад̇асса орасаанам̣ буд̇д̇аана’’нд̇и зд̇зна арияасан̇гхасса бабхавасамбад̣̇ам̣ д̣̇ассзд̇и, ‘‘маарасзнамат̇анаана’’нд̇и зд̇зна бахаанасамбад̣̇ам̣, сагаласам̣гилзсаббахаанад̣̇ийбанад̇о. ‘‘адтаннамби самууха’’нд̇и зд̇зна н̃аан̣асамбад̣̇ам̣, маг̇г̇адтапаладтабхаавад̣̇ийбанад̇о. ‘‘арияасан̇гха’’нд̇и зд̇зна бабхавасамбад̣̇ам̣ д̣̇ассзд̇и, саб̣б̣асан̇гхаанам̣ аг̇г̇абхаавад̣̇ийбанад̇о. ат̇а ваа ‘‘суг̇ад̇асса орасаанам̣ буд̇д̇аана’’нд̇и арияасан̇гхасса висуд̣̇д̇ханиссаяабхаавад̣̇ийбанам̣, ‘‘маарасзнамат̇анаана’’нд̇и саммаауж̇ун̃ааяасаамийжиббадибаннабхаавад̣̇ийбанам̣, ‘‘адтаннамби самууха’’нд̇и аахунзяяаад̣̇ибхаавад̣̇ийбанам̣, ‘‘арияасан̇гха’’нд̇и ануд̇д̇арабун̃н̃агкзд̇д̇абхаавад̣̇ийбанам̣. д̇ат̇аа ‘‘суг̇ад̇асса орасаанам̣ буд̇д̇аана’’нд̇и зд̇зна арияасан̇гхасса логуд̇д̇арасаран̣аг̇аманасаб̣бхаавам̣ д̣̇ийбзд̇и. логуд̇д̇арасаран̣аг̇аманзна хи д̇з бхаг̇авад̇о орасабуд̇д̇аа ж̇аад̇аа. ‘‘маарасзнамат̇анаана’’нд̇и зд̇зна абхинийхаарасамбад̣̇аасид̣̇д̇хам̣ буб̣б̣абхааг̇з саммаабадибад̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇и. гад̇аабхинийхаараа хи саммаа бадибаннаа маарам̣, маарабарисам̣ ваа абхивиж̇инанд̇и. ‘‘адтаннамби самууха’’нд̇и зд̇зна вид̣̇д̇хасд̇авибагкз сзгкаасзгкад̇хаммз д̣̇ассзд̇и, буг̇г̇алаад̇хидтаанзна маг̇г̇апалад̇хаммаанам̣ багаасид̇ад̇д̇аа. ‘‘арияасан̇гха’’нд̇и аг̇г̇ад̣̇агкин̣зяяабхаавам̣ д̣̇ассзд̇и. саран̣аг̇аманан̃жа саавагаанам̣ саб̣б̣аг̇ун̣аанамаад̣̇и, сабуб̣б̣абхааг̇аббадибад̣̇аа сзгкаа сийлагканд̇хаад̣̇аяо маж̇жхз, асзгкаа сийлагканд̇хаад̣̇аяо барияосаананд̇и аад̣̇имаж̇жхабарияосаанагаляаан̣аа сан̇кзбад̇о саб̣б̣з арияасан̇гхаг̇ун̣аа багаасид̇аа хонд̇и.

звам̣ г̇аат̇аад̇д̇аязна сан̇кзбад̇о сагалаг̇ун̣асан̇гид̇д̇анамукзна рад̇анад̇д̇аяасса бан̣аамам̣ гад̇ваа, ид̣̇аани д̇ам̣ нибажжагаарам̣ яат̇аад̇хиббзд̇з баяож̇анз барин̣аамзнд̇о ‘‘ид̇и мз’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а рад̇иж̇ананадтзна рад̇анам̣, б̣уд̣̇д̇хад̇хаммасан̇гхаа. д̇зсан̃хи ‘‘ид̇иби со бхаг̇аваа’’д̇иаад̣̇инаа яат̇аабхууд̇аг̇ун̣з ааваж̇ж̇анд̇асса амад̇аад̇хиг̇амахзд̇убхууд̇ам̣ анаббагам̣ бийд̇ибаамож̇ж̇ам̣ уббаж̇ж̇ад̇и. яат̇ааха –

‘‘яасмим̣, махаанаама, самаяз арияасааваго д̇ат̇ааг̇ад̇ам̣ ануссарад̇и, нзвасса д̇асмим̣ самаяз рааг̇абарияудтид̇ам̣ жид̇д̇ам̣ ход̇и, на д̣̇осабарияудтид̇ам̣ жид̇д̇ам̣ ход̇и, на мохабарияудтид̇ам̣ жид̇д̇ам̣ ход̇и, уж̇уг̇ад̇амзвасса д̇асмим̣ самаяз жид̇д̇ам̣ ход̇и д̇ат̇ааг̇ад̇ам̣ аараб̣бха. уж̇уг̇ад̇ажид̇д̇о ко бана, махаанаама, арияасааваго лабхад̇и ад̇т̇авзд̣̇ам̣, лабхад̇и д̇хаммавзд̣̇ам̣, лабхад̇и д̇хаммуубасам̣хид̇ам̣ баамож̇ж̇ам̣, бамуд̣̇ид̇асса бийд̇и ж̇ааяад̇ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 6.10; а. ни. 11.11).

жид̇д̇ийгад̇аад̣̇ибхааво ваа рад̇анадто. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –

‘‘жид̇д̇ийгад̇ам̣ махаг̇гхан̃жа, ад̇улам̣ д̣̇уллабхад̣̇ассанам̣;

аномасад̇д̇абарибхог̇ам̣, рад̇анам̣ д̇зна вужжад̇ий’’д̇и. (ку. баа. адта. 6.3; д̣̇ий. ни. адта. 2.33; су. ни. адта. 1.226; махаани. адта. 50);

жид̇д̇ийгад̇абхааваад̣̇аяо жа анан̃н̃асаад̇хааран̣аа б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийсу зва лаб̣бханд̇ийд̇и. ванд̣̇анаава ванд̣̇анаамаяам̣, яат̇аа ‘‘д̣̇аанамаяам̣, сийламаяа’’нд̇и (д̣̇ий. ни. 3.305; ид̇иву. 60; нзд̇д̇и. 34). ванд̣̇анаа жзд̇т̇а гааяаваажаажид̇д̇зхи д̇ин̣н̣ам̣ рад̇анаанам̣ г̇ун̣аниннад̇аа, т̇оманаа ваа. буж̇ж̇абхавапаланиб̣б̣ад̇д̇анад̇о бун̃н̃ам̣, ад̇д̇ано санд̇аанам̣ бун̣аад̇ийд̇и ваа. сувихад̇анд̇арааяод̇и судту вихад̇анд̇арааяо, зд̇зна ад̇д̇ано басаад̣̇асамбад̇д̇ияаа, рад̇д̇анад̇д̇аяасса жа кзд̇д̇абхаавасамбад̇д̇ияаа д̇ам̣ бун̃н̃ам̣ ад̇т̇аббагаасанасса убагхаад̇агаубад̣̇д̣̇аваанам̣ вихананз самад̇т̇анд̇и д̣̇ассзд̇и. худ̇ваад̇и буб̣б̣агаалагирияаа, д̇асса ‘‘ад̇т̇ам̣ багаасаяиссаамий’’д̇и зд̇зна самб̣анд̇хо. д̇ассаад̇и яам̣ рад̇анад̇д̇аяаванд̣̇анаамаяам̣ бун̃н̃ам̣, д̇асса. аанубхаавзнаад̇и б̣алзна.

звам̣ рад̇анад̇д̇аяасса нибажжагаарагаран̣з баяож̇анам̣ д̣̇ассзд̇ваа, ид̣̇аани яассаа д̇хаммад̣̇зсанааяа ад̇т̇ам̣ сам̣ван̣н̣зд̇угаамо, д̇ассаа д̇аава г̇ун̣аабхид̇т̇аванавасзна убан̃н̃аабанад̇т̇ам̣ ‘‘д̣̇ийгхассаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а д̣̇ийгхасуд̇д̇ан̇гид̇ассаад̇и д̣̇ийгхаббамаан̣асуд̇д̇алагкид̇асса, зд̇зна ‘‘д̣̇ийгхо’’д̇и аяам̣ имасса ааг̇амасса ад̇т̇аануг̇ад̇аа саман̃н̃аад̇и д̣̇ассзд̇и. нану жа суд̇д̇ааниязва ааг̇амо, гасса бана суд̇д̇зхи ан̇гананд̇и? сажжамзд̇ам̣ барамад̇т̇ад̇о, суд̇д̇аани бана убаад̣̇ааяабан̃н̃ад̇д̇о ааг̇амо. яат̇аа хи ад̇т̇аб̣яан̃ж̇анасамуд̣̇ааяз ‘‘суд̇д̇а’’нд̇и вохааро, звам̣ суд̇д̇асамуд̣̇ааяз ‘‘ааг̇амо’’д̇и вохааро. бадижжасамуббаад̣̇аад̣̇инибун̣ад̇т̇асаб̣бхаавад̇о нибун̣асса. ааг̇амиссанд̇и зд̇т̇а, зд̇зна, зд̇асмаа ваа ад̇д̇ад̇т̇абарад̇т̇аад̣̇аяод̇и ааг̇амо, ааг̇амо жа со варо жаад̇и ааг̇амаваро, ааг̇амасаммад̇зхи ваа варод̇и ааг̇амаваро, д̇асса. б̣уд̣̇д̇хаанам̣ ануб̣уд̣̇д̇хаа б̣уд̣̇д̇хаануб̣уд̣̇д̇хаа, б̣уд̣̇д̇хаанам̣ сажжабадивзд̇хам̣ ануг̇амма бадивид̣̇д̇хасажжаа аг̇г̇асаавагаад̣̇аяо арияаа. д̇зхи ад̇т̇асам̣ван̣н̣анаавасзна, г̇ун̣асам̣ван̣н̣анаавасзна жа сам̣ван̣н̣ид̇асса. ат̇а ваа б̣уд̣̇д̇хаа жа ануб̣уд̣̇д̇хаа жа б̣уд̣̇д̇хаануб̣уд̣̇д̇хаад̇и яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. саммаасамб̣уд̣̇д̇хзнзва хи д̇ин̣н̣амби бидагаанам̣ ад̇т̇аван̣н̣анааггамо бхаасид̇о, яаа ‘‘багин̣н̣агад̣̇зсанаа’’д̇и вужжад̇и, д̇ад̇о сан̇г̇ааяанаад̣̇ивасзна саавагзхийд̇и аажарияаа вад̣̇анд̇и.

сад̣̇д̇хаавахаг̇ун̣ассаад̇и б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийсу басаад̣̇аавахасамбад̇д̇игасса. аяан̃хи ааг̇амо б̣рахмаж̇аалаад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 1.5-7, 26-28) сийлад̣̇идтаад̣̇ийнам̣ анавасзсанид̣̇д̣̇зсаад̣̇ивасзна, махаабад̣̇аанаад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 2.3-5) буримаб̣уд̣̇д̇хаанамби г̇ун̣анид̣̇д̣̇зсаад̣̇ивасзна, баат̇игасуд̇д̇аад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 3.3,4) д̇ид̇т̇ияз нимад̣̇д̣̇ид̇ваа аббадивад̇д̇ияасийханаад̣̇а над̣̇анаад̣̇ивасзна, ануд̇д̇арияасуд̇д̇аад̣̇ийсу (а. ни. 6.8) жа висзсад̇о б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣авибхааванзна рад̇анад̇д̇аяз саад̇исаяаббасаад̣̇ам̣ аавахад̇и. сам̣ван̣н̣анаасу жааяам̣ аажарияасса багад̇и, яаа д̇ам̣д̇ам̣сам̣ван̣н̣анаасу аад̣̇ид̇о д̇асса д̇асса сам̣ван̣н̣зд̇аб̣б̣асса д̇хаммасса висзсаг̇ун̣агид̇д̇анзна т̇оманаа. д̇ат̇аа хи бабан̃жасууд̣̇анийсаарад̇т̇аббагаасинийманорат̇абууран̣ийсу адтасаалинийаад̣̇ийсу жа яат̇ааггамам̣ ‘‘бараваад̣̇амат̇анасса н̃аан̣аббабхзд̣̇аж̇ананасса д̇хаммагат̇игабун̇г̇аваанам̣ вижид̇д̇аббадибхаанаж̇ананасса д̇асса г̇амбхийран̃аан̣зхи ог̇аал̣хасса абхин̣хасо наанаанаяавижид̇д̇асса абхид̇хаммассаа’’д̇иаад̣̇инаа т̇оманаа гад̇аа.

