Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā

    గన్థారమ్భకథావణ్ణనా

    Ganthārambhakathāvaṇṇanā

    వినయసంవణ్ణనారమ్భే రతనత్తయం నమస్సితుకామో తస్స విసిట్ఠగుణయోగసన్దస్సనత్థం యో కప్పకోటీహిపీతిఆదిమాహ. విసిట్ఠగుణయోగేన హి వన్దనారహభావో, వన్దనారహే చ కతా వన్దనా యథాధిప్పేతమత్థం సాధేతి . ఏత్థ చ సంవణ్ణనారమ్భే రతనత్తయపణామకరణప్పయోజనం తత్థ తత్థ బహుధా పపఞ్చేన్తి ఆచరియా, మయం పన ఇధాధిప్పేతమేవ పయోజనం దస్సయిస్సామ. తస్మా సంవణ్ణనారమ్భే రతనత్తయపణామకరణం యథాపటిఞ్ఞాతసంవణ్ణనాయ అనన్తరాయేన పరిసమాపనత్థన్తి వేదితబ్బం. తథా హి వుత్తం ‘‘తస్సానుభావేన హతన్తరాయో’’తి. రతనత్తయపణామకరణేన హి రాగాదిదోసవిగమతో పఞ్ఞాదిగుణపాటవతో ఆయుఆదివడ్ఢనతో పుఞ్ఞాతిసయభావాదితో చ హోతేవ యథాపటిఞ్ఞాతసంవణ్ణనాయ అనన్తరాయేన పరిసమాపనం.

    Vinayasaṃvaṇṇanārambhe ratanattayaṃ namassitukāmo tassa visiṭṭhaguṇayogasandassanatthaṃ yo kappakoṭīhipītiādimāha. Visiṭṭhaguṇayogena hi vandanārahabhāvo, vandanārahe ca katā vandanā yathādhippetamatthaṃ sādheti . Ettha ca saṃvaṇṇanārambhe ratanattayapaṇāmakaraṇappayojanaṃ tattha tattha bahudhā papañcenti ācariyā, mayaṃ pana idhādhippetameva payojanaṃ dassayissāma. Tasmā saṃvaṇṇanārambhe ratanattayapaṇāmakaraṇaṃ yathāpaṭiññātasaṃvaṇṇanāya anantarāyena parisamāpanatthanti veditabbaṃ. Tathā hi vuttaṃ ‘‘tassānubhāvena hatantarāyo’’ti. Ratanattayapaṇāmakaraṇena hi rāgādidosavigamato paññādiguṇapāṭavato āyuādivaḍḍhanato puññātisayabhāvādito ca hoteva yathāpaṭiññātasaṃvaṇṇanāya anantarāyena parisamāpanaṃ.

    తత్థ పఠమం తావ భగవతో వన్దనం కత్తుకామో ‘‘యో కప్పకోటీహిపి…పే॰… తస్సా’’తి ఆహ. ఇమిస్సా పన వినయదేసనాయ కరుణాప్పధానఞాణసముట్ఠితతాయ కరుణాప్పధానమేవ థోమనం ఆరద్ధం. ఏసా హి ఆచరియస్స పకతి, యదిదం ఆరమ్భానురూపథోమనా. కరుణాగ్గహణేన చేత్థ అపరిమేయ్యప్పభావా సబ్బేపి బుద్ధగుణా నయతో సఙ్గహితాతి దట్ఠబ్బా తంమూలకత్తా సేసబుద్ధగుణానం. తత్థ యోతి ఇమస్స అనియమవచనస్స నాథోతి ఇమినా సమ్బన్ధో. కప్పకోటీహిపి అప్పమేయ్యం కాలన్తి కప్పకోటిగణనావసేనపి ‘‘ఏత్తకా కప్పకోటియో’’తి పమేతుం అసక్కుణేయ్యం కాలం. అపి-సద్దేన పగేవ వస్సగణనాయాతి దస్సేతి. అప్పమేయ్యం కాలన్తి చ అచ్చన్తసంయోగే ఉపయోగవచనం, తేన కప్పకోటిగణనావసేన పరిచ్ఛిన్దితుమసక్కుణేయ్యమపి, అసఙ్ఖ్యేయ్యవసేన పన పరిచ్ఛిన్దితబ్బతో సలక్ఖం చతురసఙ్ఖ్యేయ్యకప్పకాలం అచ్చన్తమేవ నిరన్తరం పఞ్చమహాపఅచ్చాగాదిఅతిదుక్కరాని కరోన్తో ఖేదం కాయికం పరిస్సమం పత్తోతి దస్సేతి.

    Tattha paṭhamaṃ tāva bhagavato vandanaṃ kattukāmo ‘‘yo kappakoṭīhipi…pe… tassā’’ti āha. Imissā pana vinayadesanāya karuṇāppadhānañāṇasamuṭṭhitatāya karuṇāppadhānameva thomanaṃ āraddhaṃ. Esā hi ācariyassa pakati, yadidaṃ ārambhānurūpathomanā. Karuṇāggahaṇena cettha aparimeyyappabhāvā sabbepi buddhaguṇā nayato saṅgahitāti daṭṭhabbā taṃmūlakattā sesabuddhaguṇānaṃ. Tattha yoti imassa aniyamavacanassa nāthoti iminā sambandho. Kappakoṭīhipi appameyyaṃ kālanti kappakoṭigaṇanāvasenapi ‘‘ettakā kappakoṭiyo’’ti pametuṃ asakkuṇeyyaṃ kālaṃ. Api-saddena pageva vassagaṇanāyāti dasseti. Appameyyaṃ kālanti ca accantasaṃyoge upayogavacanaṃ, tena kappakoṭigaṇanāvasena paricchinditumasakkuṇeyyamapi, asaṅkhyeyyavasena pana paricchinditabbato salakkhaṃ caturasaṅkhyeyyakappakālaṃ accantameva nirantaraṃ pañcamahāpaaccāgādiatidukkarāni karonto khedaṃ kāyikaṃ parissamaṃ pattoti dasseti.