ад̇т̇о гат̇ийяад̇и зд̇ааяаад̇и ад̇т̇агат̇аа, саа зва адтагат̇аа, д̇т̇а-гаарасса дта-гаарам̣ гад̇ваа, яат̇аа ‘‘д̣̇угкасса бийл̣анадто’’д̇и (бади. ма. 2.8). аад̣̇ид̇о д̇иаад̣̇имхи батамасан̇г̇ийд̇ияам̣. чал̣абхин̃н̃ад̇ааяа барамзна жид̇д̇авасийбхаавзна саманнааг̇ад̇ад̇д̇аа, жхаанаад̣̇ийсу бан̃жавид̇хавасид̇аасаб̣бхаавад̇о жа васино, т̇зраа махаагассабаад̣̇аяо. д̇зсам̣ сад̇зхи бан̃жахи. яаад̇и яаа адтагат̇аа. сан̇г̇ийд̇аад̇и ад̇т̇ам̣ багаасзд̇ум̣ яуд̇д̇адтаанз ‘‘аяам̣ зд̇асса ад̇т̇о, аяам̣ зд̇асса ад̇т̇о’’д̇и сан̇г̇ахзд̇ваа вуд̇д̇аа. анусан̇г̇ийд̇аа жа яасад̇т̇зраад̣̇ийхи бажчааби д̣̇уд̇ияад̇ад̇ияасан̇г̇ийд̇ийсу, иминаа ад̇д̇ано сам̣ван̣н̣анааяа ааг̇аманасуд̣̇д̇хим̣ д̣̇ассзд̇и.

сийхасса лаанад̇о г̇ахан̣ад̇о сийхал̣о, сийхагумааро. д̇ам̣вам̣саж̇аад̇ад̇ааяа д̇амб̣абан̣н̣ид̣̇ийбз кад̇д̇ияаанам̣, д̇зсам̣ ниваасад̇ааяа д̇амб̣абан̣н̣ид̣̇ийбасса жа сийхал̣абхааво взд̣̇ид̇аб̣б̣о. аабхад̇аад̇и ж̇амб̣уд̣̇ийбад̇о аанийд̇аа. ат̇аад̇и бажчаа. абарабхааг̇з хи асан̇гарад̇т̇ам̣ сийхал̣абхаасааяа адтагат̇аа табид̇аад̇и. д̇знасса мууладтагат̇аа саб̣б̣асаад̇хааран̣аа на ход̇ийд̇и ид̣̇ам̣ ад̇т̇аббагаасанам̣ зганд̇зна гаран̣ийяанд̇и д̣̇ассзд̇и. д̇знзвааха – ‘‘д̣̇ийбаваасийнамад̇т̇ааяаа’’д̇и. д̇ад̇т̇а д̣̇ийбаваасийнанд̇и ж̇амб̣уд̣̇ийбаваасийнам̣. д̣̇ийбаваасийнанд̇и ваа сийхал̣ад̣̇ийбаваасийнам̣ ад̇т̇ааяа сийхал̣абхаасааяа табид̇аад̇и яож̇анаа.

абанзд̇ваанаад̇и ган̃жугасад̣̇исам̣ сийхал̣абхаасам̣ абанзд̇ваа. д̇ад̇од̇и адтагат̇аад̇о. аханд̇и ад̇д̇аанам̣ нид̣̇д̣̇исад̇и. манорамам̣ бхаасанд̇и мааг̇ад̇хабхаасам̣. саа хи сабхааванируд̇д̇ибхууд̇аа бан̣д̣ид̇аанам̣ манам̣ рамаяад̇ийд̇и. д̇знзвааха – ‘‘д̇анд̇инаяаанужчавига’’нд̇и, баал̣иг̇ад̇ияаа ануломигам̣ баал̣ибхаасааяаанувид̇хааяининд̇и ад̇т̇о. виг̇ад̇ад̣̇осанд̇и асабхааванируд̇д̇ибхаасанд̇арарахид̇ам̣.

самаяам̣ авиломзнд̇од̇и сид̣̇д̇ханд̇ам̣ авирод̇хзнд̇о, зд̇зна ад̇т̇ад̣̇осаабхаавамааха. авируд̣̇д̇хад̇д̇аа зва хи т̇зраваад̣̇ааби ид̇ха багаасияиссанд̇и. т̇зравам̣сабад̣̇ийбаананд̇и т̇ирзхи сийлагканд̇хаад̣̇ийхи саманнааг̇ад̇ад̇д̇аа т̇зраа, махаагассабаад̣̇аяо. д̇зхи ааг̇ад̇аа аажарияабарамбараа т̇зравам̣со, д̇аббарияаабаннаа худ̇ваа ааг̇амаад̇хиг̇амасамбаннад̇д̇аа бан̃н̃аабаж̇ж̇од̇зна д̇асса самуж̇ж̇аланад̇о т̇зравам̣сабад̣̇ийбаа, махаавихаараваасино т̇зраа, д̇зсам̣. вивид̇хзхи аагаарзхи нижчийяад̇ийд̇и винижчаяо, г̇ан̣тидтаанзсу кийламад̣̇д̣̇анаагаарзна бавад̇д̇аа вимад̇ижчзд̣̇агат̇аа. судту нибун̣о сан̣хо винижчаяо зд̇зсанд̇и сунибун̣авинижчаяаа. ат̇а ваа винижчинод̇ийд̇и винижчаяо, яат̇аавуд̇д̇ависаяам̣ н̃аан̣ам̣. судту нибун̣о чзго винижчаяо зд̇зсанд̇и сунибун̣авинижчаяаа, зд̇зна махаагассабаад̣̇ит̇зрабарамбараабхад̇о, д̇ад̇оязва жа авибарийд̇о сан̣хасукумо махаавихаараваасийнам̣ винижчаяод̇и д̇асса бамаан̣абхууд̇ад̇ам̣ д̣̇ассзд̇и.

суж̇анасса жаад̇и жа-сад̣̇д̣̇о самбин̣д̣анад̇т̇о, д̇зна на гзвалам̣ ж̇амб̣уд̣̇ийбаваасийнамзва ад̇т̇ааяа, ат̇а ко саад̇хуж̇анад̇осанад̇т̇ан̃жаад̇и д̣̇ассзд̇и, д̇зна жа д̇амб̣абан̣н̣ид̣̇ийбаваасийнамби ад̇т̇ааяаад̇и аяамад̇т̇о сид̣̇д̇хо ход̇и, уг̇г̇ахан̣аад̣̇исугарад̇ааяа д̇зсамби б̣ахубагаарад̇д̇аа. жирадтид̇ад̇т̇анд̇и жирадтид̇иад̇т̇ам̣ , жирагааладтид̇ияаад̇и ад̇т̇о. ид̣̇ан̃хи ад̇т̇аббагаасанам̣ авибарийд̇аб̣яан̃ж̇анасунигкзбасса ад̇т̇асунаяасса жа убааяабхаавад̇о сад̣̇д̇хаммасса жирадтид̇ияаа сам̣вад̇д̇ад̇и. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ бхаг̇авад̇аа –

‘‘д̣̇взмз, бхигкавз, д̇хаммаа сад̣̇д̇хаммасса тид̇ияаа асаммосааяа ананд̇арад̇хаанааяа сам̣вад̇д̇анд̇и. гад̇амз д̣̇вз? сунигкад̇д̇ан̃жа бад̣̇аб̣яан̃ж̇анам̣, ад̇т̇о жа сунийд̇о’’д̇и (а. ни. 2.21).

яам̣ ад̇т̇аван̣н̣анам̣ гад̇д̇угаамо, д̇ассаа махад̇д̇ам̣ барихарид̇ум̣ ‘‘сийлагат̇аа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇знзвааха – ‘‘на д̇ам̣ ид̇ха вижаараяиссаамий’’д̇и. ат̇а ваа яам̣ адтагат̇ам̣ гад̇д̇угаамо, д̇ад̣̇згад̣̇зсабхаавзна висуд̣̇д̇химаг̇г̇о жа г̇ахзд̇аб̣б̣од̇и гат̇игаанам̣ убад̣̇зсам̣ гаронд̇о д̇ад̇т̇а вижаарид̇ад̇хаммз уд̣̇д̣̇зсавасзна д̣̇ассзд̇и ‘‘сийлагат̇аа’’ д̇иаад̣̇инаа. д̇ад̇т̇а сийлагат̇аад̇и жаарид̇д̇аваарид̇д̇аад̣̇ивасзна сийлавид̇т̇аарагат̇аа. д̇худ̇ад̇хаммаад̇и бин̣д̣абаад̇иган̇г̇аад̣̇аяо (висуд̣̇д̇хи. 1.22; т̇зраг̇аа. адта. 2.845, 849) д̇зраса гилзсад̇хунанагад̇хаммаа. гаммадтаанаани саб̣б̣аанийд̇и баал̣ияам̣ ааг̇ад̇аани адтад̇им̣са, адтагат̇ааяам̣ д̣̇взд̇и ниравасзсаани яог̇агаммасса бхааванааяа бавад̇д̇идтаанаани. жарияаавид̇хаанасахид̇од̇и рааг̇ажарид̇аад̣̇ийнам̣ сабхааваад̣̇ивид̇хаанзна сахид̇о. жхаанаани жад̇д̇аари руубааважараж̇жхаанаани, самаабад̇д̇ияо жад̇ассо аруубасамаабад̇д̇ияо. адтаби ваа бадилад̣̇д̇хамад̇д̇аани жхаанаани, самаабаж̇ж̇анавасийбхааваббад̇д̇ияаа самаабад̇д̇ияо. жхаанаани ваа руубааруубааважараж̇жхаанаани , самаабад̇д̇ияо паласамаабад̇д̇инирод̇хасамаабад̇д̇ияо.

логияалогуд̇д̇арабхзд̣̇аа ча абхин̃н̃ааяо саб̣б̣аа абхин̃н̃ааяо. н̃аан̣авибхан̇г̇аад̣̇ийсу ааг̇ад̇анаязна згавид̇хаад̣̇инаа бан̃н̃ааяа сан̇галзд̇ваа самбин̣д̣зд̇ваа нижчаяо бан̃н̃аасан̇галананижчаяо.

бажжаяад̇хаммаанам̣ хзд̇аад̣̇ийнам̣ бажжаяуббаннад̇хаммаанам̣ хзд̇убажжаяаад̣̇ибхааво бажжаяаагааро, д̇асса д̣̇зсанаа бажжаяаагаарад̣̇зсанаа, бадижжасамуббаад̣̇агат̇аад̇и ад̇т̇о. саа бана гханавиниб̣бхог̇асса суд̣̇уггарад̇ааяа сан̣хасукумаа, нигааяанд̇аралад̣̇д̇хисан̇гарарахид̇аа, згад̇д̇анаяаад̣̇исахид̇аа жа д̇ад̇т̇а вижаарид̇аад̇и ааха – ‘‘субарисуд̣̇д̇ханибун̣анаяаа’’д̇и. бадисамбхид̣̇аад̣̇ийсу ааг̇ад̇анаяам̣ ависсаж̇ж̇зд̇ваава вижаарид̇ад̇д̇аа авимуд̇д̇ад̇анд̇и маг̇г̇аа.

ид̇и бана саб̣б̣анд̇и ид̇и-сад̣̇д̣̇о барисамаабанз, бана-сад̣̇д̣̇о важанаалан̇гаарз, зд̇ам̣ саб̣б̣анд̇и ад̇т̇о. ид̇хаад̇и имиссаа адтагат̇ааяам̣. на вижаараяиссаами, бунаруд̇д̇ибхаавад̇од̇и ад̇хиббааяо.

ид̣̇аани д̇ассзва авижааран̣асса зганд̇агааран̣ам̣ нид̣̇д̇хаарзнд̇о ‘‘маж̇жхз висуд̣̇д̇химаг̇г̇о’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а ‘‘маж̇жхз тад̇ваа’’д̇и зд̇зна маж̇жхзбхаавад̣̇ийбанзна висзсад̇о жад̇уннам̣ ааг̇амаанам̣ саад̇хааран̣адтагат̇аа висуд̣̇д̇химаг̇г̇о, на суман̇г̇алавилаасинийаад̣̇аяо вияа асаад̇хааран̣адтагат̇аад̇и д̣̇ассзд̇и. ‘‘висзсад̇о’’д̇и ид̣̇ам̣ винаяаабхид̇хаммаанамби висуд̣̇д̇химаг̇г̇о яат̇аарахам̣ ад̇т̇аван̣н̣анаа ход̇и язваад̇и гад̇ваа вуд̇д̇ам̣.

ижжзваад̇и ид̇и зва. д̇амбийд̇и висуд̣̇д̇химаг̇г̇амби. зд̇ааяаад̇и суман̇г̇алавилаасинияаа. зд̇т̇а жа ‘‘сийхал̣ад̣̇ийбам̣ аабхад̇аа’’д̇иаад̣̇инаа ад̇т̇аббагаасанасса нимид̇д̇ам̣ д̣̇ассзд̇и, ‘‘д̣̇ийбаваасийнамад̇т̇ааяа, суж̇анасса жа д̇удтад̇т̇ам̣, жирадтид̇ад̇т̇ан̃жа д̇хаммассаа’’д̇и зд̇зна баяож̇анам̣, авасидтзна гаран̣аббагаарам̣. сийлагат̇аад̣̇ийнам̣ авижааран̣амби хи ид̇ха гаран̣аббагааро зваад̇и.