    లోకహితాయాతి సత్తలోకస్స హితాయ. నాథతీతి నాథో, వేనేయ్యానం హితసుఖం ఆసీసతీతి అత్థో. అథ వా నాథతి వేనేయ్యగతే కిలేసే ఉపతాపేతి, నాథతి వా యాచతి వేనేయ్యే అత్తనో హితకరణే యాచిత్వాపి నియోజేతీతి నాథో, లోకపటిసరణో లోకసామీ లోకనాయకోతి వుత్తం హోతి. మహాకారుణికస్సాతి యో కరుణాయ కమ్పితహదయత్తా లోకహితత్థం అతిదుక్కరకిరియాయ అనేకప్పకారం తాదిసం దుక్ఖం అనుభవిత్వా ఆగతో, తస్స మహాకారుణికస్సాతి అత్థో. తత్థ కిరతీతి కరుణా, పరదుక్ఖం విక్ఖిపతి అపనేతీతి అత్థో. దుక్ఖితేసు వా కిరియతి పసారియతీతి కరుణా. అథ వా కిణాతీతి కరుణా, పరదుక్ఖే సతి కారుణికం హింసతి విబాధేతి, వినాసేతి వా పరస్స దుక్ఖన్తి అత్థో. పరదుక్ఖే సతి సాధూనం కమ్పనం హదయఖేదం కరోతీతి వా కరుణా. అథ వా కమితి సుఖం, తం రున్ధతీతి కరుణా. ఏసా హి పరదుక్ఖాపనయనకామతాలక్ఖణా అత్తసుఖనిరపేక్ఖతాయ కారుణికానం సుఖం రున్ధతి విబాధేతి. కరుణాయ నియుత్తో కారుణికో, మహన్తో కారుణికో మహాకారుణికో, తస్స నమో అత్థూతి పాఠసేసో.

    Lokahitāyāti sattalokassa hitāya. Nāthatīti nātho, veneyyānaṃ hitasukhaṃ āsīsatīti attho. Atha vā nāthati veneyyagate kilese upatāpeti, nāthati vā yācati veneyye attano hitakaraṇe yācitvāpi niyojetīti nātho, lokapaṭisaraṇo lokasāmī lokanāyakoti vuttaṃ hoti. Mahākāruṇikassāti yo karuṇāya kampitahadayattā lokahitatthaṃ atidukkarakiriyāya anekappakāraṃ tādisaṃ dukkhaṃ anubhavitvā āgato, tassa mahākāruṇikassāti attho. Tattha kiratīti karuṇā, paradukkhaṃ vikkhipati apanetīti attho. Dukkhitesu vā kiriyati pasāriyatīti karuṇā. Atha vā kiṇātīti karuṇā, paradukkhe sati kāruṇikaṃ hiṃsati vibādheti, vināseti vā parassa dukkhanti attho. Paradukkhe sati sādhūnaṃ kampanaṃ hadayakhedaṃ karotīti vā karuṇā. Atha vā kamiti sukhaṃ, taṃ rundhatīti karuṇā. Esā hi paradukkhāpanayanakāmatālakkhaṇā attasukhanirapekkhatāya kāruṇikānaṃ sukhaṃ rundhati vibādheti. Karuṇāya niyutto kāruṇiko, mahanto kāruṇiko mahākāruṇiko, tassa namo atthūti pāṭhaseso.

    ఏవం కరుణాముఖేన సఙ్ఖేపతో సకలసబ్బఞ్ఞుగుణేహి భగవన్తం థోమేత్వా ఇదాని సద్ధమ్మం థోమేతుం అసమ్బుధన్తిఆదిమాహ. తత్థ బుద్ధనిసేవితం యం అసమ్బుధం జీవలోకో భవా భవం గచ్ఛతి, తస్స ధమ్మవరస్స నమోతి సమ్బన్ధో. తత్థ అసమ్బుధన్తి అసమ్బుజ్ఝన్తో, యథాసభావం అప్పటివిజ్ఝనతోతి వుత్తం హోతి. హేతుఅత్థో హేత్థ అన్తపచ్చయో. న్తి అనియమతో సపరియత్తికో నవలోకుత్తరధమ్మో కమ్మభావేన నిద్దిట్ఠో. బుద్ధనిసేవితన్తి తస్సేవ విసేసనం, సమ్మాసమ్బుద్ధేన, పచ్చేకబుద్ధసావకబుద్ధేహిపి వా గోచరాసేవనభావనాసేవనాహి యథారహం నిసేవితం, అజహితన్తి అత్థో. తత్థ పరియత్తిఫలనిబ్బానాని గోచరాసేవనవసేనేవ నిసేవితాని, మగ్గో పన భావనాసేవనవసేనాపి పచ్చవేక్ఖణఞాణాదివసేన గోచరాసేవనవసేనాపి నిసేవితో. భవాభవన్తి భవతో భవం. అథ వా హీనపణీతాదివసేన ఖుద్దకం మహన్తఞ్చ భవన్తి అత్థో. వుడ్ఢత్థోపి హి -కారో దిస్సతి అసేక్ఖా ధమ్మాతిఆదీసు (ధ॰ స॰ తికమాతికా ౧౧) వియ. అథ వా భవోతి వుడ్ఢి, అభవోతి హాని. భవోతి వా సస్సతదిట్ఠి, అభవోతి ఉచ్ఛేదదిట్ఠి . వుత్తప్పకారో భవో చ అభవో చ భవాభవో, తం భవాభవం. గచ్ఛతీతి ఉపగచ్ఛతి. జీవలోకోతి సత్తలోకో. అవిజ్జాదికిలేసజాలవిద్ధంసినోతి ధమ్మవిసేసనం. తత్థ న విదతి ధమ్మానం యథాసభావం న విజానాతీతి అవిజ్జా, అఞ్ఞాణం. సా ఆది యేసం తణ్హాదీనం, తేయేవ కిలిస్సన్తి ఏతేహి సత్తాతి కిలేసా, తేయేవ చ సత్తానం విబాధనట్ఠేన జాలసదిసాతి జాలం, తం విద్ధంసేతి సబ్బసో వినాసేతి సీలేనాతి అవిజ్జాదికిలేసజాలవిద్ధంసీ, తస్స.

    Evaṃ karuṇāmukhena saṅkhepato sakalasabbaññuguṇehi bhagavantaṃ thometvā idāni saddhammaṃ thometuṃ asambudhantiādimāha. Tattha buddhanisevitaṃ yaṃ asambudhaṃ jīvaloko bhavā bhavaṃ gacchati, tassa dhammavarassa namoti sambandho. Tattha asambudhanti asambujjhanto, yathāsabhāvaṃ appaṭivijjhanatoti vuttaṃ hoti. Hetuattho hettha antapaccayo. Yanti aniyamato sapariyattiko navalokuttaradhammo kammabhāvena niddiṭṭho. Buddhanisevitanti tasseva visesanaṃ, sammāsambuddhena, paccekabuddhasāvakabuddhehipi vā gocarāsevanabhāvanāsevanāhi yathārahaṃ nisevitaṃ, ajahitanti attho. Tattha pariyattiphalanibbānāni gocarāsevanavaseneva nisevitāni, maggo pana bhāvanāsevanavasenāpi paccavekkhaṇañāṇādivasena gocarāsevanavasenāpi nisevito. Bhavābhavanti bhavato bhavaṃ. Atha vā hīnapaṇītādivasena khuddakaṃ mahantañca bhavanti attho. Vuḍḍhatthopi hi a-kāro dissati asekkhā dhammātiādīsu (dha. sa. tikamātikā 11) viya. Atha vā bhavoti vuḍḍhi, abhavoti hāni. Bhavoti vā sassatadiṭṭhi, abhavoti ucchedadiṭṭhi . Vuttappakāro bhavo ca abhavo ca bhavābhavo, taṃ bhavābhavaṃ. Gacchatīti upagacchati. Jīvalokoti sattaloko. Avijjādikilesajālaviddhaṃsinoti dhammavisesanaṃ. Tattha na vidati dhammānaṃ yathāsabhāvaṃ na vijānātīti avijjā, aññāṇaṃ. Sā ādi yesaṃ taṇhādīnaṃ, teyeva kilissanti etehi sattāti kilesā, teyeva ca sattānaṃ vibādhanaṭṭhena jālasadisāti jālaṃ, taṃ viddhaṃseti sabbaso vināseti sīlenāti avijjādikilesajālaviddhaṃsī, tassa.

    నను చేత్థ సపరియత్తికో నవలోకుత్తరధమ్మో అధిప్పేతో, తత్థ చ మగ్గోయేవ కిలేసే విద్ధంసేతి, నేతరేతి చే? వుచ్చతే – మగ్గస్సాపి నిబ్బానమాగమ్మ కిలేసవిద్ధంసనతో నిబ్బానమ్పి కిలేసే విద్ధంసేతి నామ, మగ్గస్స కిలేసవిద్ధంసనకిచ్చం ఫలేన నిట్ఠితన్తి ఫలమ్పి ‘‘కిలేసవిద్ధంసీ’’తి వుచ్చతి, పరియత్తిధమ్మోపి కిలేసవిద్ధంసనస్స ఉపనిస్సయపచ్చయత్తా ‘‘కిలేసవిద్ధంసీ’’తి వత్తుం అరహతీతి న కోచి దోసో. ధమ్మవరస్స తస్సాతి పుబ్బే అనియమితస్స నియామకవచనం. తత్థ యథానుసిట్ఠం పటిపజ్జమానే చతూసు అపాయేసు సంసారదుక్ఖే చ అపతమానే ధారేతీతి ధమ్మో. వుత్తప్పకారో ధమ్మో ఏవ అత్తనో ఉత్తరితరాభావేన వరో పవరో అనుత్తరోతి ధమ్మవరో, తస్స ధమ్మవరస్స నమో అత్థూతి అత్థో.

    Nanu cettha sapariyattiko navalokuttaradhammo adhippeto, tattha ca maggoyeva kilese viddhaṃseti, netareti ce? Vuccate – maggassāpi nibbānamāgamma kilesaviddhaṃsanato nibbānampi kilese viddhaṃseti nāma, maggassa kilesaviddhaṃsanakiccaṃ phalena niṭṭhitanti phalampi ‘‘kilesaviddhaṃsī’’ti vuccati, pariyattidhammopi kilesaviddhaṃsanassa upanissayapaccayattā ‘‘kilesaviddhaṃsī’’ti vattuṃ arahatīti na koci doso. Dhammavarassa tassāti pubbe aniyamitassa niyāmakavacanaṃ. Tattha yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjamāne catūsu apāyesu saṃsāradukkhe ca apatamāne dhāretīti dhammo. Vuttappakāro dhammo eva attano uttaritarābhāvena varo pavaro anuttaroti dhammavaro, tassa dhammavarassa namo atthūti attho.

    ఏవం సఙ్ఖేపనయేనేవ సబ్బధమ్మగుణేహి సద్ధమ్మం థోమేత్వా ఇదాని అరియసఙ్ఘం థోమేతుం గుణేహీతిఆదిమాహ. తత్థ గుణేహి యో యుత్తో, తమరియసఙ్ఘం నమామీతి సమ్బన్ధో. సీలాదయో గుణా చేత్థ లోకియలోకుత్తరా అధిప్పేతా. ‘‘విముత్తివిముత్తిఞాణ’’న్తి వత్తబ్బే ఏకదేససరూపేకసేసనయేన ‘‘విముత్తిఞాణ’’న్తి వుత్తం, ఆదిసద్దపరియాయేన పభుతిసద్దేన వా విముత్తిగ్గహణం వేదితబ్బం. తత్థ విముత్తీతి ఫలం. విముత్తిఞాణన్తి పచ్చవేక్ఖణఞాణం. పభుతి-సద్దేన ఛళభిఞ్ఞాచతుపటిసమ్భిదాదయో గుణా సఙ్గహితాతి దట్ఠబ్బా. కుసలత్థికానం జనానం పుఞ్ఞాతిసయవుడ్ఢియా ఖేత్తసదిసత్తా ఖేత్తన్తి ఆహ ‘‘ఖేత్తం జనానం కుసలత్థికాన’’న్తి. ఖిత్తం బీజం మహప్ఫలభావకరణేన తాయతీతి హి ఖేత్తం. అరియసఙ్ఘన్తి ఏత్థ ఆరకత్తా కిలేసేహి, అనయే న ఇరియనతో, అయే చ ఇరియనతో, సదేవకేన లోకేన ‘‘సరణ’’న్తి అరణీయతో ఉపగన్తబ్బతో, ఉపగతానఞ్చ తదత్థసిద్ధితో అరియా, అట్ఠ అరియపుగ్గలా, అరియానం సఙ్ఘో సమూహోతి అరియసఙ్ఘో, తం అరియసఙ్ఘం.

    Evaṃ saṅkhepanayeneva sabbadhammaguṇehi saddhammaṃ thometvā idāni ariyasaṅghaṃ thometuṃ guṇehītiādimāha. Tattha guṇehi yo yutto, tamariyasaṅghaṃ namāmīti sambandho. Sīlādayo guṇā cettha lokiyalokuttarā adhippetā. ‘‘Vimuttivimuttiñāṇa’’nti vattabbe ekadesasarūpekasesanayena ‘‘vimuttiñāṇa’’nti vuttaṃ, ādisaddapariyāyena pabhutisaddena vā vimuttiggahaṇaṃ veditabbaṃ. Tattha vimuttīti phalaṃ. Vimuttiñāṇanti paccavekkhaṇañāṇaṃ. Pabhuti-saddena chaḷabhiññācatupaṭisambhidādayo guṇā saṅgahitāti daṭṭhabbā. Kusalatthikānaṃ janānaṃ puññātisayavuḍḍhiyā khettasadisattā khettanti āha ‘‘khettaṃ janānaṃ kusalatthikāna’’nti. Khittaṃ bījaṃ mahapphalabhāvakaraṇena tāyatīti hi khettaṃ. Ariyasaṅghanti ettha ārakattā kilesehi, anaye na iriyanato, aye ca iriyanato, sadevakena lokena ‘‘saraṇa’’nti araṇīyato upagantabbato, upagatānañca tadatthasiddhito ariyā, aṭṭha ariyapuggalā, ariyānaṃ saṅgho samūhoti ariyasaṅgho, taṃ ariyasaṅghaṃ.