г̇ант̇аарамбхагат̇ааван̣н̣анаа нидтид̇аа.

нид̣̇аанагат̇ааван̣н̣анаа

вибхааг̇аванд̇аанам̣ сабхаававибхааванам̣ вибхааг̇ад̣̇ассанавасзнзва ход̇ийд̇и батамам̣ д̇аава ваг̇г̇асуд̇д̇авасзна вибхааг̇ам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘д̇ад̇т̇а д̣̇ийгхааг̇амо наамаа’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇аад̇и ‘‘д̣̇ийгхасса ааг̇амаварасса ад̇т̇ам̣ багаасаяиссаамий’’д̇и яад̣̇ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣, д̇асмим̣ важанз. яасса ад̇т̇ам̣ багаасаяиссаамийд̇и бадин̃н̃аад̇ам̣, со д̣̇ийгхааг̇амо наама ваг̇г̇асуд̇д̇авасзна звам̣ вибхааг̇од̇и ад̇т̇о. ат̇а ваа д̇ад̇т̇аад̇и ‘‘д̣̇ийгхааг̇аманиссид̇амад̇т̇а’’нд̇и зд̇асмим̣ важанз. яо д̣̇ийгхааг̇амо вуд̇д̇о, со ваг̇г̇аад̣̇ивасзна зд̣̇исод̇и ад̇т̇о. ад̇д̇ано сам̣ван̣н̣анааяа батамамахаасан̇г̇ийд̇ияам̣ нигкид̇д̇аануггамзнзва бавад̇д̇абхаавад̣̇ассанад̇т̇ам̣ ‘‘д̇асса ваг̇г̇зсу…бз… вуд̇д̇ам̣ нид̣̇аанамаад̣̇ий’’д̇и ааха. гасмаа бана жад̇уусу ааг̇амзсу д̣̇ийгхааг̇амо батамам̣ сан̇г̇ийд̇о, д̇ад̇т̇а жа сийлагканд̇хаваг̇г̇о аад̣̇ид̇о нигкид̇д̇о, д̇асмин̃жа б̣рахмаж̇ааланд̇и? нааяамануяог̇о гад̇т̇ажиби на бавад̇д̇ад̇и, аби жа сад̣̇д̇хаавахаг̇ун̣ад̇о д̣̇ийгханигааяо батамам̣ сан̇г̇ийд̇о. сад̣̇д̇хаа хи гусалад̇хаммаанам̣ б̣ийж̇ам̣. яат̇ааха – ‘‘сад̣̇д̇хаа б̣ийж̇ам̣ д̇або вудтий’’д̇и, (сам̣. ни. 1.197; су. ни. 77) сад̣̇д̇хаавахаг̇ун̣ад̇аа жасса д̣̇ассид̇ааязва. гин̃жа гад̇ибаяасуд̇д̇асан̇г̇ахад̇о, аббабаримаан̣ад̇о жа г̇ахан̣ад̇хааран̣аад̣̇исукад̇о. д̇ат̇аахзса жад̇уд̇д̇им̣сасуд̇д̇асан̇г̇ахо жад̇усадтибхаан̣аваарабаримаан̣о жа. сийлагат̇ааб̣аахуллад̇о бана сийлагканд̇хаваг̇г̇о батамам̣ нигкид̇д̇о. сийлан̃хи саасанасса аад̣̇и, сийлабад̇идтаанад̇д̇аа саб̣б̣аг̇ун̣аанам̣. д̇знзвааха – ‘‘д̇асмаа д̇иха, д̇вам̣ бхигку, аад̣̇имзва висод̇хзхи гусалзсу д̇хаммзсу. го жаад̣̇и гусалаанам̣ д̇хаммаанам̣? сийлан̃жа сувисуд̣̇д̇ха’’нд̇иаад̣̇и (сам̣. ни. 5.395). зд̇зна жасса ваг̇г̇асса анвад̇т̇асан̃н̃ад̇аа вуд̇д̇аа ход̇и. д̣̇идтивинивзтанагат̇аабхаавад̇о бана суд̇д̇анд̇абидагасса ниравасзсад̣̇идтивибхаж̇анам̣ б̣рахмаж̇аалам̣ батамам̣ нигкид̇д̇анд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. д̇збидагз хи б̣уд̣̇д̇хаважанз б̣рахмаж̇ааласад̣̇исам̣ д̣̇идтиг̇ад̇аани ниг̇г̇умб̣ам̣ ниж̇ж̇адам̣ гад̇ваа вибхад̇д̇асуд̇д̇ам̣ над̇т̇ийд̇и.

батамамахаасан̇г̇ийд̇игат̇ааван̣н̣анаа

яассаа батамамахаасан̇г̇ийд̇ияам̣ нигкид̇д̇аануггамзна сам̣ван̣н̣анам̣ гад̇д̇угаамо, д̇ам̣, д̇ассаа жа д̇анд̇иаарул̣хааяа ид̇ха важанз гааран̣ам̣ д̣̇ассзнд̇о ‘‘батамамахаасан̇г̇ийд̇и…бз… взд̣̇ид̇аб̣б̣аа’’д̇и ааха. д̇ад̇т̇а яат̇аабажжаяам̣ д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇а д̣̇зсид̇ад̇д̇аа , бан̃н̃ад̇д̇ад̇д̇аа жа виббагин̣н̣аанам̣ д̇хаммавинаяаанам̣ сан̇г̇ахзд̇ваа г̇ааяанам̣ гат̇анам̣ сан̇г̇ийд̇и, зд̇зна д̇ам̣д̇ам̣сигкаабад̣̇аанам̣ суд̇д̇аанан̃жа аад̣̇ибарияосаанзсу, анд̇аранд̇араа жа самб̣анд̇хавасзна табид̇ам̣ сан̇г̇ийд̇игаараважанам̣ сан̇г̇ахид̇ам̣ ход̇и. махаависаяад̇д̇аа, бууж̇анийяад̇д̇аа жа махад̇ий сан̇г̇ийд̇и махаасан̇г̇ийд̇и, батамаа махаасан̇г̇ийд̇и батамамахаасан̇г̇ийд̇и, д̇ассаа бавад̇д̇игаало батамамахаасан̇г̇ийд̇игаало, д̇асмим̣ батамамахаасан̇г̇ийд̇игаалз. нид̣̇аананд̇и жа д̣̇зсанам̣ д̣̇зсагаалаад̣̇ивасзна авид̣̇ид̇ам̣ вид̣̇ид̇ам̣ гад̇ваа нид̣̇ассзд̇ийд̇и нид̣̇аанам̣. сад̇д̇аанам̣ д̣̇ассанаануд̇д̇арияасаран̣аад̣̇ибадилаабхахзд̇убхууд̇аасу виж̇ж̇амаанаасуби ан̃н̃аасу бхаг̇авад̇о гирияаасу ‘‘б̣уд̣̇д̇хо б̣од̇хзяяа’’нд̇и (б̣у. вам̣. адта. рад̇анажан̇гаманаган̣д̣аван̣н̣анаа; жарияаа. уд̣̇д̇хаанаг̇аат̇ааван̣н̣анаа) бадин̃н̃ааяа ануломад̇о взнзяяаанам̣ маг̇г̇апалаббад̇д̇ийнам̣ хзд̇убхууд̇аа гирияаа ниббарияааязна б̣уд̣̇д̇хагижжанд̇и ааха – ‘‘д̇хаммажаггаббавад̇д̇анан̃хи аад̣̇им̣ гад̇ваа’’д̇и. д̇ад̇т̇а сад̣̇д̇хинд̣̇рияаад̣̇ид̇хаммоязва бавад̇д̇анадтзна жагганд̇и д̇хаммажаггам̣. ат̇а ваа жагганд̇и аан̣аа, д̇хаммад̇о анабзд̇ад̇д̇аа д̇хамман̃жа д̇ам̣ жагган̃жаад̇и д̇хаммажаггам̣, д̇хаммзна н̃ааязна жагганд̇иби д̇хаммажаггам̣. яат̇ааха –

‘‘д̇хамман̃жа бавад̇д̇зд̇и жагган̃жаад̇и д̇хаммажаггам̣, жагган̃жа бавад̇д̇зд̇и д̇хамман̃жаад̇и д̇хаммажаггам̣, д̇хаммзна бавад̇д̇зд̇ийд̇и д̇хаммажаггам̣, д̇хаммажарияааяа бавад̇д̇зд̇ийд̇и д̇хаммажагга’’нд̇иаад̣̇и (бади. ма. 2, 39, 41).

‘‘гад̇аб̣уд̣̇д̇хагижжз’’д̇и зд̇зна б̣уд̣̇д̇хагад̇д̇аб̣б̣асса гассажиби асзсид̇абхаавам̣ д̣̇ассзд̇и. нану жа саавагзхи винийд̇ааби винзяяаа бхаг̇авад̇ааязва винийд̇аа хонд̇и, яад̇о саавагабхаасид̇ам̣ суд̇д̇ам̣ ‘‘б̣уд̣̇д̇хаважана’’нд̇и вужжад̇и, саавагавинзяяаа жа на д̇аава винийд̇аад̇и? нааяам̣ д̣̇осо д̇зсам̣ винаяанубааяасса саавагзсу табид̇ад̇д̇аа. д̇знзвааха –

‘‘на д̇ааваахам̣, баабима, бариниб̣б̣ааяиссаами, яаава мз бхигкуу на саавагаа бхависсанд̇и вияад̇д̇аа винийд̇аа висаарад̣̇аа б̣ахуссуд̇аа д̇хаммад̇хараа…бз… уббаннам̣ бараббаваад̣̇ам̣ саха д̇хаммзна суниг̇г̇ахид̇ам̣ ниг̇г̇ахзд̇ваа саббаадихаарияам̣ д̇хаммам̣ д̣̇зсзсса’’нд̇иаад̣̇и (д̣̇ий. ни. 2.168; сам̣. ни. 5.822; уд̣̇аа. 51).

‘‘гусинаарааяа’’нд̇иаад̣̇и бхаг̇авад̇о бариниб̣б̣уд̇ад̣̇зсагаалависзсад̣̇ассанам̣ ‘‘абариниб̣б̣уд̇о бхаг̇аваа’’д̇и г̇аахасса мижчаабхаавад̣̇ассанад̇т̇ам̣, логз ж̇аад̇асам̣вад̣̇д̇хабхаавад̣̇ассанад̇т̇ан̃жа . д̇ат̇аа хи мануссабхаавасса субаагадагаран̣ад̇т̇ам̣ махааб̣од̇хисад̇д̇аа жаримабхавз д̣̇аарабариг̇г̇ахаад̣̇ийниби гаронд̇ийд̇и. убаад̣̇ийяад̇з гаммагилзсзхийд̇и убаад̣̇и, вибаагагканд̇хаа гадад̇д̇аа жа руубам̣. со бана убаад̣̇и гилзсаабхисан̇каарамаараниммат̇анзна ниб̣б̣аанаббад̇д̇ияам̣ аноссадто, ид̇ха канд̇хамажжумаараниммат̇анзна оссадто ниссзсид̇од̇и аяам̣ анубаад̣̇исзсаа, ниб̣б̣аанад̇хаад̇у. ниб̣б̣аанад̇хаад̇ууд̇и жзд̇т̇а ниб̣б̣уд̇имад̇д̇ам̣ ад̇хиббзд̇ам̣, ид̇т̇амбхууд̇алагкан̣з жааяам̣ гаран̣анид̣̇д̣̇зсо. ‘‘д̇хаад̇убхааж̇анад̣̇ивасз’’д̇и ид̣̇ам̣ на ‘‘саннибад̇ид̇аана’’нд̇и зд̇асса висзсанам̣, уссаахаж̇ананасса бана висзсанам̣, ‘‘д̇хаад̇убхааж̇анад̣̇ивасз бхигкуунам̣ уссаахам̣ ж̇анзсий’’д̇и. д̇хаад̇убхааж̇анад̣̇ивасад̇о хи буримабуримад̇арад̣̇ивасзсу бхигкуу самааг̇ад̇аад̇и. ат̇а ваа д̇хаад̇убхааж̇анад̣̇ивасз саннибад̇ид̇аанам̣ гааяасаамаг̇г̇ийвасзна сахид̇аананд̇и ад̇т̇о. сан̇гхасса т̇зро сан̇гхад̇т̇зро, со бана сан̇гхо гим̣ баримаан̣аананд̇и ааха – ‘‘сад̇д̇аннам̣ бхигкусад̇асахассаана’’нд̇и. нижжасаабзгкад̇ааяа хи зд̣̇исзсу самаасо ход̇иязва, яат̇аа – ‘‘д̣̇звад̣̇ад̇д̇асса г̇аругула’’нд̇и.