    ఇదాని రతనత్తయపణామజనితం కుసలాభిసన్దం యథాధిప్పేతే పయోజనే నియోజేత్వా అత్తనా సంవణ్ణియమానస్స వినయస్స సకలసాసనమూలభావదస్సనముఖేన సంవణ్ణనాకరణస్సాపి సాసనమూలతం దస్సేతుం ఇచ్చేవమిచ్చాదిగాథాద్వయమాహ. పుఞ్ఞాభిసన్దన్తి పుఞ్ఞోఘం, పుఞ్ఞప్పవాహం పుఞ్ఞరాసిన్తి అత్థో. తస్సానుభావేనాతి తస్స యథావుత్తస్స పుఞ్ఞప్పవాహస్స ఆనుభావేన బలేన హతన్తరాయో వినయం వణ్ణయిస్సన్తి సమ్బన్ధో.

    Idāni ratanattayapaṇāmajanitaṃ kusalābhisandaṃ yathādhippete payojane niyojetvā attanā saṃvaṇṇiyamānassa vinayassa sakalasāsanamūlabhāvadassanamukhena saṃvaṇṇanākaraṇassāpi sāsanamūlataṃ dassetuṃ iccevamiccādigāthādvayamāha. Puññābhisandanti puññoghaṃ, puññappavāhaṃ puññarāsinti attho. Tassānubhāvenāti tassa yathāvuttassa puññappavāhassa ānubhāvena balena hatantarāyo vinayaṃ vaṇṇayissanti sambandho.

    అట్ఠితస్స సుసణ్ఠితస్స భగవతో సాసనం యస్మిం ఠితే పతిట్ఠితం హోతీతి యోజేతబ్బం. తత్థ యస్మిన్తి యస్మిం వినయపిటకే. ఠితేతి పాళితో చ అత్థతో చ అనూనం హుత్వా లజ్జీపుగ్గలేసు పవత్తనట్ఠేన ఠితే. సాసనన్తి సిక్ఖత్తయసఙ్గహితం సాసనం. అట్ఠితస్సాతి కామసుఖల్లికత్తకిలమథానుయోగసఙ్ఖాతే అన్తద్వయే అట్ఠితస్స, ‘‘పరినిబ్బుతస్సపి భగవతో’’తిపి వదన్తి. సుసణ్ఠితస్సాతి అన్తద్వయవిరహితాయ మజ్ఝిమాయ పటిపదాయ సుట్ఠు ఠితస్స. అమిస్సన్తి భావనపుంసకనిద్దేసో, నికాయన్తరలద్ధీహి అసమ్మిస్సం కత్వా అనాకులం కత్వా వణ్ణయిస్సన్తి వుత్తం హోతి. నిస్సాయ పుబ్బాచరియానుభావన్తి పుబ్బాచరియేహి సంవణ్ణితం అట్ఠకథం నిస్సాయ, న అత్తనో బలేనాతి అధిప్పాయో.

    Aṭṭhitassa susaṇṭhitassa bhagavato sāsanaṃ yasmiṃ ṭhite patiṭṭhitaṃ hotīti yojetabbaṃ. Tattha yasminti yasmiṃ vinayapiṭake. Ṭhiteti pāḷito ca atthato ca anūnaṃ hutvā lajjīpuggalesu pavattanaṭṭhena ṭhite. Sāsananti sikkhattayasaṅgahitaṃ sāsanaṃ. Aṭṭhitassāti kāmasukhallikattakilamathānuyogasaṅkhāte antadvaye aṭṭhitassa, ‘‘parinibbutassapi bhagavato’’tipi vadanti. Susaṇṭhitassāti antadvayavirahitāya majjhimāya paṭipadāya suṭṭhu ṭhitassa. Amissanti bhāvanapuṃsakaniddeso, nikāyantaraladdhīhi asammissaṃ katvā anākulaṃ katvā vaṇṇayissanti vuttaṃ hoti. Nissāya pubbācariyānubhāvanti pubbācariyehi saṃvaṇṇitaṃ aṭṭhakathaṃ nissāya, na attano balenāti adhippāyo.

    అథ పోరాణట్ఠకథాసు విజ్జమానాసు పున వినయసంవణ్ణనా కింపయోజనాతి? ఆహ కామఞ్చాతిఆది. తత్థ కామన్తి ఏకన్తేన, యథిచ్ఛకం వా, సబ్బసోతి వుత్తం హోతి, తస్స సంవణ్ణితోయం వినయోతి ఇమినా సమ్బన్ధో. పుబ్బాచరియాసభేహీతి మహాకస్సపత్థేరాదయో పుబ్బాచరియా ఏవ అకమ్పియట్ఠేన ఉత్తమట్ఠేన చ ఆసభా, తేహి పుబ్బాచరియవరేహీతి వుత్తం హోతి. కీదిసా పన తే పుబ్బాచరియాతి? ఆహ ఞాణమ్బూతిఆది. అగ్గమగ్గఞాణసఙ్ఖాతేన అమ్బునా సలిలేన నిద్ధోతాని నిస్సేసతో ఆయతిం అనుప్పత్తిధమ్మతాపాదనేన ధోతాని విసోధితాని రాగాదీని తీణి మలాని కామాసవాదయో చ చత్తారో ఆసవా యేహి తే ఞాణమ్బునిద్ధోతమలాసవా, తేహి ఖీణాసవేహీతి అత్థో. ఖీణాసవభావేపి న ఏతే సుక్ఖవిపస్సకాతి ఆహ ‘‘విసుద్ధవిజ్జాపటిసమ్భిదేహీ’’తి. తత్థ విజ్జాతి తిస్సో విజ్జా, అట్ఠ విజ్జా వా. పటిసమ్భిదాప్పత్తేసుపి మహాకస్సపత్థేరాదీనం ఉచ్చినిత్వా గహితతాయ తేసం సద్ధమ్మసంవణ్ణనే సామత్థియం సాతిసయన్తి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘సద్ధమ్మసంవణ్ణనకోవిదేహీ’’తి.