ааяасмаа махаагассабо буна д̣̇уллабхабхаавам̣ ман̃н̃амаано бхигкуунам̣ уссаахам̣ ж̇анзсийд̇и самб̣анд̇хо. ‘‘д̇хаад̇убхааж̇анад̣̇ивасз саннибад̇ид̇аана’’нд̇и ид̣̇ам̣ ‘‘бхигкуунам̣ уссаахам̣ ж̇анзсий’’д̇и зд̇т̇а ‘‘бхигкууна’’нд̇и иминааби бад̣̇зна самб̣анд̇ханийяам̣. субхад̣̇д̣̇зна вуд̣дхабаб̣б̣аж̇ид̇зна вуд̇д̇аважанамануссаранд̇од̇и самб̣анд̇хо. д̇ад̇т̇а ануссаранд̇о д̇хаммасам̣взг̇авасзнаад̇и ад̇хиббааяо. ‘‘сад̣̇д̇хаммам̣ анд̇арад̇хаабзяяум̣ сан̇г̇ааязяяам̣…бз… жирадтид̇игам̣ д̇асса гиман̃н̃ам̣ аан̣ан̣яам̣ бхависсад̇ий’’д̇и зд̇зсам̣ бад̣̇аанам̣ ‘‘ид̇и жинд̇аяанд̇о’’д̇и зд̇зна самб̣анд̇хо. д̇ат̇аа ‘‘яан̃жааха’’нд̇и зд̇асса ‘‘ануг̇г̇ахид̇о басам̣сид̇о’’д̇и зд̇зна самб̣анд̇хо. яам̣ баабабхигкууд̇и зд̇т̇а яанд̇и нибаад̇амад̇д̇ам̣, гааран̣анид̣̇д̣̇зсо ваа, язна гааран̣зна анд̇арад̇хаабзяяум̣, д̇ад̣̇зд̇ам̣ гааран̣ам̣ виж̇ж̇ад̇ийд̇и ад̇т̇о, ад̣̇д̇ханияанд̇и ад̣̇д̇хаанамаг̇г̇аг̇аами, ад̣̇д̇хаанагкаманд̇и ад̇т̇о.

яан̃жааханд̇и зд̇т̇а яанд̇и яасмаа, язна гааран̣знаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и, гирияаабараамасанам̣ ваа зд̇ам̣, д̇зна ‘‘ануг̇г̇ахид̇о басам̣сид̇о’’д̇и зд̇т̇а ануг̇г̇ан̣ханам̣ басам̣санан̃жа бараамасад̇и. ‘‘жийварз саад̇хааран̣абарибхог̇знаа’’д̇и зд̇т̇а ‘‘ад̇д̇анаа самасамадтабанзнаа’’д̇и ид̇ха ад̇д̇анаа-сад̣̇д̣̇ам̣ аанзд̇ваа жийварз ад̇д̇анаа саад̇хааран̣абарибхог̇знаад̇и яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. яасса язна хи самб̣анд̇хо д̣̇уурадтамби жа д̇асса д̇анд̇и ат̇а ваа бхаг̇авад̇аа жийварз саад̇хааран̣абарибхог̇зна бхаг̇авад̇аа ануг̇г̇ахид̇од̇и яож̇анийяам̣, зд̇ассааби хи гаран̣анид̣̇д̣̇зсасса сахаяог̇агад̇д̇уд̇т̇аж̇од̇агад̇д̇асамбхавад̇о. яаавад̣̇зд̇и яаавад̣̇зва, яад̇д̇агам̣ гаалам̣, яад̇д̇агз ваа самаабад̇д̇ивихаарз, абхин̃н̃аавихаарз ваа ааган̇канд̇о вихараами жзва вохараами жа, д̇ат̇аа гассабобийд̇и ад̇т̇о. ид̣̇ан̃жа наваанубуб̣б̣авихаарачал̣абхин̃н̃абхаавасааман̃н̃зна т̇уд̇имад̇д̇ам̣ вуд̇д̇анд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. на хи ааяасмаа махаагассабо бхаг̇аваа вияа д̣̇звасигам̣ жад̇увийсад̇игодисад̇асахассасан̇кяаа самаабад̇д̇ияо самаабаж̇ж̇ад̇и, яамагабаадихаарияаад̣̇ивасзна ваа абхин̃н̃ааяо вал̣ан̃ж̇зд̇ийд̇и. д̇знзвааха – ‘‘наваанубуб̣б̣авихаарачал̣абхин̃н̃ааббабхзд̣̇з’’д̇и . д̇асса гиман̃н̃ам̣ аан̣ан̣яам̣ бхависсад̇и, ан̃н̃ад̇ра д̇хаммавинаяасан̇г̇ааяанаад̇и ад̇хиббааяо. ‘‘нану мам̣ бхаг̇аваа’’д̇иаад̣̇инаа вуд̇д̇амзвад̇т̇ам̣ убамаавасзна вибхаавзд̇и.

д̇ад̇о баранд̇и д̇ад̇о бхигкуунам̣ уссаахаж̇ананад̇о барад̇о. бурз ад̇хаммо д̣̇иббад̇ийд̇и абинаама д̣̇иб̣б̣ад̇и, яаава ад̇хаммо д̇хаммам̣ бадиб̣аахид̇ум̣ самад̇т̇о ход̇и, д̇ад̇о бурзд̇арамзваад̇и ад̇т̇о. аасаннз анижчид̇з хи аяам̣ бурз-сад̣̇д̣̇о. д̣̇иббад̇ийд̇и жа д̣̇иббиссад̇и. бурзсад̣̇д̣̇асаннияог̇зна хи анааг̇ад̇ад̇т̇з аяам̣ вад̇д̇амаанаббаяог̇о, яат̇аа – ‘‘бураа вассад̇и д̣̇зво’’д̇и.

‘‘сагаланаван̇г̇асад̇т̇усаасанабарияад̇д̇ид̇харз…бз… згуунабан̃жасад̇з бариг̇г̇ахзсий’’д̇и зд̇зна сугкавибассагакийн̣аасавабарияанд̇аанам̣ яат̇аавуд̇д̇абуг̇г̇алаанам̣ сад̇иби ааг̇амаад̇хиг̇амасаб̣бхаавз саха бадисамбхид̣̇аахи бана д̇звиж̇ж̇аад̣̇иг̇ун̣аяуд̇д̇аанам̣ ааг̇амаад̇хиг̇амасамбад̇д̇ияаа уггам̣саг̇ад̇ад̇д̇аа сан̇г̇ийд̇ияаа б̣ахубагаарад̇ам̣ д̣̇ассзд̇и. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ сан̇г̇ийд̇игканд̇хагз, (баараа. 437) абажжагкам̣ наама над̇т̇и баг̇ун̣аббавад̇д̇ибхаавад̇о, саманд̇абаасаад̣̇игааяам̣ бана ‘‘асаммукаа бадиг̇г̇ахид̇ам̣ наама над̇т̇ий’’д̇и (баараа. адта. батамамахаасан̇г̇ийд̇игат̇аа) вуд̇д̇ам̣, д̇ам̣ ‘‘д̣̇вз сахассаани бхигкуд̇о’’д̇и вуд̇д̇амби бхаг̇авад̇о санд̇игз бадиг̇г̇ахид̇амзваад̇и гад̇ваа вуд̇д̇ам̣. жад̇ураасийд̇исахассаанийд̇и д̇хаммагканд̇хз санд̇хааяааха. бавад̇д̇инод̇и баг̇ун̣аани. аананд̣̇ад̇т̇зрасса наваббааяааяа барисааяа виб̣бхаманзна махаагассабад̇т̇зро звамааха – ‘‘на вааяам̣ гумаараго мад̇д̇аман̃н̃аасий’’д̇и. д̇ад̇т̇а мад̇д̇анд̇и бамаан̣ам̣. чанд̣̇аа ааг̇аманам̣ вияаад̇и бад̣̇авибхааг̇о. ‘‘гин̃жааби сзгко’’д̇и ид̣̇ам̣ на сзгкаанам̣ аг̇ад̇иг̇аманасаб̣бхаавзна вуд̇д̇ам̣, асзгкаанамзва бана ужжинид̇ад̇д̇аад̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣ . батамамаг̇г̇знзва хи жад̇д̇аари аг̇ад̇иг̇аманаани бахийяанд̇ийд̇и. ‘‘абхаб̣б̣о чанд̣̇аа…бз… аг̇ад̇им̣ г̇анд̇у’’нд̇и жа д̇хаммасан̇г̇ийд̇ияаа д̇асса яог̇яабхаавад̣̇ассанзна виж̇ж̇амаанаг̇ун̣агат̇анам̣. барияад̇д̇од̇и ад̇хийд̇о.

г̇ааво жаранд̇и зд̇т̇аад̇и г̇ожаро, г̇ожаро вияа г̇ожаро, бхигкаажаран̣адтаанам̣. висабхааг̇абуг̇г̇ало субхад̣̇д̣̇асад̣̇исо. сад̇д̇ибан̃ж̇аранд̇и сад̇д̇икаг̇г̇аад̣̇ихад̇т̇зхи бурисзхи малларааж̇уунам̣ бхаг̇авад̇о д̇хаад̇уаарагкагаран̣ам̣ санд̇хааяааха. д̇ам̣ балиб̣од̇хам̣ чинд̣̇ид̇ваа д̇ам̣ гаран̣ийяам̣ гарод̇ууд̇и сан̇г̇аахагзна чинд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣ чинд̣̇ид̇ваа зганд̇агаран̣ийяам̣ гарод̇ууд̇и ад̇т̇о. махааж̇ананд̇и б̣ахуж̇анам̣. г̇анд̇хагудим̣ ванд̣̇ид̇ваа барибхог̇ажзд̇ияабхаавад̇од̇и ад̇хиббааяо. яат̇аа д̇анд̇и яат̇аа ан̃н̃оби яат̇аавуд̇д̇асабхааво, званд̇и ад̇т̇о. сам̣взж̇зсийд̇и ‘‘нану бхаг̇авад̇аа бадигажжзва агкаад̇ам̣ – ‘саб̣б̣зхзва биязхи манаабзхи наанаабхааво винаабхааво’’’д̇иаад̣̇инаа (д̣̇ий. ни. 2.183; сам̣. ни. 5.379; а. ни. 10.48; жуул̣ава. 437) сам̣взг̇ам̣ ж̇анзси. уссаннад̇хаад̇уганд̇и убажид̇ад̣̇осам̣. бхзсаж̇ж̇амад̇д̇аад̇и аббагам̣ бхзсаж̇ж̇ам̣. аббад̇т̇о хи аяам̣ мад̇д̇аа-сад̣̇д̣̇о, ‘‘мад̇д̇аасукабарижжааг̇о’’д̇иаад̣̇ийсу (д̇ха. ба. 290) вияа. д̣̇уд̇ияад̣̇ивасзд̇и д̣̇звад̇ааяа сам̣взж̇ид̇ад̣̇ивасад̇о, ж̇зд̇аванавихаарам̣ бавидтад̣̇ивасад̇о ваа д̣̇уд̇ияад̣̇ивасз. аан̣аава жаггам̣ аан̣аажаггам̣.

зд̇ад̣̇аг̇г̇анд̇и зсо аг̇г̇о. лин̇г̇авибаллаасзна хи аяам̣ нид̣̇д̣̇зсо. яад̣̇ид̣̇анд̇и жа яо аяам̣, яад̣̇ид̣̇ам̣ канд̇хабан̃жаганд̇и ваа яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. ‘‘батамам̣ аавусо убаали баарааж̇игам̣ гад̇т̇а бан̃н̃ад̇д̇а’’нд̇и гасмаа вуд̇д̇ам̣, нану д̇асса сан̇г̇ийд̇ияаа буримагаалз батамабхааво на яуд̇д̇од̇и? но на яуд̇д̇о, бхаг̇авад̇аа бан̃н̃ад̇д̇аануггамзна баад̇имогкуд̣̇д̣̇зсаануггамзна жа батамабхаавасса сид̣̇д̇хад̇д̇аа. язбхуяязна хи д̇ийн̣и бидагаани бхаг̇авад̇о д̇харамаанагаалз тид̇аануггамзнзва сан̇г̇ийд̇аани, висзсад̇о винаяаабхид̇хаммабидагаанийд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. ‘‘вад̇т̇умби бужчий’’д̇иаад̣̇и ‘гад̇т̇а бан̃н̃ад̇д̇а’нд̇иаад̣̇инаа д̣̇ассид̇зна саха д̇ад̣̇авасидтамби сан̇г̇ахзд̇ваа д̣̇ассанавасзна вуд̇д̇ам̣. батамабаарааж̇игзд̇и батамабаарааж̇игабаал̣ияам̣ (баараа. 24), д̇знзвааха – ‘‘на хи д̇ат̇ааг̇ад̇аа згаб̣яан̃ж̇анамби нирад̇т̇агам̣ вад̣̇анд̇ий’’д̇и.

ж̇аад̇агаад̣̇игз куд̣̇д̣̇аганигааяабарияаабаннз, язбхуяязна жа д̇хамманид̣̇д̣̇зсабхууд̇з д̇аад̣̇исз абхид̇хаммабидагз сан̇г̇ан̣хид̇ум̣ яуд̇д̇ам̣, на бана д̣̇ийгханигааяаад̣̇иббагаарз суд̇д̇анд̇абидагз, нааби бан̃н̃ад̇д̇инид̣̇д̣̇зсабхууд̇з винаяабидагзд̇и д̣̇ийгхабхаан̣агаа ‘‘ж̇аад̇агаад̣̇ийнам̣ абхид̇хаммабидагз сан̇г̇ахо’’д̇и вад̣̇анд̇и. жарияаабидагаб̣уд̣̇д̇хавам̣саанан̃жзд̇т̇а аг̇г̇ахан̣ам̣, ж̇аад̇агаг̇ад̇игад̇д̇аа. маж̇жхимабхаан̣агаа бана ‘‘адтуббад̇д̇ивасзна д̣̇зсид̇аанам̣ ж̇аад̇агаад̣̇ийнам̣ яат̇аануломад̣̇зсанаабхаавад̇о д̇аад̣̇исз суд̇д̇анд̇абидагз сан̇г̇ахо яуд̇д̇о, на бана сабхаавад̇хамманид̣̇д̣̇зсабхууд̇з яат̇аад̇хаммасаасанз абхид̇хаммабидагз’’д̇и ж̇аад̇агаад̣̇ийнам̣ суд̇д̇анд̇абидагабарияаабаннад̇ам̣ гат̇аяанд̇и. д̇ад̇т̇а жа яуд̇д̇ам̣ вижаарзд̇ваа г̇ахзд̇аб̣б̣ам̣.

звам̣ нимид̇д̇абаяож̇анагаалад̣̇зсагаарагагаран̣аббагаарзхи батамам̣ сан̇г̇ийд̇им̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани д̇ад̇т̇а вавад̇т̇аабид̇асид̣̇д̇хзсу д̇хаммавинаязсу наанаббагаарагосаллад̇т̇ам̣ згавид̇хаад̣̇ибхзд̣̇з д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘звамзд̇а’’нд̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а вимуд̇д̇ирасанд̇и вимуд̇д̇иг̇ун̣ам̣, вимуд̇д̇исамбад̇д̇игам̣ ваа, аг̇г̇апаланибпаад̣̇анад̇о, вимуд̇д̇игижжам̣ ваа, гилзсаанам̣ ажжанд̇ам̣ вимуд̇д̇исамбаад̣̇анад̇о. гзжи бана ‘‘вимуд̇д̇иассаад̣̇а’’нд̇и вад̣̇анд̇и.

гин̃жааби ависзсзна саб̣б̣амби б̣уд̣̇д̇хаважанам̣ гилзсавинаяанзна винаяо, яат̇аанусидтам̣ бадибаж̇ж̇амаанз абааяабад̇анаад̣̇ид̇о д̇хааран̣зна д̇хаммо, ид̇хаад̇хиббзд̇з бана д̇хаммавинаяз нид̣̇д̇хаарзд̇ум̣ ‘‘д̇ад̇т̇а винаяабидага’’нд̇иаад̣̇имааха. авасзсам̣ б̣уд̣̇д̇хаважанам̣ д̇хаммо, канд̇хаад̣̇ивасзна сабхаавад̇хаммад̣̇зсанааб̣аахуллад̇о. ат̇а ваа яад̣̇иби д̇хаммоязва винаяоби, барияад̇д̇ияаад̣̇ибхаавад̇о, винаяасад̣̇д̣̇асаннид̇хаанз бана бхиннаад̇хигаран̣абхаавзна баяуд̇д̇о д̇хамма-сад̣̇д̣̇о винаяад̇анд̇ивид̇хурам̣ д̇анд̇им̣ д̣̇ийбзд̇и яат̇аа ‘‘бун̃н̃ан̃аан̣асамбхаараа, г̇об̣алиб̣ад̣̇д̇ха’’нд̇и жа.

‘‘анзгаж̇аад̇исам̣саара’’нд̇и аяам̣ г̇аат̇аа бхаг̇авад̇аа ад̇д̇ано саб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃аан̣абад̣̇адтаанам̣ арахад̇д̇аббад̇д̇им̣ бажжавзгканд̇зна згуунавийсад̇имасса бажжавзгкан̣ан̃аан̣асса ананд̇арам̣ бхаасид̇аа. д̇знааха ‘‘ид̣̇ам̣ батамаб̣уд̣̇д̇хаважана’’нд̇и. ид̣̇ам̣ гира саб̣б̣аб̣уд̣̇д̇хзхи авиж̇ахид̇ам̣ уд̣̇аанам̣. аяамасса сан̇кзбад̇т̇о – ахам̣ имасса ад̇д̇абхааваг̇зхасса гаарагам̣ д̇ан̣хаавад̣дхагим̣ г̇авзсанд̇о язна н̃аан̣зна д̇ам̣ д̣̇адтум̣ саггаа, д̇асса б̣од̇хин̃аан̣ассад̇т̇ааяа д̣̇ийбан̇гарабаад̣̇амуулз гад̇аабхинийхааро зд̇д̇агам̣ гаалам̣ анзгаж̇аад̇исам̣саарам̣ анзгаж̇аад̇исад̇асахассасан̇кяам̣ сам̣саараваддам̣ аниб̣б̣исам̣ д̇ам̣ н̃аан̣ам̣ авинд̣̇анд̇о алабханд̇оязва санд̇хаависсам̣ сам̣сарим̣. яасмаа ж̇араавяаад̇химаран̣амиссад̇ааяа ж̇аад̇и наамзсаа бунаббунам̣ убаг̇анд̇ум̣ д̣̇угкаа, на жа саа д̇асмим̣ ад̣̇идтз нивад̇д̇ад̇и, д̇асмаа д̇ам̣ г̇авзсанд̇о санд̇хаависсанд̇и ад̇т̇о. д̣̇идтосийд̇и ид̣̇аани маяаа саб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃аан̣ам̣ бадивиж̇жханд̇зна д̣̇идто аси. буна г̇зханд̇и буна имам̣ ад̇д̇абхаавасан̇каад̇ам̣ мама г̇зхам̣. на гаахаси на гариссаси. д̇ава саб̣б̣аа авасзсаагилзсапаасугаа маяаа бхаг̇г̇аа. имасса д̇аяаа гад̇асса ад̇д̇абхааваг̇зхасса гуудам̣ авиж̇ж̇аасан̇каад̇ам̣ ган̣н̣игаман̣д̣алам̣ висан̇кад̇ам̣ вид̣̇д̇хам̣сид̇ам̣. висан̇каарам̣ ниб̣б̣аанам̣ аарамман̣агаран̣авасзна г̇ад̇ам̣ анубавидтам̣ ид̣̇аани мама жид̇д̇ам̣, ахан̃жа д̇ан̣хаанам̣ каяасан̇каад̇ам̣ арахад̇д̇амаг̇г̇ам̣ аж̇жхаг̇аа ад̇хиг̇ад̇о бад̇д̇осмийд̇и. аяам̣ манасаа бавад̇д̇ид̇ад̇хаммаанамаад̣̇и. ‘‘яад̣̇аа хавз баад̇убхаванд̇и д̇хаммаа’’д̇и (уд̣̇аа. 1, 2, 3) аяам̣ бана ваажааяа бавад̇д̇ид̇ад̇хаммаанам̣ аад̣̇ийд̇и вад̣̇анд̇и. анд̇ож̇аббанавасзна гира бхаг̇аваа ‘‘анзгаж̇аад̇исам̣саара’’нд̇иаад̣̇имааха (д̇ха. ба. 153). ‘‘баадибад̣̇ад̣̇ивасз’’д̇и ид̣̇ам̣ ‘‘саб̣б̣ан̃н̃убхааваббад̇д̇ассаа’’д̇и на зд̇зна самб̣анд̇хид̇аб̣б̣ам̣, ‘‘бажжавзгканд̇асса уббаннаа’’д̇и зд̇зна бана самб̣анд̇хид̇аб̣б̣ам̣. висаакабун̣н̣амааяамзва хи бхаг̇аваа бажжуусасамаяз саб̣б̣ан̃н̃уд̇ам̣ бад̇д̇од̇и.

ваяад̇хаммаад̇и анижжалагкан̣амукзна д̣̇угкаанад̇д̇алагкан̣амби сан̇каараанам̣ вибхаавзд̇и ‘‘яад̣̇анижжам̣ д̇ам̣ д̣̇угкам̣, яам̣ д̣̇угкам̣ д̇ад̣̇анад̇д̇аа’’д̇и (сам̣. ни. 3.15; бади. ма. 2.10) важанад̇о. лагкан̣ад̇д̇аяавибхаавананаязнзва жа д̇ад̣̇аарамман̣ам̣ вибассанам̣ д̣̇ассзнд̇о саб̣б̣ад̇ид̇т̇ияаанам̣ ависаяабхууд̇ам̣ б̣уд̣̇д̇хаавзн̣игам̣ жад̇усажжагаммадтаанаад̇хидтаанам̣ авибарийд̇ам̣ ниб̣б̣аанаг̇ааминиббадибад̣̇ам̣ багаасзд̇ийд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. ид̣̇аани д̇ад̇т̇а саммаабадибад̇д̇ияам̣ нияож̇зд̇и ‘‘аббамаад̣̇зна самбаад̣̇зт̇аа’’д̇и. ат̇а ваа ‘‘ваяад̇хаммаа сан̇каараа’’д̇и зд̇зна сан̇кзбзна сам̣взж̇зд̇ваа ‘‘аббамаад̣̇зна самбаад̣̇зт̇аа’’д̇и сан̇кзбзнзва ниравасзсам̣ саммаабадибад̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇и. аббамаад̣̇абад̣̇ан̃хи сигкаад̇д̇аяасан̇г̇ахид̇ам̣ гзвалабарибун̣н̣ам̣ саасанам̣ барияаад̣̇ияид̇ваа д̇идтад̇ийд̇и.

батамасан̇г̇ийд̇ияам̣ асан̇г̇ийд̇ам̣ сан̇г̇ийд̇игканд̇хагагат̇аавад̇т̇уббагаран̣аад̣̇и. гзжи бана ‘‘субхасуд̇д̇амби (д̣̇ий. ни. 1.444) батамасан̇г̇ийд̇ияам̣ асан̇г̇ийд̇а’’нд̇и вад̣̇анд̇и, д̇ам̣ бана на яуж̇ж̇ад̇и. батамасан̇г̇ийд̇ид̇о бурзд̇арамзва хи ааяасмад̇аа аананд̣̇зна ж̇зд̇аванз вихаранд̇зна субхасса маан̣авасса бхаасид̇анд̇и.

д̣̇ал̣хигаммасит̇илийгаран̣аббаяож̇анаа яат̇ааггамам̣ багад̇исааваж̇ж̇абан̣н̣ад̇д̇исааваж̇ж̇зсу сигкаабад̣̇зсу. д̇знаад̇и вивид̇ханаяад̇д̇аад̣̇инаа. зд̇анд̇и вивид̇хависзсанаяад̇д̇аад̇и г̇аат̇ааважанам̣. зд̇ассаад̇и винаяасса.

ад̇д̇ад̇т̇абарад̇т̇аад̣̇ибхзд̣̇зд̇и яо д̇ам̣ суд̇д̇ам̣ саж̇жхааяад̇и, сун̣аад̇и, ваажзд̇и, жинд̇зд̇и, д̣̇зсзд̇и жа, суд̇д̇зна сан̇г̇ахид̇о сийлаад̣̇иад̇т̇о д̇ассааби ход̇и, д̇зна барасса саад̇хзд̇аб̣б̣ад̇о барассааби ход̇ийд̇и, д̇ад̣̇убхаяам̣ д̇ам̣ суд̇д̇ам̣ суужзд̇и д̣̇ийбзд̇и. д̇ат̇аа д̣̇идтад̇хаммигасамбарааяигам̣ логияалогуд̇д̇аран̃жаад̇и звамаад̣̇ибхзд̣̇з ад̇т̇з аад̣̇и-сад̣̇д̣̇зна сан̇г̇ан̣хаад̇и. ад̇т̇а-сад̣̇д̣̇о жааяам̣ хид̇абарияааяаважанам̣, на бхаасид̇ад̇т̇аважанам̣, яад̣̇и сияаа, суд̇д̇ам̣ ад̇д̇аноби бхаасид̇ад̇т̇ам̣ суужзд̇и, барассаабийд̇и аяамад̇т̇о вуд̇д̇о сияаа. суд̇д̇зна жа яо ад̇т̇о багаасид̇о со д̇ассзва ход̇ийд̇и, на д̇зна барад̇т̇о суужид̇о ход̇и, д̇зна суужзд̇аб̣б̣асса барад̇т̇асса нивад̇д̇зд̇аб̣б̣асса абхааваа ад̇т̇аг̇ахан̣ан̃жа на гад̇д̇аб̣б̣ам̣. ад̇д̇ад̇т̇абарад̇т̇авиниммуд̇д̇асса бхаасид̇ад̇т̇асса абхааваа аад̣̇иг̇г̇ахан̣ан̃жа на гад̇д̇аб̣б̣ам̣. д̇асмаа яат̇аавуд̇д̇асса хид̇абарияааяасса ад̇т̇асса суд̇д̇з асамбхавад̇о суд̇д̇ад̇хаарасса буг̇г̇аласса васзна ад̇д̇ад̇т̇абарад̇т̇аа вуд̇д̇аа.