    Atha porāṇaṭṭhakathāsu vijjamānāsu puna vinayasaṃvaṇṇanā kiṃpayojanāti? Āha kāmañcātiādi. Tattha kāmanti ekantena, yathicchakaṃ vā, sabbasoti vuttaṃ hoti, tassa saṃvaṇṇitoyaṃ vinayoti iminā sambandho. Pubbācariyāsabhehīti mahākassapattherādayo pubbācariyā eva akampiyaṭṭhena uttamaṭṭhena ca āsabhā, tehi pubbācariyavarehīti vuttaṃ hoti. Kīdisā pana te pubbācariyāti? Āha ñāṇambūtiādi. Aggamaggañāṇasaṅkhātena ambunā salilena niddhotāni nissesato āyatiṃ anuppattidhammatāpādanena dhotāni visodhitāni rāgādīni tīṇi malāni kāmāsavādayo ca cattāro āsavā yehi te ñāṇambuniddhotamalāsavā, tehi khīṇāsavehīti attho. Khīṇāsavabhāvepi na ete sukkhavipassakāti āha ‘‘visuddhavijjāpaṭisambhidehī’’ti. Tattha vijjāti tisso vijjā, aṭṭha vijjā vā. Paṭisambhidāppattesupi mahākassapattherādīnaṃ uccinitvā gahitatāya tesaṃ saddhammasaṃvaṇṇane sāmatthiyaṃ sātisayanti dassento āha ‘‘saddhammasaṃvaṇṇanakovidehī’’ti.

    కిలేసజాతం, పరిక్ఖారబాహుల్లం వా సల్లిఖతి తనుం కరోతీతి సల్లేఖో, అప్పిచ్ఛతాదిగుణసమూహో, ఇధ పన ఖీణాసవాధికారత్తా పరిక్ఖారబాహుల్లస్స సల్లిఖనవసేనేవ అత్థో గహేతబ్బో. సల్లేఖేన నిబ్బత్తం సల్లేఖియం, తస్మిం సల్లేఖియే, ధుతఙ్గపరిహరణాదిసల్లేఖపఅపత్తియన్తి వుత్తం హోతి. నోసులభూపమేహీతి సల్లేఖపటిపత్తియా ‘‘అసుకసదిసా’’తి నత్థి సులభా ఉపమా ఏతేసన్తి నోసులభూపమా, తేహి. మహావిహారస్సాతి ఇమినా నికాయన్తరం పటిక్ఖిపతి . విహారసీసేన హేత్థ తత్థ నివాసీనఞ్చేవ తేహి సమలద్ధికానఞ్చ సబ్బేసం భిక్ఖూనం గహణం దట్ఠబ్బం. తస్మా తేసం మహావిహారవాసీనం దిట్ఠిసీలవిసుద్ధియా పభవత్తేన సఞ్ఞాణభూతత్తా ధమ్మసఙ్గాహకా మహాకస్సపత్థేరాదయో ‘‘మహావిహారస్స ధజూపమా’’తి వుత్తా, తేహి అయం వినయో సంవణ్ణితో సమ్మా అనూనం కత్వా వణ్ణితో. కథన్తి ఆహ ‘‘చిత్తేహి నయేహీ’’తి. విచిత్తేహి నయేహి సమ్బుద్ధవరన్వయేహి సబ్బఞ్ఞుబుద్ధవరం అనుగతేహి, భగవతో అధిప్పాయానుగతేహి నయేహీతి వుత్తం హోతి.

    Kilesajātaṃ, parikkhārabāhullaṃ vā sallikhati tanuṃ karotīti sallekho, appicchatādiguṇasamūho, idha pana khīṇāsavādhikārattā parikkhārabāhullassa sallikhanavaseneva attho gahetabbo. Sallekhena nibbattaṃ sallekhiyaṃ, tasmiṃ sallekhiye, dhutaṅgapariharaṇādisallekhapaapattiyanti vuttaṃ hoti. Nosulabhūpamehīti sallekhapaṭipattiyā ‘‘asukasadisā’’ti natthi sulabhā upamā etesanti nosulabhūpamā, tehi. Mahāvihārassāti iminā nikāyantaraṃ paṭikkhipati . Vihārasīsena hettha tattha nivāsīnañceva tehi samaladdhikānañca sabbesaṃ bhikkhūnaṃ gahaṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Tasmā tesaṃ mahāvihāravāsīnaṃ diṭṭhisīlavisuddhiyā pabhavattena saññāṇabhūtattā dhammasaṅgāhakā mahākassapattherādayo ‘‘mahāvihārassa dhajūpamā’’ti vuttā, tehi ayaṃ vinayo saṃvaṇṇito sammā anūnaṃ katvā vaṇṇito. Kathanti āha ‘‘cittehi nayehī’’ti. Vicittehi nayehi sambuddhavaranvayehi sabbaññubuddhavaraṃ anugatehi, bhagavato adhippāyānugatehi nayehīti vuttaṃ hoti.

    ఏవం పోరాణట్ఠకథాయ అనూనభావం దస్సేత్వా ఇదాని అత్తనో సంవణ్ణనాయ పయోజనవిసేసం అజ్ఝేసకఞ్చ దస్సేతుం సంవణ్ణనాతిఆదిమాహ. తత్థ సఙ్ఖతత్తాతి రచితత్తా. న కఞ్చి అత్థం అభిసమ్భుణాతీతి న కఞ్చి అత్థం సాధేతి.

    Evaṃ porāṇaṭṭhakathāya anūnabhāvaṃ dassetvā idāni attano saṃvaṇṇanāya payojanavisesaṃ ajjhesakañca dassetuṃ saṃvaṇṇanātiādimāha. Tattha saṅkhatattāti racitattā. Na kañci atthaṃ abhisambhuṇātīti na kañci atthaṃ sādheti.