ат̇а ваа суд̇д̇ам̣ анабзгкид̇ваа яз ад̇д̇ад̇т̇аад̣̇аяо ад̇т̇аббабхзд̣̇аа вуд̇д̇аа ‘‘на хан̃н̃ад̣̇ад̇т̇ад̇т̇ибасам̣салаабхаа’’д̇и зд̇асса бад̣̇асса нид̣̇д̣̇зсз (махаани. 63; жуул̣ани. 85) ‘‘ад̇д̇ад̇т̇о, барад̇т̇о, убхаяад̇т̇о, д̣̇идтад̇хаммиго ад̇т̇о, самбарааяиго ад̇т̇о, уд̇д̇аано ад̇т̇о, г̇амбхийро ад̇т̇о, г̇уул̣хо ад̇т̇о, бадижчанно ад̇т̇о, нзяяо ад̇т̇о, нийд̇о ад̇т̇о, анаваж̇ж̇о ад̇т̇о, ниггилзсо ад̇т̇о, вод̣̇аано ад̇т̇о, барамад̇т̇о’’д̇и д̇з суд̇д̇ам̣ суужзд̇ийд̇и ад̇т̇о. имасмим̣ ад̇т̇авигаббз ад̇т̇а-сад̣̇д̣̇о бхаасид̇ад̇т̇абарияааяоби ход̇и. зд̇т̇а хи буримагаа бан̃жа ад̇т̇аббабхзд̣̇аа хид̇абарияааяаа, д̇ад̇о барз ча бхаасид̇ад̇т̇абхзд̣̇аа, бажчимагаа бана убхаяасабхааваа. д̇ад̇т̇а д̣̇урад̇хиг̇амад̇ааяа вибхааванз алад̣̇д̇хаг̇аад̇хо г̇амбхийро. на вивадо г̇уул̣хо. муулуд̣̇агаад̣̇аяо вияа бам̣сунаа агкарасаннивзсаад̣̇инаа д̇ирохид̇о бадижчанно . нид̣̇д̇хаарзд̇ваа н̃аабзд̇аб̣б̣о нзяяо. яат̇ааруд̇авасзна взд̣̇ид̇аб̣б̣о нийд̇о. анаваж̇ж̇аниггилзсавод̣̇аанаа барияааяавасзна вуд̇д̇аа, гусалавибаагагирияаад̇хаммавасзна ваа. барамад̇т̇о ниб̣б̣аанам̣, д̇хаммаанам̣ авибарийд̇асабхааво зва ваа. ат̇а ваа ‘‘ад̇д̇анаа жа аббижчо ход̇ий’’д̇и ад̇д̇ад̇т̇ам̣, ‘‘аббижчаагат̇ан̃жа барзсам̣ гад̇д̇аа ход̇ий’’д̇и барад̇т̇ам̣ суужзд̇и. звам̣ ‘‘ад̇д̇анаа жа баан̣аад̇ибаад̇аа бадивирад̇о ход̇ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 4.99, 265) суд̇д̇аани яож̇зд̇аб̣б̣аани. винаяаабхид̇хаммзхи жа висзсзд̇ваа суд̇д̇а-сад̣̇д̣̇асса ад̇т̇о вад̇д̇аб̣б̣о. д̇асмаа взнзяяаж̇жхаасаяавасаббавад̇д̇ааяа д̣̇зсанааяа ад̇д̇ахид̇абарахид̇ад̇аад̣̇ийни саад̇исаяам̣ багаасид̇аани ход̇и д̇аббарабхаавад̇о, на аан̣аад̇хаммасабхаававасаббавад̇д̇ааяаад̇и ид̣̇амзва жа ‘‘ад̇т̇аанам̣ суужанад̇о суд̇д̇а’’нд̇и вуд̇д̇ам̣.

суд̇д̇з жа аан̣аад̇хаммасабхааваа жа взнзяяаж̇жхаасаяам̣ анувад̇д̇анд̇и, на винаяаабхид̇хаммзсу вияа взнзяяаж̇жхаасаяо аан̣аад̇хаммасабхаавз. д̇асмаа взнзяяаанам̣ зганд̇ахид̇абадилаабхасам̣вад̇д̇анигаа суд̇д̇анд̇ад̣̇зсанаа ход̇ийд̇и ‘‘сувуд̇д̇аа жзд̇т̇аа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. басавад̇ийд̇и палад̇и. ‘‘суд̇д̇аан̣аа’’д̇и зд̇асса ад̇т̇ам̣ багаасзд̇ум̣ ‘‘судту жа нз д̇ааяад̇ий’’д̇и вуд̇д̇ам̣. ад̇д̇ад̇т̇аад̣̇ивид̇хаанзсу жа суд̇д̇асса бамаан̣абхааво, ад̇д̇ад̇т̇аад̣̇ийнан̃жа сан̇г̇аахагад̇д̇ам̣ яож̇зд̇аб̣б̣ам̣ д̇ад̣̇ад̇т̇аббагаасанабад̇хаанад̇д̇аа суд̇д̇асса. винаяаабхид̇хаммзхи висзсанан̃жа яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. зд̇анд̇и ‘‘ад̇т̇аанам̣ суужанад̇о’’д̇иаад̣̇игам̣ ад̇т̇аважанам̣. зд̇ассаад̇и суд̇д̇асса.

абхиггаманд̇ийд̇и зд̇т̇а абхи-сад̣̇д̣̇о гаманагирияааяа вуд̣̇д̇хибхаавам̣ ад̇ирзгад̇ам̣ д̣̇ийбзд̇и, абхин̃н̃аад̇аа абхилагкид̇аад̇и зд̇т̇а н̃аан̣алагкан̣агирияаанам̣ субаагадад̇аависзсам̣, абхигганд̇знаад̇и зд̇т̇а ганд̇ияаа ад̇хигад̇д̇ам̣ висидтад̇анд̇и яуд̇д̇ам̣ гирияаависзсагад̇д̇аа убасаг̇г̇асса. абхирааж̇аа абхивинаязд̇и бана бууж̇ид̇абарижчиннзсу рааж̇авинаязсу абхи-сад̣̇д̣̇о бавад̇д̇ад̇ийд̇и гат̇амзд̇ам̣ яуж̇ж̇зяяаад̇и ? бууж̇анабарижчзд̣̇анагирияаад̣̇ийбанад̇о, д̇аахи жа гирияаахи рааж̇авинаяаанам̣ яуд̇д̇ад̇д̇аа. зд̇т̇а хи ад̇имаалаад̣̇ийсу ад̇и-сад̣̇д̣̇о вияа, абхи-сад̣̇д̣̇о яат̇аа саха саад̇ханзна гирияам̣ вад̣̇ад̇ийд̇и абхирааж̇аабхивинаяа-сад̣̇д̣̇аа сид̣̇д̇хаа, звам̣ абхид̇хаммасад̣̇д̣̇з абхи-сад̣̇д̣̇о саха саад̇ханзна вуд̣дхияаад̣̇игирияам̣ д̣̇ийбзд̇ийд̇и аяамад̇т̇о д̣̇ассид̇од̇и д̣̇адтаб̣б̣о.

бхааванаапаран̣авуд̣дхийхи вуд̣дхиманд̇оби д̇хаммаа вуд̇д̇аа. аарамман̣аад̣̇ийхийд̇и аарамман̣асамбаяуд̇д̇агаммад̣̇ваарабадибад̣̇аад̣̇ийхи. ависидтанд̇и ан̃н̃аман̃н̃ависидтзсу винаяасуд̇д̇аабхид̇хаммзсу ависидтам̣ самаанам̣. д̇ам̣ бидагасад̣̇д̣̇анд̇и ад̇т̇о. яат̇аавуд̇д̇знаад̇и ‘‘звам̣ д̣̇увид̇хад̇т̇знаа’’д̇иаад̣̇инаа вуд̇д̇аббагаарзна.

гат̇зд̇аб̣б̣аанам̣ ад̇т̇аанам̣ д̣̇зсагааяад̇д̇зна аан̣аад̣̇ивид̇хинаа ад̇исаж̇ж̇анам̣ баб̣од̇ханам̣ д̣̇зсанаа. саасид̇аб̣б̣абуг̇г̇алаг̇ад̇зна яат̇аабараад̇хаад̣̇исаасид̇аб̣б̣абхаавзна анусаасанам̣ винаяанам̣ саасанам̣. гат̇зд̇аб̣б̣асса сам̣вараасам̣вараад̣̇ино ад̇т̇асса гат̇анам̣ важанабадиб̣ад̣̇д̇хад̇аагаран̣ам̣ гат̇аа. гат̇ийяад̇и ваа зд̇т̇аад̇и гат̇аа. сам̣вараасам̣варасса гат̇аа сам̣вараасам̣варагат̇аа. зса наяо ид̇арзсуби. бхзд̣̇а-сад̣̇д̣̇о висум̣ висум̣ яож̇зд̇аб̣б̣о ‘‘д̣̇зсанаабхзд̣̇ам̣ саасанабхзд̣̇ам̣ гат̇аабхзд̣̇ан̃жа яат̇аарахам̣ барид̣̇ийбаяз’’д̇и. бхзд̣̇анд̇и жа наанад̇д̇анд̇и ад̇т̇о. сигкаа жа бахаанаани жа г̇амбхийрабхааво жа сигкааббахаанаг̇амбхийрабхаавам̣, д̇ан̃жа барид̣̇ийбаяз. зд̇т̇а яат̇аад̇и убаарамбханиссаран̣ад̇хаммагосарагкан̣ахзд̇убарияаабун̣анам̣ суббадибад̇д̇и д̣̇уббадибад̇д̇ийд̇и зд̇зхи багаарзхи. аан̣ам̣ бан̣зд̇ум̣ арахад̇ийд̇и аан̣аарахо саммаасамб̣уд̣̇д̇хад̇д̇аа. вохаарабарамад̇т̇аанамби саб̣бхаавад̇о ааха аан̣ааб̣аахуллад̇од̇и. ид̇о барзсуби зсзва наяо. бажураабараад̇хаа сзяяасагаад̣̇аяо. аж̇жхаасаяо аасаяова ад̇т̇ад̇о д̣̇идти, н̃аан̣ан̃жа. вуд̇д̇ан̃жзд̇ам̣ –

‘‘сассад̇ужчзд̣̇ад̣̇идти жа, канд̇и жзваануломигз;

яат̇аабхууд̇ан̃жа яам̣ н̃аан̣ам̣, зд̇ам̣ аасаяасад̣̇д̣̇ид̇а’’нд̇и. (висуд̣̇д̇хи. дий. 1.136);

анусаяаа гаамарааг̇абхаварааг̇ад̣̇идтибадигхавижигижчаамаанаавиж̇ж̇аавасзна сад̇д̇а анааг̇ад̇аа гилзсаа, ад̇ийд̇аа бажжуббаннаа жа д̇ат̇зва вужжанд̇и. на хи гаалабхзд̣̇зна д̇хаммаанам̣ сабхаавабхзд̣̇о ад̇т̇ийд̇и. жарияаад̇и ча муулажарияаа, анд̇арабхзд̣̇зна анзгавид̇хаа, сам̣саг̇г̇авасзна д̇зсадти хонд̇и. д̇з бана амхзхи асаммоханд̇арад̇хаанасуд̇д̇адийгааяам̣ вибхааг̇ад̇о д̣̇ассид̇аа, ад̇т̇игзхи д̇ад̇о г̇ахзд̇аб̣б̣аа. ат̇а ваа жарияаад̇и жарид̇ам̣, д̇ам̣ сужарид̇ад̣̇ужжарид̇авасзна д̣̇увид̇хам̣. ад̇химуд̇д̇и наама сад̇д̇аанам̣ буб̣б̣абарижаяавасзна абхиружи, саа д̣̇увид̇хаа хийнабан̣ийд̇абхзд̣̇зна. гханавиниб̣бхог̇аабхаавад̇о д̣̇идтимаанад̇ан̣хаавасзна ‘‘ахам̣ мамаа’’д̇и сан̃н̃ино. маханд̇о сам̣варо асам̣варо. б̣уд̣̇д̇хиад̇т̇о хи аяа’магааро яат̇аа ‘‘асзгкаа д̇хаммаа’’д̇и (д̇ха. са. 11).