    సంవణ్ణనం తఞ్చాతిఆదినా అత్తనో సంవణ్ణనాయ కరణప్పకారం దస్సేతి. తత్థ తఞ్చ ఇదాని వుచ్చమానం సంవణ్ణనం సమారభన్తో సకలాయపి మహాఅట్ఠకథాయ ఇధ గహేతబ్బతో మహాఅట్ఠకథం తస్సా ఇదాని వుచ్చమానాయ సంవణ్ణనాయ సరీరం కత్వా మహాపచ్చరియం యో వినిచ్ఛయో వుత్తో, తథేవ కురున్దీనామాదీసు విస్సుతాసు అట్ఠకథాసు యో వినిచ్ఛయో వుత్తో, తతోపి వినిచ్ఛయతో యుత్తమత్థం అపరిచ్చజన్తో అన్తోగధత్థేరవాదం కత్వా సంవణ్ణనం సమ్మా సమారభిస్సన్తి పదత్థసమ్బన్ధో వేదితబ్బో. ఏత్థ చ అత్థో కథీయతి ఏతాయాతి అట్ఠకథా త్థ-కారస్స ట్ఠ-కారం కత్వా. మహాపచ్చరియన్తి మహాపచ్చరీనామికం. ఏత్థ చ పచ్చరీతి ఉళుమ్పం వుచ్చతి, తస్మిం నిసీదిత్వా కతత్తా తమేవ నామం జాతం. ‘‘కురున్దీవల్లివిహారో నామ అత్థి, తత్థ కతత్తా ‘కురున్దీ’తి నామం జాత’’న్తి వదన్తి. ఆదిసద్దేన అన్ధకట్ఠకథం సఙ్ఖేపట్ఠకథఞ్చ సఙ్గణ్హాతి.

    Saṃvaṇṇanaṃ tañcātiādinā attano saṃvaṇṇanāya karaṇappakāraṃ dasseti. Tattha tañca idāni vuccamānaṃ saṃvaṇṇanaṃ samārabhanto sakalāyapi mahāaṭṭhakathāya idha gahetabbato mahāaṭṭhakathaṃ tassā idāni vuccamānāya saṃvaṇṇanāya sarīraṃ katvā mahāpaccariyaṃ yo vinicchayo vutto, tatheva kurundīnāmādīsu vissutāsu aṭṭhakathāsu yo vinicchayo vutto, tatopi vinicchayato yuttamatthaṃ apariccajanto antogadhattheravādaṃ katvā saṃvaṇṇanaṃ sammā samārabhissanti padatthasambandho veditabbo. Ettha ca attho kathīyati etāyāti aṭṭhakathā ttha-kārassa ṭṭha-kāraṃ katvā. Mahāpaccariyanti mahāpaccarīnāmikaṃ. Ettha ca paccarīti uḷumpaṃ vuccati, tasmiṃ nisīditvā katattā tameva nāmaṃ jātaṃ. ‘‘Kurundīvallivihāro nāma atthi, tattha katattā ‘kurundī’ti nāmaṃ jāta’’nti vadanti. Ādisaddena andhakaṭṭhakathaṃ saṅkhepaṭṭhakathañca saṅgaṇhāti.

    యుత్తమత్థన్తి మహాఅట్ఠకథానయేన, చతుబ్బిధవినయయుత్తియా వా యుత్తమత్థం. ‘‘అట్ఠకథంయేవ గహేత్వా సంవణ్ణనం కరిస్సామీ’’తి వుత్తే అట్ఠకథాసు వుత్తత్థేరవాదానం బాహిరభావో సియాతి తేపి అన్తోకత్తుకామో ‘‘అన్తోగధథేరవాద’’న్తి ఆహ, థేరవాదేపి అన్తోకత్వాతి వుత్తం హోతి.

    Yuttamatthanti mahāaṭṭhakathānayena, catubbidhavinayayuttiyā vā yuttamatthaṃ. ‘‘Aṭṭhakathaṃyeva gahetvā saṃvaṇṇanaṃ karissāmī’’ti vutte aṭṭhakathāsu vuttattheravādānaṃ bāhirabhāvo siyāti tepi antokattukāmo ‘‘antogadhatheravāda’’nti āha, theravādepi antokatvāti vuttaṃ hoti.

    తం మేతి గాథాయ సోతూహి పటిపజ్జితబ్బవిధిం దస్సేతి. తత్థ ధమ్మప్పదీపస్సాతి ధమ్మో ఏవ మోహన్ధకారవిద్ధంసనతో పదీపసదిసత్తా పదీపో అస్సాతి ధమ్మప్పదీపో, భగవా, తస్స. పతిమానయన్తాతి పూజేన్తా మనసా గరుం కరోన్తా నిసామేన్తు సుణన్తు.

    Taṃ meti gāthāya sotūhi paṭipajjitabbavidhiṃ dasseti. Tattha dhammappadīpassāti dhammo eva mohandhakāraviddhaṃsanato padīpasadisattā padīpo assāti dhammappadīpo, bhagavā, tassa. Patimānayantāti pūjentā manasā garuṃ karontā nisāmentu suṇantu.

    బుద్ధేనాతిఆదినా అత్తనో సంవణ్ణనాయ ఆగమనసుద్ధిదస్సనముఖేన పమాణభావం దస్సేత్వా అనుసిక్ఖితబ్బతం దస్సేతి. తత్థ యథేవ బుద్ధేన యో ధమ్మో వినయో చ వుత్తో, సో తస్స బుద్ధస్స యేహి పుత్తేహి మహాకస్సపత్థేరాదీహి తథేవ ఞాతో, తేసం బుద్ధపుత్తానం మతిమచ్చజన్తా సీహళట్ఠకథాచరియా యస్మా పురే అట్ఠకథా అకంసూతి సమ్బన్ధో వేదితబ్బో. తత్థ ధమ్మోతి సుత్తాభిధమ్మే సఙ్గణ్హాతి. వినయోతి సకలం వినయపిటకం. వుత్తోతి పాళితో చ అత్థతో చ బుద్ధేన భగవతా వుత్తో. న హి భగవతా అబ్యాకతం నామ తన్తిపదం అత్థి, తత్థ తత్థ భగవతా పవత్తితపకిణ్ణకదేసనాయేవ హి అట్ఠకథా. తథేవ ఞాతోతి యథేవ బుద్ధేన వుత్తో, తథేవ ఏకపదమ్పి ఏకక్ఖరమ్పి అవినాసేత్వా అధిప్పాయఞ్చ అవికోపేత్వా ఞాతో విదితోతి అత్థో. తేసం మతిమచ్చజన్తాతి తేసం బుద్ధపుత్తానం మతిసఙ్ఖాతం థేరపరమ్పరాయ ఉగ్గహేత్వా ఆభతం అబ్బోచ్ఛిన్నం పాళివణ్ణనావసేన చేవ పాళిముత్తకవసేన చ పవత్తం సబ్బం అట్ఠకథావినిచ్ఛయం అపరిచ్చజన్తా. అట్ఠకథా అకంసూతి మహాఅట్ఠకథామహాపచ్చరిఆదికా సీహళట్ఠకథాయో అకంసు. ‘‘అట్ఠకథామకంసూ’’తిపి పాఠో, తత్థాపి సోయేవత్థో.

    Buddhenātiādinā attano saṃvaṇṇanāya āgamanasuddhidassanamukhena pamāṇabhāvaṃ dassetvā anusikkhitabbataṃ dasseti. Tattha yatheva buddhena yo dhammo vinayo ca vutto, so tassa buddhassa yehi puttehi mahākassapattherādīhi tatheva ñāto, tesaṃ buddhaputtānaṃ matimaccajantā sīhaḷaṭṭhakathācariyā yasmā pure aṭṭhakathā akaṃsūti sambandho veditabbo. Tattha dhammoti suttābhidhamme saṅgaṇhāti. Vinayoti sakalaṃ vinayapiṭakaṃ. Vuttoti pāḷito ca atthato ca buddhena bhagavatā vutto. Na hi bhagavatā abyākataṃ nāma tantipadaṃ atthi, tattha tattha bhagavatā pavattitapakiṇṇakadesanāyeva hi aṭṭhakathā. Tatheva ñātoti yatheva buddhena vutto, tatheva ekapadampi ekakkharampi avināsetvā adhippāyañca avikopetvā ñāto viditoti attho. Tesaṃ matimaccajantāti tesaṃ buddhaputtānaṃ matisaṅkhātaṃ theraparamparāya uggahetvā ābhataṃ abbocchinnaṃ pāḷivaṇṇanāvasena ceva pāḷimuttakavasena ca pavattaṃ sabbaṃ aṭṭhakathāvinicchayaṃ apariccajantā. Aṭṭhakathā akaṃsūti mahāaṭṭhakathāmahāpaccariādikā sīhaḷaṭṭhakathāyo akaṃsu. ‘‘Aṭṭhakathāmakaṃsū’’tipi pāṭho, tatthāpi soyevattho.

    తస్మాతి యస్మా తేసం బుద్ధపుత్తానం అధిప్పాయం అవికోపేత్వా పురే అట్ఠకథా అకంసు, తస్మా. యం అట్ఠకథాసు వుత్తం, తం సబ్బమ్పి పమాణన్తి యోజనా. హీతి నిపాతమత్తం హేతుఅత్థస్స తస్మాతి ఇమినాయేవ పకాసితత్తా, అవధారణత్థో వా, పమాణమేవాతి. యది అట్ఠకథాసు వుత్తం సబ్బమ్పి పమాణం, ఏవం సతి తత్థ పమాదలేఖాపి పమాణం సియాతి ఆహ ‘‘వజ్జయిత్వాన పమాదలేఖ’’న్తి, అపరాపరం లిఖన్తేహి పమాదేన సతిం అపచ్చుపట్ఠపేత్వా అఞ్ఞత్థ లిఖితబ్బం అఞ్ఞత్థ లిఖనాదివసేన పవత్తితా పమాదలేఖా నామ, సా చ సమన్తపాసాదికాయం తత్థ తత్థ సయమేవ ఆవిభవిస్సతి. పున యస్మాతి పదస్స సమ్బన్ధదస్సనవసేన అయం అత్థయోజనా – యస్మా అట్ఠకథాసు వుత్తం ఇధ ఇమస్మిం సాసనే సిక్ఖాసు సగారవానం పణ్డితానం పమాణమేవ, యస్మా చ అయం వణ్ణనాపి భాసన్తరపరిచ్చాగాదిమత్తవిసిట్ఠతాయ అత్థతో అభిన్నా, తతో ఏవ పమాణభూతావ హేస్సతి, తస్మా అనుసిక్ఖితబ్బాతి.

    Tasmāti yasmā tesaṃ buddhaputtānaṃ adhippāyaṃ avikopetvā pure aṭṭhakathā akaṃsu, tasmā. Yaṃ aṭṭhakathāsu vuttaṃ, taṃ sabbampi pamāṇanti yojanā. ti nipātamattaṃ hetuatthassa tasmāti imināyeva pakāsitattā, avadhāraṇattho vā, pamāṇamevāti. Yadi aṭṭhakathāsu vuttaṃ sabbampi pamāṇaṃ, evaṃ sati tattha pamādalekhāpi pamāṇaṃ siyāti āha ‘‘vajjayitvāna pamādalekha’’nti, aparāparaṃ likhantehi pamādena satiṃ apaccupaṭṭhapetvā aññattha likhitabbaṃ aññattha likhanādivasena pavattitā pamādalekhā nāma, sā ca samantapāsādikāyaṃ tattha tattha sayameva āvibhavissati. Puna yasmāti padassa sambandhadassanavasena ayaṃ atthayojanā – yasmā aṭṭhakathāsu vuttaṃ idha imasmiṃ sāsane sikkhāsu sagāravānaṃ paṇḍitānaṃ pamāṇameva, yasmā ca ayaṃ vaṇṇanāpi bhāsantarapariccāgādimattavisiṭṭhatāya atthato abhinnā, tato eva pamāṇabhūtāva hessati, tasmā anusikkhitabbāti.

    తతోతి తాహి అట్ఠకథాహి. భాసన్తరమేవ హిత్వాతి సీహళభాసంయేవ అపనేత్వా. విత్థారమగ్గఞ్చ సమాసయిత్వాతి పోరాణట్ఠకథాసు యథాఠానే వత్తబ్బమ్పి పదత్థవినిచ్ఛయాదికం అతివిత్థిణ్ణేన వచనక్కమేన చేవ వుత్తమేవ అత్థనయం అప్పమత్తకవిసేసేన పునప్పునం కథనేన చ తత్థ తత్థ పపఞ్చితం తాదిసం విత్థారమగ్గం పహాయ సల్లహుకేన అత్థవిఞ్ఞాపకేన పదక్కమేన చేవ వుత్తనయసదిసం వత్తబ్బం అతిదిసిత్వా చ సఙ్ఖేపనయేనేవ వణ్ణయిస్సామాతి అధిప్పాయో. సారత్థదీపనియం పన వినయటీకాయం ‘‘పోరాణట్ఠకథాసు ఉపరి వుచ్చమానమ్పి ఆనేత్వా తత్థ తత్థ పపఞ్చితం ఞత్తిచతుత్థేన కమ్మేన…పే॰… ఉపసమ్పన్నోతి భిక్ఖూతి ఏత్థ అపలోకనాదీనం చతున్నమ్పి కమ్మానం విత్థారకథా వియ తాదిసం విత్థారమగ్గం సఙ్ఖిపిత్వా’’తి వుత్తం, తం తన్తిక్కమం కఞ్చి అవోక్కమిత్వాతి ఏత్థేవ వత్తుం యుత్తం. అఞ్ఞత్థ పాళియా వత్తబ్బం అఞ్ఞత్థ కథనఞ్హి తన్తిక్కమం వోక్కమిత్వా కథనం నామ. తథా హి వుత్తం ‘‘తథేవ వణ్ణితుం యుత్తరూపం హుత్వా అనుక్కమేన ఆగతం పాళిం పరిచ్చజిత్వా సంవణ్ణనతో సీహళట్ఠకథాసు అయుత్తట్ఠానే వణ్ణితం యథాఠానేయేవ వణ్ణనతో చ వుత్తం ‘తన్తిక్కమం కఞ్చి అవోక్కమిత్వా’’’తి. తస్మా యథావుత్తనయేనేవ అత్థో గహేతబ్బో. కథం పన విత్థారమగ్గస్స సఙ్ఖిపనే వినిచ్ఛయో న హీయతీతి? ఆహ ‘‘వినిచ్ఛయం సబ్బమసేసయిత్వా’’తి. సఙ్ఖిపన్తోపి పునప్పునం వచనాదిమేవ సఙ్ఖిపన్తో, వినిచ్ఛయం పన అట్ఠకథాసు సబ్బాసుపి వుత్తం సబ్బమ్పి అసేసయిత్వా, కిఞ్చిమత్తమ్పి అపరిహాపేత్వాతి వుత్తం హోతి. తన్తిక్కమం కఞ్చి అవోక్కమిత్వాతి కఞ్చి పాళిక్కమం అనతిక్కమిత్వా, అనుక్కమేనేవ పాళిం వణ్ణయిస్సామాతి అత్థో.