д̇ийсуби жзд̇зсу зд̇з д̇хаммад̇т̇ад̣̇зсанаа бадивзд̇хаад̇и зд̇т̇а д̇анд̇иад̇т̇о д̇анд̇ид̣̇зсанаа д̇анд̇иад̇т̇абадивзд̇хо жа д̇анд̇ивисаяаа хонд̇ийд̇и винаяабидагаад̣̇ийнам̣ ад̇т̇ад̣̇зсанаабадивзд̇хаад̇хаарабхааво яуд̇д̇о, бидагаани бана д̇анд̇и язваад̇и д̇зсам̣ д̇хаммаад̇хаарабхааво гат̇ам̣ яуж̇ж̇зяяаад̇и? д̇анд̇исамуд̣̇ааяасса аваяавад̇анд̇ияаа аад̇хаарабхаавад̇о. аваяавасса хи самуд̣̇ааяо аад̇хаарабхаавзна вужжад̇и, яат̇аа – ‘‘ругкз саакаа’’д̇и. д̇хаммаад̣̇ийнан̃жа д̣̇угког̇аахабхаавад̇о д̇зхи винаяаад̣̇аяо г̇амбхийраад̇и винаяаад̣̇ийнан̃жа жад̇уб̣б̣ид̇хо г̇амбхийрабхааво вуд̇д̇о. д̇асмаа д̇хаммаад̣̇аяо зва д̣̇угког̇аахад̇д̇аа г̇амбхийраа, на винаяаад̣̇аяод̇и на жод̣̇зд̇аб̣б̣амзд̇ам̣ самукзна, висаяависаяиймукзна жа винаяаад̣̇ийнам̣язва г̇амбхийрабхаавасса вуд̇д̇ад̇д̇аа. д̇хаммо хи винаяаад̣̇аяо, д̇зсам̣ висаяо ад̇т̇о, д̇хаммад̇т̇ависаяаа жа д̣̇зсанаабадивзд̇ход̇и. д̇ад̇т̇а бадивзд̇хасса д̣̇уггарабхаавад̇о д̇хаммад̇т̇аанам̣, д̣̇зсанаан̃аан̣асса д̣̇уггарабхаавад̇о д̣̇зсанааяа жа д̣̇угког̇аахабхааво взд̣̇ид̇аб̣б̣о, бадивзд̇хасса бана уббаад̣̇зд̇ум̣ асаггун̣зяяад̇д̇аа, д̇аб̣б̣исаяан̃аан̣уббад̇д̇ияаа жа д̣̇уггарабхаавад̇о д̣̇угког̇аахад̇аа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.

‘‘хзд̇умхи н̃аан̣ам̣ д̇хаммабадисамбхид̣̇аа’’д̇и зд̇зна важанзна д̇хаммасса хзд̇убхааво гат̇ам̣ н̃аад̇аб̣б̣од̇и? ‘‘д̇хаммабадисамбхид̣̇аа’’д̇и зд̇асса самаасабад̣̇асса аваяавабад̣̇ад̇т̇ам̣ д̣̇ассзнд̇зна ‘‘хзд̇умхи н̃аан̣а’’нд̇и вуд̇д̇ад̇д̇аа. ‘‘д̇хаммз бадисамбхид̣̇аа’’д̇и зд̇т̇а хи ‘‘д̇хаммз’’д̇и зд̇асса ад̇т̇ам̣ д̣̇ассзнд̇зна ‘‘хзд̇умхий’’д̇и вуд̇д̇ам̣, ‘‘бадисамбхид̣̇аа’’д̇и зд̇асса жа ад̇т̇ам̣ д̣̇ассзнд̇зна ‘‘н̃аан̣а’’нд̇и. д̇асмаа хзд̇уд̇хамма-сад̣̇д̣̇аа згад̇т̇аа, н̃аан̣абадисамбхид̣̇аа-сад̣̇д̣̇аа жаад̇и имамад̇т̇ам̣ вад̣̇анд̇зна саад̇хид̇о д̇хаммасса хзд̇убхааво, ад̇т̇асса хзд̇упалабхааво жа звамзва д̣̇адтаб̣б̣о.

яат̇аад̇хамманд̇и жзд̇т̇а д̇хамма-сад̣̇д̣̇о хзд̇ум̣ хзд̇упалан̃жа саб̣б̣ам̣ сан̇г̇ан̣хаад̇и. сабхаававаажаго хзса, на барияад̇д̇ихзд̇убхаававаажаго, д̇асмаа яат̇аад̇хамманд̇и яо яо авиж̇ж̇аасан̇каараад̣̇ид̇хаммо , д̇асмим̣ д̇асминд̇и ад̇т̇о. д̇хаммаануруубам̣ ваа яат̇аад̇хаммам̣. д̣̇зсанааби хи бадивзд̇хо вияа авибарийд̇асависаяавибхааванад̇о д̇хаммаануруубам̣ бавад̇д̇ад̇и, яад̇о ‘авибарийд̇аабхилаабо’д̇и вужжад̇и. д̇хаммаабхилаабод̇и ад̇т̇аб̣яан̃ж̇анаго авибарийд̇аабхилаабо, зд̇зна ‘‘д̇ад̇ра д̇хамманируд̇д̇аабхилаабз н̃аан̣ам̣ нируд̇д̇ибадисамбхид̣̇аа’’д̇и (вибха. 718) зд̇т̇а вуд̇д̇ам̣ сабхаавад̇хамманируд̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇и, сад̣̇д̣̇асабхаавад̇д̇аа д̣̇зсанааяа. д̇ат̇аа хи нируд̇д̇ибадисамбхид̣̇ааяа барид̇д̇аарамман̣аад̣̇ибхааво бадисамбхид̣̇аавибхан̇г̇абаал̣ияам̣ (вибха. 749) вуд̇д̇о. адтагат̇ааяан̃жа ‘‘д̇ам̣ сабхааванируд̇д̇им̣ сад̣̇д̣̇ам̣ аарамман̣ам̣ гад̇ваа’’д̇иаад̣̇инаа (вибха. адта. 642) сад̣̇д̣̇аарамман̣ад̇аа д̣̇ассид̇аа. ‘‘имасса ад̇т̇асса аяам̣ сад̣̇д̣̇о ваажаго’’д̇и важанаважанийяз вавад̇т̇абзд̇ваа д̇ам̣д̇ам̣важанийяа вибхааванавасзна бавад̇д̇ид̇о хи сад̣̇д̣̇о д̣̇зсанаад̇и. ‘‘ануломаад̣̇ивасзна ваа гат̇ана’’нд̇и зд̇зна д̇ассаа д̇хамманируд̇д̇ияаа абхилаабам̣ гат̇анам̣ д̇асса важанасса бавад̇д̇анам̣ д̣̇ассзд̇и. ‘‘ад̇хиббааяо’’д̇и зд̇зна ‘‘д̣̇зсанаад̇и бан̃н̃ад̇д̇ий’’д̇и зд̇ам̣ важанам̣ д̇хамманируд̇д̇аабхилаабам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣, на д̇аб̣б̣инимуд̇д̇ам̣ бан̃н̃ад̇д̇им̣ санд̇хааяаад̇и д̣̇ассзд̇и.

нану жа ‘‘д̇хаммо д̇анд̇ий’’д̇и имасмим̣ багкз д̇хаммасса сад̣̇д̣̇асабхаавад̇д̇аа д̇хаммад̣̇зсанаанам̣ висзсо на сияаад̇и? на, д̇зсам̣ д̇зсам̣ ад̇т̇аанам̣ б̣од̇хагабхаавзна н̃аад̇о, уг̇г̇ахан̣аад̣̇ивасзна жа буб̣б̣з вавад̇т̇аабид̇о сад̣̇д̣̇аббаб̣анд̇хо д̇хаммо, бажчаа барзсам̣ аваб̣од̇ханад̇т̇ам̣ бавад̇д̇ид̇о д̇ад̣̇ад̇т̇аббагаасаго сад̣̇д̣̇о д̣̇зсанаад̇и. ат̇а ваа яат̇аавуд̇д̇асад̣̇д̣̇асамудтаабаго жид̇д̇уббаад̣̇о д̣̇зсанаа, мусааваад̣̇аад̣̇аяо вияа. ‘‘важанасса бавад̇д̇ана’’нд̇и жа яат̇аавуд̇д̇ажид̇д̇уббаад̣̇авасзна яуж̇ж̇ад̇и. со хи важанам̣ бавад̇д̇зд̇и, д̇ан̃жа д̇зна бавад̇д̇ийяад̇и д̣̇зсийяад̇и. ‘‘со жа логияалогуд̇д̇аро’’д̇и звам̣ вуд̇д̇ам̣ абхисамаяам̣ язна багаарзна абхисамзд̇и, яам̣ абхисамзд̇и, яо жа д̇асса сабхааво, д̇зхи баагадам̣ гаад̇ум̣ ‘‘висаяад̇о асаммохад̇о жа ад̇т̇аануруубам̣ д̇хаммзсуу’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а хи висаяад̇о ад̇т̇аад̣̇иануруубам̣ д̇хаммаад̣̇ийсу аваб̣од̇хо авиж̇ж̇аад̣̇ид̇хаммасан̇каараад̣̇иад̇т̇ад̇ад̣̇убхаяабан̃н̃аабанаарамман̣о логияо абхисамаяо, асаммохад̇о ад̇т̇аад̣̇иануруубам̣ д̇хаммаад̣̇ийсу аваб̣од̇хо ниб̣б̣аанаарамман̣о маг̇г̇асамбаяуд̇д̇о яат̇аавуд̇д̇ад̇хаммад̇т̇абан̃н̃ад̇д̇ийсу саммохавид̣̇д̇хам̣сано логуд̇д̇аро абхисамаяод̇и. абхисамаяад̇о ан̃н̃амби бадивзд̇хад̇т̇ам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘д̇зсам̣ д̇зсам̣ ваа’’д̇иаад̣̇имааха. ‘бадивзд̇ханам̣ бадивзд̇хо’д̇и иминаа хи важанад̇т̇зна абхисамаяо, ‘бадивиж̇жхийяад̇ийд̇и бадивзд̇хо’д̇и иминаа д̇ам̣д̇ам̣руубаад̣̇ид̇хаммаанам̣ авибарийд̇асабхааво жа ‘‘бадивзд̇хо’’д̇и вужжад̇ийд̇и.

яат̇аавуд̇д̇зхи д̇хаммаад̣̇ийхи бидагаанам̣ г̇амбхийрабхаавам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘ид̣̇аани яасмаа зд̇зсу бидагзсуу’’д̇иаад̣̇имааха. яо жзд̇т̇аад̇и зд̇зсу д̇ам̣д̇ам̣бидагаг̇ад̇зсу д̇хаммаад̣̇ийсу яо бадивзд̇хо, зд̇зсу жа бидагзсу д̇зсам̣ д̇зсам̣ д̇хаммаанам̣ яо авибарийд̇асабхаавод̇и яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. д̣̇угког̇аахад̇аа жа авиж̇ж̇аасан̇каараад̣̇ийнам̣ д̇хаммад̇т̇аанам̣ д̣̇уббадивиж̇жхад̇ааяа, д̇зсам̣ бан̃н̃аабанасса д̣̇уггарабхаавад̇о д̇ам̣д̣̇зсанааяа, бадивзд̇ханасан̇каад̇асса бадивзд̇хасса уббаад̣̇анависаяигаран̣аанам̣ асаггун̣зяяад̇д̇аа, авибарийд̇асабхаавасан̇каад̇асса бадивзд̇хасса д̣̇увин̃н̃зяяад̇ааяа зва взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.

яанд̇и яам̣ барияад̇д̇ид̣̇уг̇г̇ахан̣ам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣. ад̇т̇анд̇и бхаасид̇ад̇т̇ам̣, баяож̇анад̇т̇ан̃жа. на убабаригканд̇ийд̇и на вижаарзнд̇и. на ниж̇жхаанам̣ каманд̇ийд̇и ниж̇жхаанабан̃н̃ам̣ нагкаманд̇и, ниж̇жхааяид̇ваа бан̃н̃ааяа д̣̇исваа рожзд̇ваа г̇ахзд̇аб̣б̣аа на хонд̇ийд̇и ад̇хиббааяо. ид̇ийд̇и звам̣ зд̇ааяа барияад̇д̇ияаа. ваад̣̇аббамогкаанисам̣саа ад̇д̇ано убари барзхи ааробид̇аваад̣̇асса ниг̇г̇ахасса бамогкаббаяож̇анаа худ̇ваа д̇хаммам̣ барияаабун̣анд̇и, ваад̣̇аббамогкаа ваа нинд̣̇аабамогкаа. яасса жад̇т̇ааяаад̇и яасса жа сийлаад̣̇ибууран̣асса анубаад̣̇аавимогкасса ваа ад̇т̇ааяа д̇хаммам̣ барияаабун̣анд̇и н̃ааязна барияаабун̣анд̇ийд̇и ад̇хиббааяо. ассаад̇и асса д̇хаммасса. наанубхонд̇ийд̇и на винд̣̇анд̇и. д̇зсам̣ д̇з д̇хаммаа д̣̇уг̇г̇ахид̇ад̇д̇аа убаарамбхамаанад̣̇аб̣б̣амагкабалаасаад̣̇ихзд̇убхаавзна д̣̇ийгхарад̇д̇ам̣ ахид̇ааяа д̣̇угкааяа сам̣вад̇д̇анд̇и. бхан̣д̣ааг̇аарз нияуд̇д̇о бхан̣д̣ааг̇аариго, бхан̣д̣ааг̇аариго вияа бхан̣д̣ааг̇аариго, д̇хаммарад̇анаанубаалаго. ан̃н̃ад̇т̇ам̣ анабзгкид̇ваа бхан̣д̣ааг̇ааригассзва сад̇о барияад̇д̇и бхан̣д̣ааг̇ааригабарияад̇д̇и.

‘‘д̇аасам̣язваа’’д̇и авад̇хааран̣ам̣ баабун̣ид̇аб̣б̣аанам̣ чал̣абхин̃н̃аажад̇уббадисамбхид̣̇аад̣̇ийнам̣ винаяз бабхзд̣̇аважанаабхаавам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣. взран̃ж̇аган̣д̣з (баараа. 12) хи д̇иссо виж̇ж̇аава вибхад̇д̇аа. д̣̇уд̇ияз бана ‘‘д̇аасам̣язваа’’д̇и авад̇хааран̣ам̣ жад̇ассо бадисамбхид̣̇аа абзгкид̇ваа гад̇ам̣, на д̇иссо виж̇ж̇аа. д̇аа хи часу абхин̃н̃аасу анд̇ог̇ад̇хаад̇и суд̇д̇з вибхад̇д̇аа язваад̇и.

д̣̇уг̇г̇ахид̇ам̣ г̇ан̣хаад̇и, ‘‘д̇ат̇аахам̣ бхаг̇авад̇аа д̇хаммам̣ д̣̇зсид̇ам̣ ааж̇аанаами, яат̇аа д̇ад̣̇звид̣̇ам̣ вин̃н̃аан̣ам̣ санд̇хаавад̇и сам̣сарад̇и анан̃н̃а’’нд̇иаад̣̇инаа (ма. ни. 1.396). д̇хаммажинд̇анд̇и д̇хаммасабхаававижааран̣ам̣, ‘‘жид̇д̇уббаад̣̇амад̇д̇знзва д̣̇аанам̣ ход̇и, саяамзва жид̇д̇ам̣ ад̇д̇ано аарамман̣ам̣ ход̇и, саб̣б̣ам̣ жид̇д̇ам̣ асабхаавад̇хаммаарамман̣а’’нд̇и жа звамаад̣̇и. д̇зсанд̇и д̇зсам̣ бидагаанам̣.

зд̇анд̇и зд̇ам̣ б̣уд̣̇д̇хаважанам̣. ад̇т̇аануломад̇о ануломиго. ануломигад̇ам̣язва вибхаавзд̇ум̣ ‘‘гасмаа банаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. зганигааяамбийд̇и згасамуухамби . бон̣игаа жигкаллигаа жа кад̇д̇ияаа, д̇зсам̣ ниваасо бон̣иганигааяо жигкаллиганигааяо жа.

наваббабхзд̣̇анд̇и зд̇т̇а гат̇ам̣ наваббабхзд̣̇ам̣? саг̇аат̇аган̃хи суд̇д̇ам̣ г̇зяяам̣, ниг̇г̇аат̇аган̃жа суд̇д̇ам̣ взяяаагаран̣ам̣, д̇ад̣̇убхаяавинимуд̇д̇ан̃жа суд̇д̇ам̣ уд̣̇аанаад̣̇ивисзсасан̃н̃аарахид̇ам̣ над̇т̇и, яам̣ суд̇д̇ан̇г̇ам̣ сияаа, ман̇г̇аласуд̇д̇аад̣̇ийнан̃жа (ку. баа. 5.2; су. ни. 225) суд̇д̇ан̇г̇асан̇г̇ахо на сияаа, г̇аат̇аабхаавад̇о, д̇хаммабад̣̇аад̣̇ийнам̣ вияа, г̇зяяан̇г̇асан̇г̇ахо ваа сияаа, саг̇аат̇агад̇д̇аа, саг̇аат̇аваг̇г̇асса вияа, д̇ат̇аа убхад̇овибхан̇г̇аад̣̇ийсу саг̇аат̇агаббад̣̇зсаананд̇и? вужжад̇з –

‘‘суд̇д̇анд̇и сааман̃н̃авид̇хи, висзсавид̇хаяо барз;

санимид̇д̇аа нирул̣хад̇д̇аа сахад̇аан̃н̃зна наан̃н̃ад̇о’’. (саарад̇т̇а. дий. 1.батамамахаасан̇г̇ийд̇игат̇ааван̣н̣анаа);

саб̣б̣ассааби хи б̣уд̣̇д̇хаважанасса суд̇д̇анд̇и аяам̣ сааман̃н̃авид̇хи. д̇знзвааха ааяасмаа махаагажжаано нзд̇д̇ияам̣ – ‘‘нававид̇хасуд̇д̇анд̇абарияздтий’’д̇и (нзд̇д̇и. сан̇г̇ахаваара). ‘‘зд̇д̇агам̣ д̇асса бхаг̇авад̇о суд̇д̇ааг̇ад̇ам̣ суд̇д̇абарияаабаннам̣ (баажи. 255, 1242), сагаваад̣̇з бан̃жасуд̇д̇асад̇ааний’’д̇и (д̇ха. са. адта. нид̣̇аанагат̇аа; гат̇аа. адта. нид̣̇аанагат̇аа) звамаад̣̇и жа зд̇асса ад̇т̇асса саад̇хагам̣.

висзсавид̇хаяо барз санимид̇д̇аа д̇ад̣̇згад̣̇зсзсу г̇зяяаад̣̇аяо висзсавид̇хаяо д̇зна д̇зна нимид̇д̇зна бад̇идтид̇аа. д̇ат̇аа хи г̇зяяасса саг̇аат̇агад̇д̇ам̣ д̇аб̣бхааванимид̇д̇ам̣. логзби хи сасилогам̣ саг̇аат̇агам̣ (нзд̇д̇и. адта. 13) жун̣н̣ияаг̇ант̇ам̣ ‘г̇зяяа’нд̇и вад̣̇анд̇и. г̇аат̇аавирахз бана сад̇и бужчам̣ гад̇ваа виссаж̇ж̇анабхааво взяяаагаран̣асса д̇аб̣бхааванимид̇д̇ам̣. бужчаависсаж̇ж̇анан̃хи ‘б̣яаагаран̣а’нд̇и вужжад̇и, б̣яаагаран̣амзва взяяаагаран̣ам̣. звам̣ санд̇з саг̇аат̇агаад̣̇ийнамби бужчам̣ гад̇ваа виссаж̇ж̇анавасзна бавад̇д̇аанам̣ взяяаагаран̣абхааво аабаж̇ж̇ад̇ийд̇и? наабаж̇ж̇ад̇и, г̇зяяаад̣̇исан̃н̃аанам̣ аногаасабхаавад̇о, ‘г̇аат̇аавирахз сад̇ий’д̇и висзсид̇ад̇д̇аа жа. д̇ат̇аа хи д̇хаммабад̣̇аад̣̇ийсу гзвалам̣ г̇аат̇ааб̣анд̇хзсу, саг̇аат̇агад̇д̇зби соманассан̃аан̣амаяигаг̇аат̇ааяуд̇д̇зсу, ‘вуд̇д̇ан̃хзд̇а’нд̇иаад̣̇иважанасамб̣анд̇хзсу, аб̣бхуд̇ад̇хаммабадисам̣яуд̇д̇зсу жа суд̇д̇ависзсзсу яат̇ааггамам̣ г̇аат̇аауд̣̇аанаид̇ивуд̇д̇агааб̣бхуд̇ад̇хаммасан̃н̃аа бад̇идтид̇аа, д̇ат̇аа сад̇иби г̇аат̇ааб̣анд̇хабхаавз бхаг̇авад̇о ад̇ийд̇аасу ж̇аад̇ийсу жарияаанубхааваббагаасагзсу ж̇аад̇агасан̃н̃аа, сад̇иби бан̃хаависсаж̇ж̇анабхаавз, саг̇аат̇агад̇д̇з жа гзсужи суд̇д̇анд̇зсу взд̣̇асса лабхаабанад̇о взд̣̇алласан̃н̃аа бад̇идтид̇аад̇и звам̣ д̇зна д̇зна саг̇аат̇агад̇д̇аад̣̇инаа нимид̇д̇зна д̇зсу д̇зсу суд̇д̇ависзсзсу г̇зяяаад̣̇исан̃н̃аа бад̇идтид̇аад̇и висзсавид̇хаяо суд̇д̇ан̇г̇ад̇о барз г̇зяяаад̣̇аяо. яам̣ банзд̇т̇а г̇зяяан̇г̇аад̣̇инимид̇д̇арахид̇ам̣, д̇ам̣ суд̇д̇ан̇г̇ам̣ висзсасан̃н̃аабарихаарзна сааман̃н̃асан̃н̃ааяа бавад̇д̇анад̇од̇и. нану жа саг̇аат̇агам̣ суд̇д̇ам̣ г̇зяяам̣, ниг̇г̇аат̇агам̣ суд̇д̇ам̣ взяяаагаран̣анд̇и суд̇д̇ан̇г̇ам̣ на самбхавад̇ийд̇и жод̣̇анаа д̇ад̣̇авад̇т̇аа ваад̇и? на д̇ад̣̇авад̇т̇аа, сод̇хид̇ад̇д̇аа. сод̇хид̇ан̃хи буб̣б̣з г̇аат̇аавирахз сад̇и бужчаависсаж̇ж̇анабхааво взяяаагаран̣асса д̇аб̣бхааванимид̇д̇анд̇и.

яан̃жа вуд̇д̇ам̣ – ‘‘г̇аат̇аабхаавад̇о ман̇г̇аласуд̇д̇аад̣̇ийнам̣ (ку. баа. 5.1, 2, 3) суд̇д̇ан̇г̇асан̇г̇ахо на сияаа’’д̇и, д̇ам̣ на, нирул̣хад̇д̇аа. нирул̣хо хи ман̇г̇аласуд̇д̇аад̣̇ийнам̣ суд̇д̇абхааво. на хи д̇аани д̇хаммабад̣̇аб̣уд̣̇д̇хавам̣саад̣̇аяо вияа г̇аат̇аабхаавзна бан̃н̃аад̇аани, ат̇а ко суд̇д̇абхаавзна. д̇знзва хи адтагат̇ааяам̣ ‘‘суд̇д̇анаамага’’нд̇и наамаг̇г̇ахан̣ам̣ гад̇ам̣. яан̃жа бана вуд̇д̇ам̣ – ‘‘саг̇аат̇агад̇д̇аа г̇зяяан̇г̇асан̇г̇ахо сияаа’’д̇и, д̇ад̣̇аби над̇т̇и, яасмаа сахад̇аан̃н̃зна. саха г̇аат̇аахийд̇и хи саг̇аат̇агам̣. сахабхааво наама ад̇т̇ад̇о ан̃н̃зна ход̇и, на жа ман̇г̇аласуд̇д̇аад̣̇ийсу гат̇аавинимуд̇д̇о гожи суд̇д̇абад̣̇зсо ад̇т̇и, яо ‘саха г̇аат̇аахий’д̇и вужжзяяа, на жа самуд̣̇ааяо наама гожи ад̇т̇и, яад̣̇аби вуд̇д̇ам̣ – ‘‘убхад̇овибхан̇г̇аад̣̇ийсу саг̇аат̇агаббад̣̇зсаанам̣ г̇зяяан̇г̇асан̇г̇ахо сияаа’’д̇и д̇ад̣̇аби на, ан̃н̃ад̇о. ан̃н̃аа зва хи д̇аа г̇аат̇аа ж̇аад̇агаад̣̇ибарияаабаннад̇д̇аа. ад̇о на д̇аахи убхад̇овибхан̇г̇аад̣̇ийнам̣ г̇зяяан̇г̇абхаавод̇и. звам̣ суд̇д̇аад̣̇ийнам̣ ан̇г̇аанам̣ ан̃н̃аман̃н̃асан̇гараабхааво взд̣̇ид̇аб̣б̣о.

‘‘аяам̣ д̇хаммо…бз… аяам̣ винаяо, имаани жад̇ураасийд̇и д̇хаммагканд̇хасахассааний’’д̇и б̣уд̣̇д̇хаважанам̣ д̇хаммавинаяаад̣̇ибхзд̣̇зна вавад̇т̇абзд̇ваа сан̇г̇ааяанд̇зна махаагассабаббамукзна васиг̇ан̣зна анзгажчарияабаад̇убхаавабадиман̣д̣ид̇ааяа сан̇г̇ийд̇ияаа имасса д̣̇ийгхааг̇амасса батамамаж̇жхимаб̣уд̣̇д̇хаважанаад̣̇ибхааво вавад̇т̇аабид̇од̇и д̣̇ассзд̇и, ‘‘звамзд̇ам̣ абхзд̣̇ад̇о’’д̇иаад̣̇инаа.

нид̣̇аанагат̇ааван̣н̣анаа нидтид̇аа.