    Tatoti tāhi aṭṭhakathāhi. Bhāsantarameva hitvāti sīhaḷabhāsaṃyeva apanetvā. Vitthāramaggañca samāsayitvāti porāṇaṭṭhakathāsu yathāṭhāne vattabbampi padatthavinicchayādikaṃ ativitthiṇṇena vacanakkamena ceva vuttameva atthanayaṃ appamattakavisesena punappunaṃ kathanena ca tattha tattha papañcitaṃ tādisaṃ vitthāramaggaṃ pahāya sallahukena atthaviññāpakena padakkamena ceva vuttanayasadisaṃ vattabbaṃ atidisitvā ca saṅkhepanayeneva vaṇṇayissāmāti adhippāyo. Sāratthadīpaniyaṃ pana vinayaṭīkāyaṃ ‘‘porāṇaṭṭhakathāsu upari vuccamānampi ānetvā tattha tattha papañcitaṃ ñatticatutthena kammena…pe… upasampannoti bhikkhūti ettha apalokanādīnaṃ catunnampi kammānaṃ vitthārakathā viya tādisaṃ vitthāramaggaṃ saṅkhipitvā’’ti vuttaṃ, taṃ tantikkamaṃ kañci avokkamitvāti ettheva vattuṃ yuttaṃ. Aññattha pāḷiyā vattabbaṃ aññattha kathanañhi tantikkamaṃ vokkamitvā kathanaṃ nāma. Tathā hi vuttaṃ ‘‘tatheva vaṇṇituṃ yuttarūpaṃ hutvā anukkamena āgataṃ pāḷiṃ pariccajitvā saṃvaṇṇanato sīhaḷaṭṭhakathāsu ayuttaṭṭhāne vaṇṇitaṃ yathāṭhāneyeva vaṇṇanato ca vuttaṃ ‘tantikkamaṃ kañci avokkamitvā’’’ti. Tasmā yathāvuttanayeneva attho gahetabbo. Kathaṃ pana vitthāramaggassa saṅkhipane vinicchayo na hīyatīti? Āha ‘‘vinicchayaṃ sabbamasesayitvā’’ti. Saṅkhipantopi punappunaṃ vacanādimeva saṅkhipanto, vinicchayaṃ pana aṭṭhakathāsu sabbāsupi vuttaṃ sabbampi asesayitvā, kiñcimattampi aparihāpetvāti vuttaṃ hoti. Tantikkamaṃ kañci avokkamitvāti kañci pāḷikkamaṃ anatikkamitvā, anukkameneva pāḷiṃ vaṇṇayissāmāti attho.

    సుత్తన్తికానం వచనానమత్థన్తి వేరఞ్జకణ్డాదీసు ఆగతానం ఝానకథాదీనం సుత్తన్తవచనానం సీహళట్ఠకథాసు ‘‘సుత్తన్తికానం భారో’’తి వత్వా అవణ్ణితబ్బట్ఠానం అత్థం తంతంసుత్తానురూపం సబ్బసో పరిదీపయిస్సామాతి అధిప్పాయో. హేస్సతీతి భవిస్సతి, కరీయిస్సతీతి వా అత్థో. ఏత్థ చ పఠమస్మిం అత్థవికప్పే ‘‘భాసన్తరపరిచ్చాగాదికం చతుబ్బిధం కిచ్చం నిప్ఫాదేత్వా సుత్తన్తికానం వచనానమత్థం పరిదీపయన్తీ అయం వణ్ణనా భవిస్సతీ’’తి వణ్ణనావసేన సమానకత్తుకతా వేదితబ్బా. పచ్ఛిమస్మిం అత్థవికప్పే పన ‘‘హేట్ఠా వుత్తభాసన్తరపరిచ్చాగాదికం కత్వా సుత్తన్తికానం వచనానమత్థం పరిదీపయన్తీ అయం వణ్ణనా అమ్హేహి కరీయిస్సతీ’’తి ఏవం ఆచరియవసేన సమానకత్తుకతా వేదితబ్బా.

    Suttantikānaṃ vacanānamatthanti verañjakaṇḍādīsu āgatānaṃ jhānakathādīnaṃ suttantavacanānaṃ sīhaḷaṭṭhakathāsu ‘‘suttantikānaṃ bhāro’’ti vatvā avaṇṇitabbaṭṭhānaṃ atthaṃ taṃtaṃsuttānurūpaṃ sabbaso paridīpayissāmāti adhippāyo. Hessatīti bhavissati, karīyissatīti vā attho. Ettha ca paṭhamasmiṃ atthavikappe ‘‘bhāsantarapariccāgādikaṃ catubbidhaṃ kiccaṃ nipphādetvā suttantikānaṃ vacanānamatthaṃ paridīpayantī ayaṃ vaṇṇanā bhavissatī’’ti vaṇṇanāvasena samānakattukatā veditabbā. Pacchimasmiṃ atthavikappe pana ‘‘heṭṭhā vuttabhāsantarapariccāgādikaṃ katvā suttantikānaṃ vacanānamatthaṃ paridīpayantī ayaṃ vaṇṇanā amhehi karīyissatī’’ti evaṃ ācariyavasena samānakattukatā veditabbā.

    గన్థారమ్భకథావణ్ణనానయో నిట్ఠితో.

    Ganthārambhakathāvaṇṇanānayo niṭṭhito.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact